90 likes | 378 Views
Íslenska tvö. Framhaldsskólinn á Húsavík Ísl 12 Herdís Þ. Sigurðardóttir Gylfaginning, kaflar 7-12. Gylfaginning. Kafli 7: Ýmir drepinn – Bergelmir Gangleri spyr út í samskipti Ýmis og Bors. Honum er svarað að synir Bors hafi drepið Ými.
E N D
Íslenska tvö Framhaldsskólinn á Húsavík Ísl 12 Herdís Þ. Sigurðardóttir Gylfaginning, kaflar 7-12
Gylfaginning • Kafli 7: Ýmir drepinn – Bergelmir • Gangleri spyr út í samskipti Ýmis og Bors. • Honum er svarað að synir Bors hafi drepið Ými. • Úr sárum Ýmis rann svo mikið blóð að öll ætt hrímþursa drukknaði nema Bergelmir og fjölskylda hans. • Af því hyski eru því hrímþursaættir komnar.
Gylfaginning • Kafli 8: Sköpun heimsins • Synir Bors tóku hræið af Ými og settu það í mitt Ginnungagap. • Af því gerðu þeir svo jörðina. • Blóðið varð að sjó og vötnum en beinin að björgum. • Tennur, jaxlar og brotin bein urðu að grjóti og urðum. • Úr haus Ýmis gerðu þeir bræður himininn og festu hann yfir jörðina með fjórum skautum. • Á hvert skaut settu þeir dverga sem heita Austri, Vestri, Norðri og Suðri. • Neista og lausa járnmola úr Múspellsheimi settu bræður á miðjan Ginnungahimin, bæði að ofan og neðan til að lýsa upp himin og jörð. • Þeir komu jafnframt skipan á gang himintungla.
Gylfaginning • Kafli 8: Sköpun heimins, frh. • Samkvæmt heimsmynd þessari er jörðin kringlótt og utan um hana liggur sjórinn. • Á ströndinni búa jötnar en innar búa Æsir í borg sem gerð er úr brám Ymis. • Borg þessi nefnist Miðgarður. • Heila Ymis köstuðu Æsir upp á himininn og kölluðu ský.
Gylfaginning • Kafli 9: Sköpun mannanna • Gangleri spyr hvaðan mennirnir séu komnir. • Honum er svarað að þegar synir Bors gengu með ströndinni hafi þeir fundið tvö tré. • Þeir tóku trén og sköpuðu af þeim menn. • Fyrsti bróðirinn gaf trjánum önd (anda) og líf. • Annar bróðirinn gaf trjánum vit og hreyfigetu. • Þriðji bróðirinn gaf trjánum útlit, mál, heyrn og sjón. • Karlmaðurinn var látinn heita Askur en konan Embla. • Þau fengu bústað undir Miðgarði og frá þeim er mannkynið komið.
Úr Gylfaginningu • Kafli 9: Sköpun mannanna, frh. • Æsir gerðu sér borg í miðju heimsins. Hún er kölluð Ásgarður eða Trója. • Óðinn á sér hásæti í Ásgarði og kallast það Hliðskjálf. Þegar hann sest í það sér hann um alla heima. • Kona Óðins er Frigg Fjörgynsdóttir og frá þeim hjónum er ætt ása komin. • Óðinn er kallaður Alfaðir þar sem hann er faðir allra goða og manna og skapari heimsins. • Jörðin er bæði dóttir Óðins og kona. Með henni á hann fyrsta son sinn, Ásaþór. • Ásaþór hefur mikinn styrk.
Gylfaginning • Kafli 10: Dagur og Nótt • Njörður / Narfi heitir jötunn í Jötunheimum. • Nótt heitir dóttir hans. • Hún er mjög dökk. • Nótt á eftirfarandi börn: • Auður (faðir hans er maður sem heitir Naglfari) • Jörð (faðir hennar er maður sem heitir Annar) • Dagur (faðir hans er Dellingur af ætt ása) • Dagur er bjartur og fagur. • Alfaðir tók við þeim mæðginum, Nótt og Degi. • Hann gaf þeim báðum hest ásamt kerru og fól þeim að ríða hringinn í kringum jörðina. • Nótt ríður hestinum Hrímfaxa. • Á hverjum morgni bleytir hann jörðina með méldropum sínum. • Dagur ríður Skinfaxa. • Öll jörðin lýsist af faxi hans.
Gylfaginning • Kafli 11: Sól og Máni • Gangleri spyr út í göngu sólar og tungls. • Maður að nafni Mundilfari átti tvö börn. • Hann kallaði þau Sól og Mána þar sem þau voru mjög fögur. • Goðin reiddust þessu ofdrambi. • Þau tóku systkinin og settu upp á himininn. • Sól var látin keyra hesta þá sem drógu kerru sólarinnar. • Hestar sólar heita Árvakur og Ársvinnur. • Undir bógum hestanna eru tveir vindbelgir til að kæla þá; ísarnkol. • Máni stýrir göngu tungls. • Tvö börn af jörðu; Bil og Hjúki ,fylgja honum.
Gylfaginning • Kafli 12: Áfram um Sól og Mána • Gangleri spyr hvers vegna sólin gangi svo hratt sem hún gerir. • Hár segir að hún sé á flótta undan tveimur úlfum. • Skoll (hleypur á eftir henni og mun að lokum ná henni). • Hati Hróðvitnisson (hleypur á undan henni og mun að lokum ná tunglinu). • Gangleri spyr út í ætt úlfanna. • Hár segir að þeir séu synir tröllkonu sem býr í skóginum Járnviði. • Þessir synir eru jötnar í úlfslíki. • Þeirra sterkastur er Mánagarmur. • Hann fyllist af lífi allra þeirra sem deyja. • Hann mun gleypa tunglið og ata himininn blóði. • Þá mun sólin hætta að skína og veður verða viðsjárverð.