1 / 54

Obezite Hipoventilasyon Sendromu

Obezite Hipoventilasyon Sendromu. Doç. Dr. Mehmet Ünlü AKÜ. Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı-Afyonkarahisar. Niye obez kişilerin sadece az bir kısmında OHS gelişmektedir?

reidar
Download Presentation

Obezite Hipoventilasyon Sendromu

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Obezite Hipoventilasyon Sendromu Doç. Dr. Mehmet Ünlü AKÜ. Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı-Afyonkarahisar

  2. Niye obez kişilerin sadece az bir kısmında OHS gelişmektedir? • Göğüs duvarı mekaniklerinin, solunum kası yorulmasının ve ventilatuar istemin (dürtünün) OHS ile ilişkisi nedir? • OHS patogenezinde leptinin rolü nedir? • Risk altındaki obez hastaları erken fark ederek OHS gelişimini önleyebilir miyiz?

  3. Obezite • Obezite, vücut yağlarının fazla miktarda artışı olarak tanımlanmaktadır. • Sağlıklı kadınlarda yağ dokusu, beden kitlesinin %25-30'unu, sağlıklı erkeklerde ise %15-20'sini oluşturmaktadır. • Obeziteyi saptamak için ağırlık/boy oranından veya çok daha yaygın kullanımı ile beden-kitle indeksinden (BKİ) yararlanılır.

  4. BKİ = (ağırlık – kilogram) (Boy-m)x(Boy-m)

  5. Obezite • Obezitenin sıklığı epidemi şeklinde artmakta olup, genetik olarak belirlenmiş, çevresel etkenler tarafından uyarılmış metabolik bir hastalıktır. • Dünyada ve ülkemizde önemli bir halk sağlığı sorunudur.

  6. Idiopatik intrakranial HT Solunum Hastalıkları Fonksiyon bozukluğu obstruktif sleep apne hipoventilasyon sendromu İnme Katarakt Nonalkolik yağlı karaciğer hst steatosis steatohepatitis siroz Koroner kalp hastalığı DM Dislipidemi Hipertansiyon Mesane bozuklukları Ciddi pankreatit Jinekolojik anormallik Menstruasyon bozukluğu infertilite polikistik ovarian syndrome Kanser meme, uterus, serviks kolon, özefagus, pankreas böbrek, prostat Osteoartrit Cilt Gut obezitenin Medikal Komplikasyonları Flebit

  7. Beden Kitle İndeksi Nasıl Değerlendirilir? • Beden Kitle İndeksi Değeri Durumumuz • 18.5 kg/m2’nin altında ise zayıf • 18.5-24.9 kg/m2 arasında ise normal kilolu • 25-29.9 kg/m2 arasında ise hafif şişman • 30-34.9 kg/m2 arasında ise orta derecede şişman • 35-39.9 kg/m2 arasında ise ağır derecede şişman • 40 kg/m2 üzerinde ise çok ağır derecede şişman

  8. Ülkemizde yapılan çalışmalardan elde edilen sonuçlar obezite prevalansının %20 civarında olduğunu göstermektedir. • Azalan aktivite, düzensiz beslenme ve genetik etkenler bu artıştaki en önemli faktörlerdir. • Obezite de genetik etkileri gösteren çalışmaların sayısı giderek artmaktadır.

  9. Morbid obezlerin %19’unda OSAS görülürken, kadınlarda bu oran %8, erkeklerde %49 olarak bildirilmiştir. • OHS ve OSAS birlikteliği de sıktır.

  10. Obezitenin solunum sistemine etkileri • Obezite solunum sistemini olumsuz yönde etkileyerek, solunum mekaniği, solunum kas kuvveti ve dayanıklılığı, • Pulmoner gaz değişimi, solunum kontrolü, akciğer fonksiyon testleri ve egzersiz kapasitesinde istenmeyen değişikliklere neden olabilir.

  11. Obezitenin solunum sistemine etkileri • Obez kişiler özellikle perioperatif ve postoperatif dönemlerde • atelektazi • ağır hipoksemi • pulmoner emboli • aspirasyon pnömonisi • akut solunum yetmezliği vb.

  12. Obezite ve Akciğer Fonksiyonları • OHS’da göğüs duvarı kompliyansı normalin %37’sine ve solunum sistemi toplam kompliyansı normalin %44’üne düşer. • Göğüs duvarı kompliyansında azalmaya neden olan mekanizmanın, yağ dokusunun göğüs kafesine yaptığı bası olduğu düşünülmektedir.

