İLK VE ORTAÖĞRETİMLERDE BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR

1. İLK VE ORTAÖĞRETİMLERDE BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR Tuba ŞİNOFOROĞLU

2. Yirmi birinci yüzyıla girerken, dünyamız hızlı bir değişim ve gelişmeye sahne olmaktadır. Her alanda olduğu gibi bilim ve teknikte de geçmişe göre daha büyük bir hızla gelişme, yenileşme ve değişme görülmektedir. Bu hızlı gelişmelere ayak uydurabilmenin en etkili ve temel aracı şüphesiz eğitimdir. Beden eğitimi ve spor genel eğitimin bir parçası olarak kabul edilmektedir. Zira beden eğitimi ve spor genel eğitimin amaçlarına hareket yoluyla katkıda bulunmaktadır.

3. Baumgatner ve Jackson’a(1975) göre, beden eğitimin temel amaçları; • Organik gelişim, bu amaç kuvvet, güç, dayanıklılık ve kalp, dolaşım sistemi dayanıklılığı gibi, fiziksel uygunluk öğelerini içerir • Sinir-kas uyumu gelişimi; koordinasyon motor performans, sportif beceri ve diğer hareket aktivitelerini içerir • Kişisel sosyal gelişim; olumlu davranışları, liderliği ve demokratik davranışları içerir • Zihinsel gelişim; bu amaç bilgileri, stratejileri ve anlama kabiliyetini içerir

4. İnsan hayatı boyunca hareket etmek mecburiyetindedir. Çünkü hareket halinde kendisini daha sağlıklı, daha zinde ve mutlu hisseder. • Beden eğitimi ve spor eğitimine ilkokuldan düzenli ve amaçlı bir şekilde başlamalı ki, çocuğun gelecek yıllarda yaşayacağı süreçte zihinsel ve bedensel alt yapısının ilk basamaklarını meydana getirmelidir. İleriki yaşlarda terk edilmeyen yaşam biçimi, spor alışkanlıkları ve becerilerin temeli okul öncesi ve ilköğretim gibi erken dönemlerde kazandırmanın yararlı olduğu belirtilmektedir.

5. Eğitim; bireyin içinde yaşadığı toplumda davranış biçimleri edindiği süreçler toplamıdır. Eğitim; • Bireyi; ilgi ve istek ve yetenekleri doğrultusunda ve pozitif düşünceye dayalı olarak, toplumun bilgi, değer ve davranış ilkeleri yönünde biçimlendiren, • Barış, özgürlük ve toplumsal adalet ideallerine bağlı ve mesleki bilgi ve beceriyle donatılmış yurttaşlar yetiştiren, • Ülke kalkınmasını ve gelişmesini doğrudan etkileyerek geleceği belirleyen, • Ulusal ve evrensel değerleri uyum içinde kaynaştıran • psikolojik, sosyo-kültürel ve ekonomik yaşamın vazgeçilmez bir sürecidir.

6. Eğitim programı; çocuklar, gençler ve yetişkinler için düzenlenen, milli eğitim politikasına ters düşmeyen bütün etkinlikleri ve yaşantıları kapsar • Öğretim programı, genellikler belli bilgi kategorilerinden oluşan ve bir kısım okullarda beceriye ve uygulamaya ağırlık tanıyan bilgi ve becerinin eğitim programının amaçları doğrultusunda ve planlı bir biçimde kazandırılmasına yönelik programdır. Öğretim öğrenme süreçleriyle ilgili tüm faaliyetleri kapsar. Bir diğer yönüyle öğretim programları ders programlarının bütünüdür

7. Türkiye Cumhuriyeti bir toplumsal sistemdir. Öteki toplumsal sistemler gibi, Türkiye Cumhuriyeti de değişik gereksinmeleri karşılamak için farklı alt sistemlere sahiptir. Bu alt sistemlerden bazıları eğitim, ekonomi, siyaset, din, bilim ve teknoloji,töre, moda, güzel sanatlar, nüfus ve yerleşimdir. Türk eğitim sistemi; • T.C. Anayasası, • Eğitim ve Öğretimi Düzenleyen Yasalar, • Hükümet Programları, • Kalkınma Planları, • Milli Eğitim Şuraları, esas alınarak düzenlenmektedir.

8. Türk eğitim sistemi; • Atatürk milliyetçiliğine ve Atatürk ilke ve devrimlerine bağlı, • Aklın ve bilimin önderliğinde pozitif düşünen, • Algılama ve problem çözme yeteneği gelişmiş, • Öğrenmeyi öğrenebilen, • Laik ve demokratik değerleri benimsemiş, yeni fikirlere açık, • Kişisel ve toplumsal sorumluluk duygusuna sahip olarak Cumhuriyetimizi koruyan ve kollayan, • Milli kültürü özümsemiş, farklı kültürleri yorumlayabilen, • Çağdaş uygarlığa katkıda bulunabilen • yüksek nitelikli bilgi çağı insanını yetiştirerek, Türk milletini çağdaş uygarlık düzeyinin üzerine taşımayı, kendisine hedef edinmiştir

