Obezite ve Leptin

1. Obezite ve Leptin

2. Leptin Serum leptin konsantrasyonu Adipoz kütleleri tarafından düzenlenir. Adipoz doku

3. Leptin seviyesi yağ yüzdesinden etkilenir. Kadınların yağ yüzdeleri erkeklere göre fazladır. Kadınların leptin seviyesi erkeklerden yüksektir!!!

4. LEPTİN SEVİYESİ Yemeile YÜKSELİR!!! Açlıkta DÜŞER!!!

5. Leptinin Tarihçesi 1994 yılında Genetik olarak obez farelerdebulunmuştur!!! (ob geni)

6. Adipoz-salınımlı hormon grubundan klinik olarak hipoleptinemik durumları tedavi etmede kullanılan BİR İLKTİR!!!! 1 .

7. Adipozdokudansentezlenir!!! Adipozdokudansalınır!!! İştahı engeller!!! Vücut ağırlığını düşürür!!! Sempatik aktiviteyi arttırır!!!

8. Aşırı obezite ve konjenital leptin yetersizliği olan çocuklarda: Leptin doygunluk ağırlık kaybı SAĞLAR!!!

9. Toplam vücut yağı kütlesi obez insanlarda yüksektir. • Leptin adipozite ile doğru orantılıdır. • Bu nedenle; leptin obez kişilerde sınırlı etkiye sahiptir. • Leptin direnci durumu görülebilir.

10. Leptinin Keşfi ile : • Adipoz dokunun bir endokrin organ olduğu • Kemirgen ve insanlarda obezitenin monojenik formlarının keşfine yol göstermesi • 2 nadir insan durumunu iyileştirmek için yeni bir metot sağladığı: leptin geninin mutasyonu ile olan hastalar ve lipodistrofisi olan hastalar. BULUNMUŞTUR!!!

11. gastrik yapı barsak plasenta iskelet kası memeli epitelyumu beyin LEPTİN!!!

12. hipotalamus Pituiter bezi karaciğer Sindirim sistemi testisler uterus pankreas yumurtalıklar Adipoz doku leptin timus kas dalak kalp Lenf nodları endotelyum Kan hücreleri böbrekler t-hücreleri deri kemik Adrenal bezler

13. Obezite WHOtarafından vücutta insan sağlığını olumsuz şekilde etkileyecek miktarda aşırı yağ birikimi olarak tanımlanmıştır!!!

14. 1959’da : Obezitenin aşırı yemek yeme sonucu ortaya çıkan bir hastalık olduğu belirtilmiştir!!!

16. Obezite sıklığının dünyada gittikçe artmasının nedeni : • Sosyokültürel faktörler • Biyolojik faktörler • Davranışsal faktörler • Gıda çeşit ve alımının artması • Sigara içiminin kesilmesi • Alkol tüketiminin artması • Medeniyetin ilerlemesi • Fiziksel aktivite azalması • Günlük enerji tüketiminin azalması

17. Obezitenin sağlık üzerine metabolik komplikasyonları • Diabetes Mellitus • Hipertansiyon • Kardiyovasküler hastalık • Safra Kesesi Taşları • Karaciğer Steatozu

18. Obezitenin Tedavisi • Diyet Tedavisi • Psikiyatrik Yaklaşım • Fiziksel Egzersiz Artırımı • İlaç Tedavisi • Cerrahi Tedavi

19. Obezite komplikasyonlar yaşam süresini/ kalitesini kronik tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır!!!

20. Leptin Gıda Alımı Enerji Harcaması Termogenezis

21. Leptinin Periferik Etkileri Hepatosit adipozit hemopoetik hücre pankreas adacık hücre kültürleri Leptine kapsamlı cevaplar verir!!!

22. Leptin puberte oluşumu gebelik menopoz fertilite doğrudan ya da dolaylı olarak etkili !!!

23. Leptin hiperinsülinizm insülin direnci ateoskleroz ateosklerotik kalp hastalığı gelişiminde çeşitli endokrinolojik hastalıkların seyrinde rol oynar!!!

24. Leptin Direnci merkezi direnç periferal direnç

25. Hem merkezi hem periferal leptin direnci ile hayvan modellerinde besin alımını engellemek için periferal olarak yönetilen leptin DÜŞER!!!

