اعتبار بخشی بیمارستان در ایران

2. اعتبار بخشی بیمارستان در ایران واحد بهداشت محیط ورختشویخانه

3. مسئول واحد • مطابق بخشنامه های شماره 157/م مورخ 86/1/19و 558/100 مورخ 90/4/15 مقام عالی وزارت بیمارستان موظف است نسبت به تامین کارشناس بهداشت محیط در بیمارستان اقدام نماید در غیر این صورت از صدور گواهینامه اعتبار بخشی بیمارستان های خاطی ممانعت به عمل می آید. • آیین نامه تاسیس و بهره برداری بیمارستان 83/12/24– ماده 23) – کارشناس بهداشت محیط • تمام وقت • فعالیت در چارچوب شرح وظایف مصوب پست بهداشت محیط بیمارستان

4. کنترل بهداشت واحد ها وقسمت های مختلف بیمارستان

5. شرايط بهداشتي بخش ها با تاكيد بر اتاق هاي ايزوله، بخش عفوني و بخش هاي مراقبت ويژه شامل (نور، صدا، تهويه، دما، رطوبت و سيستم گرمايش و سرمايش ) • منظور از "نور مناسب"500-200 لوکس مي باشد • صدا در اتاق بیماران نباید بیشتر از 30 db باشد. • "تهویه مناسب و بهداشتي" يعني تهويه به نحوي باشد كه هميشه هواي داخل اماكن سالم، تازه، كافي و عاري از بو باشد • سیستم سرمایش و گرمایش مطلوب" ايجاد حرارت و برودت با استفاده از سيستم تهويه مطبوع يا از سيستم حرارت مركزي شوفاژو....می باشد • دما 24-20 مورد قبول می باشد • درخصوص بيمارستانهاي جديد الاحداث استفاده از سيستم تهويه مطبوع ضروري است

6. "استانداردهاي حفاظتي و بهداشتی‌" در اتاق ایزوله • علاوه بر وضعیت تهویه –گردش کار پرسنل – وسایل حفاظت فردی پرسنل- دفع پسماند: • هريك از بخشهاي داخلي ، اطفال و عفوني بايستي داراي حداقل يك اتاق يك تخته فشار منفي، داراي يك پيش ورودي و داراي سرويس بهداشتي (توالت و دستشویی) مستقل براي بستري بيماران نيازمند به ايزوله تنفسي باشند • اتاقهاي ايزوله تنفسي و اتاق انجام برونكوسكوپي بايد تحت فشار منفي باشند و تهويه آنها ضمن مجهز بودن به فيلتر HEPA ، توانايي تعويض هوا حدود 15-10 مرتبه در ساعت را داشته باشد.

7. حداقل سرويس هاي بهداشتي در بخش هاي مختلف بيمارستان

8. مقررات بهداشتی مرتبط با کنترل عفونت در مجموعه سردخانه جسد • بيمارستان بايد داراي سردخانه جسد با فضاي كافي جهت نگهداري اجساد باشد • و محل سردخانه بايد داراي تهويه مناسب –كف شور و سيستم فاضلاب مناسب بوده • تجهيزات لازم جهت شستشوي منظم آن وجود داشته باشد . • كف و ديوارها تا سقف كاشي قابل شستشو باشد. • محل آن دور از دسترس و ديد بيماران و مراجعين و دور از محل نگهداري مواد غذايي وآشپزخانه باشد • تردد آمبولانس حمل جسد به آساني و در مسيري غير از ورود و خروج بيماران وهمراهان صورت پذيرد.

9. بهداشت پرتوها يونساز وغير يونساز • کنترل مستندات مجوز کار با اشعه كليه واحدهاي پرتوپزشكي ( پرتو تشخیصی – پرتو درمانی) • حفاظت پرتوئي محیطی واحد هاي پرتو پزشكي ( پرتو تشخیصی – پرتو درمانی) • پرتو گيري احتمالي پرتوكاران واحد هاي پرتو پزشكي ( پرتو تشخیصی – پرتو درمانی) • سلامت شيلد تيوب وسورس واحد هاي پرتو پزشكي ( پرتو تشخیصی – پرتو درمانی) • بررسی بهداشت محیط واحد های پرتو پزشکی • کنترل مدارک معتبر کنترل کیفی سالیانه دستگاههای پرتو پزشکی • کنترل مستمر شیلد های حفاظت فردی برای پرسنل ، بیماران و همراه بیماران • نظارت بر جمع آوري ، دپو ، دفع و حمل به پسمانداري ، پسماند مواد راديو اكتيو واحد هاي پرتو پزشكي ( پرتو تشخیصی – پرتو درمانی)

