1 / 13

DİL VE ANLATIM

DİL VE ANLATIM. İÇİNDEKİLER:. Anlatımın Özellikleri. Anlatımın Özellikleri. Anlatımın Özellikleri. İyi bir anlatım birçok unsurun bir araya gelmesiyle oluşur. İyi bir anlatımda seçilen konunun, konunun sınırlandırmasının, yazarın amacının, bakış açısının

justus
Download Presentation

DİL VE ANLATIM

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. DİL VE ANLATIM İÇİNDEKİLER: Anlatımın Özellikleri Anlatımın Özellikleri

  2. Anlatımın Özellikleri İyi bir anlatım birçok unsurun bir araya gelmesiyle oluşur. İyi bir anlatımda seçilen konunun, konunun sınırlandırmasının, yazarın amacının, bakış açısının payı kadar anlatımın dil ve biçim özelliklerinin de rolü vardır. Anlatıcı, sözcükleri yerinde kullanmalı, yanlış anlaşılmalara yer vermemelidir. Konuşma dilinde yerel sözcükler kullanıldığından yazılarında yazı (kültür) dilinin sözcüklerini tercih etmelidir. Dili güzelleştirme ve zenginleştirme adına deyim ve atasözlerinden yaralanmalı,argo ve kaba sözlerden kaçınmalıdır. Duygu ve düşüncelerini kısa ve öz bir şekilde vermeli, gereksiz sözcüklerden kaçınmalıdır.

  3. İyi bir anlatımda bulunması gereken özellikler : Anlatım açık ve net olmalıdır. Dilin kurallarına uygun olmalıdır. Karmaşık ve anlaşılması güç cümlelerden kaçınılmalıdır. Dil sade, gösterişsiz ve süssüz olmalıdır. Bunun yanında iyi bir anlatımda bulunması gereken açıklık, duruluk, tutarlılık, akıcılık gibi niteliklere önem vermelidir. İyi bir anlatımın temel nitelikleri şunlardır:

  4. Açıklık:Anlatımın herhangi bir kuşku ya da belirsizliğe yol açmayacak şekilde oluşturulmasıdır. Açıklığın temelinde söz veya yazıların kolay anlaşılması yatmaktadır. Bir yazının açık olması için sözcükler, söz öbekleri, deyimler anlamına uygun olarak kullanılmalı, noktalama işaretleri yerinde kullanılmalıdır. • Akıcılık:Anlatımda herhangi bir duraksamaya yol açacak hiçbir unsura yer vermeme, yazıyı rahat okunacak şekilde yazmaktır. Akıcılık, ahenkli bir anlatımla, söylenmesi kolay sözcüklerin kullanılmasıyla gerçekleşir. Yer yer devrik cümlelere yer vermek de akıcılığı sağlamada önemlidir.

  5. Duruluk (Yalınlık):Duruluk, anlatımda gereksiz sözcüklere yer vermemedir. Duru anlatımda cümleler gereksiz olarak uzatılmaz, cümlede herhangi bir işlevi olmayan sözcüklere yer verilmez. Duygu, düşünce, olay veya durumlar gerektiği kadar sözcükle, eksiksiz bir şekilde anlatılır. Duru anlatımda yazının doğallığını bozan aşırı süslü ifadelere yer verilmez. • Tutarlılık:Tutarlılık, duygu ve düşüncelerin aralarında herhangi bir çelişkiye yer vermeyecek şekilde, birbiriyle uyumlu bir şekilde verilmesidir. Bu açıdan iyi bir metinde cümleler birbirini destekler, daha anlaşılır hâle getirir. Tutarlılık, yazarla okur arasındaki iletişimde temel öğelerdendir. Çünkü metnin okur tarafından kabul edilmesi, düşüncelerin tutarlılığıyla doğru orantılıdır.

  6. Anlatımın Oluşumu • İletişimin doğru gelişebilmesi için anlatımda cümlelerimizin dil bilgisi kurallarına uygun olması ve cümleyi oluşturan sözcüklerin anlamca birbirini tamamlaması gerekir. Buna göre ele alınması gereken özellikler şunlardır:

  7. BAĞDAŞIKLIK:Dil öğelerinin ifade ettikleri husus ve durumlar arasındaki anlam bağıntılarına bağdaşıklık denir. “Yollara daha mahzun bir ıssızlık çöküyordu.” cümlesinde kelimeler anlam olarak birbirini tamamlamıştır. • BAĞLAŞIKLIK:Dil öğelerinin dilbilgisi kurallarına uygun bir şekilde yan yana getirilmesine bağlaşıklık denir.

  8. BAĞDAŞTIRMA:Kelimelerin yeni bir anlam ifade etmek için yan yana gelerek oluşturduğu söz gruplarına bağdaştırma denir. Örnek: Çalı demetleri, ses çıkaran kağnılar • Bağdaştırmalar dilde yaygın olarak kullanılan ifadelerle oluşturulabildiği gibi birbiriyle uyuşmayan kelimelerden de oluşturulabilir.

  9. ALIŞILMIŞ BAĞDAŞTIRMA:Dilde yaygın olarak kullanılan ifadelerle oluşturulan bağdaştırmalardır. Kelimeler ilk anlamlarıyla kullanılırlar.Taş duvar, renkli cam vb. • ALIŞILMAMIŞ BAĞDAŞTIRMA:Birbiriyle uyuşmayan ifadelerden oluşturulan bağdaştırmadır. Kelimeler yan ve mecaz anlamlarıyla kullanılır, imgesel, sanatlı bir anlatım vardır. Dilsiz hayaller, taş kalp, renkli bir anlatım vb.

  10. ÖRNEK ÇALIKUŞU Akşam yaklaşıyor, tepelerin arkasındaki boğazlara karanlık çökmeye başlıyordu. Yol hala bitip tükenmek bilmiyordu. Görünürde ne bir köy hatta ne bir ağaçlık... İçimde yavaş yavaş bir korku uyanıyordu. Ya biz yolumuzun sonuna varmadan gece olursa! Dağ başlarında bir başıma kalırsam!... Reşat Nuri GÜNTEKİN Alışılmamış bağdaştırmalar:ağrı, düşünce, acı hayat Alışılmış bağdaştırmalar:çürük elma, kuşların kanat çırpması, bir köy, bir ağaçlık, yolumuzun sonu

  11. BAĞLAM:Kelime, kelime grubu ya da cümlelerin metinde bulunduğu yere bağlı olarak farklı anlamlar kazanmasına bağlam denir. Örnek: Güneşli soğuk bir gündü. Birbirlerini soğuk bir tavırla selamladılar.”cümlelerinde “soğuk” kelimesi kullanıldığı yere göre farklı anlamlar kazanmıştır. Bağdaşıklığa uyulmamasından kaynaklanan anlatım bozuklukları kelimelerin anlamına uygun kullanılmamasından kaynaklanan anlatım bozukluklarıdır. alakalı anlatım bozukluklarıdır.

  12. Bağlaşıklığa uyulmamasından kaynaklanan anlatım bozuklukları, dilbilgisiyle alakalı kurallara uyulmamasından kaynaklanan anlatım bozukluklarıdır: Yanlış ek kullanılması, gerekli ekin kullanılmaması, özne, nesne, dolaylı tümleç, zarf tümleci, yüklem, tamlayan, tamlanan eksikliği vb.

  13.  SON  • HAZIRLAYAN:Ömer Faruk CANDOGAN • SINIFI:10/A • NUMARASI:1180 • KAYNAKÇA: • www.mahmutsucu.com • has.blogcu.com • www.edebiyatogretmeni.org • www.lisenotlari.com

More Related