T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi

1. T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Enfeksiyon Kontrol Hemşireliği Eğitimi İLETİŞİM Sunumu hazırlayan Sayın Feryal Uludağ’a teşekkür ederiz. Hacettepe Üniversitesi Erişkin Hastanesi Hemşire Müdürlüğü

2. İLETİŞİM İki kişinin duygu, düşünce ve bilgilerini paylaşarak birbirlerini anlama sürecidir. İki insan birbirinin farkına vardığı andan itibaren iletişim başlar; söylediği / söylemediği, yaptığı / yapmadığı her şeyin anlamı vardır

3. ETKİLİ İLETİŞİMİN AMACI İletmek istediğimizi karşımızdaki kişiye amaçladığımız biçimde iletebilmek, isteneni elde etmek ve beklenen tepkiyi oluşturmaktır

7. İLETİŞİMDE; • Beden dili %60 • Ses tonu %30 • Sözler %10 etkilidir

8. İYİ BİR DİNLEYİCİ OLMAK İÇİN TEMEL İLKELER • Susun • Konuşanı rahatlatın • Dinlemek istediğinizi gösterin • Dikkat dağıtıcı öğeleri uzaklaştırın • Karşınızdaki kişiye empati gösterin • Zaman tanıyın • Öfke ve olumsuz duygularınızı kontrol edin • Soru sorun • Yargılayıcı olmayın

9. DAVRANIŞ BİÇİMLERİ İletişim sırasında duygu, düşünce, istek ve ilgiler değişik davranış biçimleri ile ifade edilir. Bu davranış biçimleri dört grupta incelenir: • Pasif Davranış • Saldırgan Davranış • Manüplatif Davranış • Atılgan Davranış

10. PASİF DAVRANIŞ • Kişiler duygu ve düşüncelerini ifade etmezler • Benlik saygıları düşüktür • Kaygılıdır • Suçluluk ve öfke duygusu yaşarlar • Kişinin verdiği mesaj: “BEN ÖNEMLİ DEĞİLİM, SEN ÖNEMLİSİN”

11. SALDIRGAN DAVRANIŞ • Diğer kişileri aşağılar,saygı göstermezler • Başkalarının duygu ve düşünceleri ile ilgilenmezler Kişinin verdiği mesaj: “SEN ÖNEMLİ DEĞİLSİN , BEN ÖNEMLİYİM”

12. MANÜPLATİF DAVRANIŞ • Pasif görünür ama saldırgan davranırlar • Dürüst olmazlar ve imalı konuşurlar • Karşı tarafı suçlu hissettirirler • Kişinin verdiği mesaj: “ BEN ÖNEMLİ DEĞİLİM, SEN DE ÖNEMLİ DEĞİLSİN,ÖNEMLİ OLAN ÇIKAR”

13. ATILGAN DAVRANIŞ • Kişi, kendisinin ve başkalarının haklarına saygılıdır • Kendisine olan güveni ve benlik saygısı yüksektir • Başkalarının duygu ve düşünceleri ile ilgilenir • Kişinin verdiği mesaj: “ BEN ÖNEMLİYİM, SEN DE ÖNEMLİSİN”

14. HANGİ DAVRANIŞLAR ATILGAN DAVRANIŞLARDIR? • Olumlu ve olumsuz duygu ve düşüncelerini ifade edebilen • Hayır diyebilen • İstekte bulunabilen • Kendisi hakkında olumlu düşünen ve ifade edebilen • İletişimi başlatabilen,sürdürebilen ve sona erdirebilen

15. ÖRNEKNE KADAR ATILGANIZ? Üç kişi çok aç, yerde oturuyorlar,ortadaki tek bir tabakta tek bir bisküvi var. Üç kişi pasif, atılgan, saldırgan davranışı sergileyecekler. • PASİF ? • SALDIRGAN ? • ATILGAN ?

16. Pasif: Beden dili çekingen tabaktan uzak duruyor ,gözlerinin ucu ile bakıyor,ben çok aç değilim vs. diyor. • Saldırgan:Bisküviyi hemen yiyecekmiş gibi duruyor,bisküviyi hemen almak istiyor,ben çok açım vs. diyor. • Atılgan:Ortak bir çözüm bulmaya çalışıyor,hepimiz açız,başka bir çözüm bulalım diyor.

17. YARDIM AMAÇLI İLETİŞİM Bireyin ilgi ve gereksinimlerini ortaya koyan, bireysel yaşantılarını ortaya çıkaran,iyilik durumunun oluşturulmasına ve geliştirilmesine yardım eden iletişimdir.

18. YARDIM ETMEK

19. Dinleme ve tepki verme Özetleme Empati Yansıtma Somutlaştırma Soru sorma Açığa kavuşturma İLETİŞİM BECERİLERİ

20. “Hiçbir zaman bir başka kişinin oyununu oynamayın. Kendi oyununuzu oynayın.” Andrew Salter

21. EMPATİ Bir insanın kendisini, karşısındakinin yerine koyarak olaylara onun bakış açısıyla bakması, o kişinin duygu ve düşüncelerini doğru olarak anlaması, hissetmesi ve bu durumu ona iletmesi sürecine denir.

22. EMPATİ BASAMAKLARI • Onlar basamağı Senin sorunların karşısında toplum ne düşünür ne hisseder ? • Ben basamağı Senin sorunların karşısında ben ne düşünüyor, ne hissediyorum? • Sen basamağı Senin sorunların karşısında sen ne düşünüyor, ne hissediyorsun?

