Procedury rejestracji leków

1. Procedury rejestracji leków https://www.regulatory-affairs.pl/pl/rejestracja-lekow.html https://www.regulatory-affairs.pl/pl/rejestracja-produktow-leczniczych.html

2. Prawo EU podstawowe zasady • Podstawowe typy aktów prawnych EU – Regulacje (rozporządzenia) –nie wymagają implementacji –obowiązują wszystkie kraje, nawet jeżeli nie ma tych zapisów w prawie krajowym – Dyrektywy –same z siebie nie są obowiązujące, jednak Państwa Członkowskie mają obowiązek w wyznaczonym terminie wprowadzić te przepisy do odpowiednich ustaw prawa krajowego – Wytyczne naukowe i proceduralne publikowane przez grupy robocze w ramach EMA, ICH, KE, CMD 2

3. Prawo EU podstawowe zasady • Podstawowe akty prawne dla produktów leczniczych –Dyrektywa 2001/83 ze zmianami – reguluje wymagania dla produktów przeznaczonych dla ludzi m.in. procedury dopuszczenia do obrotu, dokumentację rejestracyjną i badania leków (wprowadza format CTD), typy wniosków (tzw. legal basis –określają zakres badań np. generic, hybrid, WEU, fixed combination),wprowadza Farmakopeę Europejską (Ph. Eur./EP) jako źródło podstawowych wymagań jakościowych – Dyrektywa 2001/82 ze zmianami – odpowiednik ww. dla produktów leczniczych weterynaryjnych 3

4. Prawo EU podstawowe zasady • Podstawowe akty prawne dla produktów leczniczych – Rozporządzenie (regulacja) 726/2003 ze zmianami – powołuje Europejską Agencję Leków w Londynie EMA (poprzednio EMEA) odpowiedzialną za procedurę centralną i koordynację działań na skalę całej EU (w tym koordynację opracowywania wytycznych naukowych i proceduralnych, współpracę agencji narodowych itd.) – Dyrektywa 2003/94, czyli EU GMP – Rozporządzenie (regulacja) 1234/2008 wprowadzająca nowy system i zasady zmian porejestracyjnych w procedurze MRP, DCP i procedurze centralnej 4

5. Prawo EU podstawowe zasady • Podstawowe akty prawne dla produktów leczniczych – Osobne dyrektywy dla poszczególnych zagadnień typu badania kliniczne, produkty krwiopochodne itd. – W Polsce implementacją podstawowych dyrektyw ,w tym 2001/83 i 2001/82 jest ustawa Prawo Farmaceutyczne z aktami wykonawczymi w postaci rozporządzeń MZ 5

6. Ogólne omówienie procedur rejestracyjnych • Procedura narodowa • Procedura wzajemnego uznania MRP • Procedura zdecentralizowana DCP • Procedura centralna 6

7. Procedura narodowa • Dotyczy rejestracji produktu leczniczego w jednym kraju EU • Ocena dokumentacji i badań przebiega jedynie w kraju rejestracji • Regulowana przez prawodawstwo narodowe każdego kraju (w Polsce jest to Ustawa Prawo Farmaceutyczne) 7

8. Procedura narodowa • Ze względu na brak udziału szeregu krajów, brak wspólnych procedur arbitrażowych (tzw. referral), jak również ze względu na zróżnicowanie stopnia implementacji dyrektyw i interpretacji ich poszczególnych zapisów podczas implementacji do prawa narodowego w poszczególnych państwach oraz dodatkowe wymagania wynikające z np. z nakładających się innych miejscowych aktów prawnych, jest to najbardziej zróżnicowana procedura 8

9. Procedura narodowa • Czas procedury 210 dni + tzw. okresy clock-stop, czyli czas zawieszenia zegara procedury na okres przygotowywania odpowiedzi na pytania ze strony URPL • W praktyce okresy clock- stop to czasem 6 miesięcy, a rzeczywisty czas samej procedury to nawet 2 lata. 9

10. Procedura narodowa • Pierwszym etapem jest tzw. walidacja formalna wniosku i dokumentacji (opłaty, kompletność dołączonych dokumentów, wniosek itd.) • Po pozytywnym zakończeniu tego etapu i ewentualnych uzupełnieniach dokumentów, dokumentacja jest kierowana do właściwej oceny • Po zakończeniu wydawane jest pozwolenie na dopuszczenie do obrotu (obecnie przez URPL) 10

