Częste błędy w ocenie ryzyka zawodowego

1. Częste błędy w ocenie ryzyka zawodowego Europejska kampania na rzecz oceny ryzyka zawodowego

2. Zapobieganie — prawo • Zgodnie z prawem pracodawcy w UE mają obowiązek dbać, żeby pracownicy nie zostali poszkodowaniw miejscu pracy. • Dyrektywa ramowa UE 89/391: • ustanawia podstawowe przepisy, które musi stosować każdy pracodawca • jest transponowana do prawa każdego państwa członkowskiego UE  • Niektóre państwa członkowskie wykraczają poza dyrektywę ramową UE i wprowadzają ostrzejsze przepisy (należy poszukać wyjaśnień w odpowiednich aktach prawa krajowego, które mogą mieć zastosowaniew Twoim przypadku).

3. Ocena ryzyka • Podejmując odpowiednie działania, można zapewnić pracownikom bezpieczeństwo. Kluczem do tego jest: ocena ryzyka zawodowego • Pracodawcy są zobowiązani przez prawo do regularnego przeprowadzania ocen ryzyka w miejscu pracy.

4. Co to jest ocena ryzyka zawodowego? • Ocena ryzyka zawodowego jest to proces szacowaniaryzyka, jakie dla zdrowia i bezpieczeństwa pracowników wynika z zagrożeń w miejscu pracy. Polega na systematycznym badaniu wszelkich aspektów pracy, w którym analizuje się: • co może spowodować uraz lub uszkodzenie ciała • czy można zlikwidować zagrożenia, a jeżeli nie jest to możliwe - • jakie środki zapobiegawcze lub ochronne należy wprowadzić w celu kontrolowania ryzyka. • Ocena ryzyka zawodowego jest podstawą skutecznego zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy, a także sposobem na ograniczenie wypadków związanychz pracą i zapadalności na choroby zawodowe.

5. Podejście etapowe W przypadku większości organizacji wystarczy proste pięcioetapowe podejście do oceny ryzyka: 1. Ustalenie zagrożeń i wskazanie osób zagrożonych 2. Ocena rodzajów ryzyka i uporządkowanie ich według ważności 3. Podjęcie decyzji w sprawie działań zapobiegawczych 4. Podjęcie działania 5. Monitorowanie i przegląd sytuacji Pamiętaj: • Zagrożeniem może być wszystko — materiały, urządzenia, metody pracy lub stosowane praktyki — wszystko, co może spowodować wypadek lub chorobę. • Ryzyko to małe lub duże prawdopodobieństwo, że ktoś może zostać poszkodowany w wyniku narażenia.

6. Najczęstsze błędy • Przy przeprowadzaniu oceny ryzyka częste błędy popełniane są przez wszystkie typy organizacji. • Niektóre z błędów najczęściej popełnianychw trakcie procesu oceny ryzyka są przedstawione tutaj, w kolejności, w jakiej zazwyczaj występują.

7. Planowanie oceny ryzyka zawodowego Częste błędy to: • powierzanie przeprowadzania oceny ryzyka osobom niekompetentnym; • niezapewnienie koniecznych informacji, szkolenia, zasobów, czasu i wsparcia ekspertom zatrudnionym przez organizację; • brak właściwej koordynacji między ekspertamiz różnych przedsiębiorstw pracującymi w tym samym miejscu pracy; • niezaangażowanie w ocenę ryzyka zespołu ludzi oraz nieuwzględnienie w niej pracowników dysponujących praktyczną znajomością procesu/czynności, które mają być oceniane.

8. Etap 1: Ustalenie zagrożeń i wskazanie osóbzagrożonych (1) Częste błędy to: • pominięcie pewnych kategorii ryzyka, np. psychospołecznych czynników zagrożenia oraz czynników organizacyjnych (godziny pracy, obciążenie pracą, itp.); • zbagatelizowanie długofalowych zagrożeń dla zdrowia pracowników, np. powodowanych działaniem substancji niebezpiecznych lub wysokim poziomem hałasu; • korzystanie z instrukcji odnoszących się do pracy zamiast konsultowania się z samymi pracownikami: rzeczywista praktyka na stanowisku pracy może być inna, a pracownicy znają te problemy; • zbyt ścisłe trzymanie się listy kontrolnej. • Uwzględnianie tylko typów zagrożeń wymienionych w liście kontrolnej. • Nieuwzględnienie sposobu, w jaki pracownicy radzą sobie z zagrożeniami w czasie pracy.

