Tilvist og tilgangur

1. Tilvist og tilgangur

2. Friedrich Nietzsche(1844-1900) • Dauði Guðs og upprisa ofurmennisins

3. Umgjörðin • Nietzsche setti ekki fram heilstætt heimspekikerfi, enda taldi hann alla kerfishugsun vera tilraun til blekkingar • Gagnrýni Nietzsches tekur til trúarbragða, siðferðis og frumspeki • Gagnrýni á sannleikshugtakið liggur til grundvallar

4. Díonýsos Guð hinna óheftu nautna, lífsþrótts og frjósemi Vilji, tilfinningar Appollon Guð skynsemi og skilnings, nautnir eru ofurliði bornar Skynsemi Díonýsos og Appollon • Tilfinningar verða að skipa jafnháan sess og skynseminn • Markmiðið er ekki einungis að skilja heiminn heldur að laga hann að vilja sýnum

5. Ofurmennið • Hinn frjálsi sterki maður – sá sem brýst undan oki hefðanna og skapar sitt eigið siðferði – hann er ofurmennið • Þrælasiðferði • Gott: samkennd, auðmýkt, umhyggja • Illt: drenglyndi, veglyndi • Höfðingjasiðferði • Gott: drenglyndi, veglyndi • Illt: það sem er fyrirlitlegt og ber vott um veiklyndi

6. Ofrumennið (frh.) Þar með verður í fyrsta sinn til í manninum það sem síðar er kallað ‘sál’ hans. Allur þessi innri heimur lá upphaflega króaður af, eins og milli tveggja skinna. Nú hefur hann þanist út og upp á við og hefur hlotið dýpt, breidd og hæð í samræmi við þær hvatir mannsins sem ekki fengu útrás. Opinber yfirvöld hlaða ógurlega varnargarða gegn hinni fornu frelsisþrá Um sifjafræði siðferðisins

7. Ofurmennið (frh.) Forskrift mín að mikilleik manneskjunnar er amor fati: að maður vilji ekkert öðruvísi en það er – hvorki fram á við né aftur á bak, aldrei að eilífu. Ekki bara að afbera hið nauðsynlega, enn síður að hylma yfir það (öll hugsjónarmennska er lygi gagnvart hinu nauðsynlega), heldur elska það Ecce Homo • Ofurmennið er sá sem „kveður fagnandi já við lífinu”

8. Drottnunarviljinn • Ofurmennið skapar sitt eigið siðferði með vilja sínum • Í því ferli er drottnunarviljinn hið skapandi afl • Með því að hafa endaskipti á hinum ríkjandi gildum (t.d. að hafna guði) er botnin dottin úr tilveru mannsins • Því þarf hann að sætta sig við tómhyggjuna eða að endurskapa tilveru sína – endurskapa sitt eigið siðferði