Oplossingsgerichte korte psychotherapie

1. Oplossingsgerichte kortepsychotherapie Samenvatting theorie & Brugs model BEKAERT Carlos – POC GO

2. Theorie - Doelen uitgangspunten en basisprincipes “solution focused therapy” • Toelichting “Brugs model” • Relatie kwaliteitsonderwijs en CLB –decreet : subsidiair & vraaggestuurd Bekaert C. Oplossingsgerichte leerlingenbegeleiding.2006-07

3. Brief Family Therapy Center in Milwaukee (1982) Steve de Shazer & Insoo Kim Berg – observatie effectieve therapietussenkomsten België: Korzybski-instituut gemiddeld 2.9 gesprekken voldoende 26%: één gesprek 80%:vier of minder 4/275: >9 gesprekken 77% resultaten versus 66% resultaten probleemgerichte benaderingen ( 1998) Oorsprong Bekaert C. Oplossingsgerichte leerlingenbegeleiding.2006-07

4. Wat cliënten willen. • Effectieve hulp op redelijk korte termijn • Dat de dingen beter lopen via veranderingen in gedrag en/of relaties • tijdens begeleidingsgesprekken niet voortdurend geconfronteerd worden met hun problematisch verleden, mogelijke tekorten en fouten • advies en aanzetten om blokkades te doorbreken • zelf opnieuw hun situatie in handen te nemen, opnieuw keuzes kunnen maken. Bekaert C. Oplossingsgerichte leerlingenbegeleiding.2006-07

5. Oplossingen i.p.v. problemenklasse der problemen is anders dan de klasse der oplossingen • Geen noodzakelijk oorzakelijk verband , de observator bepaalt het geobserveerde • Probleem nooit 100%, altijd UITZONDERINGEN • Alle mogelijkheden zijn aanwezig, zelfhelende krachten • Een kleine verandering= grootschalige oplossingen • Samenwerking in therapie is individueel verschillend • DOELEN als kern van de oplossing. Bekaert C. Oplossingsgerichte leerlingenbegeleiding.2006-07

6. Alle mogelijkheden zijn aanwezig • Versterken van de eigen hulpbronnen om autonoom concrete en haalbare gedragsalternatieven te bedenken, te kiezen en uit te proberen Bekaert C. Oplossingsgerichte leerlingenbegeleiding.2006-07

7. Deskundigheid begeleider • Referentiekader cliënt (positieve factoren) • Door gepaste vragen stellen • Problemen in juiste context plaatsen • Aandacht gewenste toestand ( toekomst) • Concrete en haalbare doelen ONDERHANDELEN • Induceren eigen verantwoordelijkheden en beslissingen cliënt (niet-weten) Bekaert C. Oplossingsgerichte leerlingenbegeleiding.2006-07

8. Basisattitudes begeleider • Joinen/rapport maken • Houding van NIET-WETEN • Herkaderen/positief connoteren • Complimenteren Bekaert C. Oplossingsgerichte leerlingenbegeleiding.2006-07

9. Vragen • Uitzonderingsvraag • Mirakelvraag • Schaalvraag • Coping vragen • Wat wil je behouden? Hoe? Wat? Wanneer? met wie? Waar? ( circulaire hypotheses . Wat is nuttig?) Bekaert C. Oplossingsgerichte leerlingenbegeleiding.2006-07

10. Niet –verbaal spiegelen: afstemmen van ademhaling, stem (volume en tempo), handgebaren, houding, zintuigelijke kanalen (VAKOG) “Hoe weet jij dat iemand van je houdt?” Verbaal spiegelen: woorden, repetitieve uitspraken, Afstemmen op de interesses en wat belangrijk is Respect, complimenteren Samenvatten & parafraseren in woorden cliënt Rapport maken Bekaert C. Oplossingsgerichte leerlingenbegeleiding.2006-07

11. NIET-WETEN • Wat is jouw bijdrage tot de oplossing? • Wat wil jij ANDERS in die situatie? • Wat wil jij BEHOUDEN in die situatie? Bekaert C. Oplossingsgerichte leerlingenbegeleiding.2006-07

