Menaxhimi i NVM-ve ne zhvillim

1. Menaxhimi i NVM-ve ne zhvillim Juhapekka Suutarinen Këshilltar, Konfederata e Industrive finlandeze EK Seminar nderkombetar ne Prishtine, Kosove Tetor 20-21, 2011

2. Menaxhimi I NVM-ve ne zhvillim: permbajtja • Historia: Struktura e ndërmarrjeve në Finlandë • Çfarë është EK dhe menyrat e punës? • Rritjen si një strategji e zgjedhur në një NVM • Tregjet ndërkombëtare mund të bëjne ndryshim • Bashkepunimet dhe blerjet si stimulim I rritjes • Përfito nga njohuritë dhe përvoja e anëtarëve të bordit • Sfidat për financimin, dhe sistemet e taksave • Si të angazhohen dhe shpërbehet të personelit kyç? JSu

3. Elinkeinoelämän keskusliitto Finlands Näringsliv Confederation of Finnish Industries Konfederata e Industrive finlandeze 3 EK/Eng/shs11.2004

4. EK prezenton • Gjithë sektorin privat dhe kompanitë e të gjitha madhësive • 27 dege te shoqatave • Rreth 16.000 kompani anëtare, nga të cilat 96% janë të NVM-ve • Mbi 70% e PBB-së Finlandës • Mbi 95% të eksporteve të Finlandës • Rreth 950 000 të punësuar Njohuri të pashembullt dhe informacion të biznesit Finlandez JSu

5. SME Affairs Drejtor Pentti Mäkinen Zyrat rajonale Asistent menaxher Annaleena Mäkilä EK Bruksel Head of EK Brussels Tytti Peltonen Inovacioni Mjedisi & Kompetencat Legjislacioni dhe politikat tregtare Politikat ekonomike Marredheniet industriale Infrastrukture Drejtor Tellervo Kylä-Harakka-Ruonala Drejtor Jussi Mustonen Drejtor Eeva-Liisa Inkeroinen Drejtor Jukka Ahtela Drejtor Timo Kekkonen EK organisation Drejtor GjeneralMikko Pukkinen Komunikim Drejtor Leena Jaakkola Administrate Drejtor Markku Järvenpää JSu

6. EK activities Infrastruktura e biznesit Ceshtjet ligjore dhe Politikat tregtare Politikat Ekonomike Marredheniet Industriale Inovacioni Mjedisi dhe Kompetencat • Ligji I punes dhe ceshtjeve sociale • Ligji biznesit • Konkurrenca dhe BE-ligji • Sigurimi i korporates • Politikat tregtare • Koordinimi I negociatave kolegtive • Zhvillimi I jetes se punes • Rritja e pagave dhe analiza e tregut te punes • Statistikat e tregut te punes • Ekonomi • Tatimet • Ciklet e Biznesit • Punesimi • Financimi I Mireqenies • Energji • Furnizime Menaxhimi • Logjistike • Infrastrukture • Klime • Ambient • Zhvillim I Qendrueshem • Trajnim dhe edukim • Punesim dhe emigracion • Mjedise te reja • Rritja e kompanise dhe internacionalizimi • Largpamesi • Shoqeri informative Kominikime SME Affairs Zyrat rajonale EK Bruksel JSu

7. Vendim-marrja ne EK Kompanite anetare Federatat anetare(27) Asambleja e Pergjithshme Bordi Drejtor Gjeneral Grupi i menaxhimit i zgjeruar Komiteti i federatave anetare Grupi i Menaxhimit • Infrastruktura e biznesit • Ceshtjet ligjore dhe • Politikat dregetare • Politikat ekonomike • Marredheniet industriale • Mjedisi, Inovacioni dhe • Kompetencat • SME Affairs • Zyrat rajonale • EK Bruksel • Kominikime Delegacioni per Sipermarresit Komiteti Bordet keshillimore rajonare JSu