9. Türk Milli Eğitiminin Amaçları • Genel Amaçlar Buna göre Türk Eğitiminin genel amacı; Türk Milli Eğitiminin bütün fertlerini; • Atatürk inkılap ve ilkelerine ve Anayasada ifadesini bulan Atatürk milliyetçiliğine bağlı; Türk Milletinin milli, ahlaki, insani, manevi ve kültürel değerlerini benimseyen , koruyan ve geliştiren; ailesini, vatanını, milletini seven ve daima yüceltmeye çalışan; insan haklarına ve Anayasanın başlangıcındaki temel ilkelere dayanan demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyetine karşı görev ve sorumluluklarını bilen ve bunları davranış haline getirmiş yurttaşlar olarak yetiştirmek; • Beden, zihin, ahlak, ruh ve duygu bakımından dengeli ve sağlıklı bir şekilde gelişmiş bir kişiliğe ve karaktere, hür ve bilimsel düşünme gücüne , geniş bir dünya görüşüne sahip, insan haklarına saygılı, kişilik ve teşebbüse değer veren , topluma karşı sorumluluk duyan; yapıcı, yaratıcı ve verimli kişiler olarak yetiştirmek; • İlgi, istidat ve kabiliyetlerini geliştirerek gerekli bilgi, beceri, davranışlar ve birlikte iş görme alışkanlığı kazandırmak suretiyle hayata hazırlamak ve onların, kendilerini mutlu kılacak ve toplumun mutluluğuna katkıda bulunacak bir meslek sahibi olmalarını sağlamak; Böylece bir yandan Türk vatandaşlarının, ve Türk toplumunun refah ve mutluluğunu arttırmak; öte yandan milli birlik ve bütünlük içinde iktisadi, sosyal ve kültürel kalkınmayı desteklemek ve hızlandırmak ve nihayet Türk Milletini çağdaş uygarlığın yapıcı, yaratıcı seçkin bir ortağı yapmaktır

10. Özel AmaçlarTürk eğitim ve öğretim sistemi, bu genel amaçları gerçekleştirecek şekilde düzenlenir ve çeşitli derecede ve türdeki eğitim kurumlarının özel amaçları, genel amaçlara ve temel ilkelere uygun olarak tespit edilir

11. Türk Eğitim Sisteminin Genel Yapısı • Türk eğitim sistemi, iki alt sistemden oluşmaktadır. Bunlar yaygın eğitim ve örgün eğitimdir. • Yaygın eğitim; • Örgün eğitimin yanında ve dışında düzenlenen eğitim, öğretim, rehberlik ve uygulama etkinliklerini kapsamaktadır. • Örgün eğitim; • Okullarda verilen planlı eğitimdir. Örgün eğitim; okul öncesi eğitim, ilköğretim, ortaöğretim ve yükseköğretim kademelerinden oluşmaktadır. Bu kademelerden okulöncesi eğitim, ilköğretim ve ortaöğretim Milli Eğitim Bakanlığına, yükseköğretim ise, Milli Eğitim Bakanlığının bazı sorumlulukları olmakla beraber, yükseköğretim kuruluna bağlı bulunmaktadır

12. İlköğretim • 6-14 yaşlarındaki çocukların eğitim ve öğretimini kapsayan , kız ve erkek tüm vatandaşlar için zorunlu ve Devlet okullarında parasız olan bir eğitim kademesidir. İlköğretim kurumları 5 yıllık ilkokullar ve 3 yıllık ortaokullardan oluşmaktadır. İlköğretimin amaç ve görevleri Milli Eğitim Temel kanununda şöyle belirtilmektedir; • Her Türk çocuğuna iyi bir vatandaş olmak için gerekli temel bilgi, davranış ve alışkanlıkları kazandırmak; onu milli ahlak anlayışına uygun olarak yetiştirmek • Her Türk çocuğunu ilgi, istidat ve kabiliyetleri yönünden yetiştirerek hayata ve üst öğrenime hazırlamak

13. Ortaöğretimİlköğretime dayalı en az 3 yıllık öğrenim veren genel, mesleki ve teknik öğretim kurumlarıdır. Milli eğitim temel kanununa göre; ortaokullar ilköğretim kademesine dahil edilmekte, ortaöğretim kapsamına ise en az 3 yıl süreli her türlü liseler girmektedir. Buna göre ilköğretimin ikinci kademesi olan ortaokulu bitiren her öğrenci ortaöğretime devam etmek ve ortaöğretim olanaklarından ilgi, istidat ve kabiliyetleri ölçüsünde yararlanmak hakkına sahiptir. Ortaöğretimin amaç ve görevleri Milli Eğitim Temel kanununda şöyle belirtilmektedir; • Bütün öğrencilere ortaöğretim seviyesinde asgari ortak bir genel kültür vermek suretiyle onlara kişi ve toplum sorunlarını tanımak, çözüm yolları aramak ve yurdun iktisadi, sosyal ve kültürel kalkınmasına katkıda bulunmak bilincini ve gücünü kazandırmak • Öğrencileri, çeşitli program ve okullarla ilgi, istidat ve kabiliyetleri ölçüsünde ve doğrultusunda yükseköğretime, mesleğe, hayata veya iş alanlarına hazırlamaktır.

