1 / 11

Sitt af hverju um krafta og hreyfingu

Sitt af hverju um krafta og hreyfingu. Þorsteinn Vilhjálmsson Eðlisfræði 1 V/R haustið 2001 5. fyrirlestralota, sbr. 6. k. hjá Benson og 5. k. í Fylgikveri. 6. kafli: Yfirlit. Grunnvíxlverkanir efnisins Beiting hreyfijöfnu Mikilvæg dæmi um krafta Núningur (þurrir, ósmurðir snertifletir)

rainer
Download Presentation

Sitt af hverju um krafta og hreyfingu

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Sitt af hverju um krafta og hreyfingu Þorsteinn Vilhjálmsson Eðlisfræði 1 V/R haustið 2001 5. fyrirlestralota, sbr. 6. k. hjá Benson og 5. k. í Fylgikveri

  2. 6. kafli: Yfirlit • Grunnvíxlverkanir efnisins • Beiting hreyfijöfnu • Mikilvæg dæmi um krafta • Núningur (þurrir, ósmurðir snertifletir) • Stöðunúningur og hreyfinúningur • Gormur, lögmál Hookes • Hringhreyfing, 3. lögmál Keplers • Mótstaða í straumefni, markhraði • Miðsóknarkraftur, Coriolis, Foucault

  3. Grunnvíxlverkanir efnisins • Þrátt fyrir allt aðeins fjórar! • Tafla á bls. 19 í fylgikveri: (F. 19, ekki í B)

  4. Beiting hreyfijöfnunnar F = m a = m d2r/dt2 (F. 21-23, k. 5.5; ekki í B.) Yfirlit til glöggvunar, ekki síst eftir á. Ekki til að “læra” utan að!

  5. Núningur hluta sem snertast N F f • F. 20-21, B. 102-105 • Ósmurðir hlutir snertast, hreyfinúningur: fk = mk N óháð stærð flata, mk núningsstuðull, háður efnunum, N þverkraftur • Stöðunúningur: fs, max = ms N • Stærð hverju sinni fer eftir kraftinum Fapp sem beitt er, sbr. mynd mg f fs, max fk Fapp hreyfing byrjar

  6. Núningur 2 • f verkar alltaf gegn hreyfingunni en er ýmist fs eða fk. T.d getur verið að Fext sé 0 en hluturinn hafi hraða til hægri. • Maðurinn í tívolítunnunni, Fig. 6.10 í B. N F. 20, B.103 f Fext W = m g

  7. Núningur 3 • ay = 0 Þ N+ F sin q = W F cos q – m N = m ax (0 ef kyrr) • Bíll í beygjuhalla, Fig. 6.12 í B. B. 104, Exercise 1 N Fext f W = m g

  8. Gormur, lögmál Hookes • F = - k x = m d2x/dt2 • x = A sin wt, w = (k/m)1/2 • Hreinn sveifill, meira síðar F. 21, seinna í B. m x

  9. Hringhreyfing og 3. lögmál Keplers v • Með því að bera þetta saman við þyngdarkraftinn F = GmM/r2fæst t.d. þriðja lögmál Keplers, fyrir jafna hringhreyfingu (sem er sértilvik): T2 = k r3 r F. 23, B. 105-108 a F = m a = m v2/r miðsóknarkraftur

  10. Mótstaða í straumefni, markhraði • Dragakraftur getur verið í hlutfalli við v: Fd= - gv (lagstreymi) • Þá fæst, t.d í frjálsu lóðréttu falli, jafnan mg – g v = m dv/dt • Hér verður a = 0þegar v = mg/g • sem er markhraðinn • Sama rökfræði gildir að þessu leyti þó að Fd= k v2í staðinn (iðustraumar) (B. 110-111) Fd v mg v t

  11. Kraftur Coriolis, pendúll Foucaults • Viðmiðunarkerfi sem eru ekki tregðukerfi • “Miðflóttakraftur” • Kraftur Coriolis • Lægðirnar, hvirflar í vatni, skothlutir • Hann ber ekki einn ábyrgðina! • Pendúll Foucaults: til vitnis um möndulsnúning jarðarinnar B. 110-115

More Related