ΗΜΕΡΙΔΑ: « Η Παρατήρηση της γης στην Ελλάδα» 18 Μαΐου 2010 - Εθνικό ‘Ιδρυμα Ερευνών

1. ΗΜΕΡΙΔΑ: «Η Παρατήρηση της γης στην Ελλάδα»18 Μαΐου 2010 - Εθνικό ‘Ιδρυμα Ερευνών Καθ. Χρήστος Ζερεφός Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΤΗΣ ΓΗΣ

2. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ • Το GEO (Group on Earth Observations) είναι ένας διακυβερνητικός οργανισμός ο οποίος αριθμεί 80 χώρες μέλη συμπεριλαμβάνοντας και την Ευρωπαϊκή Ένωση και 53 Διεθνείς Οργανισμούς συμπεριλαμβάνοντας και τους οργανισμούς των Ηνωμένων Εθνών Πηγή:GEO Secretariat

3. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ • Σκοπός του GEO είναι η δημιουργία ενός “συστήματος συστημάτων” ή αλλιώς η δημιουργία του Global Earth Observations System of Systems (GEOSS) σε χρονικό διάστημα 10 ετών (2005 – 2015)

4. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ Το GEOSS έχει ως στόχο να προάγει μέσω ενός συστήματος την καλύτερη δυνατή πληροφορία στους λήπτες αποφάσεων και στους επιστήμονες που σχετίζονται με το περιβάλλον, το κλίμα και τη βιώσιμη ανάπτυξη Οι πληροφορίες που θα παρέχονται θα καλύπτουν τις θεματικές ενότητες: Φυσικές Καταστροφές, Γεωργία και Ερημοποίηση, Υγεία, Ενέργεια, Κλίμα, Νερό, Καιρό και Ατμόσφαιρα, Οικοσυστήματα και Βιοποικιλότητα Το GEOSS είναι μια αναδυόμενη δημόσια υποδομή η οποία διασυνδέει μια διαφορετική σειρά οργάνων και συστημάτων παρατήρησης της γης για την καλύτερη παρακολούθηση των αλλαγών του περιβάλλοντος σε παγκόσμια κλίμακα

5. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ Πηγή:GEO Secretariat

6. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ • Το GEOSS φιλοδοξεί να εδραιωθεί σε όλες τις χώρες καλύπτοντας όλα τα είδη παρατήρησης της γης (in situ, airborne & space based) και να γίνει ένα "σύστημα συστημάτων" • Ο άμεσος στόχος του είναι να κάνει δυνατό το συνδυασμό πληροφορίας από προσωρινά ασύνδετες πηγές, με σκοπό να συναντήσει τις ανάγκες που έχουν οι χρήστες συστημάτων παρατήρησης της γης

7. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ

8. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ Η Ελλάδα συμμετέχει στο GEO από το 2005 αλλά είναι ενεργό μέλος από το 2007, με τη δημιουργία του Ελληνικού Γραφείου GEO http://www.greekgeo.noa.gr Το Ελληνικό Γραφείο GEO εδρεύει στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών Σκοπός του είναι η ενημέρωση της ελληνικής ερευνητικής κοινότητας σχετικά με τις δραστηριότητες του GEO Οργανώνει και προωθεί τη συμμετοχή της Ελλάδας στο GEO με τον καλύτερο δυνατό τρόπο

9. Ο ΠΛΑΝΗΤΗΣ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Η γη είναι ένα πολύπλοκο σύστημα και για να το κατανοήσουμε καλύτερα απαιτούνται δεδομένα από διαφορετικές πηγές παρατήρησης. Πηγή:GEO Secretariat

10. Aura/Aqua/Terra SORCE QuikScat Sage TRMM SeaWiFS SeaWinds Envisat SAC-D/Aquarius UARS ERBS Landsat 7 Grace Jason SAC-C ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Διαφορετικές πηγές δεδομένων μπορούν να εξυπηρετήσουν πολλές και διαφορετικές εφαρμογές. CBERS IKONOS SPOT 4, 5 SPIN-2 Orbview 2, 3 DMC ACRIMSAT EROS A1 ALOS Radarsat Toms-EP QuickBird Πηγή:GEO Secretariat

11. ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΣΥΝΔΕΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ – ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΕ ΔΕΔΟΜΕΝΑ GEO PORTAL • Το GEOportal παρέχει ένα σημείο εισόδου για πρόσβαση σε πληροφορίες καιυπηρεσίες σχετικά με την παρατήρηση της γης. Συνδέεται με ένα σύστημα υπαρχουσών πυλών, εξετάζοντας τις εννέα κοινωνικές περιοχές του GEO σε παγκόσμιο επίπεδο και παρέχει επίσης πληροφορίες σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο για να ενισχύσει την κατανόηση. • Αυτή η συμμετοχή της ESA στο GEO θα δώσει έμφαση σε δεδομένα τηλεπισκόπησης, σε geospatial-στατικά,σε Insitu στοιχεία,πληροφορίες καιυπηρεσίες

13. ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΣΥΝΔΕΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ – ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΕ ΔΕΔΟΜΕΝΑ GEONETCast • Το GEONETCast είναι ένα παγκόσμιο δίκτυο από δορυφορικά δεδομένα που παρέχουν περιβαλλοντική πληροφορία σε μια ευρεία κοινότητα επιστημόνων και χρηστών. • Το GEONETCast αποτελεί στόχο ορόσημο για το GEOSS και σχεδιάστηκε για να θέσει μια μεγάλη σειρά από σημαντικά περιβαλλοντικά δεδομένα στην υπηρεσία των χρηστών σε παγκόσμια κλίμακα.

14. ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΣΥΝΔΕΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ – ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΕ ΔΕΔΟΜΕΝΑ

15. ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΣΥΝΔΕΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ – ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΕ ΔΕΔΟΜΕΝΑ Ακολουθούν τα προϊόντα και οι υπηρεσίες που είναι διαθέσιμα μέσω τουGEONETCast • Meteosat image data • GOES East and West image data • FY-2 image data • Land and Ocean Sea Ice Satellite Application Facility (SAF) products • EUMETSAT meteorological products • NOAA-NESDIS meteorological products • NOAA-NESDIS Ocean colour and sea surface temperature products • VEGETATION products from VITO • MODIS Ocean colour products • In-situ and observational data

16. ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΣΥΝΔΕΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ – ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΕ ΔΕΔΟΜΕΝΑ Ελεύθερη πρόσβαση στο αρχείο της Landsat (USGS-USA) Landsat εικόνες από τη θάλασσα Άραλ στην περιοχή της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, τώρα Ουζμπεκιστάν και Καζακστάν. Οι εικόνες επεξεργάστηκαν από την Αμερικάνικη Γεωλογική Υπηρεσία (USGS) και δείχνουν τις αλλαγές στην περιοχή (από αριστερά προς τα δεξιά ) το 1973, 1987 και το 2000. Πηγή:GEO Secretariat

17. Παραδείγματα δραστηριοτήτων • Hurricane Katrina 2005 • Fires in the Mediterranean region (Italy, Greece) 2007 • Cyclone Nargis, Hurricanes Gustav, Ike 2008 • Bam Earthquake 2003 • Darfur Crisis 2004 • Tsunami Catastrophe 2004/2005 ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΣΥΝΔΕΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ – ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΕ ΔΕΔΟΜΕΝΑ The International Charter on Space and Major Disasters Ενιαίο σύστημα απόκτησης δορυφορικών δεδομένων και διάδοση τους σε περιπτώσεις φυσικών και ανθρωπογενών καταστροφών Μεταφορά δεδομένων σε υπηρεσίες πολιτικής προστασίας και έρευνας

18. ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΣΥΝΔΕΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ – ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΕ ΔΕΔΟΜΕΝΑ Το GEO συνεργάζεται με το International Charter on Space and Major Disasters ώστε όλες οι χώρες μέλη του GEO να έχουν άμεση και ελεύθερη πρόσβαση στους μηχανισμούς του Charter. Η Ελλάδα συμμετέχει σε αυτή τη διαδικασία μέσω του ΕΑΑ.

19. ΕΝΟΠΟΙΗΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΟΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ Energy Climate Agriculture Health Disasters Ενοποίηση συστημάτων διαχείρισης του κύκλου του νερού (WMO,GEWEX, Γαλλία,Ιαπωνία…) Πηγή:GEO Secretariat

20. ΕΝΟΠΟΙΗΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΟΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ Forest Carbon Tracking (Australia, Finland, Japan, Norway, USA, EC, FAO, GOFC-GOLD,CEOS) Παροχή διαφορετικών δορυφορικών δεδομένων από διαφορετικές πηγές Ισότιμη παροχή πληροφοριών Επικύρωση μεθοδολογιών και εργαλείων και ανάπτυξη δυνατοτήτων Εξασφάλιση της καλύτερης δυνατής παροχής δεδομένων. Πηγή:GEO Secretariat

21. ΕΝΟΠΟΙΗΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΟΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ Sand and Dust Storm Warning System To 2006, το WMO δημιούργησε το “Sand and Dust Storm Warning System” πρόγραμμα με στόχο την ανάπτυξη δυνατοτήτων για την καλύτερη πρόγνωση κυμάτων σκόνης και άμμου. Αυτή η δραστηριότητα σχετίζεται με το GEO task “Forecasting Health Hazards in Africa”.

22. ΓΕΝΙΚΑ • Το GEOSS βασίζεται στην εθελοντική συμμετοχή τόσο των χωρών μελών όσο και των οργανισμών • Το GEO δεν αποτελεί ερευνητικό οργανισμό αλλά οργανισμό ομπρέλα με στόχο τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου συστήματος παροχής πληροφοριών • Όλες οι δραστηριότητες του GEOSS είναι αναρτημένες στο διαδίκτυο μέσω του 2009-2011 WorkPlan και όλα τα παραπάνω παραδείγματα αποτελούν μέρος αυτών των δραστηριοτήτων. • Το GEO καλύπτει πολλές εφαρμογές της επιστήμης της Φυσικής. Συνδέει ατμοσφαιρικά δεδομένα από διαφορετικές πηγές δεδομένων με τηλεπικοινωνίες και δίκτυα που αποτελούν άλλο τομέα της φυσικής επιστήμης. Συνδέει την πρόγνωση φυσικών καταστροφών με την άμεση παροχή πληροφορίας μέσω δορυφόρων και τηλεπικοινωνιών με εφαρμογή στους λήπτες αποφάσεων στον τομέα της πολιτικής προστασίας και της υγείας.

23. ΓΕΝΙΚΑ • Η Ελλάδα συμμετέχει στις δραστηριότητες του GEOSS μέσω του Ελληνικού Γραφείου GEO αλλά κυρίως με τη συμμετοχή ελληνικών ερευνητικών κέντρων και πανεπιστημίων στις θεματικές ενότητες του Κλίματος, Υγείας, Διαχείρισης Υδάτων και Συστημάτων παρατήρησης. Συγκεκριμένα: ΕΑΑ, ΕΛΚΕΘΕ, Ακαδημία Αθηνών, Κέντρο Ερεύνης της Φυσικής της Ατμοσφαιράς και Κλιματολογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης – Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών – Τμήμα Γεωλογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών – Τμήμα Φυσικής, Πανεπιστήμιο Κρήτης Εργαστήριο Κλινικής Βακτηριολογίας Παρασιτολογίας, Ζωολογίας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων – Εργαστήριο Ζωολογίας

24. ΓΕΝΙΚΑ • Το GEOSS αποτελεί ένα σύστημα συστημάτων και η ολοκλήρωση αυτού του στόχου θα έχει θετικό ανταπόκρισμα για όλες τις χώρες μέλη, τους λήπτες αποφάσεων, τους ερευνητές. • Όλες οι δραστηριότητες συντονίζονται από τη Γενική Γραμματεία του GEO που εδρεύει στη Γενεύη • H συμμετοχή της Ευρωπαικής ένωσης είναι καθοριστική και συμμετέχει ενεργά στην υλοποίηση των στόχων του GEOSS μέσω του Framework Programme 7 με συγκεκριμένη θεματική ενότητα §6.4 (Environment included Climate Change)