14. Beden Eğitimi ve Spor • Beden eğitimi, bedensel, ruhsal ve toplumsal davranışları oluşturma eğitimidir. Beden bu tür eğitimde amaç değil araçtır. Büyük kas etkinlikleri yoluyla bedensel nitelikleri kazanma da doğal bir sonuçtur. Beden eğitimi, organizman bütünlük ilkesine dayalı tüm kişilik eğitimidir. • Devlet Planlama Teşkilatının tanımına göre ise, insan bütününü oluşturan fiziki, ruhi ve zihni niteliklerin bulunduğu yaşın ve kapasitenin gerektirdiği verim gücüne ulaştırabilmesi için rekabet olmaksızın yapılan faaliyetlerin tamamıdır

15. Beden Eğitiminin Amaçları Amaçlar iki farklı yaklaşımla ele alınmıştır (Bucher,1987). Bunlar: • Bedenin eğitilmesi veya hareket etmenin öğrenilmesi: Bu görüş, beden eğitiminin amacının, beden ve beceri gelişiminin sağlanması olduğunu savunmuştur. Beden, savaşa hazırlık, sağlıklı olmak vb. gibi çeşitli amaçlarla eğitilmektedir. • Beden aracılığıyla eğitim veya hareketler yoluyla eğitim: Bu görüş becerilerin kazanılması ve bedensel gelişimin sağlanması yolu ile gelişimin diğer boyutlarında istenilen davranış değişikliğinin sağlanması amacını taşımaktadır. Bu görüşe göre, beden eğitimi hareket etmeyi öğrenmek ve hareketler yoluyla öğrenmektir

16. Beden Eğitiminin Bölümleri • Cimnastik • Spor Bir başka tanıma göre, ferdin tabi çevresini, beşeri çevre haline getirirken elde ettiği kabiliyetleri geliştiren belirli kurallar altında araçlı veya araçsız, ferden veya gurupla, boş zaman veya tüm zamanını alacak şekilde meslekleştirerek yaptığı, sosyalleştirici, ruh ve fiziği geliştiren rekabetçi, dayanışmacı ve kültürel bir olgudur • Oyun Eğitsel bir değer taşıyan, çocuğun bedensel, ruhsal ve ahlaki gelişimini hedef alıp haz ve neşe yaratan düzenli hareketlerdir

17. Beden Eğitimi ve Spor’un Amaçları Beden eğitimi ve sporun temel amaçları: • Beden eğitimi ve sporun amatörlük anlam ve kapsamı içerisinde yayılıp gelişmesini sağlamak • Herkes için beden eğitimi ve spor ilkesinin tüm toplum kesiminde benimsenerek uygulanmasını geliştirmek • Herkesimden çalışan insanların verim gücünü yükseltirken, beden ve ruh sağlıklarını korumalarını sağlamak • Genç ve orta yaşlı ya da yaşlı çalışmayan insanların boş zamanlarının değerlendirilmesi ve eğitimini sağlayarak toplum için sorunlu insan olmalarını önlemek • Korunmaya muhtaç, özürlü ve suçlu insanları topluma kazandırmaktır

19. Beden Eğitiminin Kişiye Kazandırdıkları • Kişi kendini tanır, tanıtır. • Yeteneklerini geliştirir ve tanıtır, sınırlı ve güçlü yönlerini öğretir • Vücuduna ve sağlığına karşı bilinçlenir • Beceriler kazanarak organizmasını en etkili biçimde kullanmasını öğrenir. • Fiziksel uygunluğu geliştirir • Sağlıklı ve mutlu yaşamında gerekli bilgi, davranış, alışkanlıklar ve beceriler kazandırır. • Etkinlikler sonucu kişisel ve toplumsal nitelik ve becerileri geliştirir. • Boş zaman davranış ve alışkanlıklarını geliştirir. • Kendine güveni arttırır

20. Beden Eğitimin İlk ve Ortaöğretim Okullarındaki Genel Amaçları • Atatürk’ün ve düşünürlerin beden eğitimi ve spor konusunda söyledikleri sözleri açıklayabilme. • Bütün organ ve sistemlerinin seviyesine uygun olarak güçlendirme ve geliştirme • Sinir , kas ve eklem koordinasyonunu sağlayabilme • İyi duruş alışkanlığı edinebilme • Beden eğitimi ve sporla ilgili temel bilgi, beceri , tavır ve alışkanlıklar edinebilme • Ritim ve müzik eşliğinde hareketler yapabilme • Halk oyunlarımızla ilgili bilgi ve beceriler edinebilme ve bunları uygulamaya istekli olabilme • Milli bayramlar ve kurtuluş günlerinin anlamını ve önemini kavrama, törenlere katılmaya istekli olabilme • Beden eğitimi ve sporun sağlığa yararlarını kavrayarak boş zamanlarını sor faaliyetleri ile değerlendirmeye istekli olabilme • Temel sağlık kuralları ve ilk yardım ile ilgili bilgi, beceri, tavır ve alışkanlıklar edinebilme • Tabiatı sevme, temiz hava ve güneşten faydalanabilme • İşbirliği içinde çalışma ve birlikte davranma alışkanlığı edinebilme • Görev ve sorumluluk alma, lidere uyma ve liderlik yapabilme • Kendine güven duyma, yerinde ve çabuk karar verebilme • Dostça oynama ve yarışma, kazanma takdir etme, kaybetmeyi kabullenme, hile ve haksızlığın karşısında olabilme • Demokratik hayatın gerektirdiği tavır ve alışkanlıklar edinebilme • Kamu kaynaklarını iyi kullanma ve koruyabilme • Spor araç ve tesisleri hakkında bilgi sahibi olma ve bunları gereği gibi kullanabilme

