Onverplicht maar niet vrijblijvend Juridische aspecten van het vrijwilligerswerk

Onverplicht maar niet vrijblijvendJuridische aspecten van het vrijwilligerswerk • Programma • Rechtspersoon • Aansprakelijkheid • Verzekeringen • Onkostenvergoeding • ARBO 2005 • BTW • Sponsoring • Ledenadministratie • Drank- en horecawet • Tabakswet • Warenwet • Legionella • Vrijwilligerswerk naast een uitkering

Rechtspersoon • Stichtingen • Kan alleen bij notariële akte of testament opgericht worden • Heeft geen leden • Kan door één persoon opgericht worden • Uitkeringen alleen op het terrein van ideële/sociale doelen, nooit aan oprichters/bestuursleden • Bestuursleden door medebestuursleden benoemd • Volledige rechtsbevoegdheid bij inschrijving in het handelsregister KvK

Rechtspersoon • Verenigingen • Samenwerkingsvorm tussen twee of meerdere rechtspersonen • Hoogste orgaan is de Algemene Ledenvergadering • Bestuur benoemt door de leden vergadering • Alle verenigingen hebben rechtsbevoegdheid maar er is onderscheid tussen: • 1. Volledige rechtsbevoegdheid • 2. Beperkte rechtsbevoegdheid • Koninklijke goedkeuring geldig voor dertig jaar, met betrekking tot rechtsbevoegdheid moet deze omgezet worden naar notariële acte.

Wettelijke aansprakelijkheid Uitgangspunt: ‘Hij die jegens een ander een onrechtmatige daad pleegt welke hem kan worden toegerekend, is verplicht die schade te vergoeden’ Vormen aansprakelijkheid • Individuele aansprakelijkheid • Kwalitatieve aansprakelijkheid

Bestuurdersaansprakelijkheid • Aansprakelijkheid tegenover rechtspersoon (vereniging/stichting) • Aansprakelijkheid tegenover derden • Aansprakelijkheid op grond van de antimisbruikwetgeving

Antimisbruik wetgeving Wat is kennelijk onbehoorlijk bestuur? • Het opzettelijk verwaarlozen van verplichtingen • Uit onachtzaamheid verwaarlozen • Het aangaan van financiële verplichtingen zonder behoorlijke voorbereidingen • Het niet verschaffen van informatie. • Verwaarlozing van kredietbewaking. • Het niet tijdig indekken tegen voorzienbare risico's • Het nalaten van controle op de kredietwaardigheid van contractpartners • Onvoldoende kwaliteit van bestuurders • U MOET de schuld, al dan niet verwijtbaar, melden aan het hoogste orgaan binnen uw organisatie

Waaraan moeten bestuurders zich houden • Zorg dat de rechtspersoon staat ingeschreven bij de Kamer van Koophandel en dat de statuten in een notariële akte zijn vastgelegd. • Maak omschrijvingen van bestuurstaken en bestuursbevoegdheden. Leg de procuratie vast. • Beschrijf procedures voor het doen van uitgaven, de tekenbevoegdheid, het kasbeheer en budgetbeheer. • Maak onderscheid tussen uitvoering en controle (de penningmeester mag niet zelf in de kascontrolecommissie zitten). • Maak jaarverslagen en laat, bij verenigingen, de Algemene Ledenvergadering deze goedkeuren en tekenen, in ieder geval altijd het jaarverslag van het bestuur alsmede het financiële jaarverslag. • Maak een begroting en laat, bij verenigingen, deze goedkeuren door de Algemene Ledenvergadering. Vraag voor bijzondere uitgaven specifiek de goedkeuring van de ledenvergadering. • Bij bijzondere activiteiten de deelnemers of de ouders daarvoor laten tekenen. • Maak notulen van de vergaderingen en laat deze tekenen voor ze in het archief op te bergen. • Déchargeren van het totaalbeleid, dus niet alleen de penningmeester maar ook het beleid van het gehele bestuur.

