Download
1 / 76
790 likes | 1.17k Views
9. Sınıf Psikoloji. 3.Ünite Öğrenme, Bellek, Düşünme ZEKA ve YARATICILIK 28.Hafta ( 07-11 / 04 / 2014 ) -9-. ZEKA ve YARATICILIK. A.) ZEKA NEDİR ? Zeka ; çok önemli bir zihinsel özelliktir.
E N D
9. SınıfPsikoloji 3.Ünite Öğrenme, Bellek, Düşünme ZEKA ve YARATICILIK 28.Hafta ( 07-11 / 04 / 2014 ) -9-
A.) ZEKA NEDİR ? Zeka ; çok önemli bir zihinsel özelliktir. …Kavramlar ve algılar yardımıyla soyut yada somut nesneler arasındaki ilişkiyi kavrayabilme , soyut düşünme , muhakeme etme ve bu zihinsel işlevleri uyumlu şekilde bir amaca yönelik olarak kullanabilme yetenekleri ZEKA olarak adlandırılır.
..ZEKA, bireyin doğuştan sahip olduğu , kalıtımla kuşaktan kuşağa geçen ve merkezi sinir sisteminin işlevlerini kapsayan deneyim, öğrenme ve çevreden kaynaklanan etkenlerle biçimlenen bir bileşimdir. ..Zeka; birçok zihinsel yeteneğin değişik durum ve koşullarda kullanılmasını içerir.
Bu yetenekler arasında başlıcaları : 1.))SÖZEL ANLAYIŞ : Sözcükleri tanıma ve anlama 2.))SÖZEL AKICILIK : Sözel veya yazılı olarak sözcük ve ifadeleri çabucak bulabilme 3.))SAYISAL YETENEK : Aritmetiksel işlemleri çabuk ve doğru olarak yapabilme 4.))BELLEK : İşitsel ve görsel olarak belleme gücü
5.))ALANSAL ve UZAY İLİŞKİLERİ : İki ve üç boyutlu görsel algılamayı yapabilme 6.))ALGISAL HIZ : Karmaşık bir nesnenin ayrıntılarını görebilme, zemin şekil ilişkisini ayırt edebilme , benzerlik ve farklılıkları doğru olarak algılayabilme 7.))MANTIKLI DÜŞÜNME : Muhakeme yürütebilme olarak sayılabilir.
Bir kişinin zeka seviyesi ; ..diğer koşullar eşit tutulduğunda ne kadar zor işler başardığı, veya ..aynı güçlükteki işlerden ne kadar çoğunu başarabildiği veya ..ne kadar kısa sürede doğru sonuca ulaşabildiği ile belli olur.
B.) ZEKADA KALITIM ve ÇEVRENİN ROLÜ İnsanlarda zeka farklılıkları nereden kaynaklanır ? Doğuştan gelen zekanın değerlendirilmesi için, bilinen bir yöntem yoktur. ..Tek yumurta ikizlerinin zekaları arasındaki benzerlik : % 88 ..Çift yumurta ikizlerinin zekaları arasındaki benzerlik : % 63
..Dış çevreleri benzer olan kardeşlerin zekaları arasındaki benzerlik : % 51 ..Anne-baba ile çocuklar arasında zeka açısından benzerlik : % 49 ..Torunlarla büyükanne ve büyükbaba arasında zeka açısından benzerlik : % 34 ..Yeğen ile amca ve halalar arasında zeka açısından benzerlik : % 35 Zekada,kalıtımın önemli rolü VARDIR.
..Kalıtımın zeka geriliğinde de önemli rolü vardır. Örn; Bir çekinik ( resesif) gen nedeniyle, aminoasit gerektiği gibi metabolize olamaz. Bu durum ağır zeka geriliğine yol açar. Zeka ve Çevre .Zekayı kalıtım etkilediği gibi,, çevre de etkiler.
