TESTİS TÜMÖRLERİ

1. TESTİS TÜMÖRLERİ Dr. Murat UĞRAŞ Üroloji Anabilim Dalı

2. İNSİDANS • Her yıl 2-6/100.000 yeni vaka • Sağ tarafta daha sık (kriptorşidizm) • %1-2 bilateral • En sık bilateral tümör: malign lenfoma • En sık primer bilateral tümör: seminom

3. ETİYOLOJİ • Genetik ve çevresel faktörler • Kriptorşidizm! • İntraabdominal:1/20 • İnguinal: 1/80 • Orşiopeksi ile tm riski azalmaz • Annenin östrojen kullanımı • Testis atrofisi

4. SINIFLAMA • Primer testis tümörleri • Germ hücreli (%95) • Stromal hücreli (%5) • Sekonder testis tümörleri

5. Germ hücreli testis tm Multipotent germ hücre Spermatozoa Normal Anormal Germ hücreli tümör Seminom Embriyoner karsinom Ekstraembriyonik gelişim İntraembriyonik gelişim Koriokarsinom Teratom Yolk kesesi (sac) ca Non seminomatöz germ hücreli kanserler

6. Stromal hücreli testis tm: • Leydig hücreli ca • Sertoli hücreli ca • Disgerminom

7. Germ hücreli testis tümörleri: • Seminom • %35 • 3 alttip mevcut: • Klasik seminom (%85): 40lı yaşlar, β-hCG • Anaplastik seminom (%10) • Spermatositik seminom (%5):50 yaştan sonra

8. Embriyonal hücreli karsinom • %20 • İki alttipi mevcut: • İnfantil tip (Yolc sac ca-endodermal sinüs tm): süçocuğu ve 7 yaş altı çocuklarda en sık testis tümörü. α-FP • Yetişkin tip: (mikst hücrenin bir komponenti olarak) kanamalı ve nekrotik odaklar

9. Teratom: • %5 • İki alttipi mevcut: • Matür kistik teratom: endoderm, ektoderm ve mezoderm kökenli dokular • İmmatür teratom: • Her tipte müsinöz-jelatinöz kistler

10. Koryokarsinom: • %1 • Sitotrofoblast ve sinsityotrofoblast hücreleri • Erken hematojen yayılım • Küçük intratestiküler odaklardan büyük hacimli metastazlar

11. Mikst germ hücreli tm: • %40 • NSGC tm kendi kombinasyonları • Seminom ile NSGC tm kombinasyonları • En sık: teratom+embriyonal ca= teratokarsinom

12. Karsinoma in situ: • %5 • Karşı testiste tm olma ihtimali • Mikrokalsifikasyon veya atrofi

13. Lenfatik yayılım • Sağda: interaortakaval, prekaval, preaortik, parakaval, sağ common iliac, sağ ext. iliac • Solda: paraaortik, preaortik, sol common iliac, sol ext. iliac • Çapraz yayılım sadece sağdan sola mevcut. • Eğer epididim veya spermatik kord tutulursa: obturator • Eğer skrotum veya t. Albuginea tutulursa: inguinal

14. Metastaz: Koryokarsinom hariç lenfatik: Akciğer, karaciğer, beyin, kemik, böbrek, sürrenal, GİS, dalak Koryokarsinom: Hematojen Akciğer, dalak

15. Evreleme: TNM • T: 0> yok; is>sadece seminifer tubul içinde; 1> testisle sınırlı; 2> t.albg aşmış, epididim tutulumu; 3> spermatik kord tutulumu; 4> skrotum duvarı tutulumu • N: 0> yok; 1> mikroskopik metastaz; 2a> 5’ten az nod ve hiçbiri 2cmden büyük değil; 2b> bir adet 2 cm den büyük nod veya 5’ten çok nod; 3> nodül dışına yayılım; 4> fikse ve unresectable nod tutulumu • M: 0 – 1 • S: 0> normal; 1> LDH, AFP ve βhCG normalden hafif yüksek; 2> herhangi bir marker aşırı yüksek

