1 / 80

Dr Edyta Sidorczuk-Pietraszko Instytut Transferu Wiedzy i Innowacji sp. z o.o. w Białymstoku

KIERUNKI ROZWOJU GOSPODARCZEGO rejonu Puszczy Białowieskiej spotkanie w ramach projektu „Platforma współpracy na rzecz zrównoważonego rozwoju rejonu Puszczy Białowieskiej” 25 czerwca 2014 r., Zespół Szkół z DNJB w Hajnówce. Dr Edyta Sidorczuk-Pietraszko

merton
Download Presentation

Dr Edyta Sidorczuk-Pietraszko Instytut Transferu Wiedzy i Innowacji sp. z o.o. w Białymstoku

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. KIERUNKI ROZWOJU GOSPODARCZEGO rejonu Puszczy Białowieskiejspotkanie w ramach projektu „Platforma współpracy na rzecz zrównoważonego rozwoju rejonu Puszczy Białowieskiej”25 czerwca 2014 r., Zespół Szkół z DNJB w Hajnówce Dr Edyta Sidorczuk-Pietraszko Instytut Transferu Wiedzy i Innowacji sp. z o.o. w Białymstoku Facylitator: Dr Agata Gójska, Mediatorzy.pl

  2. Plan spotkania (1) Kierunki rozwoju rejonu Puszczy Białowieskiej – lokalne potencjały w kontekście globalnych trendów – 45 min. • zrównoważona gospodarka, gospodarka niskoemisyjna, zielona gospodarka, gospodarka oparta na wiedzy jako megatrendy • identyfikacja, analiza jakościowa i ilościowa wszystkich rodzajów aktualnej działalności gospodarczej w regionie Puszczy Białowieskiej

  3. Plan spotkania (2) • identyfikacja i analiza barier rozwoju gospodarczego regionu Puszczy Białowieskiej w okresie 2004-2014 i 2015-2020, • identyfikacja i analiza kierunków rozwoju gospodarczego regionu Puszczy Białowieskiej w okresie 2015-2020, sprzyjających zrównoważonemu rozwojowi, w tym wykorzystanie kapitału naturalnego i usług środowiska Puszczy Białowieskiej, • analiza zasobów i potrzeb surowcowych i energetycznych w świetle kierunków rozwoju gospodarczego, sprzyjających zrównoważonemu rozwojowi regionu Puszczy Białowieskiej w okresie 2015-2020.

  4. Plan spotkania (3) 2. Dyskusja – 2 godz. Moderator: Dr Edyta Sidorczuk-Pietraszko, Instytut Transferu Wiedzy i Innowacji sp. z o.o.Facylitator: dr Agata Gójska, Mediatorzy.pl 3. Podsumowanie – 15 min.

  5. Cel spotkania • Wypracowanie kierunków rozwoju gospodarczego (bez turystyki) w regionie Puszczy Białowieskiej • Wytyczna horyzontalna: zrównoważony rozwój, z uwzględnieniem wykorzystania kapitału naturalnego i usług Puszczy Białowieskiej

  6. Zrównoważona gospodarka zielona gospodarka • raport Nasza wspólna przyszłość G.H. Bruntland dla Światowej Konferencji ds. Rozwoju Ekonomicznego (WCED) z 1987 r.:, Szczyt ONZ Środowisko i Rozwój, Rio de Janeiro 1992 • Taki rozwój, w którym potrzeby teraźniejszych pokoleń nie są zaspakajane kosztem szans zaspokojenia potrzeb przez przyszłe pokolenia (sprawiedliwość międzygeneracyjna) • Społeczeństwo, gospodarka i środowisko przyrodnicze stanowią system, który musi być pojmowany i traktowany integralnie, wyeliminowanie któregoś z tych subsystemów uniemożliwia funkcjonowanie pozostałych

  7. Minimalizacja strumieni materii i energii w gospodarce: wykorzystania zasobów, energochłonności, emisji, odpadów  podwójna (potrójna) dywidenda • Strategia zrównoważonego rozwoju UE – Goeteborg 2001, odnowienie - 2006 • Strategia „Bezpieczeństwo energetyczne i środowisko” • Polityka ekologiczna państwa