8. Departamentet e EK Inovacioni Mjedisi dhe Kompetencat Ceshtjet ligjore dhe Politikat tregtare Politikat Ekonomike Infrastruktura e biznesit Marredheniet Industriale Drejtor Ms Tellervo Kylä-Harakka-Ruonala Drejtor Mr Timo Kekkonen Drejtor Mr Jukka Ahtela Drejtor Mr Jussi Mustonen Drejtor Znj.Eeva-Liisa Inkeroinen Energjia dhe Klima Pergjegjes dhe keshilltar i politikaveMr Mikael Ohlström Transport dhe InfrastrukturePergjegjes dhe keshilltar i politikave Ms Tiina Haapasalo Brimet natyrore dhe Menaxhimi i firnizimeve Inovacioni dhe rritja Drejtor i InovacionitMs Hannele Pohjola Edukim, Trajnimdhe Punesim Drejtor i Edukimit dhe trajnimitMs Jaana Lehto Ligji i punes dhe ceshtjeve sociale Drejtor i legjislativit Mr Lasse Laatunen Ligji i biznesit Drejtor i legjislativit Mr Hannu Rautiainen Politika e Tregtise dhe Marredhenieve Nderkombetare Pergjegjes dhe keshilltar i politikaveMr Simo Karetie Sigurimi i korporatave Ekonomi Ekonomist i larteMr Penna Urrila TatimetPergjegjes dhe keshillta i politikave Mr Tero Honkavaara Koordinimi i negociatave kolektive Zhvillimi i jetes se punes Rritja e pagave dhe Analiza e Tregut te punes Statistika e tregut te punes JSu

9. Menyrat e EK per te ndikuar ne politikat nderkombetare dhe legjislacionit Presideti I Republikes Qeveria Ministrite Parlamenti Komitetet Partite Politike EK Departamentet Federatat anetare • Opinionet me kerkese • Vet iniciativ e deklaratave dhe rekomandimeve • Pjesemarrja ne komitet dhe grupet e punes • Degjimet • Historiku I kontakteve JSu

10. Menyrat eEK per te ndikuar ne Evrope Komisionet Parlamenti Evropian Keshill Biznis Evropian Sektori I Federatave Ministrite dhe Misioni I BE-Finlandez EK Departamentet Federatat anetare • Opinionet e EK dhe Biznis Evropian me kerkim • Vet iniciativ e deklaratave dhe rekomandimeve • Pjesemarrja ne komitet dhe grupet e punes • Degjimet ne Finland dhe Bruksel • Kontaktet direkt ne Bruksel JSu

11. Struktura e ndërmarrjeve në Finlandë

12. Numri dhe ndarja e ndërmarrjeve sipas madhësisë klasës Burimi: Statistikat Finland  * me përjashtim të sektorëve të prodhimit primar JSu 12

13. Ndërmarrjeve Finlandeze sipas klases dhe madhësisë Burimi: Statistikat Finlanda, Statfin-bazës së të dhënave JSu

14. Source: OECD (2009). Measuring Entrepreneurship. A Collection of Indicators. 2009 Edition JSu

15. Source: OECD (2009). Measuring Entrepreneurship. A Collection of Indicators. 2009 Edition JSu

16. Ndërmarrjet si punëdhënës dhe personat e vetëpunësuar në Finlandë JSu 16

17. Rritja si një strategji e zgjedhur në një NVM

18. Rëndësia e NVM-ve ne rritje të lartë • Interesit politik 1: shumica e vendeve të reja të krijuara në kompanitë e rritjes • Interesitpolitik 2: rritja e qarkullimitdhetëkursittëfitimitkulmnërritjetëkompanive, që do tëthotëmëshumëtëardhuratatimore • Politikandërmarrjesduhettëjetëperditesuarpërtëmbështeturrritjennëmënyrë per temaksimizuarmirëqenien e shoqërisë • Rëndësishmepërtëidentifikuarjovetëmfillimin e rritjes, poredhekompanitëorientuardrejtrritjesgjatëciklitjetësortësipërmarrjes JSu

19. Zgjedhja e rritjes si një rrugë strategjike 1 / 2 • Përcaktimi i faktorëve për një sipërmarrës : • Gatishmëriapërtëzgjeruarbiznesin • Qendrimi • Kontrolli I marrjespersiperterrezikut • Vizioninderkombetar • Aftesia e rritjes • Njohurive • Inoviacionit • Resurseve • Rrjeteve • Realizem JSu