16. Semptomlar: • Ağrısız kitle: en sık • Testis ağrısı: (%10) • Sırt ağrısı:retroperitoneal lenf tutulumu • Öksürük, dispne • Bulantı-kusma-anoreksi • Kemik ağrıları • Alt eksremite ödemi • Asemptomatik: (%10)

17. Fizik muayene bulguları • Kitle: ağrısız, sert, epididimden ayrılabilen • Hidrosel • Retroperitoneal kitle • Lenf nodu: Supraklaviküler, inguinal • Jinekomasti: Sertoli ve Leydig hc.> %50 • Hemoptizi

18. Laboratuar tetkikleri: • Anemi • KC ve böbrek fonksiyon bozukluğu

19. AFP: Glikopeptid, yarı ömrü 4,6 gün; fetüste 1 yaşa kadar saptanır. Koryokarsinom ve seminomda hiç yükselmez, Embriyonel ve teratokarsinomda yükselir.

20. β-hCG • Gligopeptid, yarı ömrü 24 saat. • Koryokarsinomda mutlaka, seminom vakalarının ancak %7sinde yükselir.

21. LDH: • Tüm tümörlerde artar, • NSGC tm de tümör kitlesi ile orantılı olarak artar.

22. Radyoloji: • Primer araç: USG • Akciğer met. için PA akc grafisi • Evreleme için Batın BT

23. Ayırıcı tanı: • Epididimit • Hidrosel • Varikosel • Granülomatöz orşit • Hematosel • Spermatosel • Epidermoid kist

24. Tedavi: Ana davranış: • Radikal orşiektomi • Patoloji sonucu • Evreleme çalışması • Patolojiye ve evreye göre ileri tedavi

25. Seminom tedavisi: Orşiektomi+evreleme: Testise sınırlı, LAP var veya LAP yok, met yok, met. var veya Belirteçler normal Belirteçler yüksek Retroperitoneal Sistemik Kemoterapi Radyoterapi BEP veya PVB (%95 kür) (%75 kür)

26. NSGC tm Tedavisi: Orşiektomi+evreleme: Testiste sınırlı ve N0 ve Postop belirteçler normale gelmiş ve Hasta uyumlu Takip (Kür %99)

27. Testiste sınırlı ve N1-N2a veya Postop belirteçler normale inmemiş Retroperitoneal lenf nodu diseksiyonu (RPLND) +/- Koruyucu kemoterapi (Kür:%90)

28. Tümör testis çevresi dokulara yayılmış veya N2b veya M1 Ön kemoterapi + Tüm kitlelerin eksizyonu (RPLND dahil) + Sistemik kemoterapi (Kür: %70)

29. İzlem: • Nüksler ilk 3 yıl içinde oluşur. • PA akc grafisi, batın USG, belirteçler

30. Germ hücreli olmayan testis tm: • Leydig cell ca • Sertoli cell ca • Gonadoblastom

31. Leydig cell ca: • Üçü arasında en sık • Bimodal yaş dağılımı • %10 bilateral, kriptorşidizm ile ilgisi yok. • Prepubertal virilizasyon, jinekomasti • Yüksek E2 ve 17-ketosteroid • Reinke kristalleri • %10 malign • Tedavi: NSGC tm gibi

32. Sertoli cell ca: • Nadir • 1 yaş altı ve 20-45 yaşta bimodal dağılım • %10 malign • Tedavi: NSGC tm olduğu gibi

33. Gonadoblastom: • Gonadal disgenezi ile birlikte • Vakaların %80 i dişi fenotipte • Erkeklerde kriptorşidizm ve hipospadias ile • %50 bilateral • Çok hacimli tm (20 cm) • Tedavi: gonadektomi • Prognoz: çok iyi

34. Testisin sekonder tümörleri: • Lenfoma: • en sık sekonder tm • %50 bilateral • 50 yaş üstü • Lösemik infiltrasyon: • Metastaz: • En sık prostat • Akc, GİS, melanom böbrek