  8. Gospodarka niskoemisyjna • Wariant koncepcji ZR w kontekście polityki klimatycznej – skupienie na redukcji emisji gazów cieplarnianych, ale też innych zanieczyszczeń (powietrze, wody, odpady) • Plan działania prowadzący do przejścia na konkurencyjną gospodarkę niskoemisyjną do 2050 r. - Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów, KOM(2011) 112, Bruksela, 08.03.2011. • Strategia Bezpieczeństwo energetyczne i środowisko • Narodowy Program Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej

  9. Narodowy Program Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej • założenia przyjęte przez Radę Ministrów 16 sierpnia 2011 r., trwają prace nad dokumentem • zapewnienie korzyści ekonomicznych, społecznych i środowiskowych (zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju) w efekcie podejmowania działań zmniejszających emisje gazów cieplarnianych • wzrost innowacyjności i wdrożenie nowych technologii, zmniejszenie energochłonności, utworzenie nowych miejsc pracy, a w konsekwencji poprawa konkurencyjności gospodarki

  10. Kierunki działań NPRGN • Rozwój niskoemisyjnych źródeł energii, • Poprawa efektywności energetycznej, • Poprawa efektywności gospodarowania surowcami i materiałami, • Rozwój i wykorzystanie technologii niskoemisyjnych, • Zapobieganie powstawaniu oraz poprawa efektywności gospodarowania odpadami, • Promocja nowych wzorców konsumpcji.

  11. Gospodarka oparta na wiedzy społeczeństwo informacyjne • Kontekst teoretyczny - model, w którym wzrost jest determinowany nie oszczędnościami, lecz zależy w dużym stopniu od inwestycji w kapitał ludzki, wynalazki i innowacje, • Kontekst praktyczny - trend w gospodarce światowej, tendencja zmian w gospodarce, Tofflerowska trzecia fala. • Czynnikiem sprawczym innowacji i wynalazków jest wiedza. • informacja i wiedza stają się uniwersalnymi substytutami surowców, pracy i innych zasobów. • „Wraz z nadejściem społeczeństwa informacyjnego nasza gospodarka po raz pierwszy opiera się na bogactwie, które nie tylko jest odnawialne, ale i samo się wytwarza” - John Naisbitt

  12. Zrównoważona gospodarka oparta na wiedzy • Czy zrównoważony rozwój musi być oparty na wiedzy? • Czy wiedza jest zasobem zapewniającym trwałość rozwoju? • Czy w gospodarce istnieją inne czynniki, które w sposób trwały mogą zapewnić wzrost produktywności wykorzystania zasobów i oddzielić wzrost dobrobytu od zużycia zasobów? • Czy gospodarka oparta na wiedzy jest ex definitione zrównoważona? • Czy „oparcie na wiedzy” jest raczej warunkiem koniecznym, ale niewystarczającym?

  13. BARIERY WEWNĘTRZNE POTENCJAŁY, ZASOBY MEGATRENDY BARIERY - OTOCZENIE

  14. Działalność gospodarcza w regionie Puszczy Białowieskiej Identyfikacja, analiza jakościowa i ilościowa

  15. Korzystna struktura zatrudnienia w sektorach ekonomicznych • Odsetek osób zatrudnionych w przemyśle i budownictwie jest drugim co do wysokości w województwie (wyższy w Suwałkach), • procent pracujących w rolnictwie jest najniższy ze wszystkich ziemskich powiatów Podlasia.

