Sytuacja energetyczna w województwie lubuskim w zakresie OZE oraz efektywności energetycznej

1. Sytuacja energetyczna w województwie lubuskim w zakresie OZE oraz efektywności energetycznej Danuta Wesołowska-Wujaszek Z-ca Dyrektora Departamentu Gospodarki i Infrastruktury Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego Zielona Góra, dnia 12.05.2011r.

2. Udział samorządu województwa w planowaniu energetycznym • Zgodnie z przepisami ustawy Prawo energetyczne, samorząd województwa uczestniczy w planowaniu zaopatrzenia w energię i paliwa na obszarze województwa, tj. opiniuje na potrzeby Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki: • Projekty założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe opracowane przez gminy: • w zakresie współpracy z innymi gminami oraz, • w zakresie zgodności z polityką energetyczną państwa; • Projekty planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych – w zakresie zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na paliwa gazowe lub energię; • Wnioski o udzielenie, cofanie i zmianę koncesji związanych z działalnością przedsiębiorstw energetycznych. • Polityka energetyczna Polski do 2025 roku określała rolę samorządu wojewódzkiego, który wg powyższej "Polityki..." odpowiedzialny był głównie za zapewnienie warunków do rozwoju infrastrukturalnych połączeń międzyregionalnych i wewnątrzregionalnych, w tym przede wszystkim na terenie województwa i koordynację rozwoju energetyki w gminach. • W nowej Polityce energetycznej Polski do 2030 roku oceniono, że zasady polegające na współpracy administracji rządowej i samorządowej w realizacji polityki energetycznej są słuszne, uniwersalne oraz kierunkowo spójne z europejską polityką energetyczną. Źródło: Departament Gospodarki i Infrastruktury, ustawa Prawo energetyczne, Polityka energetyczna kraju

3. Planowanie i organizacja zaopatrzenia w nośniki energii na terenie województwa lubuskiego Rola Samorządu Wojewódzkiego w planowaniu energetycznym polega na koordynacji wspólnych działań samorządów lokalnych na rzecz zapewnienia: ładu w planowaniu infrastruktury regionu; bezpieczeństwa zaopatrzenia w nośniki energii; zrównoważonego rozwoju regionu; realizacji polityki energetycznej państwa. Źródło: Departament Gospodarki i Infrastruktury

4. Główne kierunki i działania Polityki energetycznej Polski do 2030 roku Poprawa efektywności energetycznej (m.in. audyty energetyczne, systemy zarządzania energią, białe certyfikaty, sektor publiczny wzorcem w oszczędnym gospodarowaniu energią); Wzrost bezpieczeństwa dostaw paliw i energii (m.in. dywersyfikacja nośników energii i kierunków dostaw, zabezpieczenie dostępu do strategicznych złóż węgla); Dywersyfikacja struktury wytwarzania energii elektrycznej poprzez wprowadzenie energetyki jądrowej(m.in. Program Polskiej Energetyki Jądrowej, analizy, kształcenie kadr, rozpoznanie zasobów uranu); Rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii, w tym biopaliw (m.in. utrzymanie mechanizmów wsparcia, zwiększanie udziału biokomponentów w paliwach transportowych, wdrożenie kierunków budowy biogazowni rolniczych); Rozwój konkurencyjnych rynków paliw i energii (m.in. wdrożenie nowego modelu rynku energii elektrycznej, ochrona odbiorców wrażliwych, wzmocnienie pozycji Prezesa URE); Ograniczenie oddziaływania energetyki na środowisko (m.in. realizacja zobowiązań wynikających z realizacji nowej dyrektywy ETS dla elektroenergetyki i ciepłownictwa, badania naukowe i prace nad technologią CCS oraz wdrażanie ich wyników, stworzenie systemu zarządzania krajowymi pułapami emisji gazów cieplarnianych i innych substancji). Źródło: Polityka energetyczna Polski do 2030 roku

