Depresja - wprowadzenie Wykład nr 1 w ramach programu

1. Depresja - wprowadzenie Wykład nr 1 w ramach programu „PROFILAKTYKA ZABURZEŃ DEPRESYJNYCH WŚRÓD MŁODZIEŻY W WIEKU 16 – 17 LAT” finansowanego ze środków Samorządu Województwa Lubelskiego

2. Motto: „DEPRESJA TO UNIWERSALNE, PONAD-CZASOWEI NIEZALEŻNE OD WIEKU CIERPIENIE PRZYPISYWANE CZŁOWIEKOWI”

3. Depresja w języku potocznym jest terminem służącym do opisu obniżonego nastroju często przeżywanego w reakcji na trudne wydarzenia zdarzające się w życiu każdego człowieka. W takich sytuacjach przejściowo obniżony nastrój może utrzymywać się kilka chwil, kilka godzin, kilka lub kilkanaście dni. Ten stan nazywany jest często „depresją normalną” i dotyczy reakcji na naturalne sytuacje.

4. Przykłady sytuacji powodujących obniżenie nastroju: - strata czegoś, - odrzucenie przez ważną dla nas osobę, - utrata kogoś bliskiego, - niepowodzenie w ważnej dla nas sprawie, - pogorszenie warunków życia, - choroba własna bądź kogoś bliskiego.

5. Depresja kliniczna • Depresja kliniczna różni się od „depresji normalnej”: • stopniem nasilenia, • długością trwania, • tendencją do powtarzania się dozna-wanychstanów i nastrojów.

6. Symptomy depresji klinicznej są widoczne na czterech poziomach: • nastrój (afekt), • funkcjonowanie poznawcze, • zachowania (doświadczenia behawioral-ne), • stan fizyczny (doświadczenia somatyczne).

7. Generalnie depresja może różnić się: • tym, w jaki sposób rozpoczyna się, • jak intensywne są jej objawy, • jak długo trwa, • jak często u danej osoby powracają epizody depresji.

8. Typy depresji • Ze względu na przyczyny rozróżnia się: • depresję endogenną • depresję reaktywną (egzogenną)

9. Typy depresji • Ze względu na rodzaj objawów towarzyszą-cychdepresji rozróżniono: • depresję jednobiegunową • depresję dwubiegunową

10. Depresja jednobiegunowa: • duża depresja • dystymia

11. Objawy dużej depresji (5 objawów przez okres co najmniej 2 tygodni) Jeden z dwóch pierwszych objawów: 1/ nastrój depresyjny 2/ wyraźna utrata odczuwania przyjemności.

12. Co najmniej cztery spośród następującej puli objawów: 3/ wyraźny spadek lub wzrost masy ciała (bez stosowania diety) związany ze spadkiem lub nadmiernym apetytem 4/ bezsenność lub nadmierna senność 5/ pobudzenie ruchowe lub poczucie spowolnienia 6/ zmęczenie lub brak energii 7/ poczucie winy, obniżenie poczucia własnej wartości 8/ zmniejszona zdolność koncentracji lub myślenia, trudność w podjęciu jakiejkolwiek decyzji 9/ powtarzające się myśli o śmierci, myśli samobójcze, próba samobójcza lub konkretny plan samobójstwa.

13. Inne typy depresji: • przedmiesiączkowe zaburzenia dysforyczne • depresja poporodowa

14. Leczenie depresji • farmakoterapia – leki przeciwdepresyjne • psychoterapia - zbiór technik opartych na komunikacji werbalnej w relacji psychoterapeuta – pacjent, pozwalający leczyć zaburzenia natury psychologicznej

15. Profilaktyczne działania rodzicielskie • Budowanie relacji z dzieckiem. • Stosowanie optymalnej kontroli. • Jasne określenie i przestrzeganie reguł.

16. Rodzinne czynniki ryzyka depresji • Kary i inne restrykcyjne metody rodzicielskie. • Odrzucenie przez rodziców. • Depresja jednego lub obojga rodziców. • Skonfliktowanie stosunków w rodzinie. • Zmiana struktury rodziny (utrata obojga rodziców lub jednego w związku ze zgonem, separacją lub rozwodem). • Stres rodzinny (problemy ekonomiczne rodziny, bezrobocie oraz poważna choroba członka rodziny).

17. Szkolna profilaktyka uniwersalna (kierowana do ogółu uczniów): • kreowanie zdrowego wspierającego środowiska w szkole; dbanie o dobry klimat fizyczny i społeczny • zdecydowana niezgoda na przemoc • wzmacnianie odporności uczniów poprzez uczenie najważniejszych umiejętności psychologicznych i społecz-nych • podnoszenie samooceny dzieci i nastolatków • wzmacnianie więzi ze szkołą • zwiększanie kompetencji wychowawczych rodziców • wskazanie osób, do których można się zwrócić o poradę i pomoc

18. Szkolna profilaktyka selektywna (kierowana do uczniów zagrożonych): • pomoc w nauce, udzielanie wsparcia i budowanie motywacji, indywidualizacja nauczania • włączanie w grupę rówieśniczą • włączanie do dodatkowych programów rozwijających umiejętności psychologiczne i społeczne • zacieśnianie współpracy z rodzicami

19. Działania profilaktyczne podejmowane wobec samego siebie. • Zadbaj o relacje. • Zadbaj o zdrowy sen. • Zadbaj o zdrowy ruch. • Sprawiaj sobie (i innym) drobne przyjemności. • Rozwiązuj problemy. • Bądź w dobrej relacji ze sobą. • Stosuj metodę małych kroków.

20. Rozpowszechnienie depresji: • 17% populacji ogólnej choruje na depresję • 27-54% nastolatków w Polsce przeżywa epizody depresyjne • objawy depresji występują dwukrotnie częściej u dorastających dziewcząt niż u chłopców