710 likes | 1.81k Views
DERS:5. TERS FONKSİYON ÜSTEL VE LOGARİTMİK FONKSİYONLAR. A. B. a. 1. b. 2. c. 3. 4. d. BİR FONKSİYONUN TERSİ:. birebir ve örten (F(A)=B) bir fonksiyon olsun. f. f -1. şeklinde tanımlanan fonksiyona f fonksiyonunun tersi denir. f. f -1. A. B. a. 1. b. 2. c. 3.
E N D
DERS:5 TERS FONKSİYON ÜSTEL VE LOGARİTMİK FONKSİYONLAR Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akkol
A B a 1 b 2 c 3 4 d BİR FONKSİYONUN TERSİ: birebir ve örten (F(A)=B) bir fonksiyon olsun. f f -1 şeklinde tanımlanan fonksiyona f fonksiyonunun tersi denir. Yard. Doç. Dr. Mustafa Akkol
f f -1 A B a 1 b 2 c 3 4 d Birim fonksiyon Yard. Doç. Dr. Mustafa Akkol
TERS FONKSİYONUN BULUNMASI: Birebir ve örten bir fonksiyonun tersini bulmak için verilen fonksiyonda x yerine y, y yerine x yazılarak bulunan eşitlikten y çekilir. Örnek: 1. y = 3x - 2 fonksiyonunun tersi olan fonksiyonu bulunuz. f fonksiyonu R den R ye birebir ve örtendir. Çözüm: fonksiyonunun tersi olan fonksiyonu bulunuz. f fonksiyonu R den R ye birebir ve örtendir. Çözüm: Yard. Doç. Dr. Mustafa Akkol
TERS FONKSİYONUN GRAFİĞİ: Ters fonksiyonun grafiği esas fonksiyonun grafiğinin y = x doğrusuna göre simetriğidir. Yard. Doç. Dr. Mustafa Akkol
y x Örnek: fonksiyonunun ve tersinin grafiğini çiziniz. Çözüm: Yard. Doç. Dr. Mustafa Akkol
fonksiyonunun ve tersinin grafiğini aynı koordinat sisteminde çiziniz. Örnek: Çözüm: Yard. Doç. Dr. Mustafa Akkol
fonksiyonunun birebir ve örten onduğu en geniş aralıkları bulunuz ve bu aralıklarda fonksiyonun ve tersinin grafiğini aynı koordinat sisteminde çiziniz. Örnek: Çözüm: Yard. Doç. Dr. Mustafa Akkol
Örnek: fonksiyonunun birebir ve örten onduğu en geniş aralıkları ve bu aralıklarda fonksiyonların terslerini bulunuz, bu fonksiyonların ve terslerinin grafiklerini aynı koordinat sisteminde çiziniz. Çözüm: Kareleri eşit olan iki pozitif ve ya iki negatif sayı eşit olacağı için fonksiyonu aralıklarında da birebirdir ve bu aralıklarda tersi tanımlıdır. Yard. Doç. Dr. Mustafa Akkol
ÜSTEL FONKSİYONLAR olmak üzere şeklinde tanımlı fonksiyonlara üstel fonksiyon denir. Üstel fonksiyonlar (0,1) den geçer. olmak üzere önemli uygulamaları olan bir üstel fonksiyondur. Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akkol
ÜSTEL FONKSİYONLARIN GRAFİKLERİ Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akkol
Örnek: Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akkol
Örnek: Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akkol
Örnek: Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akkol
Örnek: Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akkol
Örnek: Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akkol
Örnek: Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akkol
Örnek: Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akkol
eğrisinin kesim noktalarını bulunuz ve grafiklerini çiziniz. ile Örnek: Çözüm: Ayrıca eğrisi noktasından ve eğrisi noktasından geçer. Bu üçer noktaları yardımıyla eğrilerin grafikleri çizilir. Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akkol
Örnek: noktasından geçtiğine göre a kaçtır? Çözüm: Örnek: eğrilerinin kesim noktalarını bulunuz. Çözüm: Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akkol
Örnek: eğrilerinin kesim noktalarını bulunuz. Çözüm: eğrisinin x eksenini kestiği noktaları aratırınız. Örnek: Çözüm: Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akkol
LOGARİTMA FONKSİYONU Üstel fonksiyonlar birebir olduğundan tersleri vardır. fonksiyonunun tersi eşitliğinden y çekilerek bulunur. Ancak bu eşitlikten y’ yi çekmek için kullanabileceğimiz bir matematiksel yöntemi şu ana kadar bilmiyoruz. Bu eşitlikten y’yi çekmek için yeni bir işlem tanımlamak gerekiyor. Bu işlem şeklinde tanımlanır. Buna göre sadece pozitif sayıların logaritması vardır. Logaritma fonksiyonunun tanım kümesi pozitif reel sayılar kümesidir. Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akkol
ÜSTEL VE LOGARİTMİK FONKSİYONLARIN GRAFİKLERİ Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akkol
olmak üzere fonksiyonunda a = e alınırsa yazılır ve e tabanlı bu logaritmaya doğal logaritma denir. fonksiyonunda a =10 alınırsa yazılır ve 10 tabanlı bu logaritmaya bayağı ya da adi logaritma denir. Bazı sayıların yaklaşık adi logaritmaları. Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akkol
Örnek: Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akkol
LOGARİTMA FONKSİYONUNUN GRAFİĞİ Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akkol
Logaritmanın Özellikleri Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akkol
Taban Değiştirme Kuralı Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akkol
veya taban değiştirme kuralı ile Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akkol
Örnek: Örnek: Örnek: Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akkol
Problemler: Aşağıdaki üslü eşitlikleri logaritmalı biçimde yazınız. Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akkol
Ödev: Aşağıdaki eşitliklerden x i bulunuz. Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akkol
Aşağıdaki ifadeleri hesaplayınız. Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akkol
Aşağıdaki ifadeleri ln2, ln3, ln5 cinsinden yazınız. Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akkol