Dr. Metin Akbulut

1. Akut İnflamasyon Dr. Metin Akbulut

2. Giriş: • Inflamasyonhasara karşı vaskülarize dokunun dinamik yanıtıdır • Koruyucu bir yanıttır • Hasar bölgesine koruma ve iyileştirme mekanizmalarını getirir

4. Tarihsel Süreç • Cornelius Celsus (M.S. 1 yy.) • Yangıdaki dört kardinal belirti • Rubor kızarıklık • Calor sıcaklık • Tumor şişlik • Dolor ağrı Sıcaklık Kızarıklık Şişlik Ağrı Fonk. kaybı

5. John Hunter (1793) • İskoçyalı cerrah • Yangı hastalık değil, organizma için yararlı bir reaksiyon

6. Virchow • Fonksiyon kaybı (functio laesa) (5.belirti)

7. Julius Cohnheim (1839-1884) • Yangıdaki mikroskobik özellikler • Vazodilatasyon • Kan akımındaki değişiklikler • Ödem • Lökosit göçü

8. Elie Metchnikoff • Fagositoz

9. Paul Ehrlich • Fagositoz • Antikor

10. Thomas Lewis • Yangısal mediatörler (histamin)

11. Zedelenmeye Yanıt: Akut ve Kronik İnflamasyon • İnflamatuvar yanıtın komponentleri • Akut inflamasyondakisolublmediyatörler • Akut inflamasyon • Kronik inflamasyon • İnflamasyonun sistemik etkileri

12. İnflamasyonun komponentleri BAŞLANGIÇ Enfeksiyonlar Kontamine yara Pnömoni Akut hepatit Zedelenmeler SONUÇ Steril yara Doku yanıtıUyaranların temizlenmesi İnfarkt Hastalığın durması Asbestoz/silika Sütürler/implantlar Ya da Toksik nekroz Hastalığın progresyonu Yabancı cisim

13. İnflamasyonun komponentleri • Bağ doku hücreleri: Mast hücreleri, makrofajlar, fibroblastlar • Bağ doku matriksi: Elastik lifler, kollagen lifler, proteoglikanlar • Damarlar: Bazal membrana oturmuş endotel hücreleri ve içindeki nötrofil, bazofil, eozinofil, trombosit, monosit ve lenfositler • Çözünebilir proteinler: Kompleman, pıhtılaşma zinciri, kinin sistemi

14. İnflamasyon nedir ? • İnflamasyon • Ölü hücre ve dokuları hasarlı ortamdan uzaklaştırmak ve hasar verici etkeni ortadan kaldırmaya yarayan koruyucu bir yanıttır • İnflamasyon • parankim hücre rejenerasyonu • skar dokusu gelişimi ile karakterli tamir süreçleri ile yakından ilişkilidir

15. İnflamasyon • Akut • Dk -günler • Sıvı ve protein çıkışı ile karakterli • Nötrofiller (Polimorf nüveli lökositler) • Kronik – haftalar- yıllar • Lenfosit ve makrofajlar- Mononükleer hücreler EKSUDA

16. Akut inflamasyon • Hasara karşı ani ve erken yanıttır • Amaç? Nötrofilleri hasarlı bölgeye en erken şekilde göndermektir • Üç önemli komponenti vardır: 1)Kan akımında lokal artışa neden olan vasküler çap değişiklikleri (Vazodilatasyon) 2)Mikrovasküler yapılarda plazma proteinlerinin dolaşımdan ayrılmalarına olanak veren yapısal değişiklikler (Endoteliyal permeabilite artışı) 3)Lökositlerin mikrosirkülasyondan göç etmesi ve incinme bölgesinde toplanması (Nötrofillerin ekstravazasyonu)

17. Fizyoloji: Solubl mediyatörlerin salınımı Vazodilatasyon Artmış kan akımı Sıvının ekstravazasyonu Hücre göçü (kemotaksis) Hücre metabolizmasında artış Semptomlar: Calor (ısı) Rubor (kızarıklık) Tumor (şişlik) Dolor (ağrı) İnflamatuvar yanıtın komponentleri