26. Merkezi olarak yönetilen leptin periferal leptin direnci ile hayvanlardabesin alımını engeller AMA merkezi leptin direnci ile bu engelleme gerçekleşmez!!!

27. Leptin direnci ile oluşan mekanizma • Kan-beyin bariyerine karşı leptin transportu (BBB- periferal) • Leptin reseptörlerinde anormaliteler (periferal-merkezi) • Reseptör sonrası sinyallerde sorun (merkezi)

28. Leptin konsantrasyonunun döngüsü beden kitle indeksi vücut yağ yüzdesi toplam vücut yağı ağırlığı İle pozitif olarak korelasyondadır!!!

29. Obez vakalarda leptin vücut ağırlığında önemli derecede düşüş için gerekli olan normal fizyolojik konsantrasyonundan 20-30 kez daha yüksektir!!!

30. obeziteye eşlik eden artmış leptin leptin direnci ileri obeziteye destek

31. Leptin obez vakalarda zayıf vakalara göre 2 kez daha fazla adipoz dokunun her gramına salınır!!! ÇÜNKÜ

32. Yağ hücre boyutları obezlerde 2-4 kez daha geniştir !!! Ayrıca yağ hücresi sayısı da obezlerde daha fazladır!!! Leptin sekresyonu obezlerde 7 kez kadar daha yüksektir!!!

33. Plazma leptin hem zayıf hem obez vakalarda çok az ya da hiç yağ kütlesi kaybı olmaksızın 24-36 saatlik açlık sonrası %40-70 temelinde azalır. Akut aşırı beslenmenin 5 saat sonrasında plazma leptinini %40 artar. (120 kkal/kg) .

34. Türkiye’de yapılan bir çalışma: Vakaların karakteristiği : Obez n: 63 Kontrol n: 63 • Yaş 8.8±1.2 8.9±1.0 • Cinsiyet (e/k) 26/37 26/37 • Ağırlık (kg) 45.2±2.8 31.9±1.4 • Boy (cm) 137.2±1.4 134.9±1.0 • BKI 24±4 17.5±2.3 • Leptin (ng/mL) 19.9±7.4 7.9±5.1 (Mediators of İnflamation,2005 ).

35. ABD’deyapılan bir çalışma : Serum örnekleri 20 obez ve 20 obez olmayan bireyden RIA’da karar verildiği gibi 3-75 ng/mL leptin seviyesi aralığında alınmıştır. Obez bireylerin BKI değerleri 30kg/m2 ‘den yüksektir. (Regulatory Peptides,2002).

36. Sonuçlar Zayıf bireylerde leptin seviyesi 10ng/mL’den Normal bireylerde leptin seviyesi 10-30 ng/mL Obez bireylerde leptin seviyesi 30 ng/mL’den

37. Türkiye’de yapılan başka bir çalışma: Yaşları, vücut ağırlıkları, boyları, BKI’leri yakın olmasına rağmen cinsiyetin leptin seviyesini etkilediği şu sonuçları ile desteklenmiştir: Leptin: KIZ:3,95 ± 0,3 (n =94) ERKEK:2,43 ± 0,22 (n =94) Bunun nedeni skinfold ölçümlerinin kızlarda erkeklere göre daha kalın oluşudur. (The Turkish Journal of Pediatrics,1999,41:447-455, 1999).

38. İngiltere’de yapılan bir başka çalışma: Gambia İtalya E K E K • Yaş 8.01 8.00 8.65 8.31 • Ağırlık 20.93 20.73 37.65 34.94 • Boy 122.1 122.0 132.33 129.4 • BKI 14 13.89 20.92 20.34 • Leptin 1.83 2.36 12.45 15.19 Leptin seviyeleri direk olarak ağırlık ve BKI ile yakın ilişkilidir!!! (İnternational Journal of Obesity, 2003).

39. Leptin ve Enerji Leptin enerji dengesi aşırı enerji deposunu sınırlamada temel faktördür !!! Bu etkisi doygunluk ile ilişkilidir !!!

40. Leptin serum seviyeleri Obezitede Malnütrisyon ve malabsorbsiyonda

41. Hollanda’da yapılan bir çalışma: Enerji kısıtlamasının leptin üzerine etkisini araştırmak için yapılan bu çalışmada: Diyetin enerji içeriği bireylerin enerji ihtiyaçlarının %33,3’ ü olarak düzenlenmiştir. Çalışmaya 44 yetişkin erkeğin katılmıştır. Bu çalışmanın yapılmasındaki amaç daha önce yapılan çalışmaların uzun süreli olmasıdır. Bu çalışma sadece 4 gün sürmüştür. Vücut ağırlığı değişikliğine bağlı olarak 4 günlük %35 tahmini enerji gereksinimi ile uygulanan diyet leptinin %40 civarında azalmasına neden olmuştur. (International Journal of Obesity, 2005).