Verzekeringen • Wie hebben verzekering nodig: • De rechtspersoon (vereniging/stichting) • Bestuursleden • Andere direct betrokken bij de organisatie (medewerkers, vrijwilligers) • Leden van de vereniging

Verzekeringen • Wettelijke aansprakelijkheid(AVP en AVB) • Ongevallen verzekering • Bestuurdersaansprakelijkheid • Rechtsbijstand • Evenementenverzekering • Reisverzekering • Inzittendenverzekering

Onkostenvergoeding • Niet verplicht • Keuze : • Werkelijk gemaakte reële kosten • Forfaitaire, € 21,00 per week tot € 735,00 per jaar • Combinatie niet mogelijk • Stimuleringspremie op basis van Wwb • Eenmalig € 1944,00 • Afspreken met uitkeringsinstantie • Onkostenvergoeding werkelijk gemaakte kosten niet mogelijk • Kilometervergoeding

ARBO Aanpassingen sinds 1 juli 2005 • Geen verplichte toets door arbodienst • Bij minder dan 40 uur betaalde arbeid in dienst • Bij minder dan 10 betaalde medewerkers wanneer gebruik gemaakt wordt van een branche RIE • Lichte toets door arbodienst • Tussen 10 en 25 betaalde medewerkers en een branche RIE • Volledige toets boven 25 betaalde medewerkers • BHV-er verplicht • Preventiemedewerker verplicht

preventiemedewerker • De taak van de preventiemedewerker is: • Risico inventarisatie en evaluatie en plan van aanpak opstellen in overleg met directie • Voorlichten over onderhoud van apparaten • Het bewaken van het juiste gebruik van beschermingsmiddelen • Instructie geven over gebruik gevaarlijke stoffen • Onder de 15 medewerkers mag de werkgever zelf de preventietaken uitvoeren.

Bedrijfshulpverlening • De taak van de bedrijfshulpverlener(s) is: • Verlenen van eerste hulp bij ongevallen • Het beperken en bestrijden van brand en het voorkomen en beperken van ongevallen • Het in noodsituaties alarmeren en evacueren van alle werknemers en andere personen • Het alarmeren van en samenwerken met gemeentelijke brandweer en andere hulpverlenende instanties. • Per 50 aanwezigen is er 1 bedrijfshulpverlener.

BTW Inhoud: • Belastingplichtig voor de omzet belasting is iedere ondernemer die prestaties (leveringen of diensten) verricht en daarvoor een zakelijke vergoeding krijgt. Tarieven: • 19% voor goederen en diensten • 6% voor eten en drinken (geen alcohol), geneesmiddelen, kamperen, toegang tot culturele en sportieve evenementen. Vrijstelling: • Hoofdactiviteit behorende tot algemeen maatschappelijk, kerkelijk, levensbeschouwelijk, charitatief, cultureel, wetenschappelijk, sociaal of recreatief belang en sport. • Nevenactiviteit tot €68.067,- voor goederen en tot €31.765,- voor diensten

Sponsoring • Er is sprake van een tegenprestatie. • Tot grensbedrag (€ 31.765,-) vrijgesteld van BTW • Bij overschreiding grensbedrag over het volledige bedrag BTW betalen. • In natura geldt de aankoopwaarde inclusief BTW.

Ledenadministratie • Wet Beschermingpersoonsgegevens • Doel administratie moet vastgelegd worden • Gegevens mogen niet verstrekt worden aan derden tenzij toestemming • Wanneer administratie gegevens bevat die geen directe relatie hebben met het intern functioneren, melden bij College Bescherming Persoonsgegevens. • Vrijgesteld*: • Personeelsadministratie • Boekhoudingen • Administraties van afnemers en leveranciers • Ledenadministraties • Abonnementadministraties • Administraties van (oud-)leerlingen (*mits geen gegevens over ras, politieke gezindheid, godsdienst of levensovertuiging, gezondheid, seksuele leven, lidmaatschap van een vakvereniging en strafrechtelijke persoonsgegevens)