5. Polityka energetyczna Polski do 2030 roku Program działań wykonawczych na lata 2009 – 2012Planowanie energetyczne Działanie 2.37. Wprowadzenie zmian do Prawa energetycznego w zakresie zdefiniowania odpowiedzialności organów samorządowych za przygotowanie lokalnych założeń do planów i planów zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe. Sposób realizacji: 1. Określenie sposobu egzekwowania odpowiedzialności organów samorządu terytorialnego za przygotowanie i realizację założeń oraz planów zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe (zmiana ustawy – Prawo energetyczne) – 2011 r. 2. Rozważenie wprowadzenia zmian w prawie mających na celu umożliwienie planowania zapotrzebowania na ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe na poziomie powiatu lub województwa – 2011 r. 3. Wdrożenie regulacji prawnych – 2012 r. 4. Rozważenie możliwości i ewentualne wprowadzenie obowiązku uzgadniania przez gminy planów zagospodarowania przestrzennego z dostawcami mediów energetycznych – 2012 r. Zgodnie z art. 17 ustawy z dnia 8 stycznia 2010 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2010 r. Nr 21, poz. 104), uchwalenie przez gminę pierwszych założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, o których mowa w art. 19 ustawy – Prawo energetyczne, lub ich aktualizacja powinna nastąpić w terminie 2 lat od dnia wejścia w życie ustawy zmieniającej, czyli do 11.03.2012 r. Projekt założeń powinien być sporządzany dla obszaru gminy co najmniej na okres 15 lat i aktualizowany co najmniej raz na 3 lata.Przepisy prawa energetycznego nie zawierają sankcji dla władz gmin za brak zastosowania się do tych przepisów. Źródło: Polityka energetyczna Polski do 2030 roku, ustawa Prawo energetyczne

6. Planowanie energetyczne na szczeblu regionalnym: Studium rozwoju systemów energetycznych Chcąc zapewnić ład w planowaniu infrastruktury energetycznej województwa przez samorządy lokalne i przedsiębiorstwa energetyczne oraz poznać szczegółowy stan poszczególnych podsektorów sektora energetyki i związanych z tym problemów zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe- Samorząd Województwa Lubuskiego podjął decyzję dotyczącą wykonania opracowania pt.: „Studium rozwoju systemów energetycznych w województwie lubuskim do roku 2025, ze szczególnym uwzględnieniem perspektyw rozwoju energetyki odnawialnej”, będącego branżowym rozwinięciem Strategii Rozwoju Województwa Lubuskiego, w której zawarto informacje dotyczące podjęcia działań w celu opracowania strategii energetycznej województwa. Powstanie dokumentu z zakresu planowania energetycznego na szczeblu wojewódzkim, który koordynuje i jest odpowiedzialny za zapewnienie warunków do rozwoju energetyki w gminach, jest więc w pełni uzasadnione (jednak obecnie brak prawnego umocowania tego typu dokumentów). Źródło: Departament Gospodarki i Infrastruktury

7. Główne cele Studium rozwoju systemów energetycznych Umożliwienie podejmowania decyzji w zakresie branż energetycznych, w celu zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego odbiorcom na terenie województwa. Obniżenie kosztów rozwoju społeczno-gospodarczego regionu poprzez wskazanie optymalnych sposobów pokrycia zapotrzebowania na energię. Ułatwienie podejmowania decyzji o lokalizacji inwestycji przemysłowych, usługowych i mieszkaniowych. Określenie kierunków rozwoju zaopatrzenia w energię, które mogą być wspierane ze środków publicznych (również kierunków wykorzystania na ten cel funduszy UE). Umożliwienie maksymalnego wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych znajdujących się w województwie. Stworzenie narzędzia dla opiniowania i koordynacji dokumentów lokalnego planowania energetycznego oraz koncesji dla przedsiębiorstw energetycznych. Źródło: Departament Gospodarki i Infrastruktury