9. Etap 1: Ustalenie zagrożeń i wskazanie osób zagrożonych (2) Częste błędy to także: • nierozpoznanie dużego zagrożenia, uznanie go za mało istotne; • pominięcie prac pomocniczych, takich jak prace konserwacyjne czy sprzątanie, wykonywanych na danym stanowisku pracy; • nieuwzględnienie możliwej obecności pracownikówz innych przedsiębiorstw albo innych osób (podwykonawców, gości, itp.) w zakładzie pracy; • brak koordynacji między pracodawcami a podwykonawcami, np. brak wzajemnego informowania się o wszelkich zagrożeniach i rodzajach ryzyka.

10. Etap 1: Ustalenie zagrożeń i wskazanie osób zagrożonych (3) Częste błędy to także: • nieuwzględnienie grup osób, które mogą być szczególnie narażone na ryzyko, np. kobiet w ciąży, młodych pracowników, osób niepełnosprawnych, itp.; • nieuwzględnienie urządzeń, które są rzadko używane; • niezapoznanie się z dokumentacją dotyczącą wypadków i chorób zawodowych.

11. Etap 2: Ocena rodzajów ryzyka i uporządkowanie ich według ważności Częste błędy to: • pominięcie niektórych konsekwencji zagrożeń, np. nieuwzględnienie ich długofalowych skutków; • kreowanie fałszywego poczucia bezpieczeństwa: wykrycie ryzyka nie oznacza jego eliminacji z miejsca pracy lub kontrolowania; • nieuporządkowanie rodzajów ryzyka według ważności z uwzględnieniem ich oceny. Prace mające na celu zapobieganie zagrożeniom lub ochronę muszą być usystematyzowane według ważności.

12. Etap 3: Podjęcie decyzji w sprawie działania zapobiegawczego Częste błędy to: • nieuwzględnienie ogólnych zasad zapobiegania: • najpierw należy zastanowić się, czy danemu ryzyku da się zapobiegać lub uniknąć go, a jeśli nie • zastanowić się nad sposobem zmniejszenia lub kontrolowania ryzyka przez przyjęcie takich środków, jak: eliminacja zagrożeńu źródła, zastępowanie elementów niebezpiecznych bezpiecznymi lub mniej niebezpiecznymi ... • przenoszenie ryzyka, np. kontrolowanie jednego ryzyka przez utworzenie ryzyka w innym miejscu; • brak konsultacji/udziału pracowników w podejmowaniu decyzji dotyczących działań zapobiegawczych.

13. Etap 4: Podjęcie działania Częste błędy to: • brak hierarchii ważności wprowadzania środków zapobiegawczych; • brak planu działania określającego m.in.: • środki, jakie mają zostać wdrożone • kto, co i kiedy wykonuje czynności • przewidywany termin zakończenia • brak właściwego nadzoru nad wprowadzaniem tych środków; • brak konsultacji/udziału pracowników.

14. Etap 5: Monitorowanie i przegląd Częste błędy to: • nie określono ustaleń dotyczących przeglądu i korekty oceny ryzyka; • środki zapobiegawcze i środki ochrony niekoniecznie uwzględniają wyniki oceny ryzyka; • wprowadzone środki nie są monitorowane, a to ma zagwarantować utrzymanie ich skuteczności; • pracownicy i/lub ich przedstawiciele nie są informowanio wynikach oceny ryzyka i wprowadzonych środkach; • ocena ryzyka traktowana jest jako jednorazowy obowiązek i nie dokonuje się jej regularnego przeglądu w celu zapewnienia ciągłej aktualności.

15. Dokumentacja oceny ryzyka Częste błędy to: • nie sporządzono dokumentacji oceny ryzyka; • nie dokonano przeglądu zagrożeń i poziomu ryzyka, osób narażonych, wprowadzonych środków zapobiegawczych, szczegółowych informacji dotyczących wprowadzenia środków, itp.; • nie wykorzystuje się dokumentacji do informowania osób zainteresowanych (pracowników, kierownictwa) lub do monitorowania wprowadzania środków zapobiegawczychi ochrony.

16. Gdzie szukać pomocy Wiele pomocnych informacji i wytycznych znajduje się na stronach internetowych Agencji: • sekcja witryny internetowej poświęcona ocenie ryzyka zawodowego zawierająca informacje dotyczące tej oceny, przykłady dobrych praktyk z całej Europy oraz narzędzia i listy kontrolne: http://osha.europa.eu/topics/riskassessment • informacje na temat kampanii na rzecz oceny ryzyka zawodowego http://hw.osha.europa.eu

17. http://hw.osha.europa.eu Dobre dla Ciebie. Dobre dla firmy. Europejska kampania na rzecz oceny ryzyka zawodowego