  13. Rezistansa etkisi • Hava yolu ve total solunum sistemi rezistansı obezlerde artmaktadır. • Bu artış, akciğer volümlerindeki azalmaya bağlı oluşmaktadır. • Total solunum sistemi rezistansı obezlerde normalin 1,6 katı iken OHS’lilerde normalin 2,9 katıdır.

  14. Solunum Kas Kuvveti, Dayanıklılığı ve Yorgunluk • Ökapnik obez kişilerde maksimum inspiratuar ve ekspiratuar basınçlar (Pimax, Pemax), solunum kas kuvveti testleri normaldir. • Buna rağmen OHS’si olan obez hastaların inspiratuar kaslarının kuvveti normale göre %30 daha azdır.

  15. Obezlerde Solunum Fonksiyonları-1 • Obezitenin spirometre ve akciğer hacimleri üzerine olan etkisini obezitenin derecesi, yaş ve vücut yağ dağılımı etkilemektedir. • Obezite nedeniyle akciğer fonksiyon testlerinde en sık görülen anormal değer azalmış ekspiratuar rezerv volüm(ERV)dür

  16. Obezlerde Solunum Fonksiyonları-2 • Hafif ve orta obez kişilerde ERV dışındaki akciğer hacimleri genellikle korunmuştur. • OHS’li hastaların ERV’si ağır basit obez hastaların ERV’si ile benzerdir. • TLC’si yaklaşık %20 küçük, FEV1 ve MVV yaklaşık %40 daha düşüktür, FRC ise beklenenin %75-80’idir.

  17. Solunum İşi ve Harcanan Enerji • Obezite nedeniyle artmış rezistans solunum için yapılan işin ve harcanan enerjinin artmasına neden olmaktadır. • Basit obezitede solunum için yapılan iş normalden %70, harcanan enerji veya oksijen normalden 4 kat daha fazladır. • OHS’da ise yapılan iş normalden %280, harcanan enerji 10 kat daha fazladır.

  18. Obezlerde gaz değişimi • Gaz değişimi nadiren bozulur. • O2 tüketimi ve CO2 üretimi artar. • Solunum işini artırarak zaten fazla olan O2 tüketimini artırmak yerine CO2 ‘nin yükselmesine izin verirler. • Böylece O2 ‘yi solunum işi dışındaki ihtiyaçları için kullanırlar. • Obezlerde metabolizma hızlıdır. İstirahatte obezler %25 daha fazla O2 tüketirler.

  19. Obezlerde hipokseminin sebebi • Akciğer bazallerinde küçük hava yollarındaki kollaps, • Bazallerde oluşan mikroatelekteziler nedeni ile azalan ventilasyona rağmen, devam eden perfüzyona bağlı bozulmuş V/Q oranıdır.

  20. Hiperkapni (Alveoler hipoventilasyon) nedenleri 1-Göğüs duvarında yağ birikimine bağlı: -Solunum mekaniğinde bozulma -Solunum fonksiyonlarında bozulma -Solunum işinde artış -Solunum kas gücünde azalma 2-Santral solunum yanıtında azalma -Sonuçta PaCO2 , PaO2

  21. Uykuda gelişen solunumsal durumlar • Alveoler hipoventilasyon • Yatar pozisyonda abdomen ve diyafragmanın yükselmesine bağlı FRC azalması • Tidal volüm azalması • V/Q dengesizliği

  22. Leptin ve İnsanda Solunum Kontrolü -1 • Leptin: -Adipoz doku tarafından üretilen -Dolaşım yoluyla beyine ulaşan -Hipotalamustaki reseptörlerle etkileşerek iştahı azaltan bir proteindir.

  23. Leptin ve İnsanda Solunum Kontrolü-2 • Genetik olarak obez (Ob/ob) fareler ile yapılan leptin replasman çalışmaları göstermiştir ki; • Leptin akciğerde bir büyüme faktörü • Santral solunum kontrol mekanizmaları için bir modülatördür.

  24. Leptin ve İnsanda Solunum Kontrolü-3 • Dolaşımdaki leptin düzeyi düşük olan farelerde solunum depresyonu ve artmış PaCO2 görülmektedir. • Leptin tedavisiyle uyanıklık artar yiyecek alımından, kilodan ve karbondioksit üretiminden bağımsız olarak uykuda solunum sayısı artar.