21. İlköğretim Okullarında Beden Eğitimi ve Spor Derslerinin Sınıf Amaçları • IV. SINIF AMAÇLARI • Amaç 1. Koşular ile ilgili koordinasyonu geliştirebilme • Amaç 2. Koşular ile ilgili dayanıklılığı geliştirebilme • Amaç 3. Koşularda sürat ve çabukluğu geliştirebilme • Amaç 4. Koşularda dostça oynama, kazananı kutlama, kaybedeni kabullenebilme • Amaç 5. Koşularda temiz hava ve güneşten faydalanabilme • Amaç 6. Atlamalar ile ilgili koordinasyonu geliştirebilme • Amaç 7. Atlamalar ile ilgili sürat ve çabukluğu geliştirebilme • Amaç 8. Atlamalarda kas kuvveti ve esnekliği ile eklem hareketliliğini geliştirebilme • Amaç 9. Atmalar ile ilgili koordinasyonu geliştirebilme • Amaç 10. Atmalarda sürat ve çabukluğu geliştirebilme • Amaç 11. Atmalarda kas kuvveti ve esnekliği ile eklem hareketliliğini geliştirebilme • Amaç 12. Düzen alıştırmaları ve temel duruşlar ile ilgili çeşitli şekillerde dizilme ve sıralanabilme • Amaç 13. Temel duruşları yapabilme • Amaç 14. Düzen alıştırmaları ve temel duruşlarla ilgili koordinasyonu geliştirebilme • Amaç 15. Serbest hareketler ile ilgili koordinasyonu geliştirebilme • Amaç 16. Serbest hareketlerle ilgili çeşitli duruşlarda bütün kas ve eklemleri çalıştırıcı hareketler yapabilme • Amaç 17. Ritim ve müzik eşliğinde serbest hareketler yapabilme • Amaç 18. Yer hareketleriyle ilgili temel beceriler edinebilme • Amaç 19. Yer hareketlerinde kendine güven duygusu geliştirebilme • Amaç 20. Araçlı hareketler ile ilgili koordinasyonu geliştirebilme

22. Amaç 21. Araçlı hareketlerde kas kuvveti ve esnekliği ile eklem hareketliliğini geliştirebilme • Amaç 22. Araçlı ritim ve müzik eşliğinde hareketler yapabilme • Amaç 23. Araçları düzenli kullanma ve koruyabilme • Amaç 24. Araçta hareketlerle ilgili koordinasyonu geliştirebilme • Amaç 25. Araçta hareketlerde kas kuvveti ve esnekliği ile eklem hareketliliğini geliştirebilme • Amaç 26. Araçları doğru kullanma ve koruyabilme • Amaç 27. Araçta hareketlerde kendine güven duygusu geliştirebilme • Amaç 28. Basketbol ile ilgili temel beceriler edinebilme • Amaç 29. Basketbole hazırlayıcı oyunlar oynayabilme • Amaç 30. Basketbol oyunlarında işbirliği yapma, lidere ve kurallara uyabilme • Amaç 31 . Basketbolü dostça oynama, kazananı kutlama, kaybetmeyi kabullenebilme • Amaç 32. Voleybol ile ilgili temel beceriler edinebilme • Amaç 33. Voleybola hazırlayıcı oyunlar oynayabilme • Amaç 34. Voleybol oyunlarında işbirliği yapma, lidere ve kurallara uyabilme • Amaç 35. Voleybolda dostça oynama, kazananı kutlama ve kaybetmeyi kabullenebilme • Amaç 36. Hentbol ile ilgili temel beceriler edinebilme • Amaç 37. Hentbole hazırlayıcı oyunlar oynayabilme • Amaç 38. Hentbol oyunlarında işbirliği yapma, lidere ve kurallara uyabilme • Amaç 39. Hentbolü dostça oynama, kazananı kutlama ve kaybetmeyi kabullenebilme • Amaç 40. Futbol ile ilgili temel beceriler edinebilme • Amaç 41. Futbol hazırlayıcı oyunlar oynayabilme • Amaç 42. Futbol oyunlarında işbirliği yapma, lidere ve kurallara uyabilme • Amaç 43. Futbol dostça oynama, kazananı kutlama ve kaybetmeyi kabullenebilme

