Tayfun Bayazıt Murahhas Üye & Genel Müdür 25 Nisan 2008, İstanbul

1. Tayfun Bayazıt Murahhas Üye & Genel Müdür 25 Nisan 2008, İstanbul

2. İçerik Doğrudan Yabancı Yatırımlar ile Değişen Ekonomik İlişkiler Cazip Yatırım Ortamı Türkiye Yatırımcıların Gözdesi: Gelişen Türk Bankacılık Sektörü Artan Yabancı İlgisi ile Türkiye’nin Geleceği

3. Ülkeler arasındaki ekonomik ilişkiler son otuz yıl içerisinde küreselleşme ile birlikte yeniden şekillenmeye başladı ... • Dünya genelinde doğrudan yabancı yatırımlar – DYY (brüt): 1975 → 27 milyar dolar; 1985 → 58 milyar dolar, 1995 → 343 milyar dolar,2000 → 1.4 trilyon dolar • 2001 → Büyük ekonomilerdeki durgunluk ve belirsizlikler nedeniyle dünya çapında DYY’de azalma Doğrudan Yabancı Yatırımlar - brüt (milyar $) • 2004 → Küresel istikrarın artması ve içsel pazarlardaki doygunluk ile DYY’de artış • 2005 →917 milyar dolar, 2006 → 1.200 milyar dolar, 2007 → ~1.400 milyar dolar

4. ... ve sosyo-ekonomik gelişmeler ile birlikte küresel ekonomik ilişkilerde yeni ülkeler ön plana çıkmaya başladı • Önceleri sadece gelişmiş ülkelerin önemli bir pay aldığı doğrudan yabancı yatırımlar, son dönemde özellikle gelişmekte olan ülkelere de yönelmeye başladı Doğrudan Yabancı Yatırımların Bölgesel Dağılımı - 2006 • 2000 ve 2006 yıllarında yapılan doğrudan yatırımlar dikkate alındığında AB bölgesine yapılan yatırımlarda %24 azalış, ABD’de %44 azalış dikkati çekerken aynı dönemde gelişmekte olan ülkelere yapılan doğrudan yatırımlar ise %48 artış gösterdi *2000-2006 kıyaslamasında toplam dünyadaki doğrudan yatırımlarda %7 azalış

5. Doğrudan yabancı yatırımların miktarsal anlamda artışının yanı sıra sektörel anlamda yönü de değişti Doğrudan Yabancı Yatırımların Sektörel Dağılımı (1) • İmalât sanayi başta olmak üzere sanayi sektöründe yoğunlaşan doğrudan yabancı yatırımlar, özellikle son dönemdeküreselleşme sürecinin de etkisiyle hizmet sektörüne ve ağırlıklı olarak finans, telekomünikasyon, enerji alanlarına yöneldi • Doğrudan yatırımların büyük bir çoğunluğu ise şirket birleşmeleri ve satın almalar şeklinde gerçekleşmeye başladı (1) Hizmetler sektöründen is ve yatırım ortaklıkları, bu alt sektördeki yabancı sermaye yatırımının büyük bir kısmı Hong-Kong’da yatırım holding sirketlerine ait olduğu için çıkartılmıstır.

6. İçerik Doğrudan Yabancı Yatırımlar ile Değişen Ekonomik İlişkiler Cazip Yatırım Ortamı Türkiye Yatırımcıların Gözdesi: Gelişen Türk Bankacılık Sektörü Artan Yabancı İlgisi ile Türkiye’nin Geleceği

7. Türkiye… Avrasya’nın merkezinde cazip bir ülke Türkiye → dünyanın gelecek vaat eden en önemli ekonomilerinden biri.. • Olumlu ekonomik ve siyasi performansı, • Modern ve açık ekonomi anlayışı, • Mali ve yapısal reformları, • Büyüme potansiyeli ile 2007 Nüfus, milyon 73.9 Kişi başına GSYİH($) 6.473 Rating TÜRKİYE CAZİP YATIRIM VE TİCARET ORTAMI... BB- BB- Ba3 • S&P • Fitch • Moody’s

