210 likes | 326 Views
Modul 1 – Grunnleggande IT-forståing. 2.5 Lagring. 2.5 Lagringseinheiter. Kvifor naudsynt? For å ta vare på data Kva typar har me? Permanente og midlertidige lagringseinheiter Harddisk, diskett, CD-ROM, DVD, Zip-diskettar, magnetband, minnekort Kvar sin stasjon. Døme: Diskett A:.
E N D
Modul 1 – Grunnleggande IT-forståing • 2.5 Lagring Grunnleggande IT-forståing
2.5 Lagringseinheiter • Kvifor naudsynt? • For å ta vare på data • Kva typar har me? • Permanente og midlertidige lagringseinheiter • Harddisk, diskett, CD-ROM, DVD, Zip-diskettar, magnetband, minnekort • Kvar sin stasjon. Døme: Diskett A:\ Grunnleggande IT-forståing
2.5 Lagringseinheiter • Harddisk • Hovudlagringsmediet • Raske • Stor kapasitet (Fleire gigabyte - GB) • Aksesstid • Tida det tek å finne det du vil • ca 10 millisekund • Bruksområde: • Installasjon av operativsystem • Installasjon av programvare • Lagring av filer og dokument Grunnleggande IT-forståing
2.5 Lagringseinheiter • Diskettstasjon A:\ • Fungerar som harddisken • Kun 1,44 MB lagringsplass • Treg • Eigna til mindre filoverføringar • Andre alternativ? • USB-penn. 16-512 MB. Dyre Grunnleggande IT-forståing
2.5 Lagringseinheiter • CD-ROM • Compact Disk Read Only Memory (Kun lesbar) • Tilsvarar musikkcdplate, men med data på • Lagringsplass: 650-700 MB • Vanleg medium for program • Ikkje plass på diskett • Kan den brukast som CD-spelar? • Ja, om du har lydkort og høgtalarar Grunnleggande IT-forståing
2.5 Lagringseinheiter • 24x-48x hastigheit • 1x = 150 kB/sek, dvs at 24x vert 3,6MB/sek • Er aksesstida like bra som på harddisken? • Nei, ca 70-80 ms. Varierar litt. • Er det mogleg å lagre data på ein CD? • Ja, ved hjelp av CD-brennar og CD-R plater (CD Recordable) • Også CD-RW (ReWritable). Både lagring, sletting og overskriving Grunnleggande IT-forståing
3.1 Lagringseinheiter • DVD • Digital Versatile Disc • 17 GB data • Etterkvart standard i vanlege PC-ar • Plass til filmar. Bedre enn VHS • DVD-rom les også CD-ar • Les då CD-ROM DVD-ar? • Nei • Er framtida. Stadig synkande pris • Vil erstatte CD, laserdisk, videokassettar Grunnleggande IT-forståing
2.5 Lagringseinheiter • Zip-diskettar • Tilleggsutstyr • Mest vanleg i bedrifter for sikkerheitskopiering • Virkar som ein diskettstasjon • Anna større format • Storleik: 100/250 MB • Med komprimering: 500 MB på 100 MB plate • Intern/ekstern Grunnleggande IT-forståing
2.5 Lagringseinheiter • Magnetband • Bandstasjon (streamer) • Stor lagringskapasitet. 800MB + • Større bedrifter • DAT (Digital Audio Type) • Opprinneleg magnetband for lyd • Omgjort: DSS (Digital Data Storage) • Då også bruksområde data. Storleik: 2-12GB Grunnleggande IT-forståing
2.5 Minnet • Generelt • Del 2 i sentraleinheita (1 = prosessoren) • Prosess: • Program/data vert henta frå harddisken til minnet • som les instruksjonane • og utfører dei • Storleiken avgjer kva? • Antal operasjonar mogleg samstundes • Kva skjer ved behov for meir minne? • Maskinar brukar virtuelt minne. Nyttar harddisken. Like bra? • Nei, mykje tregare Grunnleggande IT-forståing
2.5 Minnet • RAM • Random Access Memory • Den største delen av minnet • Midlertidig lager. Kva vil det seie? • Held på opplysningar så lenge maskina står på. (Varig lagring: Harddisk) • Storleik målast i MB • Moderne PC: 256 MB RAM • Vanleg: 128-512 MB RAM • Ulik typar, med ulik snøggleik. • Døme: SDRAM, RDRAM Grunnleggande IT-forståing
2.5 Minnet • Cache • Cacheminnet – hurtigbufferet • Svært raskt • Bruksområde? • Lagrar adressene som RAM har brukt sist • Gjer det enkelt å hente oppatt informasjon • ROM • Read Only Memory • Permanent lager • Kan kun lesast, ikkje endrasr • Innhold: Kommandoar som gjer at maskina startar når du skrur den på. Grunnleggande IT-forståing