23. Amaç 43. Futbol dostça oynama, kazananı kutlama ve kaybetmeyi kabullenebilme • Amaç 44. Halk oyunları ile ilgili temel beceriler edinebilme • Amaç 45. Halk oyunları ile ilgili koordinasyonu geliştirebilme • Amaç 46. Yakın çevrede oynanan halk oyunlarını tanıyabilme • Amaç 47. Halk oyunlarında işbirliği yapma, lidere ve kurallara uyabilme • Amaç 48. Beden eğitimi ve sporla ilgili söylenen sözleri açıklayabilme • Amaç 49. Kullandığı spor alanlarını ve ders araçlarını tanıyabilme • Amaç 50. Beden eğitimi ve spor araçlarını doğru kullana ve koruyabilme • Amaç 51. Spor kıyafetlerini iyi kullanma ve koruyabilme • Amaç 52. Hava şartlarına göre giyinebilme • Amaç 53. Sağlığını koruyabilme • Amaç 54. Kendini ve yakın çevreyi temiz tutabilme • Amaç 55. Temiz hava ve güneşten faydalanabilme • Amaç 56. Beden eğitimi ve spor ve sağlık bilgilerinde kazalara karşı gerekli tedbirleri alabilme

24. İlköğretim Okulları Beden Eğitimi Dersi Programı • Beden eğitimi dersi ilköğretim programlarının ilk 5 yılında 2 saat, 6. 7. ve 8. sınıflarda birer saat olarak yer almaktadır. Ders dışında da , serbest zamanların rekreatif amaçlı değerlendirilmesi, okullar arası yarışmalar ve şenlikler şeklinde ele alındığı görülmektedir

25. Program hedefleri; • Atatürk’ün ve düşünürlerin beden eğitimi ve spor konusundaki söyledikleri sözleri açıklanması, organ sistemlerini geliştirme, sinir-kas-eklem koordinasyonunu sağlama, iyi duruş alışkanlığı edinme, sporla ilgili temel bilgi ve alışkanlık kazanma, ritim ve müzik eşliğinde hareket yapma, ulusal etkinliklere katılmaya istekli olma, beden eğitimi ve sporun sağlık ve serbest zamanların değerlendirilmesine katkısını bilme ve uygulama, ilk yardım bilgisi kazanma , doğayı sevme ve açık alandan yararlanma, işbirliği ve liderlik yapma, görev ve sorumluluk alma, kendine güven duyma, çabuk karar verme, dostça oynama, kazanma- kaybetmeyi kabullenme, hileye karşı durma, demokratik davranma, kamu kaynaklarını iyi kullanma ve koruyabilme şeklinde özetlenebilir. • Belirtilen hedeflere ulaşabilmek için; atletik etkinlikler, jimnastik etkinlikleri, ritim etkinlikleri sağlık bilgisi ve ilk yardım, oyunlar, güreş, halk dansları ve ulusal tören etkinliklerine yer verilmektedir. Bu etkinliklerin yürütülmesini sağlayanlar ise beden eğitimi ve sınıf öğretmenleridir

26. Ortaöğretimde IX. sınıfta haftada 2 saat beden eğitimi dersi ortak genel kültür dersi olarak verilmektedir. X. ve XI. sınıfta öğrenciler alan seçmekte ve spor alanı dışında beden eğitimi dersi seçmeli olarak 2 saat verilmektedir.

27. X. Sınıf Alan Dersleri Beden eğitimi Spor Biyoloji X. Sınıf Alanı Seçmeli Dersler İnsan anatomisi Spor ve beslenme Spor psikolojisi Türkiye coğrafyası Sanat tarihi Matematik Geometri Müzik Genel Türk tarihi Psikoloji Edebi metinler Yabancı dil Bilgisayar XI. Sınıf Alan Dersleri Beden eğitimi Spor XI. Sınıf Alanı Seçmeli Dersler Antrenman bilgisi Spor yönetimi ve organizasyon Türkiye beşeri ve ekonomi coğrafyası Sanat tarihi Edebi metinler Matematik Müzik Geometri Halk oyunları Osmanlı tarihi Mantık Sosyoloji Yabancı dil Bilgisayar Spor alanında okuyan öğrenciler ortak genel kültür derslerinin dışında alan dersleri olarak aşağıdaki dersleri almaktadır.

