T.C Mersin Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü SINAV KAYGISI VE BAŞETME YOLLARI VELİ SUNUMU

1. T.C Mersin Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü SINAV KAYGISI VE BAŞETME YOLLARI VELİ SUNUMU MAYIS 2008 . MERSİN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

2. NEDEN BURADAYIZ Çocuklarınızın Karşılaşabilecekleri Sınavlar: • OKS • SBS • ÖSS • Yetenek sınavları MERSİN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

3. 8. SINIFTAN SONRA OKS FEN LİSESİ ÖZEL FEN LİSESİ SOSYAL BİLİMLER LİSESİ ÖZEL OKULLAR ANADOLU LİSESİ ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ ANADOLU MESLEK LİSESİ ANADOLU TEKNİK LİSESİ ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ ANADOLU SAĞLIK MESLEK LİSESİ POLİS KOLEJİ DPY ASKERİ OKULLAR ASKERİ LİSE ASTSUBAY HAZIRLAMA OKULLARI SINAVSIZ DÜZ LİSE MESLEK LİSESİ ÇIRAKLIK EĞİTİM MERKEZİ ÖĞRENCİLERİN EĞİTİM SEÇENEKLERİ MERSİN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

4. 2007 ÖSS BİLGİLERİ YERLEŞTİRME TÜRÜKONTENJAN% ÖSYS’ye Başvuran Aday Sayısı : 1.776.441 100 Lisans Programları : 207.328 11,67 Ön lisans Programları : 208.913 11,67 Toplam : 416.241 23.43 Özel Yet. Sın. İle Öğrenci Alan Yüksek Öğretim Prg. : 16.909 0.95 GENEL TOPLAM : 433.150 24.38 MERSİN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

5. ?? MERSİN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

6. KAYGI NEDİR? Kaynağı ya da sonuçları belli olmayan, şiddeti ve süresi kişiden kişiye farklılaşan, bir huzursuzluk halidir. • Sağlıkla ilgili kaygılar • Kişilik ile ilgili kaygılar • Aile ve ev yaşamına ilişkin kaygılar • Sosyal ilişkilerine yönelik kaygılar • Meslek seçimi ile ilgili kaygılarvb.. MERSİN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

7. SINAV KAYGISI Bir sınav öncesinde, sınav sırasında veya sonrasında duyulan endişe ve rahatsızlık hissidir. Sınav öncesinde öğrenilen bilgilerin sınav sırasında açığa çıkarılmasına engel olan ve öğrencinin sınav anında potansiyelini tam olarak kullanmasını engelleyip başarıyı düşüren yoğun kaygı durumudur. MERSİN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

8. SINAV KAYGISI GEREKLİ MİDİR? Sınav kaygısı gerekli ve faydalı olabilir. Öğrenciyi motive edebilir. Öğrenmeye teşvik edebilir. Yüksek ve aşırı kaygısınavdabaşarısızlığa neden olabilir. MERSİN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

9. KAYGI DÜZEYİ GRAFİGİ İSTENİLEN KAYGI ORTA DÜZEY KAYGIDIR. -1 +1 0 Düşük kaygı Orta düzey kaygı Yüksek kaygı MERSİN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

10. SINAV KAYGISININ BAŞLICA NEDENLERİ : • Sınava gerçeğinden farklı anlamlar yükleme, • Sınava yeterince hazırlanamama veya kötü çalışma alışkanlıkları, • Başarısız olma korkusu, • Gerçekçi olmayan mükemmeliyetçi yaklaşımlar, • Olumsuz düşünce biçimleri, • Aile ve çevrenin beklentilerinin yüksek olması, • Sınavda zamanı iyi kullanma teknikleri hakkında bilgi sahibi olmama, MERSİN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

11. HİSSEDİLEN FİZYOLOJİK BELİRTİLER NELERDİR • Kalp atışlarının düzensizleşmesi ve çarpıntılar, • Solunum düzensizlikleri, • Ellerde titreme, vücutta ateş basması, • Baş dönmesi, bayılma beynin boşalmış gibi hissedilmesi, • Vücutta yorgunluk hissi, uyuşma ve titremeler vb… MERSİN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