8. Informacje ujęte w Studium rozwoju systemów energetycznych Wprowadzenie – wprowadzenie i podstawa opracowania, stan prawny – polityka energetyczna kraju i UE, charakterystyka woj. lubuskiego Inwentaryzacja stanu istniejącego infrastruktury energetycznej – system ciepłowniczy, elektroenergetyczny, gazowniczy, źródła wytwarzania, energia odnawialna, koncesje i taryfy na nośniki energii Bilans energetyczny – z uwzględnieniem energii odnawialnej – stan istniejący i prognoza zmian do roku 2025, racjonalizacja użytkowania energii, ocena stanu SWOT Koncepcja rozwoju zaopatrzenia w energię do roku 2025 – rozwój i modernizacja energetyki, wykorzystanie energii odnawialnej i lokalnych źródeł energii, źródła finansowania inwestycji w zakresie energetyki, współpraca transgraniczna Wnioski i zalecenia – ocena stanu istniejącego, kierunki rozwoju, zasady zrównoważonego rozwojugospodarki energetycznej województwa Prognoza oddziaływania na środowisko „Studium…” Baza danych systemów energetycznych w województwie lubuskim – system elektroenergetyczny, gazowniczy, ciepłowniczy, en. odnawialna, walory przyrodnicze, tereny rozwoju Dokument zawiera szereg informacji z zakresu rozwoju sektora OZE oraz racjonalizacji zużycia energii na terenie województwa. Źródło: Departament Gospodarki i Infrastruktury

9. Kompendium Studium rozwoju systemów energetycznych Chęć dalszego udostępnienia oraz szerszej publikacji ujętych w „Studium…” zapisów konieczność wykonania kompendium zawierającego najistotniejsze informacje przedstawione w ww. dokumencie. Kompendium „Studium…” możliwość zaznajomienia Radnych Sejmiku Województwa Lubuskiego, samorządów województwa lubuskiego, obywateli regionu oraz pozostałych uczestników rynku energii z najważniejszymi zapisami „Studium…”. Profesjonalny wydruk Kompendium w postaci broszury informacyjnej reklama podstawowego dokumentu oraz popularyzacja ujętych w nim informacji. Źródło: Departament Gospodarki i Infrastruktury

10. Regionalna Rada do spraw Energetyki przy Marszałku Województwa Lubuskiego Powołana przez Zarząd Województwa Lubuskiego, Regionalna Rada do spraw Energetyki przy Marszałku Województwa Lubuskiego jest ciałem opiniodawczo-doradczym Marszałka Województwa Lubuskiego w zakresie: nadzoru nad powstawaniem (funkcja dotychczas pełniona) oraz wdrażaniem zapisów opracowania „Studium rozwoju systemów energetycznych w województwie lubuskim do roku 2025, ze szczególnym uwzględnieniem perspektyw rozwoju energetyki odnawialnej”; współdziałania w przygotowywaniu założeń do Strategii Energetycznej Województwa Lubuskiego oraz późniejszego wdrażania jej zapisów; wspierania działań samorządu województwa związanych z planowaniem energetycznym na terenie województwa lubuskiego; inicjowania działań i projektów związanych z rozwojem energetyki na terenie województwa lubuskiego; monitorowania rozwoju energetyki w województwie lubuskim. Źródło: Departament Gospodarki i Infrastruktury

11. Regionalna Rada do spraw Energetyki przy Marszałku Województwa Lubuskiego – zakres działań wynikający z potrzeby wdrażania zapisów „Studium…” Lata 2009/2010/2011 - pięć spotkań tematycznych z udziałem ekspertów zewnętrznych, poświęconych poszczególnym podsektorom sektora energetyki bieżąca analiza stanu energetyki na terenie województwa, zapisów „Studium…” oraz uszczegółowienie strategicznych celów rozwoju energetyki w województwie. *- termin uzależniony od wyników prac nad ustawą o efektywności energetycznej Źródło: Departament Gospodarki i Infrastruktury

12. Perspektywy rozwoju energetykiodnawialnej oraz wzrostu efektywności energetycznej na podstawie Studium rozwoju systemów energetycznych, w tym realizacja przyjętych założeń

13. Ustawa o efektywności energetycznej z dnia 15 kwietnia 2011 r.Krajowy cel w zakresie oszczędnego gospodarowania energią Powyższe wynika z Dyrektywy 2006/32/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 kwietnia 2006 r. w sprawie efektywności końcowego wykorzystania energii i usług energetycznych. Osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zużywające energię podejmują działania w celu poprawy efektywności energetycznej. Źródło: Ustawa o efektywności energetycznej

