Prawo gospodarcze Pojęcie i źródła prawa gospodarczego polskiego i unijnego prof. Wiesław Czyżowicz & dr Aleksander

1. Prawo gospodarcze Pojęcie i źródła prawa gospodarczego polskiego i unijnego prof. Wiesław Czyżowicz & dr Aleksander Werner Katedra Prawa Administracyjnego i Finansowego Przedsiębiorstw Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie SGH Prof. Wiesław Czyżowicz, dr Aleksannder Werner

2. Cel zajęć Przedstawienie podstawowych informacji o wybranych elementach prawa gospodarczego Doprowadzenie do zrozumienia przez słuchaczy roli regulacji prawnych w prowadzeniu działalności gospodarczej w warunkach jednolitego rynku Unii Europejskiej Nauczenie możliwości wykorzystywania wiedzy o preferencjach zawartych w prawie gospodarczym do tworzenia wartości firmy i kształtowania jej przewag na konkurencyjnym rynku Prawo gospodarcze prof. Wiesław Czyżowicz, dr Aleksander Werner

3. Cel zajęćc.d. Wskazanie na podstawowe prawne zasady tworzenia, funkcjonowania i likwidacji przedsiębiorstwa zgodnie z unijnymi i polskimi regulacjami prawnymi Podkreślenie znaczenia bezpieczeństwa prawnego w prowadzeniu działalności biznesowej przez przedsiębiorców działających w Polsce Prawo gospodarcze prof. Wiesław Czyżowicz , dr Aleksander Werner

4. Metoda zajęć Wykład problemowy z elementami egzegezy tekstów wybranych aktów prawnych; Przedstawienie wybranych casusów i ich omówienie ich znaczenia dla skutecznego i bezpiecznego prawnie prawnie prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce Prawo gospodarcze prof. Wiesław Czyżowicz, dr Aleksander Werner

5. Tematyka zajęć Geneza i podstawowe pojęcia unijnego i polskiego prawa gospodarczego Źródła, zasady oraz funkcje unijnego i polskiego prawa gospodarczego Klasyfikacje prawa gospodarczego , zasady i przedmiot regulacji publicznego i prywatnego prawa gospodarczego Pojęcie działalności gospodarczej Przedsiębiorca w świetle europejskiego prawa gospodarczego Europejskie prawo przedsiębiorczości a swoboda działalności gospodarczej Zasady podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej Przedsiębiorca i przedsiębiorstwo w polskim prawie gospodarczym (rejestracja przedsiębiorców, firma, rozstrzyganie sporów, upadłość, postępowanie naprawcze) Spółki i ich rodzaje Wybrane Umowy w obrocie gospodarczym Prawo gospodarcze prof. Wiesław Czyżowicz, dr Aleksander Werner

6. Zaliczenie zajęć Egzamin testowy Prawo gospodarcze prof. Wiesław Czyżowicz , dr Aleksander Werner

7. Literatura podstawowa 1/ Europejskie prawo gospodarcze w działalności przedsiębiorstw.Praca zbiorowa pod red. nauk. prof. dr hab. Karola SOBCZAKA. Warszawa, wyd. Difin 2002; 2/ Cezary KOSIKOWSKI:Publiczne prawo gospodarcze Polski i Unii Europejskiej. Warszawa, wyd. LexisNexis, 2005; 3/ Aleksander Cieśliński: Wspólnotowe prawo gospodarcze, Warszawa, wyd. C.H. Beck 2003 4/ Tadeusz Szymanek, Dariusz Czajka: Prawo Gospodarcze.Podręcznik Akademicki, Warszawa,wyd. Europejskiej Wyższej Szkoły Prawa i Administracji, 2005 5/Ustawa z dnia 2 lipca 2004r o swobodzie działalności gospodarczej, Dz.U. 2004,nr 173, poz.1807 Prawo gospodarcze prof. Wiesław Czyżowicz , dr Aleksander Werner

