Zapotrzebowanie szpitali publicznych na środki finansowe w odniesieniu do zadłużenia sektora ochrony zdrowia Raport El

1. Zapotrzebowanie szpitali publicznych na środki finansowe w odniesieniu do zadłużenia sektora ochrony zdrowia Raport Electus S.A. Katowice 14.05.2012

2. Zobowiązania szpitali publicznych

3. Zobowiązania ogółem

4. Zobowiązania ogółem • Zobowiązania szpitali publicznych według stanu na koniec 2011 roku wyniosły 10 038,5 tys. zł (w roku 2010 - 9 963,2 tys. zł). • W 2011 roku w stosunku do roku ubiegłego nastąpił nieznaczny wzrost zobowiązań o 0,76% (w roku 2010 wobec 2009 był to wzrost o 3,48%). • Dynamika zobowiązań w poszczególnych województwach cechowała się relatywnie dużym zróżnicowaniem. Odnotowano województwa, w których poziom zobowiązań uległ znaczącemu zwiększeniu (kujawsko – pomorskie, podlaskie, wielkopolskie) jak i te, w których poziom zadłużenia obniżył się (dolnośląskie, mazowieckie, warmińsko - mazurskie).

5. Zobowiązania wymagalne

6. Zobowiązania wymagalne • Zobowiązania wymagalne to wciąż duże zagrożenie dla systemu, a ich regulowanie stanowi problem dla SP ZOZ. • W 2011 roku w porównaniu do 2010 nastąpił wzrost zobowiązań wymagalnych o 10,58% i osiągnął poziom 2 366,4 tys. zł (w poprzednim okresie spadek o 4,55%). • Dynamika zobowiązań wymagalnych także cechuje się dużym zróżnicowaniem. W województwach opolskim, lubuskim i śląskim nastąpił ich wysoki przyrost, a w województwach warmińsko – mazurskim, kujawsko – pomorskim oraz lubelskim spadek.

7. Zobowiązania wymagalne • Dwa województwa wykazujące najwyższe zobowiązania wymagalne (mazowieckie oraz śląskie) posiadają największą ilość szpitalnych łóżek w swoim regionie. • Jedną z prawdopodobnych przyczyn wzrostu zobowiązań wymagalnych w 2011 roku są zmiany legislacyjne utrudniające szpitalom restrukturyzację swojego długu i oznaką pogarszającej się sytuacji finansowej poszczególnych podmiotów.

8. Struktura zobowiązań w 2010 i 2011 roku [mln zł] 30% 36% 28% 22% 18% 19% 22% 22% 23% 20% 24% 21% 15% 15% 21% 26% 29% 22% 22% 12% 20% 28% 21% 21% 8% 25% 10% 10% 16% 23% 13% 9% 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 Niewymagalne Wymagalne Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Ministerstwa Zdrowia

9. Struktura zobowiązań SP ZOZ • Zobowiązania ogółem tylko nieznacznie zwiększyły swoją wartość (o 75,3 mln zł) podczas gdy zobowiązania wymagalne wzrosły o 226,5 ml zł. • Nastąpiła niekorzystna zmiana struktury zobowiązań. W roku 2010 procentowy udział zobowiązań wymagalnych w zobowiązaniach ogółem stanowił 21,48 %. W roku 2011 jest to poziom 23,57% • Najkorzystniejszą strukturę w 2011 roku zaobserwowaliśmy w woj. zachodniopomorskim (10%), a najmniej korzystną w woj. mazowieckim (36%)

10. Struktura zobowiązań w woj. śląskim w latach 2009-2011 roku [mln zł] 28% 22% 25% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Ministerstwa Zdrowia

11. Województwo Śląskie • Zobowiązania wymagalne szpitali w województwie śląskim wzrosły znacząco w 2011 roku w porównaniu z rokiem 2010, bo aż o 32,54%. W tym samym okresie zobowiązania ogółem o 5,79 %. • Zmianie uległa więc struktura zobowiązań. Systematyczny wzrost zobowiązań wymagalnych z 277 mln zł w 2009 r. do ponad 354 mln zł w 2011 r. obrazuje trudności finansowe jednostek działających na terenie województwa. • W 2010 roku udział zobowiązań wymagalnych w zobowiązaniach ogółem wynosił 22,0%, a w 2011 już 28,0%.

