Systemy odwadniająco – nawadniające cz.II – tereny zurbanizowane

1. Systemy odwadniająco – nawadniające cz.II – tereny zurbanizowane Opracowanie: dr inż. Dariusz Andraka Katedra Systemów Inżynierii Środowiska

2. Elementy systemu nawadniania

3. Skrzynka rozdzielcza • jest to zwykle plastikowa skrzynka, którą umieszcza się w centralnym miejscu ogrodu (ale tak, by była niewidoczna - najlepiej na rabacie); • do skrzynki doprowadza się rurę od ujęcia wody, a wewnątrz montuje rozdzielacz z wylotami (przyłączami) do poszczególnych sekcji • każdą sekcję podłącza się do rozdzielacza elektrozaworem, który będzie się otwierał lub zamykał pod wpływem impulsu elektrycznego wysyłanego ze sterownika - dlatego do studzienki musi być też doprowadzony przewód elektryczny

4. Linie nawadniające • Poszczególne części systemu łączy się rurami z tworzywa sztucznego w linie nawadniające. Stosuje się do tego elastyczne rury polietylenowe w ciemnym kolorze - by nie rozwijały się w nich glony. Rury mają grubość ścianek 2-3 mm i średnicę zewnętrzną 16, 20, 25, 32, 40 lub 50 mm; średnicę tę dobiera się do długości linii i liczby zamontowanych na niej końcówek zraszających. • Rury i końcówki rozkłada się na powierzchni gruntu zgodnie z projektem i poszczególne odcinki skręca się specjalnymi złączkami. Po połączeniu ich w całość, próbnym podlewaniu i ewentualnej korekcie przebiegu linii nawadniających wykopuje się rowki na instalację; powinny mieć głębokość 30-40 cm i szerokość 30 cm. Rury zakopuje się w nich bez żadnych podsypek ze żwiru czy z piasku

5. Linie nawadniające - układanie aby nie zniszczyć istniejącego trawnika, darń wycinamy i odkładamy na bok wykopu

6. Końcówki zraszające • rodzaje końcówek dobiera się do nasadzeń • na jednej linii nawadniającej montuje się tylko jeden rodzaj końcówek: albo zraszacze wynurzalne bądź niewynurzalne; albo mikrozraszacze, albo linię kroplującą. • ważne!: przed zamontowaniem końcówek należy przepłukać wszystkie ciągi, aby nie zanieczyścić piaskiem delikatnych końcówek instalacji

7. Przykłady końcówek linia kroplująca zraszacze statyczne z wymiennymi końcówkami zraszacze obrotowe mikrozraszacz

8. Sterownik • Jest to urządzenie elektroniczne, w którym programuje się godziny włączania i wyłączania poszczególnych sekcji systemu (otwarcia lub zamknięcia elektro-zaworów). • Sterownik można umieścić na ścianie domu - zarówno na zewnątrz budynku, jak i w środku, na przykład w kuchni. Może być zasilany prądem z sieci lub baterii. • Niezależnie od zaprogramowanych godzin podlewania można wybrane sekcje lub cały system włączyć ręcznie poza ustaloną porą. Skorzystanie z tej funkcji sterownika nie wymaga potem ponownego programowania - będzie działał zgodnie z zapisanym wcześniej ustawieniem.

9. Czujnik deszczu • Jest to urządzenie elektroniczne, które blokuje włączanie się systemu podlewania, kiedy pada (albo niedawno padał) deszcz. Czujnik nie reaguje na pierwsze krople deszczu, lecz dopiero gdy spadnie od 3 do 25 mm. • Aby po deszczu system ponownie zaczął działać, wilgoć z czujnika musi odparować

10. Czujnik wilgotności gleby • Steruje działaniem systemu według stopnia nasycenia gleby wodą. • W przydomowych ogrodach częściej stosuje się czujniki deszczu

11. Studzienki spustowe • Stosujemy w celu odwodnienia instalacji na okres zimowy. Ponieważ są one używane przy grawitacyjnym sposobie odwadniania, instalujemy je w najniższych punktach terenu. W zależności od ukształtowania terenu i jego wielkości, punkty spustowe projektujemy osobno dla każdej sekcji lub jeden zbiorczy dla całego systemu. Punkt taki składa się z zaworu kulowego umieszczonego na końcu rury wprowadzonego do studzienki. W studzience należy wykonać podsypkę żwirową ułatwiającą filtrację wody, której grubość zależy od rodzaju gruntu w podłożu. W przypadku gruntów lekkich (piaszczystych) wystarczająca będzie ok. 10 cm warstwa zapobiegająca zamulaniu studzienki. W przypadku gruntów cięższych grubość podsypki powinna umożliwiać przejęcie ilość wody skierowanej do danej studzienki.

12. Odwadnianie instalacji – cd. • Innym sposobem na grawitacyjne odwadnianie instalacji jest zastosowanie zaworów płuczących. Montaż tych zaworów nie wymaga stosowania studzienek, ponieważ są to zawory automatyczne, które zamykają się, gdy instalacja jest pod ciśnieniem, a ponownie otwierają się na koniec nawadniania, pozwalając na opróżnienie rury. Zawory te wymagają tylko umieszczenia ich w obsypce filtracyjnej. Od góry obsypka przykrywana jest warstwą darni, więc punkt spustowy jest niewidoczny i nie wpływa na wygląd otoczenia. • W sytuacjach, gdy trudno jest wykonać sieć rozprowadzającą ze spadkami umożliwiającymi odwodnienie grawitacyjne instalację należy opróżniać na zimę poprzez przedmuchanie strumieniem sprężonego powietrza za pomocą sprężarki.