NABUCCO PROJESİ NEDİR ?

1. NABUCCO PROJESİ NEDİR ?

2. Nabucco boru hattı, Ankara’da 13 Temmuz 2009 Pazartesi günü hükümetler arasında imzalanan anlaşmayla başlamış olan, Türkiye’den Avrupa Birliği ülkelerine doğal gaz taşımak amacıyla yapılması düşünülen uzun geçişli bir boru hattı taşımacılığı projesidir.

3. Avrupa’nın en büyük doğal gaz tedarikçisi konumundaki Rusya’dan yapılan sevkiyata alternatif olması amacıyla daha çok ABD ve AB tarafından desteklenmektedir. Nabucco Doğalgaz Boru Hattı projesi, Hazar ile Kafkaslardaki doğalgazın Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşınmasını amaçlamaktadır.

4. Peki NABUCCO hangi ülkelerden geçecek ?

5. Bu kaynaklar Türkiye’ye ulaştığında ikinci bağlantı devreye girecektir. İleride Rusya gazı da Türkiye’deki hatla birleşip, Bulgaristan, Romanya, Macaristan ve Avusturya yolunu izleyecektir. Hattın geçtiği yerlerde çevresel etkileri karşılamak için sosyal projeler yürütülebileceği de öngörülmektedir. Bu faaliyetlerin güzergâhtaki yerleşim yerlerinde ekonomiyi canlandırması beklenmektedir.

6. PROJENİN ORTAK FİRMALARI • Başta proje sahibi olmak üzere bu projeye Türkiye’den BOTAŞ, Bulgaristan’dan Bulgargaz, Romanya’dan Transgaz, Macaristan’dan MOL, Avusturya’dan OMV olmak üzere beş ülke firması imza atmıştır.

7. Boru hattı hankkında bilgiler • Boru hattının uzunluğu ortalama 3300- 4000 km olup; Türkiye’den 2730 km, Bulgaristan’dan 400 km, Romanya’dan 460 km, Macaristan’dan 390 km ve Avusturya’dan 46 km’ si geçecektir. Toplam maliyet 7,9 milyar euro olarak hesaplanmıştır. Bunun 4,8 milyar euroluk kısmı Türkiye’de yapılacaktır.

8. Mali strateji % 30 öz kaynak ve % 70 borçlanmadan meydana gelecektir. Nabucco şu anda projenin zaman çizelgesine uygun bir şekilde Avrupa Yatırım Bankası (EIB), Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD), İhracat Kredi Ajansları (ECAs), Uluslararası Finans Kurumu (IFC) ve ticaret bankaları gibi büyük bankalarla görüşülmüştür.

9. Nabucco çeşitli uzman ekipmanlarının yanı sıra 250 bin boru ve iki milyon tonun üzerinde çeliğe ihtiyaç duyacaktır. Proje 2015 yılında tamamlanacaktır. Proje tamamlandıktan sonra ilk etapta 4,5-10 milyar m3’lük gazın Batı’ya pompalanması öngörülmekte ve 2020 gibi yani ikinci etapta 25.5-31 milyar m3doğalgaz taşıyacağı öngörülmektedir.

10. TÜRKİYE’NİN AVANTAJLARI • . Hazırlanan verilere göre, inşaat çalışmaları tüm güzergâh üzerinde 7 bin kişiye istihdam sağlayacak. Boru hattının % 60’ı Türkiye’de inşa edilecek. Bu doğrultuda istihdamın yaklaşık 4 bini Türkiye’de sağlanacak. Hattın % 60’ı Türkiye’den geçeceği için toplanan verginin % 60’ı da Türkiye’ye kalacaktır. • Tükiye’nin bu durumda stratejik önemi de büyüktür.

