(Centrale) proces sturing/ (Centrale) regie sturing zuiveringen

1. (Centrale) proces sturing/ (Centrale) regie sturing zuiveringen 3 april 2014Hotel Princeville Breda, Princenhagelaan 5, 4813 DA Breda

2. Doel van deze middag • Begrippenkader Helder - centrale regie (en regiekamer) - centrale operating (processturing) -operating lokaal • Argumenten van de keuze uitwisselen we delen dezelfde visie (routekaart 2030)

3. De rol van ICT bij het toekomstig beheer van RWZI’s. (STOWA 2003) • Focus op ICT • Visienotitie: Informatietechnologie rond zuiveringsbeheer (STOWA 2001-10) • Kernvraag: Rol van ICT, voor beheer van RWZI-2010 • RWZI van de toekomst • een architectuur blauwdruk (RAZ) • WIA • WILMA • Etc.

4. Visie:RWZI 2010 is onbemenst en samenwerking staat centraal … met 5 aandachtsgebieden • Kern Taken/Competenties • Goed zuiveren • Mens onafhankelijk • Op afstand • Professionalisering medewerkers, Human Resource Management (HRM) • Verticale integratie • Andere zuiveringstechnologieën • Samenwerking in keten • All-in waterprijs, één waterloket • Sturing waterhoeveelheden • Afhakers voorkomen • Meedenken grootverbruikers + gemeenten • Diensten voor derden • Stimuleren afkoppeling • Schaalvergroting Zuiveringsbeheer • Niet per se fysiek samen gaan • Samenwerking op gebied van: kennis, energie, IT, slib, inkoop, bedrijfsvergelijking • Integraal Logistiek Management (ILM) • PPS projecten (Publiek Private Samenwerking) • Uitbesteden (onderhoud, logistiek) • Gecertificeerde partners • Drijfveer = kwaliteit + kosten • Total Quality Management (TQM) • Van proces naar keten denken • Certificering noodzakelijk • Duurzaam ondernemen • Kwaliteit van medewerkers en organisatie Visie

5. De visie kan leiden tot een volgend toekomst scenario Het zuiveringsbeheer van Nederland vindt in de toekomst (ca. 2010) plaats vanuit 4 centrale meldkamers (Noord, Oost, Zuid en West). Vanuit de centrale meldkamers vindt beheer op afstand plaats van alle in die regio aanwezige RWZI’s, gemalen en transportstelsels.Binnen een centrale meldkamer kunnen de volgende functies worden onderscheiden: • Bedienende wacht: controleren afvalstromen, inspelend op extreme regenval, onverwachte extra lozingen/ vervuilingen, optimaliseren naar energie-verbruik kwaliteit van het effluent, verbruik chemicaliën enz. • Onderhoudswacht: voor monitoring van de werktuigbouwkundige en elektrotechnische installatie, aansturing incidenteel (correctief) onderhoud en coördinatie van het preventieve onderhoud (preventief onderhoud is dan voor 100% uitbesteed), • Calamiteiten team: niet fysiek aanwezig in centrale meldkamer, maar worden wel aangestuurd vanuit de centrale meldkamer. Het calamiteiten team bestaat uit een pool van mensen dat lokaal in actie komt op verzoek van onderhoudswacht of bedienende wacht voor het lokaal oplossen van incidenten in de bedrijfsvoering. Visie

6. Programma 12.00- 13.00 inloop en lunch 13.00: Opening door dagvoorzitter Douwe Jan Tilkema 13.10: 4 Pitches rond proces en regie - Motivering door Vitens- Motivering lokale proces sturing - Motivering centrale proces sturing - Motivering centrale regie sturing 14.30: Pauze 14.50: Inleiding 2e deel (Stellingen) 15.35: Plenaire terugkoppeling uit de groepen 15.50: Samenvatting door dagvoorzitter (wat neem je nu mee naar huis) 16.00: Sluiting Napraten bij de borrel

7. https://www.youtube.com/watch?v=PyMZsYSLeWk

8. Bedrijfsstrategie Centrale Waterverdeling Joukje Keuning 3 april 2014

9. Aantal klanten Aantalaansluitingen Marktaandeel Totale wateromzet (m3) Gemiddeld verbruik per aansluiting Gemiddeld kleinverbruiktarief Aantal medewerkers Productiebedrijven Leidingen in km Aandeelhouders (gemeenten en provincies) Vitens in cijfers 5,4 mln 2,4 mln 31% 350 mln 120 m3 € 1,28 1.700 100 47.500 114 Bedrijfsstrategie Centrale Waterverdeling