8. Literatura uzupełniająca 1/ Teresa Mróz, Mirosław Stec: Prawo gospodarcze prywatne, Warszawa, wyd.C.H.Beck 2005, 2/ Publiczne prawo gospodarcze.Zagadnienia ustrojowe, materialnoprawne i proceduralne. Struktura wykładu oraz materiały źródłowe, Poznań , Wydawnictwo Poznańskie 2006. 3/ Manfred A.Dauses: Prawo gospodarcze Unii Europejskiej, Warszawa, wyd.C.H.Beck 1999 4/ http://www.sejm.gov.pl (akty prawne od 1919roku) 5/ http://europa.eu Prawo gospodarcze prof. Wiesław Czyżowicz , dr Aleksander Werner

9. Prawo gospodarcze - pojęcie nie jest wyodrębnione w systemie prawa jako samodzielna gałąź prawa, jednak definicyjnie jest to: ogół norm prawnych, dotyczących funkcjonowania gospodarki narodowej oraz stosunków gospodarczych między osobami fizycznymi i prawnymi jako jej podmiotami Prawo gospodarcze prof. Wiesław Czyżowicz , dr Aleksander Werner

10. Prawo gospodarcze -klasyfikacja Prawo gospodarcze publiczne Prawo gospodarcze prywatne Prawo gospodarcze prof. Wiesław Czyżowicz , dr Aleksander Werner

11. Prawo gospodarcze publiczne ogół norm prawnych regulujących interwencję państwa i jego organów oraz aparatu w sferę gospodarczą Prof. Wiesław Czyżowicz, dr Aleksannder Werner Prawo gospodarcze prof. Wiesław Czyżowicz , dr Aleksander Werner

12. Prawo gospodarcze prywatne regulacja wzajemnych stosunków prawnych o charakterze majątkowym i niemajątkowym między osobami fizycznymi i osobami prawnymi na zasadzie formalnej równości stron Prof. Wiesław Czyżowicz, dr Aleksannder Werner Prawo gospodarcze prof. Wiesław Czyżowicz , dr Aleksander Werner

13. Systematyka Przepisy prawa gospodarczego można odnaleźć w ramach prawa: • konstytucyjnego (np. gwarancje dotyczące wolności gospodarczej) • międzynarodowego (umowy międzynarodowe dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej - np. liberalizacji handlu) • administracyjnego (liczne regulacje dotyczące zasad podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej oraz władczej ingerencji administracji w tę działalność), • karnego (zwłaszcza prawo karne skarbowe) • pracy • finansowego • cywilnego • handlowego • celnego • podatkowego • innych przepisach szczególnych (np. fitosanitarne czy weterynaryjne, etc.) Prof. Wiesław Czyżowicz, dr Aleksannder Werner Prawo gospodarcze prof. Wiesław Czyżowicz , dr Aleksander Werner

14. Źródła prawa gospodarczego - regulacje krajowe konstytucja, ustawy, umowy międzynarodowe, rozporządzenia, akty prawa miejscowego Prof. Wiesław Czyżowicz, dr Aleksannder Werner Regulacje prawne e-biznesu prof. Wiesław Czyżowicz & dr Aleksander Werner Prawo gospodarcze prof. Wiesław Czyżowicz , dr Aleksander Werner

15. Konstytucja RP Rozdz. II Źródła prawa, Art. 87, pkt 1 1/ Konstytucja RP; 2/ Ustawy; 3/ Ratyfikowane umowy międzynarodowe; 4/ Rozporządzenia Prof. Wiesław Czyżowicz, dr Aleksannder Werner Prawo gospodarcze prof. Wiesław Czyżowicz , dr Aleksander Werner

16. Ratyfikowane umowy międzynarodowe §3 Art. 91 Konstytucji RP ...ratyfikowania umowy konstytuującej organizację międzynarodową, prawo przez nią stanowione jest stosowane bezpośrednio, mając pierwszeństwo w przypadku kolizji z ustawami Prof. Wiesław Czyżowicz, dr Aleksannder Werner Prawo gospodarcze prof. Wiesław Czyżowicz , dr Aleksander Werner

