Zelf- en coregulering

1. Zelf- en coregulering Getest en goedgekeurd voor de mediasector,een weloverwogen gok voor de kansspelsector? Marieke Lenaerts ICRI – KULEUVEN – IBBT Vier seminaries over kansspelen Seminarie 2 – De positie van de speler Leuven, 28 november 2008

2. Overzicht I. Inleiding II. - Zelf- en coregulering in het algemeen - Zelf- en coregulering in de mediasector: het Hans-Bredow rapport III. Praktische toepassingNICAM: coregulering in de praktijk IV. Conclusie

3. I. Inleiding Bredere context: trend naar een beter bestuurlijk beleid • Algemene beleidsdocumenten: - Witboek over Europese governance (2001) - Eindrapport van de Mandelkern groep voor een betere regelgeving (2001) - Actieplan van de Commissie “Vereenvoudiging en Verbetering van de Regelgeving” (2002) - Interinstitutioneel Akkoord Beter Wetgeven (2003) - Mededeling van de Commissie betreffende een betere regelgeving met het oog op economische groei en meer banen in de Europese Unie (2005)

4. Trend: een beter bestuurlijk beleid In de Communicatie van de Commissie (2005): “Het EU-beleid inzake betere regelgeving beoogt een beter geconcipieerde regelgeving met het oog op meer welvaart voor de burger, een doeltreffende naleving van voorschriften, zo laag mogelijke economische kosten, zulks overeenkomstig de proportionaliteits- en subsidiariteitsbeginselen van de EU.” Vb. van alternatieve regulering: zelf- en coregulering

5. II. Zelf- en coregulering • De concepten “zelf- en coregulering”: vage definities - Zelfregulering = creatie, implementatie en afdwinging van regels door de sector/industrie - Coregulering = zelfregulering + wetgeving • Probleem: grijze zone

6. Coregulering in de mediasector • EU media beleidsdocumenten: van zelf- naar coregulering - Aanbeveling van de Raad betreffende de bescherming van minderjarigen en de menselijke waardigheid: richtlijnen voor de ontwikkeling van nationale kaders voor zelfregulering (1998) - Aanbeveling van het Europees Parlement en de Raad betreffende de bescherming van minderjarigen en de menselijke waardigheid en het recht van weerwoord (2006): van zelf- naar coregulering - Richtlijn Audiovisuele Mediadiensten (2007): artikel 3.7: “de lidstaten stimuleren co- en/of zelfregulering” overweging 36

7. Coregulering in de mediasector Onderzoek uitgevoerd door het Hans-Bredow instituut (2003):http://ec.europa.eu/avpolicy/info_centre/library/studies/index_en.htm doel: ontwikkeling van criteria voor een uniforme definitie van coregulering • Voordelen van coregulering: - grotere betrokkenheid van de industrie - snellere beslissingsname - duurzamer karakter • Nadelen: complexer!

8. Hans-Bredow studie Zelfregulering = reglementering door de sector / industrie (creatie, implementatie en afdwingen van regels) Coregulering = een specifieke combinatie van reglementering door niet statelijke organen en door de Staat: criteria m.b.t. - niet-statelijk element (3) - de link met de Staat (4)

9. Criteria Hans-Bredow studie (1) Niet-statelijk element: 1) Creatie van organisaties, regels of processen 2) Om beslissingen van personen of, in het geval van organisaties, beslissingen door of in het kader van deze instanties te beïnvloeden 3) De leden van deze organisaties of delen van de maatschappij zijn (tenminste gedeeltelijk) bestemmeling van deze niet- statelijke reglementering

10. Criteria Hans-Bredow studie (2) Link met de staat: 1) Doel van het systeem: de verwezenlijking van publieke doelstellingen 2) Een wettelijke band tussen de niet- statelijke reglementering en de reglementering door de staat 3) Discretionaire bevoegdheid van het niet- statelijk systeem 4) Inzet van regelgevende middelen door de staat

11. III. Praktische toepassing: NICAM NICAM : voorbeeld van een goed functionerende coregulering in de mediasector (besproken in HB studie) • Doel: bescherming van minderjarigen tegen schadelijke audiovisuele inhoud • NICAM classificatiesysteem: Kijkwijzerwww.kijkwijzer.nlVoor TV, film, video, DVD, videospelletjes en mobiele inhoud, niet voor internet

12. NICAM classificatie

13. NICAM • Werking: - oprichting en financiering: door industrie en Staat - activiteiten: maken en afdwingen van regels - sancties: zowel door NICAM als door het Commissariaat voor de Media • Coregulering? -> toetsing aan de Hans-Bredow criteria

14. NICAM Niet-statelijk element: 1) Creatie van regels: het classificatiesysteem Kijkwijzer 2) Invloed op beslissingen door of in het kader van NICAM: het niet-statelijk element is regulering - maken van regels - afdwingen ervan 3) Bestemmeling van de regels: de leden van NICAM

15. NICAM Link met de staat: 1) Publieke doelstelling: de bescherming van minderjarigen 2) Wettelijke band tussen NICAM en de Staat: erkenning door art. 52d en 53 Mediawet 3) Discretionaire bevoegdheid van NICAM bij het opstellen van de classificatieregels 4) Inzet van regelgevende middelen door de Staat: erkenning + gedeeltelijke financiering + metasupervisie door het CvdM

16. IV. Conclusie Het succes van coregulering is bewezen in de mediasector: • Naarmate positieve resultaten uit de praktijk: een groeiend vertrouwen in coregulering • Belang van de rol van de overheid: garant voor de doelstellingen van algemeen belang Zal de kansspelsector volgen?

17. Dank voor uw aandacht! Marieke Lenaerts ICRI – KULEUVEN – IBBT marieke.lenaerts@law.kuleuven.be Sint-Michielsstraat 6 B-3000 Leuven