1 / 10

4.3 Kartof bitkisinin dəmgil xəstəlikləri və onlarla mübarizənin əsas prinsipləri

4.3 Kartof bitkisinin dəmgil xəstəlikləri və onlarla mübarizənin əsas prinsipləri. Kartofun səpgili dəmgili – Spongospora subterranea ( Wallr .) Yagerh. Təsnifatda yeri :

nuala
Download Presentation

4.3 Kartof bitkisinin dəmgil xəstəlikləri və onlarla mübarizənin əsas prinsipləri

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. 4.3 Kartof bitkisinin dəmgil xəstəlikləri və onlarla mübarizənin əsas prinsipləri • Kartofunsəpgilidəmgili – Spongosporasubterranea (Wallr.)Yagerh. Təsnifatdayeri: Protozoa aləmi, Plasmodiophoramycotaşöbəsi, Plasmodiophoramycetessinfi, Plasmodiophoralessırası, Plasmodiophoraceaefəsiləsi, Spongosporacinsi Müasiradı: Spongosporasubterraneaf.sp. subterraneaI.A.Tomi Biolojiqrupu: Biotrof

  2. Patogeninmorfologiyavəbiologiyası. Buxəstəlikəsasəntorflutorpaqlardagenişyayılmışdır. Xəstəliyintörədicisiolangöbələkhüceyrədaxiliparazitdir. Buonuntəhlükəlilikdərəcəsinidahadaartırır. Kartofunsəpgilidəmgilxəstəliyinintörədicisiölçüsü 70 mkm-əqədərolançoxnüvəliplazmodiyəmalikdir. Yoluxmuşhüceyrələrdəonlarkipsportopalarıformalaşdırır. Torpaqdaspordanzoosporlarçıxırvəkartofunköklərinivəyumrularınıyoluxurlar. Bəzənonlarkartofunstolonunudasirayətlənir. Parazitoliqofaqolmaqlapomidorvəquşüzümüfəsiləsinin (Solonaceae) digərbitki-lərinidəyoluxur. Xəstəlikyumrularınsəthindədərinləşmişulduza-bənzəraçıqyaralarformasındazühuredir. Beləyaralarıniçərisiqəhvəyisporyığımıilədoludur. Sirayətlənmişköklərdəşişlərəmələgəlir.

  3. Yayılması. BuxəstəlikdünyanınsənayeəhəmiyyətlikartofbecərənölkələrindənolanABŞ, Çin, Hindistan, Türkiyə, İranvəs. ölkələrinplantasiyalarındaəhəmiyyətlidərəcədəyayılmışdır. Ədəbiyyatməlu-matlarınaəsasənkartofunsəpgilidəmgilxəstəliyiMDBməkanındayalnızBelorusdavəRusiyanınayrı-ayrıvilayətlərindəqeydəalın-mışdır. Ölkəmizdəbuxəstəliyinmövcudluğuhaqqındaməlumatlaryoxdur. Ekologiyası. Xəstəlikkifayətqədərrütubətlivətorpağınyüksəkolmayantemperaturundameydanaçıxır. Göstərilənşəraitvə 12-180Ctemperaturpatogeninoptimalinkişafınayolaçır. Təsərrüfatəhəmiyyəti. Yumrulargüclüyoluxanzamanonlarıntamməhvibaşverir. Xəstəlikgüclüsurətdəkartofunqidalılıqvəəmtəəkeyfiyyətiniaşağısalır, onunçürümətörədənmikroorqanizmlərləsirayətlənməsinistimullaşdırır. Mübarizətədbirləri. Buxəstəliyəqarşıənsəmərəlimübarizənöv-bəliəkinəəməledilməsivəeynisahəyəkartofunbeşildənsonraqaytarılmasıdır. Əkinqabağıyumrularındərmanlanmasıdavacibtədbirlərdəndir.

  4. Kartofunadidəmgili – Streptomyces scabies (Thaxter) • WaksmanetHenrici. Təsnifatdayeri: Aktinomisetlərvəyaşüalıgöbələklər, Streptomycescinsi Biolojiqrupu: Torpaqpatogeni

  5. Patogeninmorfologiyavəbiologiyası. Yoluxmanəticəsindəyumrununsəthindəqeyri-düzgünformalı, diametribir-neçəmillimetrdən 1 sm-əvədahaartıqolan, getdikcəölçüləriböyüyənvəmantarlaşanyaralarmeydanaçıxır. Adidəmgilin dördnövünüfərqləndirirlər: yastı (qabıqvəyayalnızperidermanınənüstqatıyoluxur), qabarıq (qabarıqziyilcikşəklindədir), dərin (lətlihissəninyaralarıətraflarıboyuncaqalxırvədibiqəhvəyidir) vətorlu (bütövxətlisəth, tozuxatırladır). Dəmgilinmüxtəlifnövlərinininkişafıpatogenindərinliyətəsirindən, öznövbəsindəkartofunsortxüsusiyyətlərindənvəmühitşəraitindənasılıdır. Adidəmgilxəstəliyinitörədənaktinomisetlərtorpaqdamüxtəlifüzviqalıqlardavətoxumluqyumrulardayaşayırlar. Yumrularıninfeksiyayauğra-masıyumruəmələgəlməfazasındanbaşlayır. Patogenyumruyaadətənmərcilərvasitəsiləkeçir, böyüyürvəmüxtəlifistiqamətlərdəqabığıcırırvəperider-manınböyükhissəsiaşağısağlamtoxumalardanmantarlaşmışölühüceyrələrəayrılırlar. S.scabiesgöbələyininmitselibuğumsuzağacaoxşarbudaqlanandır.

  6. Yayılması. Xəstəlikkartofbecərilənbütünölkələrdəgenişyayılmışdır. Ekologiyası. Adidəmgilintörədicisi – aerobdur, onuninkişafıüçünoptimaltemperatur 25-270C-dir. Yumrularınəmələgəlmədövrütorpağınaşağıtemperaturustreptomisetlərininkişafınıləngidir. Xəstəliyininkişafıüçünneytralvəyazəifqələvireaksiyalıtorpaqlar (pH 6,0-7,5) optimaldır. Zəifqələvireaksiyalıyüngülvəqumsaltorpaqlardayumrulardahaçoxsirayətlənirlər. Quruvəistihavaxəstəliyininkişafınıstimullaşdırır. Təsərrüfatəhəmiyyəti. Əsaszərəryumrularınkeyfiyyətininaşağıdüşməsiiləsəciyyələnir. Dəmgiləyoluxmuşyumrularıncəlbedicigörkəmiyoxdur, tərkibindənişastaazolduğundandadvəəmtəəlikkeyfiyyətləriaşağıdır. Adətəndəmgilyumrularaquruvəyaşçürümətörədicilərinindaxilolmasınaköməklikedir. Güclüyoluxmuşyumrularıncücərməqabiliyyətləriaşağıolduğundanəkinüçünyararsızlaşır. Mübarizətədbirləri. Sağlaməkinmaterialı, toxumluqyumrularındərmanlanması, davamlısortlarınbecərilməsi, növbəliəkinvəsideral (yaşıl) gübrələrintətbiqiönəmlidir.

More Related