..Bunun en önemli örneği tek yumurta ikizlerinde görülmüştür. .Ayrı çevrelerde yetiştirilen tek yumurta ikizlerinin zekaları arasındaki benzerlik % 88 ‘den, % 72 ‘ ye düşmüştür. ..Olanakları kısıtlı ailelerde doğan ,sonra olanakları geniş ailelerce evlat edinilen çocukların gerçek anneleri ile zeka benzerlikleri 10-15 puan artmıştır. ( burada ekonomiden söz edilmiyor—DİKKAT EDİN )
..Kültürel çevredeki zenginlik zekayı olumlu olarak etkiler. ..Üstün zekalı kişilerin büyük oranının profesyonellerin ve işadamlarının çocukları olduğu görülmektedir. ..Bu durum kültürel dezavantajları gidermeye çalışmanın önemini ortaya koymaktadır.
..Zeka Geriliği de çevreden etkilenir. .Doğum sırasında bebekte oluşan beyin hasarı veya .Annenin gebelik döneminde bazı hastalıklar geçirmesi Zeka geriliği nedenleri arasındadır.
C.) ZEKANIN ÖLÇÜLMESİ Zeka, çok karmaşık bir bilişsel yetenektir. .Doğrudan gözlenemeyen davranışların ölçülmesinde test ve ölçekler kullanılır. ..Bütün bilişsel yetenekler gibi, zeka da,test ve ölçeklerle ölçülür. Zekayı işlemler yoluyla tanımlanarak, standardizasyonu yapılmış test kullanılır( zeka ölçüm testi).
Bütün dünyada zekayı ölçmede en yaygın olarak kullanılan testler D. Wechsler (veksler, 1896-1981) tarafından geliştirilmiştir. ..Bu test uzmanlarca yapılır ve uygulamalar teke tek yapılır. WISC-R, 10 alt testten oluşmaktadır.
..Ülkemizde sadece Wechler testinin standardizasyonu yapılmıştır ve bu test kullanılır. Okul öncesi Çocuk Yetişkin formları vardır Ancak,sadece çocuklar için olanı kullanılmaktadır. ..BU TESTİN EĞİTİMİNİ ALANLAR UYGULAYABİLİR.
WISC-R ZEKA TESTİ .Çocuklar için kullanılan zeka ölçeğidir. .Zeka ölçümlerinde ve araştırmalarda en sık kullanılan araçtır. .6-16 yaş aralığındakilere uygulanır. .Sözel ve performans olmak üzere 2 bölüme ayrılır. .Her bir bölümü de farklı yetenek alanlarına ait 6 alt testi kapsar.
.Geniş kapsamlı ve dünyaca kabul gören , geçerliliği ve güvenirliği çok yüksek bir zeka testidir. ..WISC-R zeka testi sonuçlarıyla, çocuğun zihinsel gelişimi hakkında fikir sahibi olarak, daha etkili önlemler alabilir ve olası sorunlar konusunda erken önlemler alınabilir.
WISC-R ZEKA TESTİ NE AİT ALT TESTLERİN TANITIMI 1.) Genel Bilgi : Çocuğun değişik kategorilerdeki bilgi ve öğrenme kapasitesini ölçen sorulardan oluşur. 2.) Benzerlikler : Çocuğa söylenen iki farklı nesnenin ne bakımdan birbirine benzediklerini bulması istenir.
3.) Aritmetik : Basitten zora doğru sıralanmış işlemleri yapması istenir. 4.) Sözcük Dağarcığı : Çocuğun ne kadar çok yada ne kadar az kelime bilgisine sahip olduğunu anlamaya yardım eder. 5.) Yargılama : Çocuğun aklı yürütme, çözüm üretme ve olaylar arasında nasıl bağlantı kurduğunu gösteren alt testtir.
6.) Sayı Dizisi : Çocuğun dikkat, algı ve hafıza ile ilgili fonksiyonlarını ölçer. 7.) Resim Tamamlama : Çocuğa gösterilen resimlerde eksik olan kısmı bulup, söylemesi istenen bu test aracılığıyla çocuğun dikkatini ve çevresindeki objeleri ne ölçüde tanıdığı ölçülür.
8.) Resim Düzenleme : Çocuktan kendisine verilen resimleri sıralayarak , bir hikaye oluşturması istenir. Detayları birleştirerek ,anlamlı bir bütün oluşturmaya dayalı bu test çocuğun analiz ve sentez yetisinin ne durumda olduğunu gösterir. 9.) Küplerle Desen : Çocuğun kopya etme ve el becerilerini ölçer.