14. Ustawa o efektywności energetycznej z dnia 15 kwietnia 2011 r. Zadania jednostek sektora publicznego w zakresie efektywności energetycznej Źródło: Ustawa o efektywności energetycznej

15. Dotychczasowe działania inwestycyjne służące poprawie efektywności energetycznej realizowane na terenie województwa lubuskiego Projekty finansowane ze środków Lubuskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007 – 2013 w ramach osi priorytetowej "Ochrona i zarządzanie zasobami środowiska przyrodniczego” - w ramach tego programu przeprowadzono lub planuje się szereg inwestycji, których głównym celem jest minimalizacja kosztów wynikających z przeprowadzenia działań proefektywnościowych. Wg danych WFOŚiGW w Zielonej Górze dotychczas zawarto umowy dofinansowania na 24 projekty, dzięki realizacji których przewiduje się roczną oszczędność energii wynoszącą38 859,59 MWh/rok. Głównie są to projekty polegające na termomodernizacji obiektów oraz wykorzystaniu oze. W ramach PROW zawarto dwie umowy (Gmina Nowa Sól oraz Kożuchów), polegające na modernizacji instalacji oświetleniowej oraz wykorzystaniu oze. Przez przedsiębiorstwa energetyczne oraz indywidualnych użytkowników podejmowanych jest szereg zadań z zakresu zwiększenia efektywności energetycznej oraz wykorzystania nowoczesnych wysokosprawnych źródeł energii (m.in. modernizacja sieci ciepłowniczych, gazowych oraz elektroenergetycznych, wymiana lub modernizacja nieefektywnych źródeł ciepła i energii, zwiększenie wykorzystania układów kogeneracyjnych i oze). Źródło: WFOŚiGW w Zielonej Górze, PROW, Departament Gospodarki i Infrastruktury

16. Produkcja energii odnawialnej w województwie lubuskim Łączny poziom produkcji energii ze źródeł odnawialnych (wg stanu na koniec 2007 r. – szczegółowa inwentaryzacja) to: energia elektryczna: ~ 103 MW mocy zainstalowanej, ~ 140 GWh wyprodukowanej energii, stanowi poniżej 4,5% zużycia w województwie, energia cieplna: 169 MW mocy zainstalowanej, ~ 2 200 TJ wyprodukowanej energii, stanowi 4% pokrycia zapotrzebowania na ciepło w województwie. ENEA wykazała za 2007 rok wykorzystanie odnawialnych źródeł energii, w strukturze paliw i innych nośników energii pierwotnej zużytych do wytworzenia energii elektrycznej, na poziomie 3,93%. Wg danych banku danych lokalnych GUS, w województwie lubuskim wyprodukowano w 2009 roku 2 211,9 GWh energii elektrycznej, z czego z OZE 163,9 GWh (w tym z elektrowni wodnych 158,8 GWh), tj. 7,4%. Znaczący udział w ilości wytwarzanej energii ze źródeł odnawialnych na terenie woj. lubuskiego stanowi obecnie: energetyka wodna – EW Dychów i szereg MEW, wykorzystanie biomasy, głównie odpadów drzewnych w zakładach przemysłu drzewnego. Pozostałe formy uzyskania energii ze źródeł odnawialnych wykorzystywane są obecnie w niewielkim stopniu. Źródło: Departament Gospodarki i Infrastruktury, Studium rozwoju systemów energetycznych, GUS

17. Perspektywy rozwoju OZE na terenie województwa lubuskiego – energetyka wiatrowa Przewidywany rozwój energetyki wiatrowejna terenie województwa lubuskiego stwarza ogromną szansę na zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii i spełnienie w ten sposób wymogów unijnych w tym zakresie, jednakże musi się to wiązać z jednoczesną rozbudową i modernizacją istniejącej infrastruktury sieciowej oraz inwestycjami w systemowe źródła wytwarzania energii. Zgromadzone dane z samorządów oraz od inwestorów, wskazują na możliwość powstania farm wiatrowych o łącznej mocy zainstalowanej ok. 1500 MW. Aktualnie zinwentaryzowano 4 wiatrowe źródła energii o łącznej mocy 6,6 MW (powiat żarski i nowosolski – nowe lokalizacje nie uwzględnione na mapie). Źródło: Departament Gospodarki i Infrastruktury, Studium rozwoju systemów energetycznych

