1 / 25

İmisyon Ölçümleri

İmisyon Ölçümleri. HAZIRLAYANLAR: Prof. Dr. Aysel Atımtay Çevre Müh. Meltem Güvener. Koku ve Dağılımı. Koku Dağılımı. Emisyon Ölçümü. İmisyon Ölçümü. İmisyon Ölçümleri. Kokunun, koku kaynağından uzaklaştıkça azalması rüzgar etkisiyle değişken olması

rune
Download Presentation

İmisyon Ölçümleri

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. İmisyon Ölçümleri HAZIRLAYANLAR: Prof. Dr. Aysel Atımtay Çevre Müh. Meltem Güvener LIFE Projesi-Eğitim Semineri ODTÜ, 1-2 Nisan 2004 Ankara

  2. Koku ve Dağılımı Koku Dağılımı Emisyon Ölçümü İmisyon Ölçümü LIFE Projesi-Eğitim Semineri ODTÜ, 1-2 Nisan 2004 Ankara

  3. İmisyon Ölçümleri • Kokunun, • koku kaynağından uzaklaştıkça azalması • rüzgar etkisiyle değişken olması nedenleriyle çevredeki koku konsantrasyonunun olfaktometre ile doğrudan ölçümü mümkün değildir. • Koku imisyonlarının belirlenmesi için alan çalışmalarının yapılması gerekmektedir. LIFE Projesi-Eğitim Semineri ODTÜ, 1-2 Nisan 2004 Ankara

  4. Alan Çalışmaları • İmisyon Alanı: Koku emisyonlarının ulaştığı, etkilediği alanın tamamıdır. • Değerlendirme Alanı: Koku imisyonu ölçümü ve değerlendirmesi yapmak üzere belirlenmiş alandır. Bu alan üzerinde bir grid sistemi oluşturulur. LIFE Projesi-Eğitim Semineri ODTÜ, 1-2 Nisan 2004 Ankara

  5. Grid Sistemi Nasıl Oluşturulur? Grid sistemi: • hakim rüzgar yönü, • yerleşim alanları, dikkate alınarak; • karelerin kenarı 100-500m olacak şekilde oluşturulur. LIFE Projesi-Eğitim Semineri ODTÜ, 1-2 Nisan 2004 Ankara

  6. Değerlendirme Alanı B4 C4 B5 C5 B6 C6 D4 A5 D5 A6 A4 D6 Koku Kaynağı 100-500m C1 B3 B1 C3 B2 C2 A1 D1 A2 D2 A3 D3 LIFE Projesi-Eğitim Semineri ODTÜ, 1-2 Nisan 2004 Ankara 100-500m

  7. B4 C4 B5 C5 B6 C6 D4 A5 D5 A6 A4 D6 C1 B3 B1 C3 B2 C2 A1 D1 A2 D2 A3 D3 Değerlendirme Alanı Koku Kaynağı 100-500m LIFE Projesi-Eğitim Semineri ODTÜ, 1-2 Nisan 2004 Ankara 100-500m

  8. Ölçümü Kimler, Ne Zaman Yapar? • Panelistler • yılın değişik aylarında, • haftanın değişik günlerinde, • günün değişik saatlerinde (0-4, 8-12, 20-24 gibi) ölçüm yaparlar. • Böylece, tam bir dağılım sağlanmış olur. LIFE Projesi-Eğitim Semineri ODTÜ, 1-2 Nisan 2004 Ankara

  9. Alan Ölçüm Programı LIFE Projesi-Eğitim Semineri ODTÜ, 1-2 Nisan 2004 Ankara

  10. Bazı Tanımlar • Tekil ölçüm: Tek birnoktada yapılan ölçümdür. • Ölçüm süresi: Tekil ölçüm için gerekli olan süredir. • Değerlendirme periyodu: Tekil ölçümlerin gerçekleştiği toplam süredir. Bu süre genellikle 1 yıldır (104 ölçüm), minimum 6ay da (52 ölçüm) olabilir. LIFE Projesi-Eğitim Semineri ODTÜ, 1-2 Nisan 2004 Ankara

  11. Tekil Ölçüm Nasıl Yapılır? • Belirlenen tek bir ölçüm noktasında belirli bir süre yapılan koku ölçümüdür. • Bu süre 10 dakikadır. • Tekil ölçümler; • Değerlendirme alanındaki koku karakterini • Yayılan kokunun algılama frekansını belirlemek üzere yapılırlar. • Bu ölçümler bir grup panelist tarafından gerçekleştirilir. Her panelist ayrı noktalarda ölçüm yapar. LIFE Projesi-Eğitim Semineri ODTÜ, 1-2 Nisan 2004 Ankara

  12. Ölçüm • Her panelist ölçüm noktasında 10 saniyede bir aldığı havayı test eder. • Koku algıladıysa ölçüm formuna 1, algılamadıysa 0 yazar. • Panelist 10 dakika boyunca o noktada bulunur. Böylece 60 ölçüm yapmış olur. (6 ölçüm/dak) × (10 dak) = 60 ölçüm LIFE Projesi-Eğitim Semineri ODTÜ, 1-2 Nisan 2004 Ankara

  13. Ölçüm Formu • Tarih • Panelist • Nokta İsmi • Zaman • Rüzgar Yönü ve Hızı • Bulutluluk • Sıcaklık ve Nem • Koku var 1 • Koku yok 0 • Yüzde Koku Zamanı LIFE Projesi-Eğitim Semineri ODTÜ, 1-2 Nisan 2004 Ankara