Identificatieplicht • Iedereen in Nederland v.a 14 jaar • Verificatieplicht: bij aanvang de identiteit van de medewerker controleren • Bewaarplicht: kopie van identiteitsbewijs in administratie tot maximaal vijf jaar na dienstverband

Drank- en horecawet Inhoud Verantwoord alcohol gebruik stimuleren Verplichtingen • Vergunning • Bestuursreglement • Twee leidinggevende minimaal 21 jaar met SH-verklaring • Barvrijwilligers minimaal 18 jaar hebben een IVA gehad • Registratie van barvrijwilligers • Aanwezigheidsverplichting

Tabakswet Inhoud • Iedere werknemer heeft recht op een rookvrije werkplek • Verbod op tabaksreclame • Verbod op roken in overheidsgebouwen en gesubsidieerde instellingen Uitzonderingen: • Niet gesubsidieerde (sport)inrichtingen • In tweede wachtruimte, kantine of recreatieruimte • Sport werkt via zelfregulering aan rookvrije sport • (100% per 1-1-2006)

Warenwet Inhoud: • Het is verboden eet- of drinkwaar te verhandelen die door ondeugdelijkheid de gezondheid of veiligheid van de mens in gevaar kunnen brengen • Bij bereiding van levensmiddelen HACCP-systeem toepassen Onderscheid: • Voor verpakte waren =let op uiterste verkoop datum • Minimale bereiding = hygiënecode NOC*NSF • Bereiding uit verse grondstoffen = hygiënecode horeca

Legionella • Tijdelijke regeling oktober 2000 • Opgenomen in leidingwaterbesluit oktober 2003 • Toezicht door de milieu-inspectie Inhoudregeling: Verpliching aan eigenaren van collectieve waterinstallaties om deugdelijk leidingwater te leveren. Hoog risico: ziekenhuizen, zorginstellingen, zwembaden kampeertereinen, gevangenissen, asielzoekerscentra. Laag risico: kindercentra, sportaccommodaties, wooncomplexen, bedrijven.

Wat moeten organisaties doen Collectieve waterinstallatie Behorende tot de hoog Uitvoeren verplichte risicoanalyse Risicocategorie? nee Zijn de risico’s met Maak beheersplan Zijn er risicofactoren? Ja een eenmalige nee ingreep te beperken Eenmalige Nemen periodieke maatregel(en) maatregel(en) en zonodig nee treffen aanpassen installatie. Dit bijhouden in logboek Geen beheersplan Na drie jaar een nieuwe risicoanalyse uitvoeren. geen Logboek Bij verandering van installatie: ook direct nieuwe risicoanalyse uitvoeren

Risicofactoren • Zijn er tappunten met relevante hoeveelheden aërosolen • Watertemperatuur tussen 20 en 50 °C • Stilstaand water • Bezinksel

Vrijwilligerswerk naast een uitkering • Bijstandsuitkering • Vrijwilligerswerk melden • Niet in bedrijf (ook niet bij familiebedrijf) • Geen werk dat doorgaans betaald wordt • Geen werk waarvoor subsidie aangevraagd kan worden voor betaalde kracht • Mensen boven de 57,5 jaar mogelijk vrijgesteld van sollicitatieplicht na overleg UWV • Wet werk en bijstand (Art. 31, lid 1, j en k)

Vrijwilligerswerk naast een uitkering • WW • Meldingsplicht • Beschikbaar voor de arbeidsmarkt blijven • Vrijwilligerswerk toetsen: • Niet in bedrijf (ook niet bij familiebedrijf) • Geen werk dat doorgaans betaald wordt • Geen werk waarvoor subsidie aangevraagd kan worden voor betaalde kracht • Mensen boven de 57,5 mogelijk vrijgesteld van sollicitatieplicht na overleg UWV

Vrijwilligerswerk naast een uitkering • WAO-uitkering • Melden bij uitkeringsinstantie (UWV) • Naast WAO, WAZ-uitkering ook WW-uitkering bij beide melden

Onverplicht maar niet vrijblijvend Juridische aspecten van het vrijwilligerswerk