بیماری سل

2. بیماری سل دکتر شهپر حقیقت ، MD ،MPh دانشجوی PHD اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

3. بيماري سل در حال حاضر يكي از نگرانيهاي جدي و تهديد كننده سلامتي جامعه بشري بوده و بدليل بروز مسائل جديد در اين مورد، مبارزه با اين بيماري بايد در مركز توجه رهبران بهداشتي ملتها و جوامع جهاني قرار گيرد.

4. اگر چه اصول درمان سل از حدود 50سال قبل شناخته شده ودرمان کوتاه مدت بیش از 20 سال است که به کار میرود،اما بیماران مبتلا به سل هنوز در بسیاری از نقاط کشور تشخیص داده نشده و تحت درمان مناسب قرار نمی گیرند

6. عامل بیماری: مایکو باکتریم توبر کولوزیس وبا شیوع کمترم..بویس.بیهوازی-غیرمتحرک-5/0تا3 میکرون وزمان تقسیم 15تا20ساعت است. • مخزن بیماری:تنها انسان • راههای انتشار بیماری: 1) ذرات قطرهای استنشاقی آلوده 2)شیر آلوده وفراوردههای نظیر آن:نوع گاوی(نادر) 3)پوست و جفت:بسیار نادر

7. توزیع سل در ایران

8. فراواني و ميزان بروز گزارش شده سل در كشور ( 1385 )

9. گزارش وضعيت TB/HIV در كشور

10. توزيع جنسي بروز سل ريوي اسمير مثبت در جمعيت ايراني در كشور در سال 1385

11. ميزان بروز سل ريوي اسمير مثبت به تفكيك سن و جنس در ايران در سال1385

12. علایم و تشخیص سل • شایع ترین و مهم ترین علامت بیماری سل ریوی، سرفه پایدار به مدت 2 هفته یا بیشتر است که معمولأ همراه خلط و گاهی خلط خونی است. • علایم دیگر شامل تب، درد قفسه سینه، تنگی نفس، کاهش اشتها، بی حالی و خستگی شبانه است.

13. الگوریتم تشخیصی سل

14. نحوه نمونه گیری

15. تعریف اپیدمیولوژیک سل ریوی اسمیر مثبت

16. تعریف اپیدمیولوژیک سل ریوی اسمیر منفی

17. تعریف اپیدمیولوژیک سل بر اساس سابقه درمان

18. برخورد با بیماری سل

19. هدف کلي برنامه ملي مبارزه با سل:كاهش هر چه سريعتر شيوع سل در جامعه است تا آنجاكه اين بيماري به عنوان يك مشكل بهداشتي جامعه مطرح نباشد.

20. بر طبق اهداف توسعه هزاره و برنامه جهاني مبارزه با سل جهان تا سال 2015 م مي بايستي به توقف رشد بروز سل و از آن به بعد كاهش بروز ،نصف شدن شيوع و مرگ ناشي از سل و سپس در سال 2050 م به مرحله حذف سل (بروز كمتر از 1 مسلول درهر ميليون نفر) نا يل گردد.

21. درمان سل

22. اقدامات لازم برای اطرافیان و بهداشت محیط • احتیاط خاصی در مورد وسایل شخصی بیمار لازم نیست. • اگر اطرافیان شکایت و علامت خاصی در این زمینه نداشته باشندضمن آموزش علایم بیماری باید به آنها یادآور شد تا در صورت احساس ناراحتی مراجعه نمایند. توصیه می شود که یک ماه بعد نیز این افراد مورد معاینه مجدد قرار گیرند. ولی کودکان در تماس با بیمار سل ریوی اسمیر مثبت نیاز به بررسی خاص دارند.

23. تشخيص بموقع و درمان بموقع به تنهايي براي نيل به سطح بالايي از موفقيت درماني كافي نيست.

24. پیشگیری از سل • پیشگیری اولیه : - واکسیناسیون : واکسن BCG (زنده ضعیف شده سوش گاوی ) - پیدا کردن بیماران بدون علامت • پیشگیری ثانویه : - اجرای طرح DOT’S - درمان الزاما با 4 دارو صورت میگیرد. - دوره سرایت 2 هفته بعد از شروع درمان پایان می یابد. • پیشگیری ثالثیه : - مداخله ارتوپدی درموارد عوارض استخوانی - .....

25. راهکار پیشنهادیآموزش و ايجاد مهارتهاي لازم در هماهنگ كنندگان سل سراسر كشور، بطوريكه در كناراجراي مراحل تشخيصي و درماني دو عنصر آموزش و حمايت نيز بعنوان عوامل اصلي نيل به تشخيص سل در مراحل ابتدايي آن و همچنين حصول سطح بالايي از موفقيت درماني در نظر گرفته شوند و همگي به آن متعهد شوند.

26. استراتژيهاي هفتگانه زير توسط سازمان بهداشت جهاني ا تخاذ شده است : DOTS Expansion-1 توسعه داتس ( با تاکيد بر توانمند سازي آزمايشگاههاي سل ، دخالت بيشتر بخشهاي خصوصي در برنامه مبارزه با سل ، تشخيص و مديريت سل در كودكان وزدودن فقر ) DOTS PLUS-2 مديريت بهتر بيماران سل مقاوم به دارو -3مديريت بيماران HIVوTB

27. 4 –ابداع روشهاي تشخيصي جديد در سل 5 –كشف داروهاي جديد در درمان سل 6 –كشف واكسنهاي جديد بر عليه سل 7 –حمايت ، ارتباطات وبسيج اجتماعي

28. توجه • 63% موارد سل موجود شناسايي و گزارش شده اند • موارد شناسايي نشده (گم شده): • 37% بيماران • اين موارد شناسايي نشده، كجا گم شده اند؟