11. Procedura MRP (wzajemnego uznania) • Dotyczy sytuacji, gdy lek jest już zarejestrowany w jednym z krajów EU i ma zostać zarejestrowny w innym kraju EU • Obligatoryjna jeżeli ten sam zarejestrowany już produkt (ten sam wnioskodawca i ten sam skład) ma być rejestrowany w innych krajach EU – celem wspólna ocena i jako wynik wspólnej oceny - jedna dokumentacja w kilku krajach 11

12. Procedura MRP (wzajemnego uznania) • Procedura polega na wspólnej ocenie przez wszystkie kraje w których produkt ma być zarejestrowany (tzw. kraje CMS – concerned member state) • Kraj w którym produkt już jest zarejestrowany pełni rolę RMS (reference member state). Jest odpowiedzialny za koordynację całej procedury oraz przygotowanie na jej początku wstępnej oceny • Ocena ta i dokumentacja złożona przez firmę (wnioskodawcę) podlegają dalej ocenie przez CMS 12

13. Procedura MRP (wzajemnego uznania) • Zasady ogólne procedury MRP są definiowane przez dyrektywę 2001/83 • Sama procedura MRP trwa 90 dni. Poprzedza ją trzymiesięczny okres na przygotowanie przez RMS raportu oceniającego dla CMS i 14 dniowy etap walidacji przez kraje CMS, analogiczny do walidacji w procedurze narodowej (opłaty, kompletność dossier i dokumentów formalnych) • Cechą charakterystyczną jest brak wspomnianych okresów clock-stop (procedura biegnie bez zatrzymania zegara) UWAGA –mało czasu na przygotowanie odpowiedzi. 13

14. Procedura DCP • Dotyczy sytuacji, gdy ten sam produkt jest rejestrowany równolegle w kilku krajach EU i nie posiada on jeszcze pozwolenia w EU • Podobnie jak w przypadku MRP mamy tu kraj RMS wybrany z zestawu krajów objętych procedurą zajmujący się przygotowaniem raportu oceniającego i koordynacją procedury oraz kraje CMS. • Analogicznie mamy tu cały szereg procedur i wytycznych Obecnie najpopularniejsza procedura rejestracji w EU (kilka tysięcy procedur w ciągu roku). 14

15. Procedura DCP • Konieczne jest uzyskanie zgody kraju wybranego na RMS na start procedury i podjęcie się roli RMS. Każdy kraj w EU ma własną politykę i zasady w tym zakresie. Sloty przyznawane są w zależności od kraju z wyprzedzeniem od kilku miesięcy do ponad roku. • Podobnie jak przy MRP ściśle ustalony kalendarz procedury: 210 dni + w przeciwieństwie do MRP okres clock-stop 15

16. Procedura centralna • Najbardziej skomplikowana i najbardziej wymagająca procedura • Jedna ocena i jedno pozwolenie na poziomie centralnym wydawane przez Komisję Europejską na podstawie oceny w EMA. Pozwolenie obowiązuje we wszystkich krajach EU. • Koordynacją całej procedury zajmuje się Europejska Agencja Leków EMA. Za ocenę leków ludzkich odpowiada komitet CHMP, za ocenę leków weterynaryjnych CVMP. 16

17. Procedura centralna • Procedura ta jest obligatoryjna dla nowych terapii w zakresie HIV/AIDS, chorób neurodegeneracyjnych (np. choroba Alzheimera), chorób nowotworowych, cukrzycy oraz leków w których wykorzystano nowoczesne techniki typu rekombinacja DNA. Nie wolno rejestrować tych leków w innej procedurze (ideą był centralny nadzór wymagany przy nowych substancjach). • Procedura jest bardzo droga (dla leku innowacyjnego to kwoty rzędu 250 tys. EUR za samo złożenie wniosku do oceny) i wymagająca pod kątem badań i zagadnień proceduralnych. • Kalendarz procedury: 210 dni z okresami clock-stop, nieco zbliżony do kalendarza DCP 17