23. “Bir insanı yargılamadan önce gökte üç ay eskiyinceye dek onun makosenleriyle yürü…” Kızılderili Atasözü

24. HEMŞİRE-HASTA İLİŞKİSİ VE İLETİŞİMİ • Ne zaman sonlanacağı bilinen, zaman sınırı belli etkileşimlerdir. • Sosyal iletişimden farklıdır. • Yardım edici,amaçlı ve anlamlı bir ilişkidir. • Plana dayalı değerlendirme yapılır.

25. HASTA BİREYLE İLETİŞİM KURMA VE SÜRDÜRME • Kendinizi tanıyın • İletişimle ilgili bilgi sahibi olun • Konuşmak için zaman ayırın • Hasta bireye ismiyle hitap edin • Geri bildirimden yararlanın • Konuşurken ve dinlerken empati yapın • Gerekirse fiziksel dokunmayı kullanın

26. HASTA BİREYLE İLETİŞİM KURMA VE SÜRDÜRME • Açık ve anlaşılır bir dil kullanın • Hastayla saygıya ve güvene dayalı bir iletişim kurun • İletişimde gizliliğe önem verin • Hastaya önyargısız yaklaşın • Ekip elemanları ile ortak yaklaşım belirleyin ,tedavi ve bakımla ilgili hasta ve ailesini bilgilendirin

27. HASTA BİREYLE İLETİŞİM KURMA VE SÜRDÜRME • Hastanın bakıma katılımını sağlayın • Halüsinasyonu olan hastaya ancak algılarını açıklamaya başladığı zaman doğruyu söyleyin • Gelen mesajın bireyden bireye algılanmasının değiştiğini kabul edin • Rutin işler sırasında iletişimin kopabileceğine dikkat edin

28. HASTA BİREYLE İLETİŞİM KURMA VE SÜRDÜRME • Hastanın bağımsız kararlar almasını destekleyin • Elde edilen gözlem ve bulguları kayıt edin • Bireyin kabul görmeyen davranışlarını desteklemekten kaçının.Ona bir birey olarak kabul edildiğini gösterin • İletişim sırasında duygusal gerginliğinizi,öfkenizi kontrol edin

29. ÖZEL DURUMLARDA İLETİŞİM TEDAVİYİ REDDEDEN HASTA • Hasta kendi haline bırakılmamalı • Hemşire davranışı kişiselleştirmemeli • Hastanın sözel olmayan davranışları gözlenmeli • Tedaviyi reddetme nedenleri konuşulmalı

30. ÇOCUKLA İLETİŞİM • Bebekte dokunma,önemlidir. • Oyun çocuğu iletişimini oyun yoluyla yapar. Hastane kuralları yapılacak işlemler oyun yoluyla anlatılabilir. Çocuğun sevdiği objeler hastaneye getirilebilir.

31. ÇOCUKLA İLETİŞİM 11-18 yaş çocuğuiçin kararlara katılma ,sırlarının saklanması, cinsel kimliğine uygun davranma önemlidir.

32. RUH SAĞLIĞI İLERİ DERECEDE BOZULMUŞ BİREYLERLE İLETİŞİM • Gerçek dışı algı ve düşüncelerin desteklenmemesi • Somut ve kısa anlatımların kullanılması • Sakin,kararlı, güvenlik mesafesini koruyan iletişimin kurulması

33. BİLİNCİ KAPALI BİREYLE İLETİŞİM • Günlük temizliğini sürdürün • Hasta ile konuşun • Ailenin konuşmasını sağlayın • Hastaya yapılacak her işlemi açıklayın • Hastanın mahremiyetini koruyun

34. SÖZEL İLETİŞİM KURAMAYAN HASTAYLA İLETİŞİM İletişimde mesajların sadece % 10’nun sözlerle iletildiği dikkate alındığında beden dilinin anlaşılması büyük önem taşır

35. İŞİTME SORUNU OLAN HASTAYLA İLETİŞİM Ses tonunu ayarlamak, kağıda yazdırmak, beden dilini kullanmak, bu hastalarla iletişimde temel noktalardır.

36. TRAVMA YAŞAMIŞ BİREYLE İLETİŞİM Anlatmak olayın bireyde yarattığı duygusal yükü azaltır.

37. EKİP ÇALIŞMASI Ekip : Önceden belirlenmiş hedeflere ulaşmak için bir araya gelmiş, birbirine bağımlı ve birlikte hareket eden iki veya daha fazla kişinin oluşturduğu topluluktur.

38. EKİP ÇALIŞMASI Ekip üyelerinin felsefesi ve amaci ortak oldugu halde, becerileri farkli yöndedir. Her ekip elemani meslegi dogrultusunda katki verir ve meslek grubunun özel otoritesini temsil eder.

39. EKİP ÇALIŞMASI Profesyonel anlamda hiçbir meslek, hiçbir meslekten üstün ya da aşağı değildir. Her meslek değerlidir ve mesleklere saygı duyulması gerekir. Ekip çalışmasının olabilmesi için öncelikle ekip çalışması anlayışı ve inancının olması gerekmektedir. Ekip çalışmasına olan inancın tam olması başarıyı da beraberinde getirecek ve verimi artıracaktır.