حضرت یونس (ع)

3. حضرت یونس (ع) او از پیامبران معروفی است،که بعد از موسی و هارون به پیامبری رسیده است. گروهی او را از فرزندان هود شمرده و ماموریتش را هدایت باقیمانده قوم ثمود دانسته اند،و عده ای ظهورش را در حدود سال 825 قبل از میلاد مسیح نوشته اند. هم اکنون در نزدیکی کوفه در کنار رود خانه قبر معروفی به نام یونس وجود دارد. در یکی از کتاب ها آمده که او پیامبری از بنی اسرائیل بوده که بعد از سلیمان به سوی مردم نینوا برانگیخته شد. شهر نینوا در قسمت شرقی رودخانه دجله و نزدیک شهر موصل در کشور عراق قرار دارد.

4. دعوت مردم به سوی خدا مردم آن شهر در اوج بت پرستی و در تاریکی جهل و شرک قرار داشتند از طرف خداوند یونس برای هدایت آنان برانگیخته شد. یونس همانند سایر پیامبران الهی دعوت خودرا از توحید و مبارزه با بت پرستی شروع کرد سپس با کارهای زشتی که در محیط او جریان داشت مبارزه نمود. قوم یونس با شنیدن یونس دچار حیرت شدند،چون نام خدایی را میشنیدند که که تاکنون نشنیده بودند برای آنان سخت بود که بپذیرند یک نفر از میان خودشان ادعای پیامبری نماید. آنان میگفتند:این خدایی که ما را به سوی پرستش آن فرا میخوانی کیست؟ ما خدایانی داریم که پدرانمان سال های زیادی آن ها را میپرستیدند و ما نیز آنان را میپرستیم چه چیز تازه ای در جهان به وجود آمده که ما باید خدایان پدرانمان را کنار گذاشته و دین جدید تو را بپذیریم.یونس همانند پدری مهربان آنان را پندو اندرز میداد اما از آن گروه بسیار جز دو نفر کسی پیرو او نگردید یکی از آنها عابد و دیگری عالم بود.

5. مایوس شدن زود هنگام یونس یونس آنقدر تبلیغ کرد که تقریباً مایوس گردید.قوم یونس به او گفتند: ما دعوت تو را نمیپذیریم و از تهدید تو نمیترسیم اگر راست میگویی آن عذابی که ما را از آن میترسانی بر ما نازل کن. صبر یونس لبریز شداو فکر کرد مسئولیتش به پایان رسیده و آنچه انجام داده کفایت میکنددر صورتی که اگر در دعوت خود اصرار مینمود و با صبر و تامل بیشتری دعوتش را پیگیری میکرد شاید در میان مردم کسانی پیدا میشدند که به او ایمان آوردند و از اعمال خود توبه کنند.در یکی از روایت آمده که یونس به پیشنهاد مرد عابد تصمیم گرفت آنان را نفرین کند یونس قومش را نفرین کرد خداوند به او وحی کرد که در فلان زمان عذاب الهی نازل میشود. زمانی که لحظه تحقق عذاب نزدیک گردید یونس همراه مرد عابد از میان آنان بیرون رفت در حالی که خشمگین بود. آنان رفتند و رفتندتابه ساحل دریا رسیدند در آنجا کشتی پر از جمعیت و بار وجود داشت از آنان درخواست نمود که یونس و مرد عابد را نیز همراه خود ببرند.

6. توبه قوم یونس هنوز یونس از شهر نینوا دور نشده بود که مردم نشانه های وقوع عذاب الهی را دیدند اضطراب سراسر وجودشان را فرا گرفت و ترس و وحشت بر آنان مسلط گردید دریافتند دعوت یونس حق بوده و بی تردید عذاب بر آنان نازل خواهد شد و سرنوشتشان همانند سرنوشت قوم عاد و ثمود ونوح بوده ونابود میگردند.از این رو آنان نزد دانشمندی که در میانشان بود رفته و با رهبری او برای توبه اقدام نمودند. به همین منظور سر به کوه ها و بیابان ها نهاده و بین زنان و فرزندان و حیوانات و بچه های خود جدایی افکندند سپس گریه سر داده وصدای ناله و آه شان بلند شد و خالصانه در پیشگاه خدای یونس از گناهان و خطاهای خود توبه نمودند. در اینجا پرده های عذاب الهی کنار رفت و عذاب بر کوه ها فروریخت و مردم توبه کننده به لطف خدا از عذاب نجات یافتند.