17. Źródła wspólnotowego prawa Między nimi istnieją relacje zbliżone do istniejącego w obrębie stosunku prawa konstytucyjnego do prawa zawartego w ustawach zwykłych oraz normach wykonawczych prawo pierwotne prawo wtórne Prof. Wiesław Czyżowicz, dr Aleksannder Werner Prawo gospodarcze prof. Wiesław Czyżowicz , dr Aleksander Werner

18. Prawo pierwotne Trzy kategorie źródeł • traktaty założycielskie • zasady prawne • prawo zwyczajowe System jest nadrzędny wobec prawa wtórnego, które nie może być sprzeczne z prawem pierwotnym Do prawa pierwotnego nie są zaliczane umowy międzynarodowe zawierane przez WE (art. 300 TWE). Zgodnie z orzecznictwem ETS, stanowią poziom pośredni między prawem pierwotnym a prawem wtórnym. Prof. Wiesław Czyżowicz, dr Aleksannder Werner Prawo gospodarcze prof. Wiesław Czyżowicz , dr Aleksander Werner

19. Traktaty założycielskie • Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską • Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej • Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Węgla i Stali - przestał obowiązywać 23 lipca 2002 r. • Późniejsze traktaty: Jednolity Dokument Europejski z 28 lutego 1986 r., Traktat o Unii Europejskiej (Maastricht 1992), Traktat amsterdamski (1997 r.), Traktat z Nicei (2001 r.), Traktaty akcesyjne (2004) Prof. Wiesław Czyżowicz, dr Aleksannder Werner Prawo gospodarcze prof. Wiesław Czyżowicz , dr Aleksander Werner

20. Obowiązywanie prawa pierwotnego • prawo pierwotne obowiązuje wprost państwa członkowskie, a także daje bezpośrednie prawa podmiotom gospodarki rynkowej • czynnik bezpośredniego działania ma miejsce, jeżeli norma nie wymaga zastosowania środków konkretyzujących i jest dostatecznie jasne (selfexecuting), zaś tworząc prawa podmiotowe nie narusza praw podmiotów trzecich. Prof. Wiesław Czyżowicz, dr Aleksannder Werner Prawo gospodarcze prof. Wiesław Czyżowicz , dr Aleksander Werner

21. Źródła wspólnotowego prawa Pierwotne źródła prawa unijnego, to traktaty tworzące EWWS, Euratom i EWG oraz inne podobne akty, w tym Traktat Akcesyjny na mocy którego, m.in..,Polska stała się państwem członkowskim Unii Europejskiej Prof. Wiesław Czyżowicz, dr Aleksannder Werner Prawo gospodarcze prof. Wiesław Czyżowicz , dr Aleksander Werner

22. Prawo wtórne • Podstawą wydawania tych aktów są traktaty lub upoważnienia do wydawania przepisów wykonawczych przez Komisję • art. 249 TWE upoważnia do wydawania aktów prawa wtórnego • Mają one pierwszeństwo przed prawem krajowym i są obowiązujące dla państw członkowskich • Muszą również zostać wprowadzone w życie w wyznaczonych terminach Prof. Wiesław Czyżowicz, dr Aleksannder Werner Prawo gospodarcze prof. Wiesław Czyżowicz , dr Aleksander Werner

23. Prawo wtórne Rozporządzenia • mają zastosowanie ogólne. Są we wszystkich częściach wiążące i obowiązuje bezpośrednio w każdym państwie członkowskim • zbliżone są w ich kondycji prawnej do ustaw jako źródła prawa krajowego • podstawą do ich wydawania jest art. 249 [189] TWE • nie muszą być one w żaden sposób inkorporowane do krajowego systemu prawa • pierwszeństwo norm zawartych w rozporządzeniach przed normami prawa krajowego ― prawo krajowe nie ma zastosowania, jeżeli jest ono sprzeczne z prawem europejskim Prof. Wiesław Czyżowicz, dr Aleksannder Werner Prawo gospodarcze prof. Wiesław Czyżowicz , dr Aleksander Werner