12. Struktura zobowiązań SP ZOZ • Wzrost zobowiązań wymagalnych grozi wywołaniem efektu kuli śnieżnej – zobowiązania wymagalne mogą generować dodatkowe zobowiązania związane z ich dochodzeniem na drodze sądowej i egzekucyjnej. • Trudności w regulowaniu zobowiązań przekładają się także na firmy świadczące usługi i dostarczające towary. • Wzrost zobowiązań jest niezależny od działań menadżerów służby zdrowia. Kwoty przeznaczone na spłatę zobowiązań nie pokrywają przyrostu zobowiązań wymagalnych. Wobec powyższego istnieją przesłanki do podjęcia aktywnych działań ukierunkowanych na restrukturyzację zadłużenia.

13. Zapotrzebowanie na środki finansowe zgłaszane przez szpitale publiczne

14. Cele pozyskania finansowania Podstawowym celem poszukiwania finansowania są: • realizacja kapitałochłonnych przedsięwzięć inwestycyjnych mających na celu dostosowanie standardu jednostki do poziomu europejskiego • spłata oraz restrukturyzacja zobowiązań wymagalnych

15. Zapotrzebowanie na środki finansowe

16. Zapotrzebowanie 2011/2010/2009 • Zapotrzebowanie szpitali na koniec 2011 r. osiągnęło wartość 1 235,6 tys. zł i wzrosło w porównaniu z rokiem 2010. • Najwięcej środków w tym okresie potrzebowały szpitale z województwa kujawsko-pomorskiego, śląskiego oraz mazowieckiego • Szpitale z województwa śląskiego, borykają się ze znacznymi trudnościami finansowymi o czym świadczy wzrost zapotrzebowania na finansowanie

17. Korelacja pomiędzy zapotrzebowaniem szpitali publicznych na środki finansowe a zadłużeniem wymagalnym

18. Zapotrzebowanie szpitali a zadłużenie wymagalne

19. Zapotrzebowanie szpitali • Cztery z sześciu województw mających największe zobowiązania wymagalne, wykazywało także największe zapotrzebowanie na środki finansowe w badanym okresie • Dwa województwa (kujawsko-pomorskie i warmińsko – mazurskie) zgłaszały zapotrzebowanie na środki przewyższające wartość ich zobowiązań wymagalnych - wynika to prawdopodobnie z planowanych w danym okresie inwestycji

20. Zapotrzebowanie szpitali w woj. śląskim • Zgłaszane zapotrzebowanie na finansowanie przez szpitale z województwa śląskiego znacząco wzrosło w stosunku do roku poprzedniego. Jest to prawdopodobnie wynikiem wzrostu wartości zobowiązań wymagalnych i potrzebą ich restrukturyzacji przez poszczególne placówki • Zakres restrukturyzacji zobowiązań wymagalnych przez SP ZOZ jest niższy niż wskazywałby na to poziom zadłużenia – prowadzić to może to zatorów płatniczych i ograniczeń w realizowaniu bieżących zadań

21. Przekształcenie SP ZOZ Założenia: • Organ założycielski podejmuje decyzję o przekształceniu SP ZOZ • Spółka rozpoczyna działalność bez zobowiązań SP ZOZ • Zadłużenie SP ZOZ spłacane będzie przez organ założycielski • Okres spłaty od jednego miesiąca (finansowanie pomostowe) do okresu docelowego zgodnego z potrzebami i możliwościami organu założycielskiego

22. Zobowiązania SP ZOZ Wierzyciel Cesja wierzytelności Spłata wierzytelności Komercjalizacja bez przenoszenia zobowiązań Finansowanie pomostowe Okres - Od 1 miesiąca Finansowanie docelowe Okres – dostosowany do potrzeb NZOZ Organ założycielski

23. Zrealizowane cele • Spółka rozpoczyna działalność bez zobowiązań oraz nie ponosi kosztów ich obsługi • Organ założycielski w sposób dostosowany do własnych możliwości, realizuje spłatę zobowiązań SP ZOZ • Zastosowane rozwiązanie jest elastyczne z punktu widzenia wskaźników zadłużenia JST • W przypadku finansowania pomostowego możliwość obniżenia poziomu długu