8. Son dönem küresel olumsuzluklara rağmen istikrar ortamı sayesinde yabancı yatırımcı ilgisi devam ediyor ... • 2002 – 2006 → ekonomik ve siyasi istikrar + büyüme • 2007 → faiz oranlarında görece yüksek düzey + seçimlerle ilgili belirsizlikler + küresel mali sorunlar • Büyüme oranında yavaşlama • Yüksek enerji ve mal fiyatları → enflasyonda sınırlı düşüş • Büyüme hızındaki düşüşle birlikte, cari işlemler açığının milli gelire oranında sınırlı da olsa azalış • Belirsizliklere rağmen artan yabancı yatırımlar: DYY → 22 milyar dolar; GSYİH’nın %3.4’ü • 2008 → İç ve dış belirsizliklerle büyüme hızında yavaşlama, enflasyonda çok sınırlı bir düşüş ve cari işlemler açığındaki büyümenin durması GSYİH Büyüme (%) 9.4 8.4 6.9 5.3 4.5 4.2 2003 2004 2005 200620072008T TÜFE – yıllık artış (%) 18.4 9.3 9.7 8.4 7.7 7.6 2003 2004 2005 200620072008T Cari Açık / GSYİH (%) Cari Açık Cari Açık – Doğrudan Yatırım ile Düzeltilmiş 6.1 5.8 5.8 4.7 4.0 4.0 3.5 2.8 2.7 2.8 2.5 2.2 2003 2004 2005 200620072008T

9. … ve artan yabancı ilgisi Türkiye’yi giderek daha önemli bir yatırım ortamı haline getiriyor 2006 → Doğrudan Yabancı Yatırımlar– brüt – milyar $ 20.1 milyar $ • Dünya genelinde uluslararası doğrudan yatırım girişlerinde → + %38 (1,3 trilyon $) • En fazla uluslararası doğrudan yatırım çeken ülkeler arasında Türkiye →20,1 milyar $’la 16. sırada (2005’de 23.; 2004’de 37.; 2003’te 53. sırada) • Gelişmekte olan ülkeler arasında Türkiye → 5. sırada

10. Türk finans sektörü ise en çok tercih edilen yatırım alanı… 2002 → 2007 Sektör Bazında Doğrudan Yabancı Yatırım Girişleri - % Ülke Bazında Doğrudan Yabancı Yatırım Girişlerinin Kaynağı - % Gayrimenkul Kiralama %2.2 Diğer %4.7 Elektrik, Gaz, Su %1.9 Asya %10.9 Diğer %0.2 Amerika %10.9 Finans Sektörü %47.4 Diğer Avrupa Ülkeleri (1) %4.9 İmalat Sanayii %15.9 Toptan & Perakende Ticaret %3.5 AB Ülkeleri (25) %71.2 Ulaştırma & Haberleşme %24.5 • Toplam doğrudan yabancı yatırım girişlerinin ~ %47’si →Finans Sektörü • Türkiye’ye yatırım yapan başlıca ülkeler →Hollanda, Belçika, Fransa, İngiltere, İtalya, Almanya (1) AB hariç

11. İçerik Doğrudan Yabancı Yatırımlar ile Değişen Ekonomik İlişkiler Cazip Yatırım Ortamı Türkiye Yatırımcıların Gözdesi: Gelişen Türk Bankacılık Sektörü Artan Yabancı İlgisi ile Türkiye’nin Geleceği

12. Türk Bankacılık Sektörü → Belirsizliklere rağmen son beş yıldaki hızlı ve sağlıklı büyüme performansını 2007 yılında da sergiledi ... • 2007 sonunda → Türk bankacılık sektörünün(1) bir önceki yıla kıyasla toplam aktif büyümesi +%16 • Toplam Kredi Hacmi Büyümesi → +%26; Bireysel Krediler → +%37; İhtiyaç Kredileri → +%67, Konut Kredileri → +%39 • Kredilerdeki büyümeyle birlikte artan aktif kalitesi: Takipteki Kredi Oranı → %3.5 • Mevduat hacminde istikrarlı artış: TL Mevduat → +%22; Döviz Tevdiat Hesapları(3) → +%24 • Organik büyümeye yatırım → artan şube sayısı ile genişleyen bankacılık sektörü hizmet ağı ve istihdam (2) • Katılım Bankaları hariç, (2) Mevduat, Kalkınma ve Yatırım Bankaları • (3) Yabancı para cinsinden büyüme oranı