42. Daha önce İngiltere’de yapılan çalışmaya benzer olarak Amerika’da etnik farklılıkların leptin seviyesine etkisi olup olmadığını araştırmak için 76 çocuk üzerinde bir çalışma yapılmıştır. İki etnik grup arasında önemli bir fark gözlenmemiştir. Buna rağmen, cinsiyetin; yağsız vücut kütlesi, yağ kütlesi, vücut yağ yüzdesi ve serum leptin konsantrasyonuna belirgin etkileri vardır : kızlar erkeklere göre daha yüksek yağ kütlesi, vücut yağ yüzdesi ve serum leptin konsantrasyonuna sahipken daha düşük yağsız vücut kütlesine sahiptirler. (Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism, 1997).

43. Çek Cumhuriyeti’nde : 14 obez (BKI: 48.01±2.02 kg/m2) ,17 yaşında cinsiyet seçmeli sağlıklı kontrol grubunu (BKI: 21.75±0.416 kg/m2) içeren bir başka çalışmada vakalara 3 hafta çok düşük kalorili enerji (550 kkal/gün) içeren diyet verilmiştir. Yine bu çalışmanın sonucu diğer çalışmalar ile örtüşmüştür. (Physiological Research, 2005).

44. Çok düşük kalorili diyetin obez kadınlarda serum leptin konsantrasyonunu düşürdüğü ve serum çözünebilir reseptör konsantrasyonunu arttırdığı bulunmuştur. Çalışmadaki obez vakalarda vücut yağ içeriğinin yüksek oluşuna bağlı olarak leptin seviyeleri yüksektir. Çok düşük kalorili diyet önemli derecede vücut ağırlığını düşürdüğü ve serum leptin seviyelerini azalttığı bulunmuştur .

45. Benzer olarak ; Finlandiya’ da serum leptin konsantrasyonunun cinsiyet ve vücut yağı topografı arasındaki ilişkiyi anlamak için : 10 obez erkek ve 35 obez kadın üzerinde çalışılmıştır. (BKI: 35. 1 ± 3. 6 kg/m2) Çalışmanın 17. ve 57. haftalarında alınan ölçümlere göre : Başlangıç ağırlığına göre %10,9 ağırlık kaybı saptanmıştır. (European Journal of Endocrinology, 1997).

46. Bu ağırlık kaybı diyetisyen tarafından kısıtlanan enerji ve eklenen fiziksel aktivite sayesinde gerçekleşmiştir. Serum leptin konsantrasyonları bu çalışmaya göre temelde kadınlarda erkeklere göre %55 daha fazla bulunmuştur. Serum leptin konsantrasyonu da 17. haftadaki yağ kütlesi kaybı ile ilişkili olarak değişmiştir fakat leptin seviyeleri umulduğu gibi başarılı ağırlık kaybına yol açmamıştır.

47. Egzersiz obeziteyi azaltır! Leptin seviyesi etkilenir!

48. ABD’de yapılan bir çalışma: 9-hafta antreman programı orta-yaş obez kadınlar 2 gün/hafta 20-30 dk step aerobik Yağ kütlesi leptin konsantrasyonlarında değişiklik olmamıştır. (Society for Experimental Biology and Medicine, 2002).

49. 12 hafta boyunca ,30-45 dakika/gün ve 4 gün/hafta aerobik egzersiz antremanı sonrası Genç kadınlarda açlık leptin seviyeleri Erkeklerde bir değişiklik olmamıştır. Sebep : Antremanın kadınlarda erkeklere göre leptin seviyeleri döngüsüne daha fazla etkisi vardır. Antremanın yoğunluğu ve ağırlık kaybı leptin seviyesini etkiler.

50. ABD’de yapılan bir diğer çalışma : 13 erkek koşucu : 32.2±2.5 yaş 176.2±1.6 cm 71.9±6.9 kg 9.7±0.9 yağ % 62.9±2.2 mL/kgdk max O2 tüketimi