11. Peki Rusya Nabucco’ya ne diyor ? • Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı’nın 2007 zirvesi öncesi Vladimir Putin enerji alanında yaptığı anlaşmalarla birbiri ardına önemli adımlar atmıştı. Türkmen ve Kazak doğal gazının kendi topraklarından geçerek Avrupa pazarlarına taşınması için bu iki ülkeyle anlaşmış, petrolünün taşınması için de boğazları ve dolayısıyla Türkiye’yi by-pass eden Burgaz-Dedeağaç Boru Hattı Projesi’nin imzalarını attırmıştı. Zirvenin hemen iki gün öncesinde ise Rus doğal gazının Karadeniz geçişli bir boru hattıyla Bulgaristan’a getirilmesi ve buradan da Avrupa pazarlarına ulaştırılmasını hedefleyen “Güney Akım” anlaşmasının, İtalyan ENI şirketiyle birlikte imzalanması Türkiye’yi bir kez daha by-passetmiştir.

12. BODAŞ’ın Rusya’ ya açıklaması Haziran 2007’de Rusya’nın Güney Akım Projesi’yle ortaya çıkmasından itibaren, Güney Akım Projesi’yle ilgili değerlendirme ve tartışmaları bir kenara koyacak olursak; Nabucco Hattı’na Rus gazının da dâhil edilmesi konuşulur ve tartışılır hale gelmiştir. Rusya Türk- Rus ortaklığı istemiştir ve Nabucco’da Azerbaycan, Türkmenistan ve Kazakistan’ın Avrupa’ya kendi başlarına sunabileceği gaz miktarları 5 milyar m3’ü geçmeyeceği söylemlerinde bulunmuşlardır

13. Bunların üzerine BOTAŞ Strateji ve İş Geliştirme Daire Başkanı Emre ENGÜR açıklamada bulunmuştur: • “Nabucco hiçbir zaman Rus gazını dışlamıyor. Ama amacımız önce diğer gazları, yani Azeri, İran, Irak gazını bu borunun içine almak. Çünkü burada bir gaz kaynağı çeşitlendirme stratejisi söz konusu. Onlarla birlikte Rus gazı da buradan taşınabilir ki, Ruslar daha önce bunu da söylediler; ‘Beraber Nabucco’yu yapalım, Rus gazıyla olsun!’ diye…‘Hayır, sizin gazınızla yapmayız!’ demedik hiçbir zaman, ‘Diğer gazlarla beraber sizin gazınızı da alırız’ dedik.

14. Çünkü bu projeler yalnızca Rus gazıyla yapılırsa hiçbir kaynak çeşitlendirmesi yapılmamış, yalnızca Rus gazı için ‘güzergâh çeşitlendirmesi’ yapılmış olacak. Zaten olmayan rekabet ortamıyla ilgili umudu da bitirecek bir şeydir bu. Bizim amacımız, diğer gazları da sokarak rekabet ortamı oluşturmasını sağlamak ki bunu ülkemizde belli ölçüde yaptık. Hem Rus gazını, hem İran gazını, hem Nijerya, Cezayir, hem de Azeri gazını alıyoruz. Avrupa’da bunu yapmak istiyor. Dolayısıyla amaç, hem Türkiye için hem Avrupa için gaz çeşitlendirmesini kuvvetlendirerek tüketiciler lehine bir durumun ortaya çıkmasını sağlamak. Onun için, Rus gazı da dâhil olmak üzere, ama tamamen Rus gazı ile değil, diğer gazları da piyasaya sokarak bu projeyi gerçekleştirmek amacındayız.’’

15. Vlademir Putin'den süpriz açıklama • Rusya'nın enerjide alternatif projelere karşı olmadığını kaydeden Rusya Başbakanı, "Nabucco dahil, alternatif projelere karşı değiliz. Eğer projenin uygulanması verimli bulunuluyorsa bu gerçekleşir. Biz de buna itiraz etmeyiz." değerlendirmesinde bulundu.

16. Rusya'nın enerji sektöründe tekelini kıracak Nabucco doğalgaz boru hattı ile ilgili daha önce de Putin, "İçini doldurabilecek gaz bulabiliyorlarsa, kimsenin boruları döşemesine karışmayız." eleştirisi getirmişti.

17. Hazırlayan: Merve ÇEVİK 11/F 2148