160 likes | 489 Views
Bir Özellik İçin Kullanılan Seleksiyon Yöntemleri. Bireysel fenotipik değerlere göre seleksiyon Akrabaların fenotipik değerlerine göre Kombine seleksiyon. Bireysel fenotipik değerlere göre seleksiyon.
E N D
Bir Özellik İçin Kullanılan Seleksiyon Yöntemleri • Bireysel fenotipik değerlere göre seleksiyon • Akrabaların fenotipik değerlerine göre • Kombine seleksiyon
Bireysel fenotipik değerlere göre seleksiyon • Seçilecek bireyler kendi fenotipik değerlerine göre en yüksekten en düşüğe sıralanarak istenilen sayıda birey seçimi yapılır. Avantaları; • Kalıtım derecesi orta ve yüksek olan özelliklere uygulandığında iyi bir genetik ilerleme sağlanır. • Kolay bir seleksiyon yöntemidir.
Dezavantajları; • Kalıtım derecesi düşük olan özelliklere uygulandığında iyi bir genetik ilerleme sağlanamaz. • Süt verimi gibi cinsiyete bağlı olan özelliklerde sadece o cinsiyetteki hayvanlara uygulanabilir. • Kesimden sonra tespit edilecek özelliklere uygulanamaz.
Akrabaların fenotipik değerlerine göre 1. Direkt akrabalara göre (pedigri) 2. Kollateral akrabalara göre • Kardeş verimlerine göre • Familya ortalamalarına göre • Familya içi seçim 3. Yavru verimlerine göre seleksiyon
Direkt akrabalara göre (pedigri) • Damızlığa seçilecekler ana-baba verimlerine göre değerlendirilerek en yüksek verimliden başlanarak seçilir. • Avantajı; süt ve döl verimi gibi ileri yaşta belirlenen özellikler için • Kalıtım derecesi düşük özelliklerde bireylerin değerleri yanında pedigriye göre seçim seleksiyon yoğunluğunu artırır. • Tek cinsiyette belirlenebilen özelliklerde diğer cinsiyettekilerin o özelliğe göre seçiminde kullanılabilir.
Dezavantajları; • Ana-baba verimleri yüksek olan bireylerin kendi verimleri düşük olabilir. Bu yüzden bu yöntem yanıltıcı olabilir. • Pedigri kayıtları abartılmış olabileceğinden istenilen etkinlik sağlanmayabilir.
Kollateral akrabalara göre • Familya; aralarında belli düzeyde akrabalık bulunan bireylerin oluşturduğu gruptur. • Tam kardeş familyası • Yarım kardeş familyası • Ana-bir • Baba-bir kardeş familyası • Yarım ve tam kardeş familyaları kollateral akraba olarak ifade edilir.
Familya ortalamalarına göre seçim; • İstenilen özellik açısından familyaların ortalamaları bulunduktan sonra, en yüksek ortalama sahip familyadan başlanarak istenilen sayıya ulaşana kadar bireyler seçilir. • Bu yöntemde yüksek verim ortalaması olan familyanın düşük verimli bireyleri de seçilmiş olur. Yada tam tersi bir seçim yapılabilir. • Bu özellikler seçimi olumsuz etkiler.
Kardeş verimlerine göre seleksiyon • Bu seçim şeklinde karşı cinsiyetteki olan özelliklere göre seçimde ve karkas özellikleri ile ilgili seçimlerde kullanılır. • Bu yöntemde kardeş verimlerine bakılarak en yüksek familya ortalaması belirlenir ve ona göre bireyler seçilir. • Örneğin; yumurta verimi için horozların seçilmesi
Familya içi seleksiyon • Bu yöntemde mevcut tüm familyaların en yüksek verimlilerin belli bir oran dahilinde seçilmesidir. • Bu yöntem familyalar arası çevre farklılığının olması halinde kullanılır.
Bu yöntemde kan yakınlığında artış olması düşük orandadır. • Çünkü damızlığa seçilenler yüksek oranda farklı familyalardandır. • Her anaya ait en yüksek verimli yavrular seçildiğinden anaya ait etkiler giderilmiş olur.
Yavruların Fenotipik değerlerine göre seleksiyon ( Progeny-Testing) • Bir hayvanın genotipik yapısı, yani damızlık değerinin yavrularına verimlerine bakılarak belirlenmesidir. • Başka bir ifadeyle yavruların verimlerine göre babaların seçilmesidir. • Progeny-testing; özellikle süt verimi, yumurta verimi gibi sadece dişilerde ölçülebilen özellikler bakımından erkeklerin damızlık değerinin belirlenmesinde kullanılır.
Progeny-Testin verimliliğini etkileyen faktörler • Babaların birleştirildiği annelerin sayısı az olursa babanın olumlu genleri yavrularına geçme şansı yüksek olacaktır.Bu nedenle verimleri gereğinden fazla olabilir. • Her bir babanın yavrularına ayrı çevre koşullarının uygulanması etkinliği azaltır. • İstenilen özellik yönünden fenotipik değerlerin saptanmasından önce ayıklama yapılmamalıdır. • Testteki her babadan olabildiğince fazla yavru alınmalıdır.
Başarılı bir progeny-Testing’in koşulları • Testeki yavrular ülkedeki en iyi boğalarla en iyi ineklerin birleşmesinden doğmalıdır. • Her boğa en az 300 inekle birleştirilmelidir. • Kullanılan boğalardan doğan yavrular verimler saptanıncaya kadar ayıklama yapılmamalıdır.
Yeterli yavru olmalıdır. Her boğadan süt verimi için en az 100 dişi yavru; et verimi için ise en az 15 erkek yavru olmalıdır. • Çeşitli boğaların yavru grupları arasında çevre farklılıkları olmamalıdır. • Test sırasında teste alınan tüm boğalardan sperma alınıp dondurulmalıdır.
Kombine Seleksiyon • Hem bireysel değerlerin hem de familya ortalamalarının dikkate alındığı bir yöntemdir. • Seçime girecek her hayvan için index değeri oluşturulur. • Bu index değerine göre en yüksekten düşüğe doğru en iyiler seçilir. • I= P+ W * Pf