Referentieniveaus en Nieuw Nederlands 4e editie Docentendag Talen 18 januari 2011 Janneke Rentema, uitgever Nederlands

1. Referentieniveaus en Nieuw Nederlands 4e editie Docentendag Talen 18 januari 2011 Janneke Rentema, uitgever Nederlands

2. Totstandkoming rapport • Europees Referentie Kader MVT: • 1996 door Raad van Europa • Over de Drempels met taal: • 2008 Expertgroep Doorlopende Leerlijnen Taal en Rekenen (commissie Meijerink) • vertaalslag ERK naar moedertaalonderwijs

3. Aanbevelingen Expertgroep • oplossen discontinuïteit po-vo-mbo/hbo (niveau en begrippen) door middel van doorlopende leerlijnen • daarvoor niveaubeschrijvingen (referentieniveaus) invoeren • prioriteit aan basiskennis- en vaardigheden taal • periodieke toetsing (en eisen in kerndoelen en eindtermen) • voortdurend onderhouden van vaardigheden en kennis • investeer in voorwaarden (scholing, tijd en middelen)

4. Implementatie • Instemming ministerraad begin 2011 • Invoering vanaf schooljaar 2010/2011 • Aanpassing examenprogramma’s: • 1 augustus 2011 voor vwo voor examen 2012/2013 • 1 augustus 2012 voor havo en vmbo voor examen 2012/2013

5. Referentieniveaus

6. Nieuw Nederlands 4e editie • Leerlijnen onderdeel Taal: • Lezen, Schrijven, Luisteren, Spreken, Gesprekken voeren, Fictie, Taalverzorging (o.m. spelling en relevante grammatica) • Domeinen eindexamen: • Leesvaardigheid, Mondelinge taalvaardigheid, Schrijfvaardigheid, Argumentatieve vaardigheden, Literatuur, Oriëntatie op studie en beroep • Nieuw Nederlands 4e editie: • is gebaseerd op domeinen eindexamen. • maar Nieuw Nederlands is communicatieve methode, dus ook altijd al veel aandacht voor spreken, kijken en luisteren.

7. Nieuw Nederlands 4e editie • Onderzoek SLO: gebaseerd op aantal pagina’s per leerlijn • Noordhoff liet onderzoek uitvoeren (Marlies Schouwstra) naar referentieniveaus in alle streams • Onderbouw • Bovenbouw vmbo • De 9 overzichten + toelichting gepubliceerd op www.nieuwnederlands.noordhoff.nl • Onderzoek Tweede Fase volgt dit voorjaar.

8. Overzichten • Vmbo-Basis NN4 Basis • Vmbo-BK NN4 BK en NN4 BK (vanuit kgt) • Vmbo-KGT/TH NN4 GT (vanuit KGT) en NN4 GT (vanuit TH) • Havo NN4 Havo (vanuit TH) en NN4 Havo (vanuit HV) • Vwo NN4 Vwo (vanuit HV) en NN4 Vwo

9. Belangrijkste conclusies • Alle referentieniveaus afgedekt • 4e editie is communicatieve methode, dus vaardigheden die nu in het rapport staan, zoals SGKL, ook goed aanwezig. • Alleen enkele deelonderwerpen van spreken en gesprekken niet volledig. Zie uitwerking per leerlijn + toelichting op de website.

10. Voorbeelden bij de leerlijn Schrijven • Drie schrijfopdrachten van verschillende niveaus 1 Op welk niveau werken de leerlingen met deze opdrachten? 2 Waaraan kunt u dat zien? 3 Uit welk boek komen ze? Kies uit: 1vmbo - 4vmbo - 1vwo - 3 vwo

11. Antwoorden • Schrijfopdracht 1: • 1 vwo – niveau 2 F • Schrijfopdracht 2: • 1 vmbo-kgt – niveau 1 F (1S) • Schrijfopdracht 3: • 4 vmbo-gt – niveau 2 F

12. Beoordelen a.d.h.v. Referentieniveaus • Bekijk het briefje van de leerling • Wat voor een beoordeling krijgt de leerling op 1F? • Wat voor een beoordeling krijgt de leerling op 2F?

13. Meer informatie? • Zie www.nieuwnederlands.noordhoff.nl