Bağlı olduğu filovirüs ailesinde diğer adaşı Marburg virüs

1. Ebola virüs hastalığı (Ebola hemorajik ateşi), bir hemorajik ateş virüsü olan Ebola virüsün etken olduğu klinik antitedir. • Rift Valley fever • Kırım Kongo Hemorajik Fever • Lassa fever • Yellow fever • Dengue fever

3. Bağlı olduğu filovirüs ailesinde diğer adaşı Marburg virüs

4. Ebola virüs • 5 farklı türü mevcut • Zaire tipi: Mortalite oranı %55-88 • Sudan virüs: %50 fatalite hızı • Ivory Coast: Sadece bir insanı enfekte etti • Bundibugyo Virüs: %30 fatalite hızı • Reston virüs

5. EVH’nin görüldüğü ülkeler; • • Liberya Cumhuriyeti • • Gine Cumhuriyeti • • Sierra Leone Cumhuriyeti • • Demokratik Kongo Cumhuriyeti (Zaire) • • Gabon • • Güney Sudan • • Fildişi Sahilleri • • Uganda • • Kongo Cumhuriyeti • • Nijerya Cumhuriyeti

6. Zaire = Democratic republic of congo

7. Liberya Cumhuriyeti • • Gine Cumhuriyeti • • Sierra Leone Cumhuriyeti • • Nijerya Cumhuriyeti • Filovirüsler 1967 de tanımlandı. • Maymunlar bilinen ilk enfekte hayvanlar • Ardından vahşi insandışı primatlarda gorilla ve şempanzelerde görüldü. • Bu durum insan epidemilerini tetikledi. (enfekte gıda alımı ile)

8. 2014 BatI AFRİKA SALGINI • 2013’ ün sonlarına doğru ilk kez Gine’de 2 yaşında bir çocukta görüldü. • Mart 2014’de WHO virüs varlığını onayladı. • Liberya, Sierra Lione, Nijerya ve Senegal’e yayıldı.

10. Dünyada şu an: 21.10.2014 itibarıyla • Vaka Sayısı: 9216 • Kesin vaka: 4218 • Ölüm: 4555

11. Dün Nijerya ve Senegal’in EBOLA yayılımın durduğu Açıklandı.

13. Vaka fatalite hızı, yaklaşık olarak %70.. 30 Eylül 2014’de ABD’nin ilk vakası..(konfirme 3 vaka)

14. En olası viral rezervuar; meyve yarasaları • Virüs goril ve şempanzelerde hastalık yapmakta

15. İnsandan-insana Bulaş • Direkt temas bütünlüğü bozulmuş ciltten veya mukoz membranlar yoluyla • Kan ve kanlı sıvılar, feces ve kusmuk ile. • Virüs, semen, idrar ve anne sütüyle • Tükrük ve gözyasında mevcut • Sonuç olarak, Bütün sıvılar enfeksiyoz

16. Ölüyü yıkarken temas • Sağlık personelinin uygun olmayan korunma yollarıyla hastaya teması sonucu

17. Virüs fomitlerde günlerce yaşayabilir • Çevre temizliği son derece önemlidir • Solunum yoluyla yayılabilir. • Nozokomiyal bulaş giderek artan sıklıkta görülmektedir

18. Hastalık akut yüksek ateş (≥ 38.5°C) ve özgün olmayan ilk bulgular ile başlar. • Sık görülen belirti ve bulgular; • • Ateş, • • Baş ağrısı, • • Kas ve eklem ağrısı, • • Halsizlik, • • İshal, • • Kusma, • • Mide ağrısı, • • İştahsızlık.

19. Eşlik edebilecek diğer belirti ve bulgular; • • Döküntü, • • Gözlerde kızarıklık, • • Hıçkırık, • • Öksürük, • • Boğaz ağrısı, • • Göğüs ağrısı, • • Nefes almada zorluk, • • Yutma güçlüğü, • • Cilt ve mukozal kanamalar veya organ içine kanamalar.

20. Ebola virüsü bulaşmış hastalar klinik semptomların gelişiminden önce bulaştırıcı değildir. • Ateş içeren semptomların başlamasından itibaren bulaştırıcılık başlar. • Yani ateş ve klinik bulguların gelişimi öncesinde hastalar başkalarına virüsü bulaştıramazlar. • Eğer hastalar klinik semptomların ortaya çıkışını takip eden 14. gününü geçirmiş yani hayatta ise yaşam şansı daha yüksektir.