28. İlköğretimde Ders Dışı Beden Eğitimi ve Spor Çalışmaları • Küçükler-yıldızlar-gençler kategorilerinde okullar arası müsabakalar • İzcilik faaliyetleri • Spor kolu

29. İlk-Ortaöğretim Çağındaki Çocukların Gelişim Özellikleri • 6-12 yaş grubu: • Tırmanma , kovalama, vurma ve genel anlamda etkinliği sever • Taklit eder ve en çok sevdiklerinin kendisini sevmesini ister • Hayal gücü çok kuvvetlidir, şüphecidir ve birçok şeyi dener • İş görmekten zevk alır. Duyuşsal histen kaslarını kullanmak ve kapasitesini test etmekten zevk alır • Cesaretli ve maceracıdır. Bağımsızlıktan ve kendini ifade etmekten hoşlanır. • Performansta, büyüme ve gelişmede hızlıdır • Ustalık ve başarı duyumundan zevk alır • Sağlığa fiziksel gelişime ve yerli kültürdeki oyun becerilerinden dolayı gurup statüsü ve toplumsal tanınma sağlar • Beden eğitimi ve sağlık ilişkisini mantıklı olarak anlar

30. 13-18 yaş grubu gelişim özellikleri • Sağlık ve sportif etkinliklerin altında yatan bilimsel gerekçeleri anlamaya isteklidir • Büyüme gelişme ve ergenlikle gelen fizyolojik değişikliklere ilgi duyar • Diğer cinsiyet üzerinde iz bırakmaya ilgi duyar • Sınıf arkadaşlarınca sevilme, ait olma duygusuna sahiptir • Gurup statüsü ve gurubun veya takımın değerlerine sahip olmaya isteklidir • Kendi kendine araştırma, test etme gerçekleştirme ve kanıtlama için araştırma yapar • Ustalık ve beceriden zevk alır • Beğenilen ve itibar gören birinden etkilenir • Heyecan, macera ve yeni deneyim arar • Sağlıklı olma, bireysel etkileşim ve arkadaşlık sağladığı için oyundan zevk duyar

31. Değişik yaş gruplarında gelişim karakteristikleri ve sporlara katılım rehberi

32. Beden Eğitimi ve Sporun Okul Çağındaki Bireyler Üzerine Etkisi • Yapılan araştırmalarda, çocuklardaki hareket gereksiniminin, genç ve erişkinlerdekinin birkaç katı olduğu, özellikle ilkokul devresindeki çocukların derslerde oturarak hareket etmeme zorunluluğunun onlarda fiziksel ve psikolojik bir yük oluşturduğu, bu yükün ancak spor ve oyun gibi etkinliklere katılım ile çocuğun yaratıcı güçlerinin de uyarıldığı, bunun da çocuğun daha sonraki yaşamında çalışkan ve gayretli bir birey olmasını sağladığı ifade edilmektedir. Bu nedenle de beden eğitimi ve spor etkinliklerinin, çocuğun her yönü ile sağlıklı olabilmesi için gerekli yöntemler olduğu bildirilmektedir

33. Beden eğitiminin çocuğun gelişimine katkıları: • Çocukta tüm yaşam için fiziksel aktivite alışkanlığı kazandırmak • Kas kuvveti, dayanıklılık, koordinasyon, esneklik ve çeviklik gibi temel beceri unsurlarını geliştirmek • Düzgün duruş alışkanlıkları kazandırmak • Temel hareketleri geliştirmek • Küçük ve büyük kasların motor gelişimini desteklemek • Arkadaşlarına ve oyun kurallarına saygı göstermeyi, yenilgiyi ve başarıyı kabullenmeyi öğrenmek, hoşgörü ve işbirliği kazandırmak • Dikkat etme, düşünceyi bir noktada toplama, problem çözme, yaratıcılık ve hayal gücünü kullanma yeteneğini geliştirmek • Saldırganlığın olumlu yönde kanalize edilmesini sağlamak • Olumlu benlik gelişimi desteklemek. Çocuğun motor işlemleri başarma yeteneği hakkında bilgi sahibi olması ve bu yeteneklerini hissetmesi, benlik kavramının çok önemli bir parçasıdır. Oyun ve hareket etmenin verdiği sevinç, heyecan ve başarı ile bitirme gibi deneyimler çocuğun kendine güveninin gelişmesine yardım eder. Çocuğun bedenini ve gücünü algılaması da benlik algısını etkilemektedir. • Çocuğun kavram gelişimini desteklemek ve yön duyarlılığı kazanması için fırsat yaratmak. Bilinçli planlanan beden eğitimi çalışmaları sırasında verilen direktifler ve sağlanan modeller bu amaca hizmet eder • Beden eğitimi çalışmaları sırasında vücut parçalarının hareket ettirilmesi ve vücut parçalarının isimlerinin söylenmesi, çocuğun bedenini tanımasını ve daha iyi kullanmasını sağlar

34. İlk-ortaöğretimde Beden Eğitimi ve Spor Derslerinde Karşılaşılan Problemler • Planlı eğitimin başladığı ilkokullarda öğrencilere beden eğitimi ve spor tutkusunu aşılayacak uzman eğiticiler yetiştirilmelidir. Ülkemizde bu sorumluluk sınıf öğretmenleri tarafından yürütülmektedir. Ancak öğretmenlerin bu konuda eğitim formasyonları eksiktir. Bu nedenle beden eğitimi dersleri ya amaç dışı kullanılmakta ya da eksik ve yanlışlarla dolu olarak yapılmaktadır

35. Bazı okullarda beden eğitimi dersleri boş geçmekte ve öğrenciler tarafından sınav hazırlığı için kullanılmaktadır. Beden eğitimi öğretmenlerine ise ek görevler verilerek esas meslekleri ile uğraşmaları güçleştirilmektedir. İlkokulların büyük bir bölümünde beden eğitimi ve spor öğretmeni yoktur. Oysa ilkokul çağı çocukların spora başlama çağı olduğundan bu dönemde iyi eğitilmiş beden eğitimi öğretmenlerinin önemi çok büyüktür.