13. ... ve hala büyüme anlamında büyük bir potansiyel taşıyor Türk Finans SektörüGeçmişe kıyasla daha sağlıklı... daha rekabetçi Ancak, sektör tarafından sunulan finansal aracılık hala düşük. Bu nedenle Türk bankacılık sektörü gelişmiş ülkelere kıyasla büyüme anlamında önemli bir potansiyel barındırıyor... Milyonkişi başınadüşen Şube - # Toplam Aktifler / GSYİH -% Mevduat / GSYİH - % Krediler / GSYİH - % 321.5 131.8 108.6 458 51.5 84.3 36.0 94 Türkiye Türkiye Türkiye Türkiye AB - 25 AB - 25 AB - 25 AB - 25 2006rakamları

14. Sektörün büyüme potansiyeli yabancı ilgisini arttırıyor 2002 Demirbank – HSBC Koç - UniCredit 2004 TEB - BNP Paribas 2005 Dışbank – Fortis Garanti – GE YKB – UniCredit & Koç 2006 Akbank – Citi Group Finansbank – NB Of Greece Denizbank – Dexia 2007 Oyakbak - ING Bankacılık Sektöründe Aktif Bazında Sahiplik - % 2004 2005 2006 3Ç2007 Yabancı Halka açık Kamu Özel Ekonomik istikrar + gelişen bankacılık sektörü Türk mali piyasasına yabancı girişlerinde artış

15. Türk finans sektörü hala doğrudan yatırım anlamında büyük bir potansiyel taşıyor yerel pazarlardaki doygunluk Bankacılık Sektöründe Aktif Bazında Yabancı Sahipliği – 2006 + azalan getiriler + artan rekabet baskısı yeni pazar arayışı TÜRKİYE

16. İçerik Doğrudan Yabancı Yatırımlar ile Değişen Ekonomik İlişkiler Cazip Yatırım Ortamı Türkiye Yatırımcıların Gözdesi: Gelişen Türk Bankacılık Sektörü Artan Yabancı İlgisi ile Türkiye’nin Geleceği

17. Türkiye, yatırımlar için pek çok cazip dinamiği barındırıyor • Ekonomik ve siyasi istikrar • Kurumsallaşmış serbest ekonomi sistemi • Gelişen ve iyileşen yatırım ortamı • Dinamik özel sektör • Vasıflı, genç ve eğitimli iş gücü • Zengin doğal kaynaklar • Merkezi coğrafi konum • Gelişmiş altyapı ve teknoloji • Rekabetçi vergi yükümlükleri ve teşvikler • Avrupa Birliği adaylık süreci

18. Genel anlamda ülke ekonomisi ise yabancı girişleri ile güçleniyor • Ülke kredi derecesi ve kalkınma düzeyinde artış • Ülke tasarruf açığının finansmanı • Uluslararası standartların ülke ekonomisinde yerleşmesi • Büyümeye yönelik yatırımlarda artış • Teknoloji ve bilgi transferi • Risk ve maliyet yönetiminde daha fazla uzmanlık • Hukuki altyapı ve denetleyici sistemin gelişimine katkı • Sunulan hizmet kalitesi ve çeşitliliğinde artış • İstikrarlı ve uzun dönemli fonlara erişim • Artan rekabet koşulları ile yerel şirketlerin kendilerini yenilemeleri

19. Sonuç → Türkiye’nin önümüzdeki dönemde yabancı sermayeyi daha iyi bir fırsat olarak değerlendirilmesi için Yabancı Yatırımlar • Ekonomik ve siyasi istikrarın korunması • Mali disiplinin sürdürülmesi • Yapısal reformların devamı ve mikro düzeye yayılması • Özelleştirme çalışmalarının sürdürülmesi • Uzun vadeli yabancı sermayenin teşviki • ... • ve en önemlisi “TÜRKİYE’NİN POTANSİYELİ”nin tanıtımı şarttır. Türkiye’ye İlgi