21. Destek tedavisi mihenk taşıdır. Umut vadeden, ancak kısa sürede sonuçlanması beklenmeyen aşı ve tedavi alternatifleri oluşturulmaktadır. Aşılar : recombinant vesicular stomatitis virus expressing an Ebola virus protein (VSV-EBOV) ve recombinant chimpanzee adenovirus expressing an Ebola virus protein (ChAd-EBOV) –

22. Monoklonal antikor (Zmapp) az sayıda hastada kullanılmıştır. . • İmmunglobülinler • Favipiravir, BCX4430, brincidofovir; RNA-based ilaçlar small-inhibitory RNA (siRNA) ve phospho-morpholino oligonucleotides (PMOs); ve rekombinant nematode anti-coagulant protein veya recombinant activated protein C.

23. Vaka Tanımları • ŞÜPHELI VAKA: • Aşağıda belirtilen “Epidemiyolojik Kriterler”den en az birisinin varlıgında klinik kriterlerden ≥38.5°C ates ile birlikte diger klinik bulgulardan en az birisinin bulundugu veya sebebi açıklanamayan ölüm olan vakadır. • Epidemiyolojik Kriterler: • Semptomlar ortaya çıkmadan önceki 21 gün içinde; • Dogrulanmıs veya süpheli Ebola Virüs Hastalıgı vakasının kan veya diger vücut sıvıları ile temas veya • Ebola Virüs Hastalıgının aktif olarak yayılımının oldugu bölgede yasıyor olmak veya • Bulasın aktif oldugu bölgeye seyahat etmek veya • Endemik bölgede yarasa, kemirgen veya maymun, sempanze gibi primatlar ile dogrudan temas (dokunma, ısırılma, etini yemek vb).

24. Klinik kriterler : • ≥38.5°C ateş ile birlikte,o Asagıdaki klinik bulgulardan en az birisinin varlıgı, • § Ciddi bas agrısı, • § Kas agrısı,§ Asırı halsizlik,§ Bulantı, • § Kusma,§ Ishal,§ Karın agrısı,§ Açıklanamayan kanamalar. • Sebebi açıklanamayan ölüm.

25. Bulasıcı hastalıklar yönünden nakli yapılacak süpheli vakalarla ilgili saglık personelinin bilgilendirilmesi gerekmektedir. • Vaka hakkında ön bilgi verilmeli ve en az sayıda saglık personeli ile çalısılmalıdır. • Hastaya ulasmadan önce saglık çalısanları koruyucu önlemleri almalıdır. • Süpheli vakanın götürülecegi hastane, uygun enfeksiyon kontrol önlemlerini alması için önceden bilgilendirilmelidir. • Kurum ve kuruluslarla gerekli isbirligi saglanmalı, vaka takipleri ve hasta transferleri titizlikle takip edilmelidir.

26. Ebola virüs hastalıgı süpheli veya kesin vakalarının hastaneye yatıslarında standart, temas ve damlacık önlemlerinin alınması gerekmektedir. • Ebola virüs hastalıgı vakalarının negatif basınçlı odada takibi sart degildir. • Tek kisilik, özel banyosu ve tuvaleti olan, kapatılabilir kapı içeren bir oda olmalıdır. • Hastanın odasına girisler sınırlandırılmalı mümkün oldugunca en aza indirilmeli, giris-­‐ çıkıslar kayıt altına alınmalıdır. • Kullanılacak tıbbi malzemeler oda dışına çıkarılmamalıdır. • Hastalar arasında ortak malzeme kullanımına izin verilmemelidir.

27. Eldiven, • Sıvı geçirimsiz önlük, • Sıvı geçirimsiz tulum, • Koruyucu gözlük, • Yüz kalkanı/siperi, • N95 maske, • Cerrahi maske, • Su geçirmez ayak koruyucu, • Alkol bazlı el dezenfektanı.

28. Hasta odasına giren tüm kisiler; eldiven, sıvı dirençli ya da geçirimsiz önlük, göz koruması için yüz siperi ve gözlük kullanmalıdır. • Hasta bakımı verecek olan saglık personeli; çift eldiven, sıvı dirençli ya da geçirimsiz önlük, göz koruması için gözlük ve yüz siperi, tek kullanımlık ayakkabı koruyucu, N95 maske ve sıvı dirençli-­ve‐geçirimsiz ayak koruyucu kullanmalıdır. • Ek kisisel koruyucu ekipman, çevrede kan ya da diger vücut sıvıları, kusmuk ya da dıskı oldugunda gerekli olabilir. • Ek koruyucu ekipmanlar arasında; çift koruyucu eldiven, galos ve bacak kaplamaları sayılabilir ve uygun durumlarda kullanılmalıdır. • Eldivenin yırtılması durumunda eldivenler degistirilmelidir.

29. Hasta bakımı için kullanılan, hastaya özel kullanımı saglanamayan ve tek kullanımlık olmayan tıbbi ekipmanlar, üreticisinin talimatlarına ve hastane politikalarına göre temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir.

30. Hasta bakımı için kullanılan, hastaya özel kullanımı saglanamayan ve tek kullanımlık olmayan tıbbi ekipmanlar, üreticisinin talimatlarına ve hastane politikalarına göre temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir.