20. Zgjedhja e rritjes si një rrugë strategjike 2/2 • Avantazh konkurrues dhe faktorët për sukses p.sh.: • Know-how e personelit dhe stimuj të suksesshëm • Kontrol efektiv I kostos • Kualitet I larte • Ide te reja, markë • Marrëdhëniet me klient, Vendndodhja e kompanise • Potenciali I tregut • Fokus I qarte I tregut • Kerkesat per produkte/sherbime • Njohja e deshirave te konsumatoreve JSu

21. Tregjet ndërkombëtare mund të bëjë një ndryshim

22. Rritjet nga jashte • Ne Kosove dhe Finlande tregu lokal eshte I kufizuar • Zgjerimi gjeografik është një zgjedhje e ndërgjegjshme • Ekspor (Import) • Krijimi e shitjes ose njësise se prodhimit jashtë vendit • Bashkëpunimi dhe rrjetezim(partneritet) • Kërkim i mundësivetëbiznesittëri do tëthotëtëzgjeroheshjashtëvendit • veçanërishttëorientuarangateknologjiaproduktepërtregjet ne trend • mbështetjepërndërkombëtarizimngaburimepublikeapo private nëdispozicion • nënkontraktiminpërfurnizuesitkryesore JSu

23. Faktoret e suksesit • Tolerancën e rrezikut dhe planifikimi i mirë; orientimit të konsumatorëve • Pervetesimi I tregut (marrëdhëniet klient, marketing, njohuri të tregut, të komunikimit) • Pervetesimi I prodhimit (teknologji progresive, përzgjedhje të ndryshme të produkteve) • Pervetesimi I pertneritetit(rrjetezimit) (kontaktet e biznesit, zinxhirit të shpërndarjes, imazhin e korporatave) • Pervetesimi I strategjis (planifikimin strategjik, menaxhimin, përvoja ndërkombëtare e bordit planifikimin strategjik, menaxhimin, përvoja ndërkombëtare e bordit) JSu

24. Pengesat e mundshme • Kostot dhe vështirësitë e marketingut • Gjetja e kanalevefunksionaletëshpërndarjes • Rregullat dhe standarded e prodhimit • Vendndodhja e klienteles • Legjislacioni dhe rregulloret në tregun e synuar JSu

25. Bashkimet dhe blerjet si pershpejtues te rritjes

26. Kur rritja organike nuk është e mjaftueshme • Rritja me bashkimet dhe blerjet (B & B) përdoret si një përshpejtues • 2/3 e kompanive Finladeze kan perdor B & B • Perfitoje nga sinergjia • Gjetje te shitjeve ose kanaleve te reja te marketingut dhe konsumatorve • Zgjeruar produktet e tyre apo zgjidhjet e sherbimeve • Sipermarres tipik duke perdorur B & B’ne si pershpejtues per tu rritur zoterojne ose kane zoteruar disa kompani ne karrieren e tyre (Sipermarres serik apo portofol) JSu

27. Sukseset ose dështimet në një blerje • Qfare te ndjekim: • Objektiv kompania operon në të njëjtën - ose mjaft të ngushtë -, ne tregun e industrisë, ose fazën e zinxhirit të furnizimit • Qëllimet e synuara dhe strategjite e biznesit per të plotësuar ato të blerësit • Kompania objektiv tashmë është e njohur për menaxhim • Detajetqëkanënevojëpërvëmendjetëveçantë: • Kapërcyeopozitenpërndryshime e  synuaranëkompani • përdorimin e burimevetëmjaftueshmepërplanifikimtëplotëtëprocesittëblerjes, dhepercaktimi ne afatkohor • Identifikimi I mangesivetona! JSu

28. Përfitojmë nga njohuritë dhe  përvoja e anëtarëve të bordit

29. Bordi tregon drejtimin, menaxhmenti e ekzekuton • Në një NVM mesatare, Bordi përbëhet kryesisht, ose krejtësisht, prej anëtarëve të menaxhimit dhe / apo pronarit familjar • Ndjekja e rritjesnukështëgjithmonestrategji e mirë • Sipasstudimevetëshumta, njohuritëgjerëdhepërvojajanëpasuritë e paçmueshmenëarritjen e rritjessësynuar • Nëtënjëjtënkohësingritje ne kohën e tyredhepërpjekjepërpunëbordi, sipërmarrës me përvojëapoengjujt e biznesitjanëshpeshtëgatshëmpërtëinvestuarnënjëndërmarrjepremtuese JSu