12. SINAV KAYGISI VE YAŞANAN DUYGULAR • Huzursuzluk , • Öfke – kızgınlık , • Korku , • Ümitsizlik , • Mahcup olma / utangaçlık , • Hayal kırıklığı , • Mutsuzluk ,yalnızlık duygusu • Tedirginlik, • Yorgunluk hissi, • Değişken ruh hali, • Düşük özsaygı…. MERSİN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

13. SINAV KAYGISININ BİLİŞSEL-ZİHİNSEL SONUÇLARI • Düşünceleri toparlayamama,ifade edememe, • Unutkanlık , bilgiyi transfer edememe, • Duyu organları ile algılanan bilgileri anlamada güçlük çekme, • Dikkat ve konsantrasyon güçlüğü… MERSİN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

14. EBEVEYNLERİN YAŞADIĞI KAYGI • Ya başaramazsa… • Az kaldı….Daha eksikleri var..İyice de sıkıldı artık…. • Ondan daha iyi çalışanlar da vardır…. • Zaten tüm aksilikler bu çocuğun başına gelir….. • Sınav günü bir aksilik olursa….. • Ya istediği yer olmazsa… • Bu kadar emek boşa mı gidecek… MERSİN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

15. Bu Düşünceler Bana/Çocuğuma Ne Kazandırıyor? • Bu Düşünceler Çocuğuma Daha Çok Yardımcı Olabilmemi Sağlıyor Mu? • Böyle Düşünerek Ne Elde Edebilirim? MERSİN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

16. Fen lisesini kazanmalısın. ÇOCUĞUMUN KAYGISINDA BENİM PAYIM NE? İyi niyetle yaptığımız yanlışlar • Kıyaslamalar, • Yüksek beklentiler, • Mükemmeliyetçi yaklaşımlar, • Başarı yerine başarısızlığa odaklanma, • Sınavı kazanmanın tek alternatif olarak sunulması, • Sınav dışında başka yaşantı yokmuş gibi davranılması, • Aşırı güven mesajı aktarma, • Olumsuz mesaj verme MERSİN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

17. SIKÇA YAPILANYANLIŞLAR MERSİN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

18. YANLIŞ Sınavı kazanmak zorundasın 1 Sınavı kazanmak bir istek ve seçim meselesidir: “Sınavı kazanmanı istiyorum”. “zorundalık,” “–meli”, “-malı” ifadeleri istekten çok kuralı, yasayı bildirir. Yasada kesinlik vardır. Ergenlik döneminde olan bireyler bu şekildeki zorundalık, kural ve yasalara karşı gelme eğiliminde olabilirler. Öncelikli olan çocuğunuzun istekleridir. DOĞRU MERSİN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

19. YANLIŞ Kazanamazsan mahvoluruz, çevrenin yüzüne nasıl bakarız 2 Sınavı kazanamamak dünyanın sonu değildir. Sen bizim için her zaman değerlisin. DOĞRU MERSİN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

20. YANLIŞ Falancanın oğlu filanca okulu kazandı…. Bakalım sen ne yapacaksın!!! 3 Biz senin yeterince emek verdiğinin farkındayız. DOĞRU MERSİN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

21. YANLIŞ Benim Çocuğum Doktor Olacak 4 Benim çocuğum sevdiği ve başarabildiği mesleği yapacak DOĞRU MERSİN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

22. YANLIŞ Sen bu yıl kesin kazanırsın, 5 Aşırı güven her zaman olumlu sonuçlar vermez, çocuğunuz bu güvenin baskısı altında kalabilir, kesinlik içeren ifadelerden kaçının DOĞRU MERSİN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

23. YANLIŞ Önce sınavı kazan, sonra gezmeye ve eğlenmeye çok zamanın olacak, 6 İyi bir programlama ile çalışmaya da, eğlenmeye de zaman ayrılabilir. DOĞRU MERSİN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