31. Hasta bakımında, kesici ve delici alet kullanımı mümkün oldugu kadar kısıtlanmalı, hastadan kan alımı mümkün olan en az tetkik ile sınırlandırılarak yapılmalıdır.

32. Hasta bakımında mutlak personel sayısı mümkün olan en az sayı ile sınırlandırılmalıdır. • Çevresel yüzeyler ve ekipmanlar, tekstil ve çamasırhane, gıda kapları ve bulasık makinesi gibi ortam ve materyallerin temizlik ve dezenfeksiyonu hastane politika ve üretim talimatlarına göre standart prosedürler izlenerek yapılmalıdır.

33. Hasta veya hastanın vücut sekresyonlarıyla temas edecek personel veya hastayı karsılayacak diger personel; çift eldiven, sıvı dirençli ya da geçirimsiz önlük, göz koruması için gözlük ve yüz siperi, tek kullanımlık ayakkabı koruyucu, N95 maske ve sıvı dirençli-­‐ geçirimsiz ayak koruyucu kullanmalıdır. Hasta sedyesinde ve naklinde sıvı geçirimsiz koruyucu örtu kullanılmalıdır.

34. Yüksek riskli kişi; Ates veya ates olmadan diger semptomları olan kişilerde; • Enfeksiyon kontrol önlemlerine uyulmak kosulu ile EVH ön tanısına yönelik tıbbi degerlendirme yapılır.• Halk Saglıgı Müdürlügüyle iletisime geçilerek; • § Gerekirse test yapılır§ Klinik olarak gerekiyorsa korunma önlemleri alınarak nakli saglanır.• Halk Saglıgı Müdürlügu tarafından enfeksiyon kontrol önlemleri altında izlenme gerekliligi olmadıgı düsünülen vakalarda seyahat kısıtlaması getirilerek temastan sonraki 21. güne kadar klinik bulguların izlemi gerçeklestirilir.

35. Yüksek riskli; Asemptomatik kişi • Halk Saglıgı Müdürlügu tarafından seyahat kısıtlaması getirilerek temastan sonraki 21. güne kadar klinik bulguların izlemi gerçeklestirilir.

36. Düşük Risk • • EVH hastası ile ev içi ve gündelik temas• Salgın görülen ülkelerde EVH hastası ile saglık kuruluslarında yüksek riskli olmayan veya gündelik temas.

37. Ates veya ateş olmadan diger semptomları olan düşük riskli kişilerde; • Enfeksiyon kontrol önlemlerine uyulmak kosulu ile EVH ön tanısına yönelik tıbbi degerlendirme yapılır.• Halk Saglıgı Müdürlügüyle iletisime geçilerek; • § Gerekirse test yapılır§ Klinik olarak gerekiyorsa korunma önlemleri alınarak nakli saglanır.• Halk Saglıgı Müdürlügü tarafından enfeksiyon kontrol önlemleri altında izlenme gerekliligi olmadıgı düsünülen vakalarda seyahat kısıtlaması getirilerek temastan sonraki 21. güne kadar klinik bulguların izlemi gerçeklestirilir.

38. Asemptomatik düşük riskli kişi; • Halk Saglıgı Müdürlügü tarafından seyahat kısıtlaması getirilerek temastan sonraki 21. güne kadar klinik bulguların izlemi gerçeklestirilir.

39. Klinik Örneklerin Alınması; • Şüpheli olgulardan klinik örneklerin alınmasında ve laboratuvar testlerinin yapılması esnasında saglık personeli kisisel koruyucu donanım kullanmalıdır. • Alınan hasta örnekleri laboratuvara ikili tasıma kabı içerisinde laboratuvara gönderilmelidir. • Örnek sızdırmaz bir nakil kabına yerlestirildikten sonra ikinci bir tasıma nakil kabına konmalı ve 2. kabın dısı bir dezenfektan ile silinmelidir.

40. Laboratuvar personeli süpheli örnek ile direkt teması azalmak için uygun kisisel koruyucu donanım ile tüm incelemeler (örnegin Sıtma yaymaları, hızlı sıtma tanı testleri vb) sınıf II biyogüvenlik kabininde yapmalıdır. • Hasta örnegiyle temas eden yüzeyler %10 NaOCl ve dökülme durumunda laboratuvar güvenligi rehberindeki dökülme ve saçılma kitiyle aerosol oluşturmadan ve direkt teması önleyecek sekilde dekontamine edilmelidir. • Ebola Virüs tanısı için alınan kan örnegi EN AZ 4 mL. OLACAK sekilde EDTA VEYA SITRATLI plastik tüplere alınmalıdır. Ayrıca Kırmızı kapaklı tüplere alınan kandan en az 1 mL serum örnegi de ayrılarak gönderilmelidir.