  25. Leptin ve İnsanda Solunum Kontrolü-4 • Farelerdeki bulgulara dayanarak, obez insanların iki spesifik durumda solunum depresyonu geliştirme riski taşıdıkları görülmüştür: 1-Plazma ve BOS leptin düzeyleri düşük olduğunda 2-Plazma leptin düzeyleri yüksek ancak BOS leptin düzeyleri göreceli olarak düşük olduğunda

  26. Leptin ve İnsanda Solunum Kontrolü-5 • Obez olmayan OSAS hastalarında leptin düzeyleri obez olmayan kontrol grubundan daha yüksekti • Obez OSAS’lı hastalarda leptin düzeyleri obez kontrol grubundan farklı değildi. Barcelo A,et al. Am J Respir Crit Care Med 183–187, 2005

  27. Leptin ve İnsanda Solunum Kontrolü-6 • Obez olmayan OSAS’lılarda leptin düzeyleri obez olanlardan anlamlı olarak daha düşüktü. • Leptin düzeyleri obez OSAS’lı hastalarda CPAP tedavisi ile anlamlı düzeyde düşmemiştir, obez olmayan hastalarda ise çok az değişmiştir. Barcelo A,et al. Am J Respir Crit Care Med 183–187, 2005

  28. OHS TANISI

  29. OHS tanı kriterleri -1 • OHS tanısı koymak için mutlaka bulunması gereken kriterler: • Morbid obezite • Başka bir nedenle açıklanamayan gündüz hiperkapni (PaCO2 > 45mmHg) • PaCO2 değerinin uykuda en az 10 mmHg yükselmesi.

  30. OHS tanı kriterleri -2 OHS'de saptanabilen diğer patolojiler: • Dispne • Siyanoz • Gündüz uyku hali • Pulmoner hipertansiyon

  31. Fizik Bakı • Aşırı uykulu ve inaktif • Gürültülü horlama • Morbid obezite • Kırmızı yüz, kısa ve kalın boyun, küçük orofarenks, siyanoz, kalp yetmezliği belirtileri.

  32. Laboratuvar incelemesi (1) • Arter kan gazları: PaCO2 >45 mmHg, geceleri PaCO2 10 mmHg daha artar • Tam kan sayımı:Olguların yarısında hematokrit yüksekliği • Solunum fonksiyon testleri: Eşlik eden KOAH veya restriktif tip solunum bozukluklarının saptanmasında yararlı

  33. Laboratuvar incelemesi (2) • PA akciğer grafisi: Hemidiyafragmalar yüksek, kor pulmonale bulguları • Polisomnografi: Uykuda hipoksemi, hiperkapni ve OSAS varlığının saptanmasında gerekli

  34. Ayırıcı tanı • KOAH • Sol ventrikül yetmezliği • Restriktif akciğer hastalıkları • Hiperkapninin diğer sebepleri • Hipotroidizm

  35. OHS TEDAVİSİ

  36. Amaçlar • PaCO2 düzeyini uykuda ve uyanıklıkta normal düzeye getirme • Varsa eşlik eden uykuda solunum bozukluklarını tedavi etmek • Ökapniyi sağlayarak uyku bölünmelerini engellemek

  37. Kilo verme • Cerrahi • Diyet ve yeme alışkanlığının değiştirilmesi • Egzersiz • Zayıflatıcı ilaçlar

  38. Kilo vermenin faydaları • MVV belirgin olarak artar • Solunumda O2 ihtiyacı azalır • Diyafragma EMG’sinde inhale CO2’ye yanıt artar

  39. Kilo vermenin faydaları • Uyanıklıkta PaO2 ve PaCO2 normale döner • Noktürnal oksijen satürasyonu düzelir • Apne-hipopneler azalır • Pulmoner hipertansiyon ve ventrikül disfonksiyonları düzelir.

  40. Noninvaziv Pozitif Basınçlı Ventilasyon (1) • Mikroatelektaziler açılır • Akciğer volümleri arttırılır • Solunum kas yorgunluğu giderilir

  41. Noninvaziv Pozitif Basınçlı Ventilasyon (2) • Toraksın esnekliği ve genişleyebilmesi artırılır. • Solunum merkezinin CO2 ve O2’ye yanıtı arttırılır.

  42. CPAP mı? BPAP mı? • Hiperkapnik solunum yetmezlikli hastaların CPAP’la tedavi girişimleri yetersiz kalmıştır. • Bu hastalara BPAP uygulanmış ve klinik semptomları ve solunum yetmezliklerinin düzeldiği görülmüştür. Schafer H, et al. Respir Med 1998;92:208-215.

More Related