36. Sporun önemli özelliklerini göz önünde bulunduran birçok ülke, okullarında beden eğitimi ders saatine ve ders kapsamına gerekli önemi göstererek, eğitimin genel ve özel amaçlarının bir kısmını, beden eğitimi dersleriyle kazandırmaya çalışmıştır. Bu doğrultuda, bazı Avrupa ülkelerinde, ilkokullardaki beden eğitimi dersi haftada 6 saati bulmaktadır • Ülkemizde bu süre haftada 2 saattir. İlkokul öğretmenleri de zaten yeterli olmayan bu derste Türkçe- Matematik gibi başka dersleri işlemektedir.

37. İlkokullarda beden eğitimi – branş öğretmeni yoktur. Sınıf öğretmeni diğer derslere hazırlandığından, beden eğitimi derslerine hazırlanamamaktadır. Ancak planları içinde beden eğitimi ve spor etkinliklerini yapmış olarak göstermektedirler. • İdare ve müfettişler tarafından yapılan denetimlerde Türkçe, Matematik ve diğer dersler ile ilgili, öğrencilere kazandırdığı bilgi ve davranışlar aranmaktadır. Beden eğitimi derslerinde denetim yapılmadığı gibi, beden eğitimi amaçlarının davranışlarına yansımasının karşılaştırılması yapılmamaktadır

38. Ülkemizdeki eğitim sisteminde var olan sorunlar doğal olarak beden eğitimi dersleri için de geçerlidir. İyi ve doğru şekilde hazırlanmamış beden eğitimi ve spor dersi müfredat programları, çocuğun hareket gereksinimini giderememektedir. Sonuçta çocuk, sokağa yönelmekte ve sokak kültürü ile büyümektedir

39. Yurtdışında İlk ve Ortaöğretimlerde Beden Eğitimi ve Spor Amerika’da Beden Eğitimi ve Sporun Amaçları: • Müfredata göre beden eğitiminin 2 katkısı vardır: fiziksel uygunluk (physical fitness) ve motor becerileri geliştirmek. Günlük gözlemler ve sayısız incelemeler göstermiştir ki bunlar kültürümüzün önemli parçalarıdır ve bu nedenle bunlar okullarda çocuklara aktarmak için önemli kavramlardır. Beden eğitiminin amacı: • - Sağlık için istenilen seviyelerdeki fiziksel uygunluğun sürdürülmesi,geliştirilmesi ve fitnes’in neden önemli olduğunun ve egzersizle nasıl etkilendiğinin öğretilmesi • - Uygun motor becerilerin geliştirilmesi, özel spor becerilerine öncülük eden temel motor becerilerle başlar ve son olarak yaşam boyu sporun üzerinde durur. • Sağlıkla ilişkili fiziksel fitnes kardiovasküler dayanıklılık, kas kuvveti ve dayanıklılığı ve esneklik gibi özellikleri içerir. Çocuklarda bu özellikleri geliştirmek ve yitirmemeye yardım etmek beden eğitimi programının önemli bir fonksiyonudur.

40. Brookline İlkokulunda belirtilen beden eğitimi dersinin amaçları şu şekilde belirtilmiştir: • Beden eğitimi toplam eğitim sürecinin önemli bir parçasıdır. Eğitimde sağlamak istediğimiz, Brookline Öğretim Beklentilerinde tanımlandığı gibi, çocuklara fiziksel becerilerini arttırmak için fiziksel olarak aktif olmanın yolları, yaşam boyu fiziksel aktivite ile özgüven ve mutluluktur. • Çocuklara yaşamları süresince nasıl ve neden sağlıklı ve zinde tutmaları gerektiğini öğretmeye çalışmak • Her çocuğun hareketinde bilişsel, duyuşsal ve psikomotor boyutları arttırmak için dengeli bir beceri, genel kavramlar, oyun aktiviteleri ve ritim planı sağlamak; • Çocuklar için temel kavramlar için problem ve uygulama deneyimleri sağlama- gelişmeye yönlendirme ve diğerleriyle mukayese etmemek • Sosyal ve ortak becerileri geliştirmeye yardımcı olacak aktiviteleri öğretme- hayatlarının daha sonraki bölümlerine taşıyacakları • Çocuğa aktif, başarılı olmayı ve eğlenmeyi öğretme