10. تهويه و هواي اتاق هاي عمل داراي شرايط بهداشتي است و به فيلتر هاي اوليه و نهايي هپا مجهز مي باشد. • سيستم تهويه مناسب : • اتاقهای عمل باید تحت فشار مثبت نسبت یه فضاهای بیرونی بوده • تهویه آنها حداقل 15 -2 مرتبه در ساعت هوا را تعویض نمایند. • در مسیر جریان هوا باید فیلترهای اولیه برای گرد و غبار و فیلتر نهایی HEPA وجود داشته باشد. • سایر شرایط اتاق عمل • مناسب بودن دمای بخش :دمای خشک بین 24-20درجه سانتیگراد باشد • مناسب بودن رطوبت بخش : هوا بطور مرتب با روش مناسب تهویه و رطوبت نسبی آن بین 60-50درصد باشد • روشنایی بخش : تامین روشنايی عمومی اتاق عمل 500-300 و روشنایی میز عمل با چراغ مخصوص 3000-8000 لوکس می باشد

11. کنترل کیفیت آب بیمارستان • کیفیت آب بیمارستان با استانداردهای کشوری آب آشامیدنی(استانداردهای 1011 و 1053آب آشامیدنی) مطابقت دارد: • حداقل 3 نمونه در روز توسط کیت کلر سنجی مورد تایید وزارت متبوع (کیت کلر سنج از شرکت های دارای مجوز از اداره کل تجهیزات پزشکی که لیست آنها در سایت اداره مذکور موجود است تهیه گردد) • نمونه برداري براي آزمایشات میکروبی حداقل در هر ماهیک بار (بر اساس استاندارد شماره 4208 تحت عنوان "کیفیت آب- نمونه برداری از آب برای آرمون های میکروبی" حداقل تعداد نمونه برای آرمون باکتری های نشانگر الودگی مدفوعی برای جمعیت کمتر از 5000 نفر 12 نمونه در سال در نظر گرفته شده است.) • نمونه برداري براي ازمایشات شیمیایی حداقل هر ششماه یک بار(برای نمونه برداری شیمایی از دستورالعمل تواتر نمونه برداري براي آزمون هاي شيميايي در شبكه توزيع آب آشاميدني اعلام شده از سوی معاونت بهداشت استفاده نمایید)

12. مخزن ذخيره آب با شرايط بهداشتي براي تأمين آب بيمارستان به مدت حداقل 24 ساعت در مواقع بحران، بطوريكه آب مخزن ذخيره دائم درحال گردش باشد، وجود دارد.: • مخزن ذخیره، باید گنجایش حداقل ٥ ليتر براي هر بيمار سرپايي، 60-40 ليتر براي هر بيمار بستري در هر روز را داشته باشد • مخازن ذخیره آب حداقل هر ماه یک بار از نظر آلودگی میکروبی نمونه برداری و بررسی می شود. • مخازن ذخیره آب روزانه از نظر کلر باقی مانده بررسی می شود.

13. سيستم جمع آوري ودفع فاضلاب تفاهم نامه با توجه به ابهام‌های موجود در خصوص ماهیت فاضلاب‌های بیمارستانی، نحوه‌ی واگذاری انشعاب به این مراکز متناسب با وضعیت و چگونگی اجرا و پیشرفت شبکه‌های فاضلاب، این تفاهم‌نامه بین وزارت نیرو و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای سامان‌بخشی به امر مذکور و تبیین اقدام‌های لازم از سوی طرفین در تاریخ1388/5/31 مورد توافق قرار گرفت.

14. در شهرهایی که شبکه‌ی جمع‌آوری متصل به تصفیه‌خانه‌ی فاضلاب در مدار بهره‌برداری وجود دارد، بیمارستان‌ها می‌توانند فاضلاب خود را از طریق شبکه با رعایت ضوابط و مقررات شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور(ضوابط پیوستتفاهم نامه )و پس از پرداخت هزینه‌های مربوطه دفع نمایند.

15. شرکت‌های آب و فاضلاب واگذاری انشعاب به بیمارستان‌هایی که در زمانی کوتاه(حداکثر 2 سال) به شبکه و تصفیه‌خانه‌ی در حال بهره‌برداری قابل اتصال خواهند بود را با گزینه‌ی احداث خط اختصاصی بررسی و در صورت امکان مساعدت‌های لازم را برای برقراری انشعاب آن‌ها به عمل خواهند آورد. در چنین شرایطی هزینه و اجرای خط اختصاصی با بیمارستان بوده و نظارت بر حسن اجرای خط با شرکت آب و فاضلاب خواهد بود.

16. وزارت نیرو اسامی بیمارستان‌هایی که پس از واگذاری انشعاب فاضلاب از تعهدات قراردادی فی‌مابین(کمی و کیفی فاضلاب) تخلف نموده‌اند را به وزارت بهداشت اعلام و وزارت بهداشت اقدام‌های قانونی و بازدارنده(که از طرف این وزارتخانه در مورد بیمارستان‌ها قابل اعمال است) را به مورد اجرا خواهد گذاشت.