  16. Przemysł maszynowy, elektromechaniczny • Pronar • Hamech • Narmet • Moderator • MJ&Company

  17. Przetwórstwo drewna, meble • Fabryka Mebli Forte S.A. Oddział w Hajnówce, • Arino House - Hajnówka, • Kon-Stol - Hajnówka • ItaP - Hajnówka, • Drewexpol - Kleszczele • Nasycalnia Podkładów - Czeremcha, • Parkiety Olga – Hajnówka • Dryfskand • Stol-Jano • Tres-Pol • Was-Bel • Eastwood • Kenar 2 • tartaki

  18. Logistyka • Gmina Narewka: • Operator Logistyczny Paliw Płynnych Baza Paliw nr 15 Narewka, Terminal Integro, Terminal Planta, Naftan, Krex, Aida, Cyklon, Kryptan

  19. Budownictwo, materiały budowlane • Ceramika Lewkowo • Elementy domów z drewna • Budomex – handel • „Dworek Polski”

  20. Handel • Arhelan • PSS Społem w Hajnówce

  21. Rolnictwo, przetwórstwo rolno-spożywcze • RSP Rolmak w Makówce • RSP w Starym Korninie • Farmpasz • OSM Hajnówka • Runo

  22. Rolnictwo – użytki rolne

  23. Rolnictwo – gospodarstwa rolne

  24. Struktura gospodarstw rolnych prowadzących działalność rolniczą w gminach powiatu hajnowskiego

  25. Produkcja zwierzęca w gminach powiatu hajnowskiego na tle innych powiatów w województwie podlaskim

  26. Pszczelarstwo • około 90 barci, z tego 60 jest zarejestrowanych w Stowarzyszeniu (1 barć - średnio 25-30 rodzin pszczelich (pni), największe - nawet 150-200 rodzin (pni). •  miód rzepakowy – ok. 50%, lipowy ok. 20%, gryczany ok. 20%; wielokwiatowy, mniszkowy, spadziowy i akacjowy łącznie ok. 10%. •  produkcja wosku (maks do 0,5 kg z rodziny/rocznie), pierzgi, pyłku pszczelego (do 1 kg z jednej rodzin/ rocznie) i propolisu. •  Sprzedaż w sposób bezpośredni; ok. 200 zł zysku netto z jednego ula •  Stabilny popyt krajowy od wielu lat; podobnie jak inne kraje UE, Polska ma nadwyżkę importu miodu nad eksportem

  27. Bariery rozwoju gospodarczego regionu Puszczy Białowieskiej w okresie 2004-2014 • Kapitał ludzki • Przykład: Pronar poszukuje około 400 pracowników - handlowców, robotników, jak i wysoko wykwalifikowanych inżynierów (Kwartalnik Pronar 1/2014) • Niedopasowanie strukturalne ofert pracy i poszukujących pracy • Kierunki kształcenia a potrzeby pracodawców

  28. Specyfika zasobów pracy w regionie

  29. Struktura wiekowa osób w wieku produkcyjnym

  30. Infrastruktura • Tereny inwestycyjne • Brak gazyfikacji • Infrastruktura drogowa • Infrastruktura elektroenergetyczna • Infrastruktura telekomunikacyjna, w tym Internet szerokopasmowy

  31. Wsparcie przedsiębiorczości • Obsługa inwestorów • Instytucje otoczenia biznesu (istnieją 2 – Centrum Wsparcia Biznesu PFRR, Cech Rzemiosł Różnych) • Potencjał do pozyskiwania środków UE, konkurencja innych podmiotów (preferencje wyłącznie dla gmin słabiej rozwiniętych – wskaźnik dochodu podatkowego na 1 mieszkańca Czeremcha/Kleszczele) • Niepewność związana z polityką rządu w stosunku do Puszczy Białowieskiej – niechęć do podejmowania działalności gospodarczej na obszarach przyrodniczo cennych

  32. Wsparcie przedsiębiorczości • Instrumenty finansowe wspierające przedsiębiorczość – fundusze poręczeniowe, pożyczkowe, mechanizmy dotacyjne • Brak zachęt dla ludzi młodych do kształcenia z zamiarem powrotu do regionu (system stypendialny w porozumieniu z pracodawcami)

  33. Bariery/uwarunkowania związane z otoczeniem polityczno-prawnym • Procedury związane z lokalizacją inwestycji na terenach przyrodniczo cennych • Niewielki odsetek powierzchni objętej mpzp • Udział niezwiązanych z regionem organizacji ekologicznych w procedurach administracyjnych • Polityka infrastrukturalna – skupienie na ośrodkach miejskich jako centrach wzrostu, środki UE na infrastrukturę drogową – w przypadku połączenia z T-ENT