41. Bazı Avrupa ülkelerinde ve A.B.D. de, her bir disiplin için ayrı programlar hazırlanmaktadır. Örneğin 9-10-11’inci sınıflar için beden eğitimi programı ayrıca yayınlanmaktadır • Amerika’da beden eğitimi ve spor dersleri için belirli bir müfredat programı yoktur. Beden eğitimi ve spor derslerinin işlenişi eyaletten eyalete, okuldan okula ve hatta öğretmenden öğretmene değişebilmektedir. Beden eğitimi öğretmeni yetiştiren okullarda özellikle bu dersin müfredat programının hazırlanmasıyla ilgili dersler verilmektedir. Bu derler ışığında her öğretmen kendi ders programını oluşturabilmektedir. Genelde okullar ders programlarını belirlemek için bir komite oluşturmaktadır. Bu komitede her sınıfı temsil edecek bir öğretmen bulunmaktadır

42. Müfredat Komitesi • Okuldaki müfredat programının hazırlanması için oluşturulan merkez müfredat komitesinin bir alt dalı olarak beden eğitimi koordinasyon komitesi oluşturulur. Bu komitede ortak müfredat programına katılacak okulların müdürleri, beden eğitimi bölüm başkanları ve her sınıfı temsil edecek (ilk-orta-lise) bir beden eğitimi öğretmeni bulunur. Bu koordinasyon komitesinin altında çeşitli alt komiteler vardır. Bu alt komiteler: Düşük ve yüksek organizasyonlu oyunlar, temel ritim ve danslar, su sporları, açık hava eğitimi, rekreasyonel aktiviteler, uygulanalı beden eğitimi vb. aktivitelerden sorumlu dallara ayrılır. Koordinasyon komitesi bu alt komitelerin birbirleriyle uyumlu olarak çalışmalarını, sınıfların gelişim seviyelerini standardize etmek, okulun diğer alanlarıyla uyum oluşmasını sağlar

43. Bazı Batılı Ülkelerde ve Türkiye’de İlköğretim Kurumlarında Öğrencilerin 8 Yıl Boyunca Aldıkları Beden Eğitimi Ders Saatleri Toplamı M.E.B. Tebliğler dergisi, sayı:2369, 1992

44. Beden Eğitimi Dersi İçerikleri • Beden eğitimi ders programı hazırlanırken öncelikle çocukların yaş gruplarındaki fizyolojik, psikolojik ve sosyolojik özellikler göz önüne alınmaktadır

45. Fizyolojik Özellikler 1. Reaksiyon zamanı yavaştır, koordinasyon zayıftır, büyük kas gruplarını içeren hareketleri yapabilirler, dövüşmeyi, avlanmayı, kovalamayı ve tırmanmayı severler 2. Ritmik seslere karşı aktif, enerjik ve karşılık vericidirler 3. Kemikler yumuşaktır ve çabuk deforme olabilirler 4. Kalp kolayca yorulabilir 5. Duyguları algılama ve yargılama gelişir 6. El-göz koordinasyonu gelişir 7. Süt dişlerini kaybederler Psikolojik Özellikler Dikkat süreli kısadır Meraklı, bir şeyleri bulmak ister Konuşma organlarını kontrol yetenekleri gelişir Beğendikleri aktiviteleri tekrarlarlar Mantıklı düşünme yetenekleri sınırlıdır her şeye karşı ilgileri vardır Hayal güçleri gelişmiştir Sosyal Özellikler Yaratıcı, dramatik ve taklitçidirler Dövüşmeyi, avlanmayı, kovalamayı ve tırmanmayı severler Doğaya, hayvanlara ve hikayelere düşkündürler 3-4 kişilik gruplarla oyunları severler Olumsuz eleştiriden hoşlanmazlar Beğenilmeyi ve ilgi odağı olmayı severler 1. ve 2. SınıflarYAŞ ÖZELLİKLERİ

46. Aktivitelerin Sınıflandırılması Ve Zaman Tahsisi

47. Amerika’daki beden eğitimi ders saatleri eyalet ve okullara göre farklılık göstermektedir • Boston’da bulunan The Heath School ilköğretim okulunun beden eğitimi dersiyle ilgili haftalık ders saatleri şu şekildedir: • Anaokulu – 2. sınıf haftada 2 kere 30 dakikalık ders • 3-6. sınıf haftada 2 kere 45 dakikalık ders • 7-8. sınıf haftada 2 kere 40 dakikalık ders • Heath school ilköğretim okulu beden eğitimi müfredat programlarını planlarken çocukların öğrenme ve gelişim durumlarını aynı zamanda NASPE (ulusal beden eğitimi birliği) nin belirttiği her sınıf için gelişimsel becerileri dikkate almaktadır. Öğrenciler anaokulundan 5. sınıfa kadar her yıl gelişim raporu alırlar. 6. ve 8. sınıflarda yılda 3 kere gelişim raporu alırlar. Ayrıca 5-8. sınıftaki öğrenciler kent etrafında düzenlenen cross- country yarışlarına katılırlar.

49. Washington Holy Rosary School Beden Eğitimi Ders Programı

50. Monteith Elementary School Beden Eğitimi Ders Programı • Monteith ilkokulunda beden eğitimi dersleri anaokulu sınıflarında haftada 4 kere yarım saat, 1. 2. 3. 4. ve 5. sınıfta 2 kere yarım saatlik dersler şeklinde verilmektedir