NHU CAÀU AÊN UOÁNG CUÛA TREÛ EM ThS NGUYỄN HOÀI PHONG BOÄ MOÂN NHI - Ñ H YD TP HCM

1. NHU CAÀU AÊN UOÁNG CUÛA TREÛ EM ThS NGUYỄN HOÀI PHONG BOÄ MOÂN NHI - Ñ H YD TP HCM

2. Mụctiêu: • Trìnhbàynhucầunănglượngcủatrẻemtheotuổi • Phântíchvaitrò, nguồngốc, sốlượngcầnthiết : Chấtđạm, béo, đường.

3. ÑAÏI CÖÔNG • Cô theå treû em laø cô theå ñang phaùt trieån • Trong nhöõng naêm ñaàu sau sinh, treû phaùt trieån raát nhanh veà theå chaát laãn tinh thaàn do ñoù coù ñeán 30% nhu caàu haøng ngaøy daønh cho söï taêng tröôûng • Muïc tieâu cô baûn cuûa cung caáp chaát dinh döôõng cho treû laø ñaûm baûo söï taêng tröôûng toát nhaát. Dinh döôõng toát laø ñeå : • Phoøng traùnh caùc beänh caáp vaø maõn • Phaùt trieån tieàm naêng theå chaát vaø trí tueä • Taïo neân moät nguoàn döï tröõ ñoái ñaàu vôùi caùc kích xuùc • Muoán treû phaùt trieån toát caàn phaûi coù moät cheá ñoä dinh döôõng khoâng nhöõng ñaûm baûo veà maët soá löôïng maø phaûi caân ñoái veà chaát löôïng

4. NHU CAÀU VEÀ NAÊNG LÖÔÏNG • Nhu caàu naêng löôïng thay ñoåi theo tuoåi vaø caùc tình traïng khaùc nhau cuûa cô theà • Nhu caàu naêng löôïng (treû 6-12 tuoåi) phaân boá nhö sau • Chuyeån hoùa cô baûn (50%) • Taêng tröôûng (12%) • Hoaït ñoäng theå löïc (25%) • Maát qua phaân (8%) • Hieäu quaû nhieät do thöùc aên (5%) • ÔÛ treû nhoû, nhu caàu cho söï taêng tröôûng cao hôn (30%) vaø nhu caàu cho hoaït ñoäng theå löïc thaáp hôn

5. NHU CAÀU VEÀ NAÊNG LÖÔÏNG • Nhu caàu haøng ngaøy Sô sinh – 3 thaùng: 110 Cal/kg/ngaøy 3 – 6thaùng: 100 Cal/kg/ngaøy 6 – 12 thaùng: 100Cal/kg/ngaøy 1 – 3 tuoåi: 95 Cal/kg/ngaøy 3 – 5 tuoåi: 90 Cal/kg/ngaøy 5 – 7 tuoåi gaùi: 85 Cal/kg/ngaøy, trai: 90 Cal/kg/ngaøy 7 – 10 tuoåi gaùi: 67 Cal/kg/ngaøy, trai: 87 Cal/kg/ngaøy • Phaân boá tyû leä Calo giöõa caùc chaát Ñaïm: 13% Ñöôøng: 60% Beùo: 27%

6. NHU CAÀU VEÀ CHAÁT ÑAÏM • Vai troø cuûa chaát ñaïm • Caáu taïo teá baøo • Caáu taïo noäi tieát toá, men • Toång hôïp khaùng theå • 1 g ñaïm cho 4 Kcal • Khi aên thieáu chaát ñaïm seõ bò suy dinh döôõng teo hoaëc phuø, thoaùi hoùa môõ gan, teo caùc tuyeán tieâu hoùa, deã bò beänh nhieãm truøng

7. NHU CAÀU VEÀ CHAÁT ÑAÏM • Nguoàn goác chaát ñaïm • Ñoäng vaät : söõa, thòt, caù, tröùng, toâm, cua, möïc • Thöïc vaät: caùc loaïi ñaäu (nhaát laø ñaäu naønh), nguõ coác Ñaïm thöïc vaät thieáu moät soá acid amin thieát yeáu, do ñoù ñaïm ÑV chieám 50-70% nhu caàu veà ñaïm • Nhu caàu • Treû buù meï: 2g – 2,5 g/kg/ngaøy • 1 – 3 tuoåi: 4g - 4,5g/kg/ngaøy • 4 – 7 tuoåi: 3,5 g/kg/ngaøy • 7 – 12 tuoåi: 2,5 g/kg/ngaøy • Ngöôøi lôùn: 2g/kg/ngaøy

8. NHU CAÀU VEÀ CHAÁT BEÙO • Vai troø chaát beùo: • Cung caáp naêng löoïng döï tröõ • Cung caáp caùc acid beùo, ñaëc bieät acid beùo thieát yeáu. Acid beùo thieát yeáu caàn thieát cho söï taêng tröôûng, caáu truùc naõo, daãn truyeàn thaàn kinh, da, ñieàu hoaø chuyeån hoaù cholesterol, giaûm keát dính tieåu caàu vaø caàn thieát cho söï sinh saûn • Cung caáp caùc sinh toá tan trong lipid: A, D, E, K • Nguoàn goác chaát beùo: • Môõ ñoäng vaät • Daàu thöïc vaät • Bô trong söõa