18. Sıcaklık artışı Kızarıklık Şişlik Ağrı Fonksiyon kaybı Calor Rubor Tumor Dolor Functiolaesa Akut inflamasyonun 5 klasik lokal işareti

19. Akut inflamasyonun 5 klasik lokal işareti • Lokal bulgulardan sorumlu olan komponentler • Sıcaklık artışı - vazodilatasyon • Kızarıklık - vazodilatasyon • Şişlik – vasküler geçirgenlik • Ağrı – mediatörlerin salınımı/PNL’ler • Fonksiyon kaybı - mediatörlerin salınımı/PNL’ler

20. Vasküler değişikliklerBilinmeli • Vazodilatasyon (kısa süreli vazokonstrüksiyon) • Proteinden zengin sıvının eksüdasyonu • Kan akımında staz • Marginasyon • Emigrasyon/Transmigrasyon

21. Akutİnflamasyon

25. Vasküler permeabilite • Vazodilatasyon, artmış kan akımı • Artmış intravasküler hidrostatikbasınç • Transüda – kan plazmasının ultrafiltratı (az protein) • Kısa sürelive geçicidir • Akut İnflamasyon EKSÜDA • Artmışvasküler permeabilite

26. Vasküler permeabilite • Eksüda - (bol protein ve nötrofiller) • Eksüda akut inflamasyonun karakteristik sıvısıdır • İntravasküler osmotik basınç azalır • İnterstisyel sıvının osmotik basıncı artar • Su ve iyonlar damar dışına çıkar ÖDEM

27. Endoteliyal hücreler daha geçirgen ? • Endoteliyal hücre kontraksiyonu • Junktional retraksiyon • Direkt endoteliyal hasar • Lökosit bağımlı endoteliyal hasar • Artmış sıvı transitozu

30. Lökosit ekstravazasyonu 3 kademeli bir olaydır: • Damar duvarına yaklaşma (marginasyon), yuvarlanma (rolling), yapışma (adezyon) • Endotel hücreleri arasından damar dışına çıkış (transmigrasyon, diapedez) • Reaksiyon alanına göç (kemotaksis)

33. marginasyon yuvarlanma adezyon transmigrasyon selektinler İntegrinler / immunoglobulinler UYARAN kemotaksis

34. Marginasyon • Normal kan akımında – kırmızı ve beyaz kan hücreleri damarın ortasında yer alır • Hücreden fakir plazmaendotele doğru akım gösterir • Kan akımı yavaşlayınca, beyaz kan hücreleri endotel boyunca birikir • Bu “Marginasyon”

35. Nötrofil Marginasyon

36. Yuvarlanma • Selektinler geçici olarak reseptörlere bağlanır • Nötrofiller yapışır ya da yuvarlanırlar

37. Yuvarlanma

38. Sıkı adhezyon

39. Transmigrasyon

41. Kemotaksis • Kimyasal bir uyaranı takip ederek hasarlı bölgeye hareket etme • Kemotaktik faktörler • Komplemankomponentleri • Araşidonik asit metabolitleri (AA) • Solublbakteriyel ürünler • Kemokinler

42. Lökosit Aktivasyonu • Kemokinler aynı zamanda nötrofilleri de aktive eder • AA metabolit üretimi • Lizozomal enzimlerin degranulasyonu ve sekresyonu • Oksidatif hasar • Adhezyon moleküllerinin modulasyonu

43. Fagositoz & Degranulasyon • Fagositoz (yut ve parçala) • Tutun • İçine al • Öldür • Degranulasyon ve oksijen radikalleri ile yutulmuş parça yok edilir.

47. İnflamasyonun Kimyasal Mediatörleri • Plazma kökenli • Dolaşımdaki prekürsörler • Aktive edilmesi gerekenler • Hücre kökenli • Hücre içinde depolanan • Sentez edilen de novo

50. Vazoaktif Aminler • Histamin • Mast hücreleri, bazofiller ve trombositlerde bulunur • Bir uyarana yanıt olarak salınır • Arterioler dilatasyon ve venüler endoteliyal kontraksiyon yapar • interendoteliyal hücre bağlantıları genişler ve damar geçirenliği artmış olur