30. Per te arritur me te miren nga bordi: • Kini kujdes të diversitetit të mjaftueshëm të anëtarëve • mosha, gjinia, historiku, eksperienca • Mbaninjëkontaktaktiv me anëtarët e bordit, madjeedhenëmestëmbledhjevetëbordit • Tëjetëgatitëshpërblejëanëtarët, dhetëmbuluarshpenzimet e tyrepërtakimet • Mosharroni: Detyrakryesore e borditnukështëpërtëdëgjuarraportet e performancës, porpërtëpërcaktuardrejtiminstrategjikdhe "ndeshjeboksi" tëmenaxhmentit JSu

31. Sfidat për financimin, dhe sistemet e taksave

32. Qasje në financa, faktor kyç në rritjen e ndërmarrjeve • Rritja nënkupton nevojën e financave, dhe rritjae lartë normalisht kërkon financime nga burime të jashtme • Kriza aktuale ekonomike dhe rregullat e reja përsfidat financiare për ndërmarrjet te formuara nga bankat • Rritja e burimeve sekondare ësht ë me rëndësi, nëse ka të tilla • Në Finlandë, p.sh. kompanitë e sigurimeve, institutet e pensioneve, Finnvera dhe Tekes (Agjencia finlandez Financimi për Teknologjisë dhe Inovacionit) ofrojnëfinancimpër sipërmarrësit JSu

33. Kapitali në mungesëmund të rezultojë në rezultate të padëshirueshme • Veshtiresite per te gjetur kapital do te thote rritje e ngadalshme ,ose aspak rritje • Nese kapitali punues shkakton veshtiresi, kjo mund te rezultoj ne bankrrotim • Problemet e zakonshme me te cilat ndermarresit ballafaqohen jane: • Kosto e larte e kapitalit • kërkesës për letrat me vlerë dhe të kolateraleve reale • procedurat burokratike në lidhje me shumë burime sekondare • Sistemi financiar duhet të jetë në gjendje të sigurojnë kapitale për ndërmarrjet në çdo fazë të ciklit të jetës • - nëse burimet private nuk janë të disponueshme, mangësitëduhet të kapërcehen nga sektori publik JSu

34. Stimujt e taksave mund të konsiderohen • Stimujt per kerkim, zhvillim dhe inovacion (R&D&I) • p.sh. zbritje të taksave nga pagat në lidhje me R & D & I • Nen diskutime ne Finlande; do te perfitonin vecanerisht NVM-te • Norma me te larta te shlyerjes se interesit • Jo taksa ne perfitime perderisa ajo qendron brenda kompanise • Modeli estonian: lejon me shume hapesire per investime dhe zhvilime te komoanive • Nxitje për investime kapitale ne NVM JSu

35. Si të angazhojmë dhe shpërblejmëpersonelin kyç?

36. Rëndësia e personelit duhet të shihet ngasistemi i shpërblimeve dhe bonuseve të një kompanie • Aftesite e kerkuara per rritje • të jenë të përgatitur për të shpërblyer aftesite mbeshtetes per rritje • marrë parasysh që të gjitha grupet e personelit në bazë të një skeme të performancës lidhur me pagesën • Sipërmarrësit ne rritje dhperblimin dhe bonuset i shohin te dobishem,si nje faktor kyc per ndryshime dhe një mjet për të komunikuar vlerat e personelit te kompanisë • Shperblimet dhe bonuset duhet te permbajne si vlera monetare ashtu edhe jo monetare • Vendimeve mbi ngritjen e pagave ne nivel te kompanise JSu

37. Faleminderit Per Vemendjen! This Presentation has been produced with the financial assistance of the European Commission. The views expressed herein are those of EK and can therefore in no way be taken to reflect the official opinion of the European Commission. JSu