10. Strategische focus Leidend, publiek drinkwaterbedrijf: • Kwaliteit • Landelijk en lokaal verankerd • Operational excellence • Innovatie & ondernemerschap • Export van expertise • Duurzame bedrijfsvoering • Mensen centraal Bedrijfsstrategie Centrale Waterverdeling

11. Positionering Projecten Productie Laboratorium CWV Distributie Communicatie Storingseiland Derden Bedrijfsstrategie Centrale Waterverdeling

12. Samenwerking binnendienst Klantcontacten PI data CWV Binnendienst Netbeheer & Levering Social media (human sensor) On-linesensoring Bedrijfsstrategie Centrale Waterverdeling

13. Taken voor CWV • Regievoering op waterverdeling • Productieplan, vergunningen • Planning werkzaamheden • Aangeven setpoints • Afspraken maken met uitvoering • Datamanagement • Waterkwaliteit • Rapportage • Energie • Storingen & wachtdienst Bedrijfsstrategie Centrale Waterverdeling

14. Niveaus Strategisch Tactisch Operationeel Bedrijfsstrategie Centrale Waterverdeling

15. Metafoor Bedrijfsstrategie Centrale Waterverdeling

16. Veranderingen • Van 5 provincies naar 1 waterbedrijf • Van operationeel naar tactisch • Steeds meer data • Social media • Klanten mondiger • Overal toegang tot internet Bedrijfsstrategie Centrale Waterverdeling

17. Toekomst?! Bedrijfsstrategie Centrale Waterverdeling

18. Vertaling in de praktijk • Vanwege schaalgrootte 2 storingskringen binnen CWV • Loslaten • Twee volledig ingerichte CWV ruimtes • Arnhem en Zwolle: back-up • Hier ook calamiteiten ruimtes • Flexibel werken • Overal waar internet verbinding is Bedrijfsstrategie Centrale Waterverdeling

19. Strategische focus – bijdrage CWV • Kwaliteit • Landelijk en lokaal verankerd • Operational excellence • Innovatie & ondernemerschap • Export van expertise • Duurzame bedrijfsvoering • Mensen centraal BedrijfsstrategieCentraleWaterverdeling

20. Vragen? Bedrijfsstrategie Centrale Waterverdeling

21. Processturing op Locatie bij Zuiderzeeland LELYSTAD 3 april 2014

22. Processturing bij ZZL Het volgende wil ik aan u presenteren: • Sturing bij Zuiderzeeland; • Sturingfilosofie Zuiderzeeland; • Vertaling naar afdeling ZG; • Formatie en taakverdeling afdeling ZG; • Werkwijze processturing binnen afdeling ZG; • De resultaten; • Aandachtspunten; • Besparingen in de afvalwaterketen tot 2020.

23. Processturing bij ZZL De sturing bij Zuiderzeeland berust op 2 pilaren: • Lijnsturing • Projectsturing

24. Processturing bij ZZL Sturingsfilosofie Zuiderzeeland: • Er wordt gestuurd op vertrouwen in professionaliteit van medewerker en leidinggevende; 2. In een consequent doorgevoerde opdrachtgever- en opdrachtnemerbenadering; 3. Toegepast in een duidelijke en transparante PDCA-cyclus.

25. Processturing bij ZZL Sturingsfilosofie Zuiderzeeland in concreto: • Verantwoordelijkheden laag in de organisatie; • Fouten maken mag > maar daar wordt van geleerd; • Blijvende ontwikkeling van medew./leidinggevenden; • Aanspreken en aangesproken worden is normaal; • Leidinggevende creëert randvoorwaarden om goed te kunnen werken; • Een ieder staat voor de uitvoering van zijn/haar taak en krijgt hiervoor de benodigde regelruimte; • Relatie tussen opdrachtgever en opdrachtnemer is gelijkwaardig.

26. Processturing bij ZZL Vertaling naar afdeling ZG: • Medewerkers zijn bevoegd en worden verantwoordelijk gesteld om hun taken goed uit te voeren; • medewerkers en leidinggeven willen zich ontwikkelen; • Leidinggevenden creëert randvoorwaarden om goed te kunnen werken;

27. Processturing bij ZZL Vertaling naar afdeling ZG: • Gildeprincipe (meester-leerling): • Technicus A • Technicus B • Technicus C • Technici zijn allround > Beheer en onderhoud niet gescheiden uitgevoerd • Bemande hoofdobjecten (3-5 medewerkers) • Aanstelling procesverantwoordelijke en onderhoudsverantwoordelijke per hoofdobject • Centraal Planvorming