17. اتصال به شبكه جمع آوري و تصفيه خانهفاضلاب شهري • تخلية فاضلاب هاي بيمارستاني در صورتي به شبكة فاضلاب شهري مجاز است كه شهر داراي تصفيه خانة فاضلاب در دست بهره برداري باشد. • الزاماً با رعايت موارد زير تخلية اين نوع فاضلاب ها بدون پيش تصفيه به شبكة فاضلاب شهري(كه به تصفيه خانة در حال بهره برداري منتهي مي گردد)مجاز مي باشد:

18. براي جلوگيري از ورود مواد معلق درشت موجود در فاضلاب هاي بيمارستاني به شبكه، ضروري است يك دستگاه آشغال گير با مشخصات زير در مدخل ورودي فاضلاب بيمارستانها به شبكه فاضلاب شهري به صورت ثابت و غيرقابل جا به جايي نصب گردد: • - اندازة ميله ها: Depth: 50mmWidth: 10mm • - فاصلة بين ميله ها: 15-20 mm

19. باتوجه به اينكه بيمارستان­ها ممكن است موادشيميايي خطرناك، مواد دارويي و ايزوتوپ هاي راديواكتيو مصرف نمايند بايد ضمن ارايه آموزش­هاي لازم به پرسنل مربوطه، از تخلية اين مواد به شبكه جلوگيري شود. اين آموزش­ها بايد از طرف بيمارستان ها و با همكاري شركت آب و فاضلاب استاني ارايه گردد. • درصورتيكه مراكز تحقيقات پزشكي و يا بيمارستان هاي تخصصي ويژه اي در سطح شهر وجود داشته باشد كه كيفيت فاضلاب آنها با كيفيت فاضلاب شهري متفاوت و احتمالاً حاوي مواد سمي، راديواكتيو و يا مواد بازدارندة رشد ميكروبي به ميزان غيرمتعارف باشد، ضروري است موارد به شركت مهندسي آب و فاضلاب كشور منعكس تا به صورت خاص اتخاذ تصميم گردد.

20. ورود و تخلية مواد زايد جامد بيمارستاني، خاكستر و بقاياي حاصل از سوزاندن زبالة بيمارستاني، فاضلاب حاصل از دستگاههاي كنترل آلودگي در كوره هاي زباله سوز،‌ موادشيميايي پرتوزا، موادشيميايي و دارويي مازاد كه تاريخ مصرف آنها گذشته، اندام هاي قطع شدة بيماران،‌ جنين سقط شده، محيط هاي كشت مصرف شده و مواد نوك تيز به شبكة جمع آوري فاضلاب شهري اكيداً ممنوع مي باشد. • فاضلاب حاصل از آشپزخانه‌های بیمارستان‌ها حاوی چربی بالایی است که با تجمع می‌تواند موجبات گرفتگی لوله‌های جمع‌آوری فاضلاب را فراهم نماید، لذا این مکان‌ها به منظور حذف چربی موجود در فاضلاب خود باید اقدام به احداث واحد چربی‌گیر نمایند

21. استفاده مجدد از فاضلاب تصفيه شده براي كشاورزي يا هر منظور ديگري كه فاضلاب بيمارستاني با آن همراه بوده است تنها در صورت رعايت استانداردهاي كشوري مجاز است

22. سيستم جمع آوري ودفع فاضلاب • مطابقت با تفاهم نامه مشترك وزارت نيرو و وزارت بهداشت(مجهز به تصفیه خانه خصوصی و یا وصل به تصفیه خانه فاضلاب شهری کارآمد) • منظور از " شبكه جمع آوري فاضلاب بيمارستان از نظر تناسب با نيازها، با اصول فني و بهداشتي مطابقت دارد" این است که تمام فاضلاب تولیدی بیمارستان از طریق شبکه جمع آوری به تصفیه خانه بیمارستان و یا شبکه فاضلاب متصل به تصفیه خانه شهری متصل است، در صورتی که بیمارستان دارای تصفیه خانه است، میزان آب مصرفی بیمارستان با ضریب تبدیل 80% به عنوان فاضلاب تولیدی محاسبه شده و با مشخصات فنی تصفیه خانه از نظر میزان دبی روزانه مورد بررسی قرار داده شود. • در بیمارستان هایی که ممکن است مواد شیمیایی خطرناک ،مواد دارویی و ایزوتوپ های رادیو اکتیو مصرف کنند بر اساس مفاد تفاهم عمل می نمایند (هماهنگی با شرکت آب و فاضلاب) • تطابق پساب خروجی تصفیه خانه بیمارستان با استانداردهای اعلام شده از سوی سازمان حفاظت محیط زیست