24. Źródła wspólnotowego prawa Akty wtórnego prawa wspólnotowego Rozporządzenia Zgodnie z art. 249 akapit 2 Traktatu Ustanawiającego Wspólnotę Europejską "Rozporządzenie ma zasięg ogólny. Wiąże w całości i jest stosowane bezpośrednio we wszystkich Państwach Członkowskich." Prof. Wiesław Czyżowicz, dr Aleksannder Werner Prawo gospodarcze prof. Wiesław Czyżowicz , dr Aleksander Werner

25. Prawo wtórne Dyrektywy • wiążą odnośnie do zamierzonego celu w odniesieniu do każdego państwa członkowskiego, do którego jest skierowana, zostawiając jednak władzom krajowym wybór formy i środków • zasadniczym ich celem jest harmonizacja, koordynacja oraz konwergencja prawodawstwa państw członkowskich • do ich realizacji przewidziany jest jedynie odpowiedni termin, a w razie jego niedotrzymania istnieją możliwości bezpośredniego powołania się na nią przez podmioty prawa • nie obowiązują, poza wyjątkami, podmiotów krajowych wprost • daje się zaobserwować praktyka, że pewna część dyrektyw sformułowana jest w sposób tak szczegółowy, że właściwie nie pozostawia się miejsca na inicjatywę organów państw członkowskich Prof. Wiesław Czyżowicz, dr Aleksannder Werner Prawo gospodarcze prof. Wiesław Czyżowicz , dr Aleksander Werner

26. Prawo wtórne Decyzje • obowiązują we wszystkich częściach jedynie dla tych podmiotów, które określone są w ich treści • ich adresatem może być zarówno państwo członkowskie, jak i osoba prawna lub fizyczna Prof. Wiesław Czyżowicz, dr Aleksannder Werner Prawo gospodarcze prof. Wiesław Czyżowicz , dr Aleksander Werner

27. Prawo wtórne Zalecenia i opinie • akty nie obowiązujące • pomiędzy zaleceniami i opiniami różnica nie jest zbyt ostra • pierwsze pochodzą głównie z inicjatywy wydających je organów, drugie są powodowane wnioskami innych organów WE lub też państw członkowskich UE • zalecenia i opinie są najczęściej adresowane do państw członkowskich • mogą być jednakże kierowane do podmiotów prywatnych Prof. Wiesław Czyżowicz, dr Aleksannder Werner Prawo gospodarcze prof. Wiesław Czyżowicz , dr Aleksander Werner

28. Pytania? Uwagi? Postulaty i propozycje !!! Prof. Wiesław Czyżowicz, dr Aleksannder Werner Prawo gospodarcze prof. Wiesław Czyżowicz , dr Aleksander Werner

29. Dziękuję za uwagę Prof. Wiesław Czyżowicz, dr Aleksannder Werner Prawo gospodarcze prof. Wiesław Czyżowicz , dr Aleksander Werner

30. K O N T A K T prof. Wiesław Czyżowicz: wesczyz@sgh.waw.pl http://akson.sgh.waw.pl/~wczyzo www.sgh.waw.pl/katedry/kpaifp dr Aleksander Werner: awerne@sgh.waw.pl; www.sgh.waw.pl/katedry/kpaifp konsultacje: poniedziałek 1530 – 1630 Katedra Prawa Administracyjnego i Finansowego Przedsiębiorstw, Budynek S, ul. Batorego 8, s. 8 Prof. Wiesław Czyżowicz, dr Aleksannder Werner Prawo gospodarcze prof. Wiesław Czyżowicz , dr Aleksander Werner