18. Perspektywy rozwoju OZE na terenie województwa lubuskiego – energetyka wodna Znaczący udział w ilości wytwarzanej energii ze źródeł odnawialnych na terenie woj. lubuskiego stanowi obecnie energetyka wodna – ok. 4% wyprodukowanej i zużytej na terenie województwa energii. Techniczny potencjał hydroenergetyczny województwa szacowany na1544 GWh/rok, wykorzystywany jest obecnie w 11% - około 170 GWh/rok (z tego okręg zielonogórski ponad 90%). Głównym obiektem jest Elektrownia Wodna Dychów o mocy 90 MW. Dodatkowo eksploatowane są 53 elektrownie wodne o łącznej mocy ok. 27 MW (wg URE). Jednak większość istniejących stopni wodnych jest już zagospodarowanych, co przekłada się na mniej korzystne warunki i możliwości inwestowania. Źródło: Departament Gospodarki i Infrastruktury, Studium rozwoju systemów energetycznych

19. Perspektywy rozwoju OZE na terenie województwa lubuskiego – energetyka geotermalna Ze względu na konieczność sporządzenia szczegółowych badań geologicznych już na poziomie planowania konkretnej inwestycji i wynikające z tego wysokie koszty, przewiduje się i to w wariancie rozwoju optymistycznego, że powstanie maksymalnie jedna instalacja geotermalna do roku 2015, a dwie do roku 2025. Natomiast dla rozwiązań indywidualnych szacuje się, że udział wykorzystania pomp ciepław ogólnej produkcji ciepła wzrośnie w wariancie optymistycznym w roku 2015 do poziomu 1% oraz w roku 2025 do poziomu 2%. Aktualnie na terenie województwa lubuskiego nie istnieją instalacje geotermii głębokiej (odwierty powyżej 1000 m). Wykorzystywane są jedynie indywidualne rozwiązania oparte o pompy ciepła. Źródło: Departament Gospodarki i Infrastruktury, Studium rozwoju systemów energetycznych

20. Perspektywy rozwoju OZE na terenie województwa lubuskiego – energetyka słoneczna • Średnia gęstość energii słonecznej na terenie województwa lubuskiego wynosi do 1 022 kWh/m2/rok. • Średnie nasłonecznienie w województwie wynosi około 1 600 godzin na rok. • Około 80% całkowitej rocznej sumy nasłonecznienia przypada na 6 miesięcy sezonu wiosennoletniego (wg PN). • Z uwagi na warunki klimatyczne, kolektory słoneczne (najczęściej stosowane), umożliwiają pokrycie maksymalnie 70-80% wymaganej energii. • Wariant zrównoważony, przewiduje, iż do roku 2025 wykorzystanie energii słonecznej będzie niewiele większe niż obecnie – do około 0,8% zużycia energii. • Ograniczenia: • - warunki klimatyczne, • wysokie nakłady inwestycyjne. • Obecnie zinwentaryzowano ponad kilkanaście instalacji wykorzystujących energię słoneczną do podgrzewania c.w.u. oraz jedną instalację fotowoltaiczną wykorzystywaną do produkcji energii elektrycznej. Źródło: Departament Gospodarki i Infrastruktury, Studium rozwoju systemów energetycznych, Podlaska Agencja Poszanowania Energii