23. کنترل حشرات و جانوران مو ذی • وجود برنامه مستند کنترل حشرات و جانوران موذي شامل جدول زمانبندی منظم و معین برای همه قسمت های بیمارستان • جدولاطلاعات مربوط به مواد خطرناک موجود در حشره کش ها ی مورد استفاده در بیمارستان و نکات ایمنی مرتبط با آنها • پایش برنامه کنترل حشرات و جانوران موذي در بیمارستان به طور منظم • اولویت کاربرد روش های تلفیقی با تاکید بر آشپزخانه، رختشویخانه و واحد استریلیزاسیون مرکزی، اتاق عمل ، انبارها، ... • استفاده از خدمات شرکت های دارای مجوز وزارت متبوع و سموم مجاز برای سمپاشی

24. بهداشت آشپزخانه و مواد غذایی • منظور از " تعداد کافی حمام" به شرح زیر می باشد: • 5-1 نفر كارگر 1 دستگاه • 20- 6 نفر، به ازاء هر 5 نفر 1 دستگاه (20 نفر 4 دستگاه) • 50-21 نفر، به ازاء هر 10 نفر 1 دستگاه (50 نفر 7 دستگاه) • 100-51 نفر ، به ازاء هر 20 نفر 1 دستگاه (100 نفر 10 دستگاه) • از 100 نفر كارگر به بالا به ازاء هر 20 نفر اضافي 1 دستگاه • 5-1 نفر كارگر 1 توالت و 1 دستشويي

25. براي كارگران بايد دستشويي و توالت مجزا و مجهز به شير آب گرم و سرد و با شرايط لازم بهداشتي در محل مناسب و به تعداد مورد نياز بشرح جدول ذيل وجود داشته باشد: • 25-6 نفر، به ازاي هر 10 نفر 1 توالت و 1 دستشويي (25 نفر از هر كدام 3 دستگاه) • 55-26 نفر، به ازاي هر 15 نفر 1 توالت و 1 دستشويي(50 نفر از هر كدام 5 دستگاه) • 115-56 نفر، به ازاي هر 20 نفر 1 توالت و 1 دستشويي( 100 نفر از هر كدام 7دستگاه ) • 266-116 نفر، به ازاي هر 25 نفر 1 توالت و 1 دستشويي(250 نفر از هر كدام 13دستگاه) • از 266 نفر به بالا به ازاي هر 30 نفر 1 توالت و 1 دستشويي

26. منظور از "تناسب اتاق استراحت با تعداد كارگران" به شرح زیر می باشد: • به ازاي هر كارگر حداقل2/5 متر مربع اتاق استراحت مطابق با موازين بهداشتي موجود باشد. • تبصره: در هر حال مساحت اتاق استراحت نبايد كمتر از 7/5متر مربع و ارتفاع سقف آن نبايد كمتر از 2/8متر باشد

27. موارد زیر به بهداشت آشپزخانه و مواد غذایی اضافه شود • طبخ غذا در فضایی مجزا از محل آماده سازی مواد غذایی صورت می گیرد • توزیع غذا: • توریع غذا در بین بیماران توسط ترالی های گرم خانه دار و با دمای مناسب انجام می گیرد • غذاهای گرم ،گرم و غذاهای سرد ،سر دتوزیع می شوند • کنترل تصادفی دمای غذا از نقطه توزیع غذا تا نقطه سرو غذا به بیمار انجام شده و ثبت می شود

28. رختشویخانه تناسب مساحت رختشویخانه با حجم کار بیمارستان • منظور از "فضاي كافي" 1.1 -1.7متر مربع به ازای هر تخت بیمارستان مي باشد

29. محیط رختشويخانه ازنظرنور، سروصدا، رطوبت، تهويه ودما مناسب مي باشد. • "نور، سرو صدا، رطوبت، تهویه و دمای مناسب" به شرح زیر می باشد: • نور 100-200 لوکس • رطوبت 50-55% • سروصدا حداکثر 85 db در هر شیفت کاری • تهویه مناسب بايد به نحوي صورت گيرد كه هميشه هواي داخل اماكن سالم، تازه، كافي و عاري از بو باشد. • دما در فصل گرما حداكثر درجه حرارت داخل اماكن نبايد بيشتر از 20-24درجه سانتي گراد باشد

30. انبار با شرایط بهداشتی برای نگهداری و ذخیره مواد شوینده، پاک کننده و گندزداها موجود است: • منظور از "انبار مناسب" انبار مجزا قفسه بندی شده است و تهویه باید به نحوی باشد که خروجی به سمت بخش ها نباشد

31. وجود آشپزخانه ،رختشویخانه و واحد استریلیزاسیون مرکزی در بیمارستان الزامی است • بیمارستانهای فاقد بخشهای فوق امتیاز مربوطه را کسب نخواهند کرد

32. Thanks for your attention