12. Axioma’s Brugs model • Het Mandaat , niets anders dan het mandaat • De zelfhelende capaciteiten van de cliënt • Gezond psychisch functioneren= keuzes kunnen maken Bekaert C. Oplossingsgerichte leerlingenbegeleiding.2006-07

13. Probleem Probleem of beperking Beperking? ja nee nee Vraag voor hulp? Vraag voor hulp? Voorbijganger ja nee nee Werkbare vraag? Werkbare vraag? Zoeker ja nee nee Gebruikt zijn resources? Koper Gebruikt zijn resources? ja ja Co-expert Bekaert C. Oplossingsgerichte leerlingenbegeleiding.2006-07

14. Probleem of beperking? (1) • Is er een oplossing mogelijk? • Het onderscheid maken als basisvoorwaarde van werkbaar doel . Bekaert C. Oplossingsgerichte leerlingenbegeleiding.2006-07

15. Probleem of beperking?(2)Beperkingen in de klas • Factoren waarbij wij als leerkracht niet veel vat op hebben • Voorbeelden: • Gezinssituatie (verwenning, verwaarlozing) • Vriendenkring • Leerstoornissen • Ontwikkelingspsychologische factoren • Lichamelijke beperkingen • Kinderpsychiatrische en/of neurologische beperkingen • Groepssamenstelling (grootte, indiv. problematieken e.d) Bekaert C. Oplossingsgerichte leerlingenbegeleiding.2006-07

16. NEEN gestuurd door … =bezoeker, vrijblijvende relatie Weinig/geen Mandaat VERWIJZER Adviezen niet nuttig Complimenteren/respect JA : er is een hulpvraag Is er een hulpvraag? Bekaert C. Oplossingsgerichte leerlingenbegeleiding.2006-07

17. NEEN: -vage klachten -zichzelf oplossend -de andere moet het doen =ZOEKER,KLAGER, consulterende relatie Werkbaar maken Doelen onderhandelen JA : werkbare doelen welgevormde uitkomsten formuleren Wat wil je behouden? Wat wil je veranderen? Een WERKBARE HULPVRAAG? Duidelijke doelstellingen? Bekaert C. Oplossingsgerichte leerlingenbegeleiding.2006-07

18. NEEN= KOPER -veel mandaat -bereid technieken te kopen /vaardigheden leren krachtbronnen gebruiken UITZONDERINGEN OPDRACHTEN geven JA= CO-Therapeut Helpen toepassen eigen oplossingen, wanneer er om vraagt Passende hulpbronnen aanwezig? Bekaert C. Oplossingsgerichte leerlingenbegeleiding.2006-07

19. Experimenteren • Observatie-opdrachten • Voorspellingsopdrachten • “Doen alsof”-opdrachten Bekaert C. Oplossingsgerichte leerlingenbegeleiding.2006-07

20. WEERSTAND een nuttige bondgenoot De begeleider • Niet op dezelfde golflengte • Teveel mandaat toegeëigend De cliënt • Bepaalt tempo/inhoud veranderingsproces Bekaert C. Oplossingsgerichte leerlingenbegeleiding.2006-07

21. Het verschil? • Probleemoplossende motivering: gericht op wat NIET werkt. • Je kan het, maar je moet het ook willen gebruiken. • Oplossingsgericht focussen op wat WEL werkt. - Ik zag in mijn puntenboekje dat je vier uit de zes vorige toetsen met succes afgelegd hebt. Je kan het dus wel. Ik vraag mij af hoe je het beste volgende toets kunt voorbereiden ? Wat denk je? Bekaert C. Oplossingsgerichte leerlingenbegeleiding.2006-07

22. Bibliografie • De Jong P. en Berg I., De kracht van oplossingen: Handwijzer voor oplossingsgerichte gesprekstherapie, Lisse, Swets & Zeitlinger, 2001, 272 p. • Le Fevere de Ten Hove M., Korte therapie: Een leidraad bij het ‘Brugse model’ voor psychotherapie met een toepassing op kinderen en jongeren, Leuven, Garant, 2000, 96 p. • Korzybski instituut oplossingsgerichte therapie, http://www.korzybski.com/ Bekaert C. Oplossingsgerichte leerlingenbegeleiding.2006-07