Πρόληψη – Ανακύκλωση – Κομποστοποίηση:

Πρόληψη – Ανακύκλωση – Κομποστοποίηση: H οικονομικότερη, φιλικότερη στο περιβάλλον και κοινωνικά αποδεκτή επιλογή διαχείρισης απορριμμάτων Κυρκίτσος Φίλιππος Δρ. Περιβαλλοντολόγος Πρόεδρος Οικολογικής Εταιρείας Ανακύκλωσης (ΟΕΑ) Εκδήλωση Θέατρο του Δημαρχιακού Μεγάλου Ηλιούπολης Σοφοκλή Βενιζέλου 114 & Λεωφ. Πρωτόπαππα Ηλιούπολη 13 Νοεμβρίου 2011

Ο ΔΡΟΜΟΣ ΠΡΟΣ ΤΗ ΜΗΔΕΝΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΕΙΝΑΙ ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΣΗΜΕΡΑ;

ΠΟΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΕΙΝΑΙ ΣΥΜΦΕΡΟΤΕΡΗ ΓΙΑ ΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ; • Η ΘΕΡΜΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ (ΚΑΥΣΗ – ΠΥΡΟΛΥΣΗ - ΑΕΡΙΟΠΟΙΗΣΗ); • H ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ (ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ - ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ – ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ); • Ή ΜΗΠΩΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΣΥΝΔΥΑΣΤΟΥΝ ΟΙ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΕΠΙΛΟΓΕΣ;

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΚΑΥΣΗΣ • ΕΚΠΟΜΠΗ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΩΝ ΚΑΙ ΤΟΞΙΚΩΝ ΟΥΣΙΩΝ • ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ • ΤΙ ΘΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΤΗ ΣΤΑΧΤΗ • ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΣΕ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΥΣΗΣ • ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΠΟΥ ΓΕΙΤΝΙΑΖΟΥΝ ΜΕ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΥΣΗΣ • Η ΚΑΥΣΗ ΣΠΑΤΑΛΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑ • ΠΑΡΑΠΛΕΥΡΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ, ΔΕΣΜΕΥΣΗ ΟΤΑ ΓΙΑ ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ)

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΚΑΥΣΗΣ Η ΚΑΥΣΗ ΣΠΑΤΑΛΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

ΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ

ΒΙΟΞΗΡΑΝΣΗ – ΚΑΥΣΗ & ΑΥΞΗΣΗ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΤΕΛΩΝ

ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΣΥΜΦΩΝΟΥΜΕ ΚΑΙ ΤΙΣ ΝΟΜΙΚΕΣ ΜΑΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ Ε.Ε. ΠΡΙΝ ΦΘΑΣΟΥΜΕ ΣΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΕΛΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΦΑΡΜΟΣΟΥΜΕ

ΝΟΜΙΚΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣυσκευασίες - Αξιοποίηση κατά 50-65% κ.β. μέχρι το 2006 και min 60% μέχρι το 2012 με ανακύκλωση κατά 25-45% κ.β. μέχρι το 2006 και Min 55% μέχρι το 2012. Επίσης, μέχρι το 2006 κατά τουλάχιστον 15% ανακύκλωση ανά υλικό συσκευασίας και μέχρι μέχρι το 2012 ανακύκλωση 60% για χαρτί-γυαλί, 50% για μέταλλα, 22,5% για πλαστικά και 15% για ξύλο.Ορυκτέλαια – Συλλογή κατά 70% και αναγέννηση 80% εξ αυτών έως το 2006.Ηλεκτρικές στήλες & συσσωρευτές – Χωριστή συλλογή απορρύπανση και ανακύκλωση.Ηλεκτρικός & ηλεκτρονικός εξοπλισμός - Χωριστή συλλογή αξιοποίηση και ανακύκλωση τουλάχιστον 4 κιλά ανά κάτοικο το έτος.Παλαιά ελαστικά, Οχήματα Τέλους Ζωής– Χωριστή συλλογή, απορρύπανση, αξιοποίηση, ανακύκλωση.

ΝΟΜΙΚΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΒΙΟΑΠΟΔΟΜΗΣΙΜΑ (ΒΑ) • Μείωση 25% μέχρι το 2010 σε σχέση με τα ΒΑ του 1995 • Μείωση 50% μέχρι το 2013 σε σχέση με τα ΒΑ του 1995 • Μείωση 65% μέχρι το 2020 σε σχέση με τα ΒΑ του 1995

ΝΟΜΙΚΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΔΗΓΙΑ 98/2008 • Υποχρεωτικά χωριστή συλλογή χαρτιού, γυαλιού, μετάλλων και πλαστικών μέχρι το 2015. • Επίτευξη ποσοτικού στόχου επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης χαρτιού, γυαλιού, μετάλλων και πλαστικών κατά τουλάχιστον 50% μέχρι το 2020. • Πρέπει να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα για να ενθαρρυνθεί α) η χωριστή συλλογή των βιολογικών αποβλήτων, με σκοπό την κομποστοποίηση ή/και λιπασματοποίηση και τη χώνευση (ζύμωση) των βιο-αποβλήτων, β) η επεξεργασία των βιολογικών αποβλήτων κατά τρόπο που να διασφαλίζεται υψηλό επίπεδο περιβαλλοντικής προστασίας, γ) η χρήση περιβαλλοντικά ασφαλών υλικών, τα οποία παράγονται από βιολογικά απόβλητα.

ΕΦΟΣΟΝ ΣΥΜΦΩΝΟΥΜΕ ΑΣ ΠΡΟΧΩΡΗΣΟΥΜΕ • ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ • ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΑΝΑΚΤΗΣΗ – ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ – ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ • Θεσμικές πρωτοβουλίες (δημοτικά τέλη, τελική διάθεση) – Πρόγραμμα LIFEPAYT, Πρόγραμμα MED-ZERO WASTE • Αποφυγή παραγωγής αποβλήτων (π.χ. τέλος εγγυοδοσίας, σακούλες πολλών χρήσεων) • Υιοθέτηση οικονομικών εργαλείων (π.χ. επιδοτήσεις, ύψος ΦΠΑ, κίνητρα για χρήση βιοδιασπώμενων σακουλών και προϊόντων) • Επαναχρησιμοποίηση • Οικιακή κομποστοποίηση

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΑΝΑΚΤΗΣΗ – ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ – ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣτον αστικό χώρο Διαλογή στην Πηγή με 4 κάδους (Χαρτί, άλλα ανακυκλώσιμα, οργανικά, υπολείμματα) και ειδικά προγράμματα συλλογής για εμπορικά απόβλητα, ειδικούς χώρους ή υλικά (π.χ. γυαλί) Ελαχιστοποίηση υπολειμμάτων και βελτιστοποίηση υπάρχουσας εναλλακτικής διαχείρισηςΔημιουργία νέων συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης α) ΑΕΚΚ, β) Έντυπο χαρτί, γ) Έπιπλα, δ) ρουχισμός – υποδήματα – στρώματα, ε) Επικίνδυνα οικιακά, στ) Ογκώδη, ζ) λάδια κουζίνας, ζ) Φάρμακα κ.α.Δημιουργία διαδημοτικών Κέντρων Ανακύκλωσης σε όλη την Ελλάδα μέσα στον αστικό χώρο

ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ • Συνεχή προγράμματα ενημέρωσης – ευαισθητοποίησης των δημοτών • Υιοθέτηση όλων των γνωστών τρόπων και μεθόδων ενημέρωσης • Έμφαση στην ενημέρωση στα σχολεία και στην Πόρτα – Πόρτα ενημέρωση

ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ ΤΑ ΥΛΙΚΑ ΤΟΥ 3ΟΥ ΚΑΔΟΥ (ΟΡΓΑΝΙΚΑ) • ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕ ΚΑΥΣΗ, ΠΥΡΟΛΗΣΗ Ή ΑΕΡΙΟΠΟΙΗΣΗ • ΜΗΧΑΝΙΚΗ – ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗ SRF ΚΑΙ ΕΝ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ SRF • ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ • ΧΥΤΥ Από τις παραπάνω επιλογές είναι σχεδόν αυτονόητο ότι τα οργανικά υλικά του 3ου κάδου θα πρέπει να κομποστοποιηθούν

ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ ΤΑ ΥΛΙΚΑ ΤΟΥ 4ΟΥ ΚΑΔΟΥ (ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΑ) • ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕ ΚΑΥΣΗ, ΠΥΡΟΛΗΣΗ Ή ΑΕΡΙΟΠΟΙΗΣΗ • ΜΗΧΑΝΙΚΗ – ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗ SRF ΚΑΙ ΕΝ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ SRF • ΕΜΑΚ • ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ • ΧΥΤΥ Από τις παραπάνω επιλογές προτείνεται ότι για τα υλικά του 4ου κάδου θα πρέπει επιλεγούν οι επιλογές 3-4-5 ανάλογα τα δεδομένα της περιοχής

ΕΑΝ ΚΑΝΟΥΜΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΤΙ ΜΕΝΕΙ; • Τα υπολείμματα από τα ΚΔΑΥ, που μπορεί να μειωθούν από 25-35% σε κάτω από 3% (<90.000 t/y από όλη την Ελλάδα) • Το RDF από εγκαταστάσεις τύπου ΕΜΑΚ, που μπορεί να μειωθεί από 85.000 t/y σήμερα σε λιγότερο από 10.000 t/y • Τα υπολείμματα από την προδιαλογή στις μονάδες κομποστοποίησης ή μη επιθυμητά υλικά μετά την κομποστοποίηση.

ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ ΑΥΤΑ ΤΑ ΤΕΛΙΚΑ ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΑ • Εναλλακτικό καύσιμο σε τσιμεντάδικα ή μονάδες παραγωγής ενέργειας, που τηρούν όλες τις νόμιμες προδιαγραφές, που μας αποδεικνύουν ότι θα δεσμεύσουν τον υδράργυρο και που δεν δημιουργούν πρόσθετα περιβαλλοντικά και κοινωνικά προβλήματα στην περιοχή τους • Ταφή για σταθεροποίηση των ΧΥΤΥ • Καύση σε νέα μονάδα Από τις τρεις επιλογές προκρίνουμε σαν πρώτη επιλογή την 1η και σαν δεύτερη επιλογή την 2η

ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΗΣ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΑΝ ΒΑΣΙΚΗΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΩΝ • Για τη διαχείριση οικιακών οργανικών, πράσινων υλικών, υπολείμματα ελαιοτριβείων, σφαγείων, λάσπη από βιολογικούς κ.α. • Χρήση μηχανικών κομποστοποιητών για την κομποστοποίηση οργανικών και πράσινων υλικών σε ξενοδοχεία, εστιατόρια, νοσοκομεία, στρατόπεδα, κατασκηνώσεις κ.α. • Μικρές κλειστές ή ανοικτές αυτοματοποιημένες μονάδες αερόβιας κομποστοποίησης στα μικρά νησιά και σε απομακρυσμένα μέρη • Μεσαίες ή μεγάλες κλειστές αυτοματοποιημένες μονάδες αερόβιας ή αναερόβιας κομποστοποίησης στα μεγάλα νησιά και στις περιφέρειες της χώρας.

ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΣΕ ΕΛΛΑΔΑ

ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΑΤΤΙΚΗ

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΕΣΔΑ ΑΤΤΙΚΗΣ Προσθήκες στον ΠΕΣΔΑ Αττικής • Υιοθέτηση στρατηγικής, πολιτικών και μέτρων πρόληψης παραγωγής αποβλήτων (π.χ. εγγυοδοσία, ΠΟΠ, ΦΠΑ) • Επέκταση των ΣΕΔ σε νέα υλικά (π.χ. έντυπο χαρτί, οργανικά, τηγανέλαια, έπιπλα, φάρμακα, ρουχισμός, επικίνδυνα οικιακά, ογκώδη, κ.α.) • Δημιουργία 25 Κέντρων Ανακύκλωσης – Πράσινων Σημείων • Να υιοθετηθεί εθελοντικά για τους δημότες η οικιακή κομποστοποίηση και να προταθεί ένα σχέδιο ανάπτυξης. • Διαλογή στην Πηγή (ΔσΠ) των οικιακών οργανικών με ξεχωριστό καφέ κάδο παντού. • ΔσΠ του χαρτιού με ξεχωριστό κάδο παντού. • Υποχρέωση χρήσης μηχανικών κομποστοποιητών από τους μεγάλους παραγωγούς αστικών οργανικών αποβλήτων (στρατόπεδα, νοσοκομεία, ξενοδοχεία, κατασκηνώσεις, χώροι εστίασης). Κίνητρα μέσω δημοτικών τελών. • Οι ΟΤΑ να μπορούν και μόνοι τους να κατασκευάσουν κάποια μονάδα διαχείρισης. Αναθεώρηση – βελτίωση των τεχνολογιών • Να μη γίνει η ακριβή μονάδα της βιολογικής ξήρανσης και καύσης στη Φυλή (δυναμικότητας 700.000 t/y/) και το δεύτερο EMAK στη Φυλή (δυναμικότητας 400.000 t/y/) έτσι απελευθερώνεται πολύτιμος χώρος για τη λειτουργία του ΧΥΤΑ. • Να γίνουν σε Φυλή, Κερατέα, Γραμματικό ή/και αλλού τρεις μονάδες κομποστοποίησης προδιαλεγμένων οικιακών οργανικών δυναμικότητας 80.000 t/y, 40.000 t/y/ και 40.000 t/y/ αντίστοιχα (όπως προβλέπεται στον ΠΕΣΔΑ Αττικής) με δυνατότητα μελλοντικής επέκτασης επάνω στα αποκατεστημένα κύτταρα των Άνω Λιοσίων και Φυλής. Να γίνουν επίσης και επιπλέον αντίστοιχες μονάδες και σε άλλες περιοχές της Αττικής (π.χ. Ελευσίνα. Αθήνα, κ.α.). • Στο ΕΜΑΚ να γίνουν οι αναγκαίες τεχνικές τροποποιήσεις για αύξηση των καθαρώς ανακτώμενων υλικών και μείωσης του παραγόμενου RDF και να αυξηθεί η λειτουργία του από τις 100.000 t/y στην πλήρη λειτουργία του στις 400.000 t/y. • Να εξετασθεί η αναγκαιότητα για δημιουργία δύο μικρών μονάδων ΕΜΑΚ δυναμικότητας 200.000-250.000 t/y/ μόνο εάν δεν επιτυγχάνονται οι σταδιακοί στόχοι εκτροπής με την Διαλογή στην Πηγή. Εάν επιλεγεί τελικά η δημιουργία τους θα πρέπει να δοθεί έμφαση στην ανάκτηση υλικών και όχι στην παραγωγή RDF. • Η υλοποίηση των παραπάνω καθιστούν μη αναγκαία οποιαδήποτε μονάδα θερμικής επεξεργασίας (καύσης, πυρόλυσης ή αεριοποίησης).

Πράσινη Πρόταση vs ΠΕΣΔΑ ΑΤΤΙΚΗΣ

ΑΝΤΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ Η Πράσινη Πρόταση, που βασίζεται σε «Πρόληψη – Ανακύκλωση – Κομποστοποίηση» αποτελεί την οικονομικότερη, την φιλικότερη στο περιβάλλον και την κοινωνικά αποδεκτή λύση στο τεράστιο και σύνθετο πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων στην Αττική και σε όλη την Ελλάδα, και παράλληλα διευρύνει δυναμικά τις προοπτικές της Πράσινης Ανάπτυξης και Οικονομίας. Η επιλογή είναι στο χέρι μας

Πρόληψη – Ανακύκλωση – Κομποστοποίηση: