Achoimre ar na Briathra Rialta & neamhrialta

1. Achoimre ar na Briathra Rialta & neamhrialta

2. An Chéad Réimniú

3. 1a canann sé canfaidh sé chan sé chanfadh sé

4. cas -turn ceap - think cum - compose glan - clean las - light múch - quench pós - marry scríobh - write tóg – build; take can sing

5. 1b filleann sé fillfidh sé d’fhill sé d’fhillfeadh sé

6. athchuir - recultivate éist -listen fáisc - squeeze feil - suit fóir – give succour fuaigh - sew fuin - knead oil – train, educate oir – suit, fit fill return

7. 1c siúlann sé siúlfaidh sé shiúil sé shiúlfadh sé Riail:leathnaítear an briathar nuair a chuirtear foirceann ar bith leis:

8. Adhlaic -bury Ceiliúir - celebrate Gearáin - complain Iomlaisc - tumble Seachaid – deliver Taispeáin - show Tíolaic - dedicate Tionlaic - escort Tionóil - assemble Siúil walk

9. 1c pacálann sé pacálfaidh sé phacáil sé phacálfadh sé Riail:leathnaítear briathra ar -áil nuair a chuirtear foirceann leis nach dtosaíonn le ‘t’ (m. sh. pacáiltear ach pacálaim)

10. armáil -arm athchúrsáil - recycle campáil - camp fíneáil - fine péinteáil - paint pumpáil - pump seiceáil - check sórtáil -sort tástáil - test pacáil pack

11. An Dara Réimniú

12. 2a ceannaíonn sé ceannóidh sé cheannaigh sé cheannódh sé

13. admhaigh -admit beannaigh - greet beartaigh - plan breathnaigh - observe cabhraigh - help críochnaigh - finish fiafraigh - enquire, ask scrúdaigh -examine tarlaigh - happen ceannaigh buy

14. 2b bailíonn sé baileoidh sé bhailigh sé bhaileodh sé

15. ainmnigh -name ceistigh - question deisigh - mend dírigh - straighten; aim éiligh - demand éirigh - get up; rise léirigh - portray litrigh -spell mínigh - explain bailigh collect

16. 3b osclaíonn sé osclóidh sé d’oscail sé d’osclódh sé insíonn sé inseoidh sé d’inis sé d’inseodh sé Riail:briathra a choimrítear má chuirtear foirceann ar bith leo.

17. aithin -recognise bagair - threaten codail - sleep eitil - fly freagair - answer fuascail - liberate múscail - awaken satail -trample imir - play ceannaigh buy

18. An Briathar Saor

19. An Chéad Réimniú

20. cantar é canfar é canadhé chanfaí é siúltar é siúlfar é siúladhé shiúfaí é 1 bristear é brisfear é briseadhé bhrisfí é pacáiltear é pacálfar é pacáladhé phacálfaí é

21. An Dara Réimniú

22. bunaítear é bunófar é bunaíodhé bhunofaí é osclaítear é osclófar é osclaíodhé d’osclófaí é 2 sínítear é síneofar é síníodhé shíneofaí é imrítear é imreofar é imríodhé d’imreofaí é

23. Ø + an cá mura sula go nach urú ní + séimhiú

24. cá Ø an mura sula go nach + urú ní + séimhiú Cágcanann sibh?

25. Ø + an cá mura sula go nach urú ní + séimhiú

26. Ø + an cá mura sula go nach urú ní + séimhiú Canann muid sa séipéal.

27. Ø + an cá mura sula go nach urú ní + séimhiú

28. Ø + an cá mura sula go nach urú ní + séimhiú Ní chanann muid gach oíche.

29. Ø + an cá mura sula go nach urú ní + séimhiú

30. + an cá mura sula go nach urú Cá gcanann sibh? mura gcanann sibh? sula gcanann sibh? go/ nach gcanann sibh An gcanann sibh?

31. Aimsir Chaite ar cár murar sular gur Nár Níor Ø Chan sibh Ar chan sibh? + séimhiú Cár chan sibh? murar chan sibh sular chan sibh gur/ nár chan sibh

32. Briathra Neamhrialta

33. An Seisear

34. Foirmeacha neamhspleácha Ar na briathra neamhrialta tá 6 bhriathar le foirmeacha spleácha / neamhspleácha: Is iad: abair, bí, déan, faigh. feic, téigh.

35. Foirmeacha spleácha Foirm spleách = foirm speisialta den bhriathar a úsáidtear le míreanna briath-artha mar: ní; an, go, nach, cá, mura, sula agus sa mhodh coinníollach: dá chuaigh mé ach:nídheachaigh mé… chonaic mé ach:an bhfaca tú

36. An Seisear anndúirt dúirt nídúirt ní raibh anraibh bhí nídhearna anndearna rinne anbhfuair fuair níbhfuair an bhfaca chonaic nífhaca chuaigh ní dheachaigh an ndeachaigh

37. Faigh Is é an briathar‘faigh’an t-aon bhriathar ag a bhfuil foirmeacha spléacha san aimsir fháistineach agus sa mhodh coinníollach: gheobhaidh mé ní bhfaighidh mé gheobhadh sé ní bhfaigheadhsé

38. Míreanna Briathartha le foirmeacha spléacha anndúirt sé cáraibh sí murandearna tú go bhfuair siad nach bhfaca sibh sula ndeachaigh mé dá bhfaigheadh sí

39. Foirmeacha eile de na briathra Neamhrialta béarfaidh rug beireann tugann tabharfaidh thug tagann tiocfaidh tháinig íosfaidh d’ith itheann déarfaidh dúirt deir beidh - bheadh bhí tá / bíonn

40. Modh múinte na haimsire fáistiní

41. Rachaidhmé go dtí na Rocky Mountains cáraibh sí Íosfaidhmé mar tá sé easy to eat

42. Tioc.. Tioc.. Tiocfaidhmé…do na sicíní! Tabharfaidhmé… I’ll give a tour…

43. Déarfaidhmé leis na daoine in Derry. Gheobhaidh mé…….. yoyo

44. Béarfaidhmé ar…….. an liathróid Déanfaidh mé súp… me Jane you Tarzan!

45. Feicfidhmé …… feck it!

46. Rachaidhmé go dtí na Rocky Mountains Íosfaidhmé mar tá sé easy to eat Déarfaidhmé leis na daoine in Derry. Gheobhaidh mé…….. yoyo Béarfaidhmé ar…….. an liathróid Déanfaidh mé súp… me Jane you Tarzan! Feicfidhmé …… feck it!