  34. Bariery (potencjalne) rozwoju gospodarczego regionu Puszczy Białowieskiej w okresie 2015-2020 • Pogarszająca się struktura wiekowa społeczeństwa i dalszy odpływ ludzi młodych • Degradacja infrastruktury elektroenergetycznej i drogowej • Rosnąca presja turystyczna (w przypadku niewłaściwego ukierunkowania ruchu)  degradacja wartości przyrodniczych  dalsze ograniczenia w dostępie do Puszczy • Stosunki polsko-białoruskie i polsko-rosyjskie – wpływ na wymianę międzynarodową, zwłaszcza w sektorze rolno-spożywczym

  35. Kierunki rozwoju gospodarczego regionu Puszczy Białowieskiej w okresie 2015-2020 • sprzyjające zrównoważonemu rozwojowi • wykorzystanie kapitału naturalnego i usług środowiska Puszczy Białowieskiej (decyzja komitetu UNESCO) • wpisujące się w trendy ogólne – odmaterializowanie gospodarki, społeczeństwo informacyjne, starzenie się społeczeństw, • mobilizacja kapitału ludzkiego – w pierwszym etapie powstrzymanie odpływu, w drugim - powrót migrantów • Niszowe – innowacyjne

  36. Gospodarka niskoemisyjna • Cele w zakresie efektywności energetycznej • Redukcja emisji CO2 • spalanie biomasy, kolektory, małe elektrownie wiatrowe, energetyka prosumencka • Pozyskiwanie inwestorów z branż „niematerialnych” • Zrównoważony transport (transport publiczny, ułatwienia dla rowerzystów)

  37. Wykorzystanie zasobów Puszczy Białowieskiej • Budowa wspólnej marki terytorialnej w oparciu o PB • Partnerstwo z przedsiębiorcami w zakresie rozwoju produktów i wykorzystania marki PB (produkty rolno-spożywcze, rzemiosło, inne..?) • Konieczne sukcesywne opracowywanie mpzp (planowane wsparcie z RPOWP) • Niszowe kierunki rozwoju przedsiębiorczości

  38. Strategia rozwoju województwa podlaskiego – inteligentna specjalizacja • Sektor rolno-spożywczy – produkcja mleka i jego przetworów oraz wysokiej jakości żywności (w tym ekologicznej) • Produkty i usługi „ekologiczne i zielone” – oze, technologie przyjazne środowisku, nauki o życiu (life science), • srebrna gospodarka • zielone miejsca pracy • produkcja i usługi na rynki wschodnie

  39. RPO WP, oś priorytetowa I: Wzmocnienie potencjału i konkurencyjności gospodarki regionu • w ramach Działania 1.6 priorytetowe traktowanie tworzenia miejsc pracy na obszarach cennych przyrodniczo.

  40. Pytania podstawowe • Jakie branże? • W jaki sposób? • Przedsiębiorczość wewnętrzna • Inwestorzy zewnętrzni • Kierunki działań wspierających ww. opcje

  41. Przetwórstwo rolno-spożywcze • Ugruntowana pozycja, tradycja, marka • Zaplecze surowcowe, w tym czyste środowisko • problem – warunki pozyskania runa z terenu Puszczy • Miejsce pochodzenia jako atut marketingowy - szansa kreowania marek regionu Puszczy Białowieskiej • Budowa łańcucha wartości na rynku lokalnym • Wykorzystanie wzmacniającego się trendu zdrowego stylu życia, świadomego żywienia, slow-food • Rynki wschodnie, komplementarne z turystyką

  42. Przemysłmetalowy • Wiele zakładów działa na rynku międzynarodowym, a przynajmniej w skali ponadregionalnej • Produkty na potrzeby branż o ugruntowanej pozycji (na potrzeby rolnictwa) lub rosnących (kotły na biomasę) – raczej niskie ryzyko wahań koniunkturalnych • Dywersyfikacja działalności – technologie oze (?)

More Related