9. NHU CAÀU VEÀ CHAÁT BEÙO • Nhu cầu 3 – 4g/kg/ngaøy • Daàu thöïc vaät chöùa nhieàu acid beùo khoâng no, deã tieâu hoùa • Chaát beùo ñoäng vaät caàn chieám 50 – 70%, trong toång soá chaát beùo ñöa vaøo

10. NHU CAÀU VEÀ CHAÁT ÑÖÔØNG • Vai troø cuûa chaát ñöôøng • Cung caáp naêng löôïng • Tham gia vaøo quaù trình caáu taïo toá chöùc teá baøo • Tham gia vaøo söï chuyeån hoaù cuûa cô theå • Nguoàn goác chaát ñöôøng • Söõa (lactose) • Ñöôøng mía cuû caûi (saccharose) • Boät (polysaccharide) • Hoa quaû (fructose) • Khaåu phaàn veà ñöôøng • Gaáp 3 – 4laàn chaát ñaïm, 10-12g/kg/ngaøy

11. NHU CAÀU VEÀ NƯỚC • Nhu cầu • 8% daønh cho söï naûy nôû vaø döï tröõ trong teá baøo • 59% daønh cho söï baøi tieát ôû thaän • 33% daønh cho söï ñieàu chænh nhieät ñoä cô theå • Nhu caàu nöôùc cuûa treû em cao hôn cuûa ngöôøi lôùn moät caùch töông ñoái vì: • Nhu caàu chuyeån hoaù cao • Aên nhieàu • Söï coâ ñaëc cuûa thaän keùm hôn nhöng phaûi ñaøo thaûi nhieàu chaát baõ • Söï taêng tröôûng nhanh • Dieän tích da töông ñoái roäng hôn

12. NHU CAÀU VEÀ NƯỚC • Möùc tieâu thuï nuôùc ôû treû em laø 10 – 15% troïng löôïng trong khi ngöôøi lôùn chæ caàn 2 – 4% troïng löôïng • Caùch tính nhu caàu nöôùc • Theo tuoåi: • < 1 thaùng tuoåi: 150ml/kg/ngaøy • 1 – 6 thaùng tuoåi: 120ml/kg/ngaøy • 6 – 12 thaùng tuoåi: 100ml/kg/ngaøy • 1 – 2 tuoåi: 90ml/kg/ngaøy • 2 – 5 tuoåi: 80ml/kg/ngaøy • > 5 tuoåi: 55ml/kg/ngaøy

13. NHU CAÀU VEÀ NƯỚC • Theo theå troïng < 10kg : 100ml/kg/ngaøy >10 – 20kg : 1000ml + 50ml X kg caân naëng >10kg • 20kg : 1500ml + 20ml x kg caân naëng >20kg • Theo Kcal 1 Kcal töông ñöông vôùi 1-1,2ml nöôùc Muoán bieát treû coù ñuû nöôùc hay khoâng, ngöôøi ta thöôøng tính löôïng nöôùc tieåu 24 giôø theo tuoåi laø Soá ml = 600 + 100 (n-1) n laø soá tuoåi

16. NHU CAÀU VEÀ NƯỚC Nguoàn goác nöôùc Do thöùc aên vaø nöôùc uoáng ñöa vaøo Do quaù trình oxy hoùa caùc chaát chuyeån hoùa 100g chaát beùo cho 107g nöôùc 100g ñöôøng cho 55,5g nöôùc 100g ñaïm cho 31g,5 nöôùc

17. NHU CAÀU VEÀ MUOÁI KHOAÙNG Caàn thieát ñeå buø laïi soá muoái khoaùng bò thaûi ra vaø caáu taïo caùc chaát trong cô theå. Vai troø vaø nhu caàu cuûa moät soá muoái khoaùng coøn chöa ñöôïc bieát roõ Nguoàn goác Trong thöùc aên haøng ngaøy coù chöùa ñaày ñuû muoái khoaùng, nhöng phaûi aên thöùc aên ña daïng vì moãi loaïi muoái khoaùng coù nhieàu trong loaïi thöùc aên naøy, nhöng coù ít trong loaïi thöùc aên khaùc

18. NHU CAÀU VEÀ MUOÁI KHOAÙNG Nhu caàu haøng ngaøy Na: 2mEq/kg Ca: 0,3 – 0,6g P: 0,15 – 0,3g Tyû leä Ca/P= 2/1 thì söï haáp thu môùi deã daøng K: 1,5mEq Fe: 1mg

19. NHU CAÀU VEÀ SINH TOÁ Vai troø • Tham gia vaøo quaù trình chuyeån hoùa caùc chaát trong cô theå • Taêng cöôøng söï choáng ñôõ beänh taät Nhu cầu haøng ngaøy • Vit A: 2000 – 5000 UI • B1: 0,6 – 1,6 mg • B12: 1 – 2mg • PP: 6 –16mg • C: 35 – 90 mg • D: 400 UI