28. Processturing bij ZZL Formatie en taakverdeling afd. ZG: • 2 teams Zuiveringen (22 fte) • Beheer (= proces) en onderhoud 5 zuiveringen, ca. 70 RG, 240 Km persleiding • Beheer en onderhoud ca. 625 Iba’s • Beheer en onderhoud van rioleringen en gemeentelijke RG’s incl. drainages (Zeewolde) • 2 teams (Polder)Gemalen (18 fte) • Beheer en onderhoud 7 hoofdgemalen, 6 ondergemalen, ca. 200 overige objecten • Onderhoud stedelijke waterobjecten

29. Processturing bij ZZL Formatie en taakverdeling binnen afd. ZG: • Centrale Planvorming (12 fte) • Projectvoorbereiding • Plannen beheer en onderhoud • Applicatiebeheer, onderhoudsbeleid en assetmanagement • Conditiebewaking • Systeembeheer TA • Technologie • Contractbeheer • Installatieverantwoordelijke, Atex-coördinatie • Energiebeheer • Innovatie, MJA-3 • Aanbestedingen • Gegevens en informatievoorziening

30. Processturing bij ZZL Werkwijze processturing binnen afdeling ZG: De virtuele regiekamer

31. Processturing bij ZZL

32. Processturing bij ZZL

33. Processturing bij ZZL De resultaten: • Zeer betrokken medewerkers; • die zich verantwoordelijk voelen voor de processen en de objecten; • Goede samenwerking tussen teams Zuiveringen, Gemalen en Planvorming; • Volledige draagvlak bij medewerkers.

34. Processturing bij ZZL De resultaten: • Zuiveringsrendement van 92,3 % • Dalende directe kosten van € 47,- (2009) naar € 45,- (2012) > onder landelijk gemiddelde • Laagste energieverbruik

35. Processturing bij ZZL Aandachtspunten: • Discrepantie • Slibontwatering • Productie biogas • Voldoende niveau procesverantwoordelijken • Goede verbinding blijven houden tussen objecten en de rest van Zuiderzeeland • Planvorming mag gevraagd en ongevraagd advies uitbrengen.

36. Processturing bij ZZL Besparingen in de afvalwaterketen tot 2020: • Samenwerking Zuiveringen en Gemalen • Levensduurverlenging Assets • Implementatie onderdelen Assetmanagement • Meer productie biogas/afname slibproductie • Kostenvermindering door procesoptimalisaties De afgesproken besparingen zal Zuiderzeeland behalen. Wij hopen dit te doen door samenwerking met onze partners in ons gebied.

37. Processturing bij ZZL Vragen?

38. Centrale proces sturing Strategische keuze Waterschap Rivierenland

39. Inhoud presentatie Areaal Aanleiding Strategische keuzes Voordelen Aanbevelingen De brugwachter heeft zijn langste tijd gehad!

41. Aanleiding: Vervanging van verouderde installaties E&A Verbetering informatiesystemen (visie op zuiveringsinformatie) Kostenreductie Zwaardere wettelijke eisen (KRW etc) Optimalisatie van zuiveringsproces Procesgericht werken organisatie Vergrijzing Behoud van kennis

42. Strategische keuzes Uit visie op informatie voorziening (2007): Informatie digitaal Eenmalige opslag/meervoudig gebruik Bediening op afstand Plaats onafhankelijk werken Uit businesscaseiPA 2010: Innovatie in proces, beheer en onderhoud Bedrijfsmatig- en projectmatig werken, toepassen assetmanagement Besparen op materiële en personele kosten Transparant worden in- en externe verantwoording Ontwikkelen naar centrale geïntegreerde (aan)sturing zuiveren en peilbeheer (stapsgewijs)

43. Plaats onafhankelijk werken

44. Bedrijfsmatig werken (lean):

45. Voordelen Zuiveringsbeheer Betere sturing op zuiveringsprestaties Optimaliseren bedrijfsvoering Snellere signalering van verstoringen Reduceren energieverbruik Minder formatie operationeel zuiveringsbeheer

46. Afbakening bediening (processturing) Onder de bediening van de zuiveringstechnische werken wordt verstaan: Alle handelingen nodig voor de proces sturing, proces controle en proces administratie alsmede het schoonhouden van de productielijn met als doel het produceren van effluent van de vereiste kwaliteit.

47. Impact organisatie Nieuwe werkwijze: Meer op afstand, minder in het veld Meer geautomatiseerd, minder handmatig Meer standaard (WSRL-breed), minder maatwerk 24/7 beschikbaarheid

48. Aanbevelingen Creëer een gezamenlijk doel Denk in processen Schep randvoorwaarden: Procesautomatisering Maak rollen helder Train medewerkers Laat medewerkers toepassingen ontdekken Implementeer stapsgewijs Lokaal → centraal → centrale controlekamer Stimuleer uitwisseling binnen- buiten Organiseer “Kaizen” sessies om werkwijze te verbeteren

49. Operations room WSRL