21. Perspektywy rozwoju OZE na terenie województwa lubuskiego – biomasa Potencjalna powierzchnia uprawianej biomasy wynosi 411 463 ha. Potencjał mocy cieplnej uzyskanej z biomasy może wynieść nawet 97 MW. Bardzo dobre warunki do produkcji ciepła z biomasy: powiat zielonogórski i żagański. Dobre warunki: gorzowski, żarski, słubicki, międzyrzecki, świebodziński i nowosolski. Ograniczone warunki: powiat krośnieński, strzelecko-drezdenecki, wschowski, sulęciński oraz w mieście Gorzów Wielkopolski i Zielona Góra. W 2008 roku zinwentaryzowano 35 kotłowni spalających biomasę o łącznej mocy około 86,5 MW. Kotłowni wykorzystujących biomasę w postaci drewna i odpadów drewnianych jest 28 o łącznej mocy około 79 MW, natomiast wykorzystujących słomę jest 7 o łącznej mocy 7,5 MW. Źródło: Departament Gospodarki i Infrastruktury, Studium rozwoju systemów energetycznych

22. Perspektywy rozwoju OZE na terenie województwa lubuskiego – biogaz Potencjał wytwarzania biogazu wynosi około 60 mln m³. Potencjał mocy cieplnej uzyskany z biogazu może wynieść nawet do 183 MW. Bardzo dobre warunki do produkcji ciepła z biogazu: powiat zielonogórski i żarski. Dobre warunki: międzyrzecki, nowosolski, gorzowski, słubicki, żagański, strzelecko-drezdenecki i świebodziński. Ograniczone warunki: powiat krośnieński, wschowski, sulęciński oraz w mieście Gorzów Wielkopolski i Zielona Góra. Obecnie w minimalnym stopniu wykorzystywany jest biogaz wytwarzany podczas procesów składowania odpadów na składowiskach (1 instalacja o mocy 0,5 MW) oraz w oczyszczalniach ścieków (3 instalacje o łącznej mocy ok. 1,1 MW), a także w oparciu o odpady z produkcji rolnej (2 instalacje o łącznej mocy ok. 1,3 MW). Źródło: Departament Gospodarki i Infrastruktury, Studium rozwoju systemów energetycznych

23. Perspektywy rozwoju OZE na terenie województwa lubuskiego – plany rozwoju Samorządy lokalne systematycznie wprowadzają zmiany w studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, polegające na przeznaczaniu terenów pod lokalizację źródeł odnawialnych, przede wszystkim turbin wiatrowych. Spółka Starke Wind Polska Sp. z o.o. – specjalizująca się w energetyce wiatrowej – aktualnie realizuje projekty na terenie województwa lubuskiego na planowaną łączną moc przyłączeniową wynoszącą ok. 1000 MW, tj. Golice (38 MW, w budowie), kolejno Rzepin oraz Górzyca (łącznie 51 elektrowni o mocy 102 MW), a także Goraj, Nowa Niedrzwica, Sława, Bogdaniec, Myszęcin, Stypułów, Szczaniec i Wschow. Elektrociepłownia Gorzów zamierza zainwestować w energetykę „zieloną”, tj. instalację opartą na biomasie. Duży inwestor niemiecki planuje budowę biogazowni rolniczych (przewidzianych jest wspólnie z polskimi dostawcami około 20 lokalizacji za kwotę ok. 150 mln Euro, w tym 60% to środki własne, reszta środki UE), które będą realizowane głównie w woj. lubuskim. PSE-Operator S.A. zaplanował rozwój swojego systemu również w oparciu o prognozowany rozwój energetyki wiatrowej. Inwestorzy indywidualni planują na terenie województwa budowę turbin wiatrowych, MEW oraz biogazowni. Źródło: Departament Gospodarki i Infrastruktury, Studium rozwoju systemów energetycznych

24. Rozwój odnawialnych źródeł na terenie województwa lubuskiego – wnioski Województwo lubuskie posiada korzystne i bardzo korzystne warunki dla rozwoju OZE na swoim terenie. Rozwijanie energetyki lokalnej w woj. lubuskim w oparciu o odnawialne źródła energii ma wpływ na podniesienie poziomu bezpieczeństwa energetycznego. Dla określenia kierunków rozwoju OZE wymagana jest każdorazowo indywidualna analiza opłacalności. Największe możliwości realnego rozwoju OZE – instalacje oparte o spalanie biomasy, technologie produkcji biogazu oraz kontrolowany rozwoj energetyki wiatrowej. Źródło: Departament Gospodarki i Infrastruktury, Studium rozwoju systemów energetycznych

25. Dziękuję