  14. Form Değerlendirme • Sonuçlar “% koku zamanı” olarak belirlenir; Kokulu Ölçüm Sayısı % Koku Zamanı = 100 x Toplam Ölçüm Sayısı • Örnek: 15 × 100 = % 25 % Koku Zamanı = 60 LIFE Projesi-Eğitim Semineri ODTÜ, 1-2 Nisan 2004 Ankara

  15. 13 gün 13 gün B1 C1 A1 D1 13 gün 13 gün Ölçümleri Değerlendirme • 6 aylık ölçüm programı; Toplam ölçüm sayısı = 52 (gün) • Her ölçüm günü yalnız bir tip nokta ölçülür; Örneğin; 1Mart 2004 – Pazartesi - 12-16 arası A noktaları • 52 gün boyunca A,B,C,D noktalarında eşit sayıda ölçüm gerçekleştirilir. Yani her tip noktaya ait; 52 / 4 = 13 ölçüm (gün) bulunur. LIFE Projesi-Eğitim Semineri ODTÜ, 1-2 Nisan 2004 Ankara

  16. 1 1 • Her ölçüm noktasındaki koku miktarı “% koku zamanı” olarak belirlenir; A1 noktası: 15/60 = % 25 B1 noktası: 20/60 = % 33 C1 noktası: 3/60 = % 5 D1 noktası: 12/60 = % 20 A2 noktası: 0/60 = % 0 B2 noktası: ..................... C2 noktası: ..................... D2 noktası: ..................... • Her ölçüm karesi tek tek ele alınır, o karenin köşe noktalarındaki %KZ değerlerinin belirlenen limiti aşıp aşmadığı kontrol edilir; • “% KZ > limit” ise o noktaya “1” puan verilir, • “% KZ < limit” ise o noktaya “0” puan verilir. 0 1 0 LIFE Projesi-Eğitim Semineri ODTÜ, 1-2 Nisan 2004 Ankara

  17. B1 C1 1 0 2 1 A1 D1 • 6 aylık ölçüm sonunda her noktada biriken puanlar toplanır. Bu puanlar, o noktadaki koku miktarının kaç kez limit değeri aştığını gösterir. Örneğin; limit %KZ = %10 olsun ve her noktayı tek tek kontrol edelim, Varsayalım ki: A1 noktasındaki % KZ, limit değeri 6 ay içinde toplam 2 kez aşmış, B2 noktasındaki % KZ, limit değeri 6 ay içindetoplam 1 kez aşmış, C1 noktasındaki % KZ, limit değeri 6 ay içindetoplam 0 kez aşmış, D1 noktasındaki % KZ, limit değeri 6 ay içindetoplam 1 kez aşmış. olsun. LIFE Projesi-Eğitim Semineri ODTÜ, 1-2 Nisan 2004 Ankara

  18. 13 gün 13 gün B1 C1 1 0 2 1 A1 D1 13 gün 13 gün • Her bir ölçüm noktasındaki toplam puanlar hesaplandıktan sonra; her bir ölçüm karesi değerlendirilir ve her karenin % KZ limit değerini aşıp aşmadığı kontrol edilir. • Örnek: Ölçüm karesinin köşelerindeki puanlar toplanır ve gerçekletirilen toplam ölçüm sayısına bölünür; 2 + 1 + 0 + 1 = 4 4 / 52 = 0.08 % 8 Elde edilen değer limit değerin altında bulunmuştur; % 8 < % 10 LIFE Projesi-Eğitim Semineri ODTÜ, 1-2 Nisan 2004 Ankara

  19. Bu limit değeri Alman Yönetmelikleri’nde; • Yerleşim birimleri için KZ = %10 • Endüstriyel alan için KZ = %15 olarak verilmiştir. LIFE Projesi-Eğitim Semineri ODTÜ, 1-2 Nisan 2004 Ankara

  20. Pilot Çalışma • Şeker Fabrikası emisyon kaynağı olarak alındı. • 10 yıllık meteoroloji verileri ile hakim rüzgar yönü KD ve GB olarak belirlendi. • Yerleşim yerleri ve hakim rüzgar yönü dikkate alınarak ölçüm noktaları belirlendi. • Bir yıllık ölçüm programı hazırlandı. • Program doğrultusunda ölçümler gerçekleştirildi. • Ölçümler sonucunda bölgeye ait koku haritası çizildi. LIFE Projesi-Eğitim Semineri ODTÜ, 1-2 Nisan 2004 Ankara

  21. İmisyon Alanı LIFE Projesi-Eğitim Semineri ODTÜ, 1-2 Nisan 2004 Ankara

  22. Değerlendirme Alanı LIFE Projesi-Eğitim Semineri ODTÜ, 1-2 Nisan 2004 Ankara

  23. Yıllık Koku Haritası LIFE Projesi-Eğitim Semineri ODTÜ, 1-2 Nisan 2004 Ankara

  24. 12.– 5. Aylara Ait Koku Haritası LIFE Projesi-Eğitim Semineri ODTÜ, 1-2 Nisan 2004 Ankara

  25. 6.– 11. Aylara Ait Koku Haritası LIFE Projesi-Eğitim Semineri ODTÜ, 1-2 Nisan 2004 Ankara

More Related