24. YANLIŞ Bu gidişle kazanamazsın 7 Bu tür mesajlar vermek, çocuğunuza bir şey kazandırmaz, aksine baskı yaratıp başarısızlığa yol açar. DOĞRU MERSİN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

25. YANLIŞ Sınav Hayatta Başarılı Olmanın Tek Yoludur! 8 Sınav başarıya ve mutluluğa giden yoldaki seçeneklerden sadece biridir, tek seçenek değildir. Sınavı kazanamasak da farklı alanlarda mutlu ve başarılı olabiliriz. DOĞRU MERSİN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

26. ALTERNATİFLERİNİZ VAR MI? Baba Mesleği Ticaret • A Planı= Sınavı kazanmak • B Planı= ? • C Planı= ? Tarım Mesleki Eğitim TIP MERSİN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

27. ÇOCUKLARIMIZ DİYOR Kİ… • Eve geldiğimde güler yüz istiyorum. • Ailemin bana güven duyması ve destek olması beni güçlü kılar. • Kötü puan yada not alabilirim. • Hoşgörülü olur musunuz? Zaten işim çok zor. • Çok fazla şey istiyorsunuz, ben de zorlanıyorum. • Ev de huzurlu bir ortam istiyorum. • Bazen sizlere karşı olumsuz davranıyorum, anlayışlı olur musunuz? MERSİN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

28. ÇOCUKLARIMIZ DİYOR Kİ… • Bazen sizlere karşı olumsuz davranıyorum, anlayışlı olur musunuz? • “Kazanamazsan çok kötü olur” diyorsunuz. Üzülüyorum. • “Ayşe’nin kızı, Fatma’nın oğlu…” iyi de beni onlar ilgilendirmiyor. • Güveninize ihtiyacım var. • Bazen çok üstüme geliyorsunuz. • Morale ihtiyacım var. • Benden yapamayacağım şeyleri istemeyin. MERSİN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

29. Ailelere Öneriler • Dinleyin-gerçekten dinleyin, anladığınızı hissettirin. • Evde huzurlu bir ortam yaratın, • Çocuğunuzu olduğu gibi kabul edin,koşulsuz sevgi gösterin • Empati kurun • Ben dili kullanın • Çocuğunuza zaman ayırın • Olumlu yönlerini pekiştirin, taktir edin • Olumsuz davranışlarının doğrusunu anlatın,yargılamayın MERSİN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

30. Ailelere Öneriler • Sınavın yaklaşmakta olduğunu sık sık vurgulayıp çocuklarınıza hatırlatmayın. • Rahatlar düşüncesiyle sık sık “sana güveniyoruz”, “sen yaparsın” ya da “kazanırsın merak etme” türünde konuşmalar yapmamaya çalışın. • Çocuğunuzla sınav öncesinde kendisini nasıl hissedip değerlendirdiğine yönelik konuşmalar yapın, gerekiyorsa sadece dinleyin. MERSİN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

31. Ailelere Öneriler • Çocuğunuza sınavın sonucu ne olursa olsun sizinle olan diyaloğunuzun değişmeyeceğini onu her zaman seveceğinizi ve değer vereceğinizi vurgulayın. • Çalışmasını sağlarım düşüncesiyle tehditler, suçlayıcı ve eleştirel bir gözle yaklaşıp değerlendirme yapmayın. • Sınav öncesinde çocuğunuzu kaygılandıran, telaşlandırıcı tavır ve davranışlardan kaçının. MERSİN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

32. Ailelere Öneriler • Çocuğunuza yönelik olarak yapacağınız şeyleri sınav sonucuna endekslemeyin. • Sınavdan bir önceki gün normal bir gündür. Normal günlük yaşam nasılsa öyle yaşanmalıdır. • Çocuğunuzun sizden beklediği tek şey kendisini objektif bir şekilde değerlendirmeniz ve sonuç ne olursa olsun onun yanında olduğunuzu hissettirmenizdir. MERSİN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

33. KATILIMINIZ İÇİN T E Ş E K K Ü R EDERİZ MERSİN REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