Wymagania ogólne dotyczące psychospołecznych warunków pracy

1. Ogólne informacje dotyczące możliwości dostosowania środowiska pracy dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności w zakresie psychospołecznych warunków pracydr Dorota Żołnierczyk-Zredamgr Karolina Pawłowska-CyprysiakZakład ErgonomiiCentralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16

2. Plan prezentacji: • Wymagania ogólne dotyczące psychospołecznych warunków pracy • Zalecenia i wymagania wspomagające dla osób z różnymi niepełnosprawnościami • Zalecenia i wymagania wspomagające dla osób z niepełnosprawnością intelektualną • Zalecenia i wymagania wspomagające dla osób z niepełnosprawnością psychiczną • Zalecenia i wymagania wspomagające dla osób z niepełnosprawnością narządu wzroku • Zalecenia i wymagania wspomagające dla osób z niepełnosprawnością narządu słuchu • Charakterystyki zawodów rekomendowanych osobom z różnymi niepełnosprawnościami

3. Wymagania ogólne dotyczące psychospołecznych warunków pracy Właściwie psychospołeczne środowisko pracy powinno być tak zaprojektowane, aby: • Nie występowało przeciążenie pracą • Wymagania pracy nie były konfliktowe/ sprzeczne • Istniały jasne procedury postępowania na wypadek wystąpienia różnych zdarzeń wyjątkowych (np. awarie sprzętu, konflikty z klientami/współpracownikami)

4. Wymagania ogólne dotyczące psychospołecznych warunków pracy (cd.) • Pracownik powinien mieć możliwość sprawowania podstawowej kontroli nad procesem pracy, • Pracownik powinien otrzymywać jasne informacje zwrotne dotyczące efektów swojej pracy • Pracownik powinien mieć możliwość uczestniczenia w szkoleniach, rozwoju zawodowym oraz mieć możliwość awansowania

5. Wymagania ogólne dotyczące psychospołecznych warunków pracy (cd.) • Pracownik powinien mieć możliwość bezpośredniego kontaktu z przełożonym oraz ze współpracownikami • Pracownik powinien otrzymywać niezbędną pomoc od przełożonego oraz współpracowników

6. Wymagania ogólne wynikające z Ustawy o Rehabilitacji Zawodowej i Społecznej z 1997 r. Określone wymagania dotyczące psychospołecznych aspektów pracy dla osób niepełnosprawnych reguluje ustawa o Rehabilitacji Zawodowej i Społecznej z 1997 roku wraz z jej dalszymi zmianami: Uprawnienie do racjonalnych usprawnień Uprawnienie do skrócenia wymiaru czasu pracy do 7 godzin (35 godzin tygodniowo)

7. Wymagania ogólne wynikające z Ustawy o Rehabilitacji Zawodowej i Społecznej (cd.) Uprawnienie do zwolnienia od pracy w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy Uprawnienie do dodatkowego urlop wypoczynkowego w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym Uprawnienie do zwolnienia od pracy w celu uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym Uprawnienie do dodatkowej przerwy wliczanej w czas pracy na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek (15 minut)

8. Zalecenia i wymagania związane z osobami z niepełnosprawnością intelektualną Osoby z niepełnosprawnością intelektualną wymagają: dostosowania zadań zawodowych do potencjału intelektualnego, którym dysponują wsparcia trenera pracy, który byłby łącznikiem pomiędzy osobą a otoczeniem społecznym oraz osobą uczącą je zawodu dłuższego, niż w przypadku innych pracowników, szkolenia zawodowego jasnych procedur postępowania w różnych sytuacjach

9. Zalecenia i wymagania związane z osobami z niepełnosprawnością intelektualną (cd.) Osoby z niepełnosprawnością intelektualną wymagają: jasnych, jednoznacznych komunikatów dotyczących efektów swojej pracy używania w rozmowie z nimi prostych słów, nieskomplikowanych wyrażeń (brak wtrąceń anglojęzycznych), używania zamiast wyrażeń abstrakcyjnych - przykładów z życia codziennego używania w rozmowie z nimi krótkich zdań i tekstów „nieprzeładowanych” informacjami

10. Zalecenia i wymagania związane z osobami z niepełnosprawnością intelektualną (cd.) oznaczenia czynności roboczych i miejsc, z których korzystają (np. toalety, bufet, ważne działy, takie jak kadry, magazyny, itp.) przy pomocy prostych piktogramów ułatwiających ich zrozumienie

11. Zalecenia i wymagania związane z osobami z niepełnosprawnością psychiczną Osoby, których niepełnosprawność wynika ze schorzeń psychicznych wymagają: pracy w porze dziennej (pora nocna narusza ustalony rytm dnia) pracy nie związanej bezpośrednio z odpowiedzialnością za zdrowie i bezpieczeństwo innych osób obecności w zespole osoby zaufanej, do której mogą zwrócić się z problemem „niestygmatyzowania pozytywnego ” (np. traktowania ulgowo, protekcjonalnie, w sposób uprzywilejowany)

12. Zalecenia i wymagania związane z osobami z niepełnosprawnością psychiczną (cd.) Osoby, których niepełnosprawność wynika ze schorzeń psychicznych wymagają: możliwości korzystania z elastycznego czasu pracy w okresie remisji choroby, jobsharing wsparcia przełożonego lub współpracowników w przypadku intensywnych/konfliktowych kontaktów z klientami, pacjentami, uczniami, itp. jasno ustalonego schematu działania

13. Zalecenia i wymagania związane z osobami z niepełnosprawnością narządu wzroku • Osoby z niepełnosprawnością narządu wzroku wymagają: • tempa pracy, które jest dostosowane do ich możliwości percepcyjnych • możliwości korzystania z częstych przerw w pracy w celu odciążenia od konieczności ciągłej koncentracji uwagi

14. Zalecenia i wymagania związane z osobami z niepełnosprawnością narządu słuchu Osoby z niepełnosprawnością narządu słuchu wymagają: zapewnienia możliwości swobodnej komunikacji z otoczeniem zapewnienia możliwości swobodnego dostępu do informacji otrzymywania wsparcia w przypadku uciążliwych i intensywnych kontaktów z klientami

15. Charakterystyki zawodów rekomendowanych osobom z różnymi rodzajami niepełnosprawności Zawody zostały wybrane w oparciu o następujące kryteria: możliwość wykonywania danego zawodu przez osoby z różnymi rodzajami niepełnosprawności, możliwość awansu społecznego dla osób z niepełnosprawnościami, dzięki wykonywaniu przez nie zawodu wymagającego wyższych kwalifikacji, nierekomendowanie zawodów, które nie cieszą się uznaniem społecznym i są odbierane jako dyskryminujące, rekomendowanie zawodów, które nie wymagają wysokich kwalifikacji i mogłyby być wykonywane przez osoby z niepełnosprawnością intelektualną. atrakcyjność zawodu na rynku pracy

16. Lista rekomendowanych zawodów

17. Lista rekomendowanych zawodów (cd.)

18. Lista rekomendowanych zawodów (cd.)

19. Lista rekomendowanych zawodów (cd.)