10.) Parça Birleştirme : Parçalara ayrılmış objelerin parçalarını doğru bir şekilde bir araya getirerek, tamamlanması istenen bu testte dikkat ve bütünleştirme yetisinin ne durumda olduğu gözlenmiş olur. 11.) Şifre : Sayı ve işaretlerden oluşan bir sayfalık metni kodlaması istenir. 12.) Labirentler : Uzun yıllar değişik zeka testlerinde kullanılmıştır.
Ancak,güvenilirliğinin zayıf olması nedeniyle son yıllarda kullanılmamaktadır. WISC-R testinin yedek alt testi olarak kullanılır. ….Bu test yaklaşık 65-80 dakika sürer.
Ç.) ZEKANIN DÜZEYLERİ (IQ Derecelerinin % Olarak Dağılımı)
İnsanlarda ortalama Zeka Bölümü( IQ) 100 olarak kabul edilmiştir. Kabaca bir sınıflama yapılacak olursa, 130′un üstündeki IQ değerleri üstün zeka, 70′in altındaki IQ değerleri ise geri zeka olarak nitelendirilir. IQ derecelerinin yüzde olarak dağılımına ilişkin çizelge aşağıdadır. En çok görülen IQ derecesi ortalamaya karşılık gelen 100′dür. Insanların %68.3′ü 85 ve 115 arasında ortalamaya yakın bir IQ derecesine sahiptir.
IQ Testleri Standart Çan Eğrisi Verecek Şekilde Tasarlanmıştır.
Embesil ne demek? Zeka geriliğinin bir türüdür. Budala, aptal ve ahmak sözcükleri halk arasındaki kullanımıdır. Argo bir kullanıma da sahiptir. Embesiller, özel eğitimden yararlanabilirler, mekanikleşmiş işlerde çalışabilirler ve kendi bakımını yapacak düzeye getirilebilirler. zeka düzeyi 26-50 IQ arasında tanımlanır. Taklit yoluyla şiir yazdırarak eğitilirlerse bir süre sonra 6-7 yaş düzeyinde basit şiirler yazabilirler.
Zeka geriliğinin diğer türleri Moron Moron, IQ’sü 51-70 arasında olanların genel adı. 1910’da Henry Goddard tarafından adlandırıldı. sözcük Yunanca Moros sözcüğünden gelmektedir. Moros; donuk, cansız anlamındadır. Çok çalışırlarsa akademik başarı anlamında yavaş da olsa bir ilerleme söz konusudur. Özellikle gelişmemiş ülkelerde zamanla normal zekalı kişilerden ayırt edilemeyecek pozisyonlara gelebilirler. Kaynak: http://embesil.nedir.com/#ixzz2xROrlLdz
İdiot İdiot, Yunanca' dan gelme bir kelime olup başlangıçtaki anlamı “özel yeteneklerden yoksun kişi”dir. Latincede ise sıradan kişi anlamındadır. Geç Latincede “eğitilmemiş insan” demektir. 19. Yüzyılda kelime psikolojik bir terim oldu ve zeka seviyesi 0-25 arasında olan ve özbakımını hiçbir şekilde sağlayamayan kişileri tanımladı. Şiir yazabilmeleri söz konusu değildir.
Normal zeka : 90-109 ZB( IQ) . İnsanların yaklaşık % 50 si bu bölümdedir. Dahi : 140 ve üzeri
Atatürk'ün iq düzeyi 160 ve üzeri olması muhtemeldir. tipik bir çoklu üstün zeka belirtileri gösteriyor , üstlelik bu zeka göstergelerini pratiğe de dökebilimiş ki bu milyon da bir rastlanabilecek kadar nadir bir zeka örneği.
D.) ZEKA TÜRLERİ 1.)Matematiksel / mantıksal zeka 2.)Dilsel zeka 3.)Görsel / uzamsal zeka 4.)Müziksel zeka 5.)İçsel zeka 6.)Sosyal zeka 7.)Bedensel zeka 8.)Diğer zekalar