7. یونس در شکم ماهی از طرف دیگر یونس و دوستش سوار کشتی شدند خداوند میفرماید:به خاطر بیاور هنگامی را که به سوی کشتی پر از جمعیت و بار فرار کرد. تعبیر قرآن آن است که یونس فرار کرد زیرا وظیفه بزرگان داشتن تحمل و صبر زیاد است آنان نباید زود خسته شده و میدان را خالی کنند زیرا در این صورت خداوند به آنان سختگیری میکند تا آنجا که پیامبرش را بنده فراری می نامد. یونس سوار بر کشتی شد ماهی بزرگ سر راه کشتی را گرفت ماهی دهان باز کرد و خواستار غذا شد سرنشینان کشتی گفتند:ئبه نظر میرسد گناهکاری در میان ما وجود دارد که با وسیله ماهی خورده شود. قرار شد قرعه کشی کنند قرعه به نام یونس افتاد اما چون برای او احترام قائل بودند دوباره قرعه کشی کردند باز قرعه به نام یونس درآمد بار سوم نیز قرعه کشی کردند این بار نیز به نام یونس درآمد ناچار یونس را گرفته و در میان دهان ماهی بزرگ پرتاب کردند.

8. گفته شده : دریا طوفانی شد چون بار کشتی سنگین بود و هر لحظه ممکن بود کشتی غرق شود چاره ای نبود که برای سبک شدن کشتی بعضی از افراد را در دریا بیندازند قرعه به نام یونس درآمد او را در دریا انداختند در همین لخظه نهنگی سر رسید و او را در دهان خود فرو برد. خداوندی که سوزندگی رااز آتش ابراهیم گرفت بریدن را از چاقوی ابراهیم گرفت به نهنگ دستور دادکه کمترین آزادی به یونس نرساند زیرا او باید مدتی طولانی در شکم او قرار گیرد تا بداند خطایی مرتکب شده و در مقام جبران یرآید.

9. یونس و توبه به درگاه الهی یونس زود فهمید که خطایی مرتکب شده با تمام وجود رو به درگاه الهی آورد و از خطای خود طلب آمرزش کرد. خداوند میفرماید:او در میان تاریکی های مختلف فریاد زد:خداوند!!معبودی جز تو نیست پاک و منذهی و من از ستمکاران هستم. قرآن میفرماید:ما دعای او را اجابت کردیم واز غم و اندوه نجاتش دادیم و این گونه مومنان را نجات میدهیم و قرآن در ادامه میفرماید: اگر او از تسبیح کنندگان نبود بی تردید تا روز قیامت در شکم ماهی باقی می ماند.

10. یونس در مسیر بازگشت پس از آنکه یونس سلامتی اش را بازیافت به سوی قوم خود حرکت کرد تا ببیند عذاب الهی چه بر سر آنان آورده است اما در کمال تعجب دید شهر هیچ گونه تغییری نکرده و عذابی نازل نشده است و همه خداپرست شده اند. قرآن کریم میفرماید: ما او را به سوی گروهی که صدهزار نفر یا بیشتر بودند فرستادیم آنان ایمان آوردند وتا مدت معینی آنان را از زندگی دنیا بهره ساختیم. از کلام خدا معلوم میشود که یونس دوباره به سوی همان قوم بازگشت و به هدایت آنان پرداخت.

11. ماندن در شکم ماهی معجزه الهی هم چنان که گفتیم مدت زمانی که یونس در شکم ماهی ماند مشخص نیست اگر چه نقل قول های مختلفی بیان شده است در حدیثی لز امیر مومنان آمده که او 9 ساعت در شکم ماهی ماند.تردیدی نیست که این امر معجزه بوده است چون انسان نمیتواند لحظه ای در در محیطی که اکسیژن نباشد زندگی کند از این رو بودن یونس در شکم ماهی همانند سایر اموری که در زندگی پیامبران الهی دیدیم چیزی جز معجزه نمیباشد. این پیامبر به خاطر اینکه در شکم ماهی قرار گرفت با لقب « صاحب الحوت»و «ذوالنون» (نون به معنی ماهی است) خوانده میشود.