Hyrje në psikologji

1. Java 4 Hyrje në psikologji

2. Të dëgjuarit • Valët zanore- ndryshime tëshpejta nëpresionin e ajritshkaktuarnganjëobjektvibrues • Frekuenca • Amplituda • Timbri

3. Veshi • Veshiijashtëm • Veshiimesëm • Veshiibrëndshëm

4. Procesi i të dëgjuarit • Teoria e frekuencës • Rutherford • Frekuenca e dridhjeve tëmembranës nëvesh përcaktonfrekuencën e neuroneve qënisendrejttrurit • Teoria e vendit • Helmholtz • Ndijimi i tingullit përcaktohetngavendi qëstimulohet nëmembranën e veshit

5. Teoria e parimit tëvalës udhëtuese • Von Bekesy 1960 • Valët e zeritudhëtojnë përmes kërmillitdhe lëvizinmembranën e veshit nënjëvendndodhje qëkorrespondon me njëlartësi tëvecantë të zërit

6. Perceptimi dëgjimor • Tingullmonofonik: tingulli qëkapet vetëm nganjërivesh • Tingullibifonik: përpunohet në qëndra më tëlarta tëtrurit

7. Dëmtimi i dëgjimit • Shurdhimi i perçueshmerise • Shurdhimi i nervit • Afazitë • Zona e Wernicke-s • Zona e Broca-së

8. Tënuhaturit • Shqisëkimike: ngacmimii receptorëve përfshinedhekontaktin me substancatkimike në formë të lëngët apo tëgaztë. • Receptorët ndodhen nëkanalethundore

9. 7 nuhatjethemelore • Erërat e kamforit • Erërat e myshkut • Erërat e luleve • Erërat e mëndrës (nenexhik, dhjosë) • Eteri • Erërat therëse • Erërat e prishura

10. Teoriastereokimike e kodimit të tënuhaturit • Ashtu sic përputhetkyci me bravën, edhemolekula tëndryshme tëerërave përputhen vetëm me ato receptorë qëkanëngjashmëridhejo me tëgjithë receptorët

11. Tëshijuarit • Vendndodhjae receptorëve: nëgjuhë nëvende qëquhenpapila • Atyndodhensythet e tëshijuarit • Sythetjanë të përteritshme

12. 5shije • E ëmbla • E tharta • E kripura • E hidhura • Acidi

13. Teoria e fibrës kryq të tëshijuarit • Erikson 1984 • Cilesia e tëshijuaritështë e koduarteknervatngamodelinxitës i qelizavereceptore • Shijimi përpunohet nëlobin parietal

14. Shqisat e lëkurës • Tështypurit • Tëdhimbjes • Tëftohtit • Tëngrohtit

15. Tëprekurit • Diktohetnga receptorët e vendosur në tëgjithëtrupin në sipërfaqen e lëkurës • Disapjesëtruporejanë më tëndjeshme se tëtjerat • Tëprekuritnandihmon në tëjemi të vetëdijshëm për ngacmuesit nëmjedisin e jashtëm • Na ndihmon nëperceptimin e formës, masën, përbërjendhevendndodhjen e objekteve nëmjedis

16. Dhimbja • Mendohet se perceptohet nëfundet e lira nervore • Teoria e kontrollit tëhyrjes (shpjegonsesifunksionojnëndijimet e dhimbjes, 1965) • Endorfinat: peptide tëprodhuara nëtru qëndihmojnë nëpakësimin e dhimbjes • Nëse identifikohetmekanizmi i transmetimit tëdhimbjes qëllimiështëeliminimi i saj • Akupuntura: zbulim i zonave tëtrupit qëmundtebllokojnedhimbjen

17. Temperatura • Teftohtit • Tengrohtit • Receptoretndodhen ne lekure me diameter 1 mm • Sherrick, Cholewiak, 1986 • Ndjeshmeria e lekuresndaj temperatures eshte e ndryshme ne pjesetendryshmetetrupit

18. Temperatura • Temperatura me e pershtatshme e ajrit, per njereziteshte 22 grade celsius • Nivelkritik: 29 grade celsius • Trupiynekaaftesiveterregullimite temperatures • Temperatura e brendshmenormale per trupineshte 37 grade celsius • Temperatura e lekuresduhet 33 grade

19. Kinestezia • Shqisa e levizjes se trupit • Na informon se cfarejane duke berepjesetendryshmetetrupit • Na ndihmon ne bashkerendimin e levizjeve

20. Shqisavestibulare • Ndihmonne ruajtjen e ekuilibrit • Na informon se kurjemi ne levizje • Na ndihmon ne orientiminndajgravitetit • Shqiseqevepronkur ne jemitepavetedijshem • Receptoret e sajndodhen ne vesh

21. Përshtatjashqisore • Ndijimi: procesi ku ngacmimet e kapura nga shqisat shëndërrohen në impulse nervore • Përshtatja: tendenca e shqisave për t’u përshtatur me ngacmimet e ndryshme. Ka rendesi në mbijeteseën e njeriut • Ligji i Weber: pragu i ndryshimit varet më shumë nga raporti i intensitetit të një ngacmuesi ndaj një tjetri sesa nga një ndryshim absolut

22. Tëparit • Shqisa kryesore • Valët e dritës • Organi i syrit • Qelizat fotoreceptore • Retina • Nervi optik • Lobi oksipital

23. Teoritë e perceptimit tëngjyrave • Konet janë të ndjeshem ndaj tre ngjyrave: • E blerta • E kuqja • Bluja

24. Teoriatrikromatike • Herman von Helmholtz • Thomas Young • Mbështetet në tre receptorë bazë të ngjyrave

25. Teoria e procesittekundert • Ewald Hering • Shton ngjyrën e verdhë • Secili prej receptorëve reagon ndaj cifteve të ngjyrave të kunderta

26. Verbëria e ngjyrave • Monokromat • Dikromat

27. Perceptimipamor • Qëndrueshmëria perceptuese • Ndricimi • Ngjyra • Forma • Madhësia

28. Gestaltizmi • Njerëzit perceptojnë pamjen e plotë dhe të tëre dhe jo të ndar në pjes • Figura dhe sfondi. Kemi prirjen të ndajmë figurën nga sfondi

29. Parimet e Gestalt • Mbyllja • Vazhdimësia • Ngjashmëria • Afërsia • Fati i përbashkët

30. Perceptimi i thellësisë • Aftësia për të gjykuar për distancen deri në një objekt • Ndërvendosja: objekti bllokues perceptohet si me afër • Perspektiva: ndryshimi në të parin e objekteve kur distanca nga vendi i perceptuesit rritet. • Kamuflimi: njëhsimi në sfondin ambiental

31. Perceptimi i levizjes • Proces kompleks që përfshin receptorët pamore në retin dhe interpretimin e trurit • Keqinterpetim i lëvizjes- lëvizja joreale: • Lëvizja e induktuar • Fenomeni phi • Lëvizja stroboskopike • Lëvizja autokinetike

32. Ndergjegje • Fenomenkompleks i vleresimitteambjentitdhe I flirtimitteinformacionithyres ne mendje, me vetedijen e ketyreinformacioneve. • Mundtekonsiderohetsinjerealitetmendor me qellimin per t’iupershtaturbotes.

34. Vemendje • Lidhjakonjitivendermjetsasise se limituarteinformacionitqeefektivishtmundtemanipulojmedhesasiseenormeteinformacionitpotencialishttedisponueshmenepermjetndijimeve, ne kujtimet e depozituaradheproceset e tjerakonjitive