2.5 Målingseinheit ved lagring • Kva er det viktigaste ved lagringsmedium og minne? • Kapasiteten. • Kva angir me den i? • Bytes. • Korleis får me forståing for kva dette er? • Veit litt om mellom anna kva ei fil er Grunnleggande IT-forståing
2.5 Målingseinheit ved lagring • Filer • Kva er ei fil? • Ei avgrensa samling med data • Døme: Eit tekstdokument, eit bilete, ei enkelt fil i eit program • Kva kan eg gjere med ei fil? • Endre, skrive ut, slette, kopiere, flytte, skrivebeskytte, dele, osv. Grunnleggande IT-forståing
2.5 Målingseinheit ved lagring • Fil • Kva avgjer storleiken? • Mengda informasjon lagra i den og filtype. Tekst kontra grafikk • Filnamn • Viktig med beskivande namn når du skal lagre ei fil • Mogleg med opptil 200 teikn idag. Nokre teikn er forbode. • I hovudsak 2 typar: • Dokumentfiler • Dei du lagar sjølv i dei ulike programma • Får automatisk eit ”etternamn” (Døme: *.doc) • Programfiler • Inneheld heile eller delar av program • Bør ikkje endrast noko på. Kan vere fatalt for maskina/programmet Grunnleggande IT-forståing
2.5 Målingseinheit ved lagring • Kva er ei mappe? • Eit område du lagrar ei fil i • Fungerar på same måte som eit tradisjonelt arkiv • Korleis få oversikt? • Lagre filer som logisk høyrer saman på same stad • Bruk undermapper, ver systematisk Grunnleggande IT-forståing
2.5 Målingseinheit ved lagring • Postar • Døme frå ein database: • Alle opplysningane du registrerar om ein person • Kundenummer, namn, tlf, e-post, osv. • Ei samling postar vert ein database • Denne kan igjen lagrast som ei fil på harddisken Grunnleggande IT-forståing
2.5 Målingseinheit ved lagring • Bit og byte • Ei datamaskin forstår kun to typar signal • Kva er det? • Straum på og straum av • 0 og 1 • All info vert omforma til ei kode som består av 0 og 1 • Korleis? • Tegn om til vanleg tal i 10-tals systemet (ASCII) • Deretter om til 0 og 1 • Kva er ein bit? • Den minste inofrmasjondelen som brukast i datamaskina (0 og 1) Grunnleggande IT-forståing
2.5 Datamaskina si ytingsevne • Kvifor får me behov for nye PC-ar? • Er det fordi den gamle er utsleten? • Nei, det er fordi nyare programvare gjerne treng kraftigare PC-ar. • Datamaskina er ikkje bedre enn den dårlegaste komponenten • Dei viktigaste: prosessoren, hovudkortet, RAM, grafikkort, harddisk • Tommelfingelregel: Høgare tal = raskare Grunnleggande IT-forståing
2.5 Datamaskina si ytingsevne • Har nokre komponentar lengre levetid? • Ja, skjerm, tastatur, kabinett, diskettstasjon, CD-ROM, mus og lydkort • Ikkje like kort levetid • Du kan oppgradere resten, utan å kjøpe nytt av desse • Kva er den mest vanlege oppgraderingsforma? • Meir minne • Passar alle komponentar i samen? • Nei, prosessoren må til dømes passe til hovudkortet. • Er det viktig å kontrollere utbyggingsmoglegheiter ved kjøp av PC? • Retorisk spørsmål, ja. Bør ha fleire kortplassar, plass til ekstra harddisk og meir minne. Grunnleggande IT-forståing
2.5 Datamaskina si ytingsevne • Andre ytingsevnetiltak? • Defragmentering • Dvs at dataane på harddisken samlast nær kvarandre • Kvifor er filene ikkje det i utgangspunktet? • Ved innlegging og sletting av filer vil dataane spreie seg. • Kva skjer ved denne samlinga? • Harddisken vil bruke kortare tid på å finne filer • Scandisk • Sjekkar harddisken for feil • Fjerne program ein ikkje har bruk for • Vere varsam med kva ein lastar ned frå internett (Antivirus) • Omstart Grunnleggande IT-forståing