Ziele ń miejska a transport drogowy

1. Magdalena Kita Polski Klub Ekologiczny Zieleń miejska a transport drogowy

2. Zieleń miejska • Zieleń miejska (wg Ustawy o Ochronie i Kształtowaniu Środowiska) są to zespoły roślinności, znajdujące się na terenach przeznaczonych w planie zagospodarowania przestrzennego na cele wypoczynkowe, zdrowotne i estetyczne, w szczególności parki, zieleńce, zieleń na ulicach placach, zieleń izolacyjną, pracownicze ogrody działkowe.

3. Tereny zielone w mieście to: Typ zieleni Powierzchnia/ha/ Powierzchnia przypadająca na jednego mieszkańca w m2 Parki 315,04 4,27 Zieleńce 326,10 4,41 Zieleń przyuliczna 412,10 5,58 Pozostałe rodzaje zieleni 3774,01 51,00 Ogółem 4827,25 Powierzchnia terenów zieleni w Krakowie w roku 2001 (Wg. „Raport o stanie środowiska naturalnego za lata 1999 – 2001” Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska Urząd Miasta Krakowa, Kraków 2002) • parki • zieleńce • zieleń szlaków komunikacyjnych • zieleń ochronna • pracownicze ogrody działkowe • pnącza • a także: zieleń przycmentarna, rolne łąki, zarośla (łęgi, krzewy) zieleń towarzysząca urządzeniom sportowym, forty, nieużytki zielone, wody otwarte z zielenią.

4. Funkcja techniczna zieleni miejskiej: tłumienia hałasu (główne źródła hałasu w mieście to hałas pochodzący z transportu, i komunikacji i tzw. hałas „podwórkowy”) zapobieganie tworzeniu się zasp śnieżnych na szlakach komunikacyjnych osłona przeciw olśnieniom funkcje znaków ostrzegawczych

5. Odpowiednio posadzone drzewa mogą pełnić funkcje znaków ostrzegawczych

6. Wpływ zieleni na zanieczyszczenia powietrza zieleń miejska wpływa na wyminę gazową w atmosferze zmniejszanie zanieczyszczeń gazowych w powietrzu zmniejszanie zanieczyszczeń pyłowych w powietrzu

7. Wyniki badań różnych autorów dotyczące pochłaniania CO2 i wydalania O2 przezrośliny 1m2 trawnika w okresie wegetacji pobiera 48 do 768 g CO2, a wydziela od 35 do 560g O2 (Zimny, 1978) . hektar zieleni miejskiej wchłania w ciągu 1 godziny ok. 8 kg CO2 (Kawoń, Żmuda,1977). zapotrzebowanie roczne przeciętnego człowieka (o wadze 60 kg) na tlen (182 kg/ rok) może zapewnić fotosynteza zachodząca na 70 m2 powierzchni liści (Ewa Gackiej – Grzesikiewicz, 1976). w jednym okresie wegetacyjnym 1m2 liści drzew produkuje tlen w ilości od 0,33 do 1,10 kg (Myczkowski, 1976).

8. Zmniejszanie zanieczyszczeń gazowych w powietrzu Pas zieleni miejskiej o szerokości 500m 3-krotnie zmniejsza stężenie dwutlenku siarki i siarkowodoru i 75% tlenków azotu (Kawoń i Żmuda, 1977) . Badania przeprowadzone w drzewostanach śląskich wykazały, że zawartość dwutlenku siarki w powietrzu nad koronami drzew jest wyższa o ok. 12% od zawartości w koronach lub poniżej koron(Wójcicka 1971) Średniej wielkości drzewo liściaste w jednym sezonie wegetacyjnym może wchłonąć składniki toksyczne pochodzące ze spalania ok. 130 kg paliwa (Kawoń, Żmuda, 1977) W Warszawie stwierdzono w blaszkach liściowych 60 ppm ołowiu i ponad 15 ppm chromu (Czarnowska, Konecka – Betley, 1984).

9. Zmniejszanie zanieczyszczeń pyłowych • Zwarta dobrze funkcjonująca zieleń zmniejsza trzykrotnie stężenie pyłów zawieszonych w powietrzu(Zimny, 1978). • W otoczeniu tras komunikacyjnych o dużym natężeniu ruchu ciągi roślinne drzew i krzewów mogą pochłaniać ponad 60 % pyłów (Zasady ochrony środowiska w pojektowaniu, budowie i utrzymaniu dróg,1989). • Ilość pyłu zatrzymywanego przez poszczególne gatunki drzew waha się od 0,55 g/m2 dla topoli do 3,39 g/m2 dla wiązu (Kawoń, Żmuda, 1977) • przy 65% pokrycia terenu przez trawnik zmniejsza się zapylenie w warstwie przyziemnej o 95% (Zimny, 1978)

10. Kształtowanie czynników klimatycznych Wpływ na temperaturę powietrza Wpływ na ruch powietrza Należy podkreślić, że według niektórych autorów ulice o stosunku wysokości zabudowy do szerokości ulicy 1:2 i intensywnej zieleni wysokiej są wentylowane głównie na skutek termicznej siły wyporu ciepłego powietrza i spalin gromadzącego się pod koronami drzew. Obecność zieleni wysokiej w takich miejscach utrudnia wentylację ulic (Kotowski, 1984; Chłobowski, Zgud, 1992).

11. Negatywny wpływ transportu na zieleń miejską • Oddziaływanie zanieczyszczeń gazowych na rośliny • Oddziaływanie soli używanych do zwalczania gołoledzi

12. Wnioski Istnieje ścisłe wzajemne oddziaływanie transportu i zieleni w mieście. Odpowiednio zaprojektowana zieleń miejska może poprawiać warunki jazdy, przyczyniać się do eliminacji zanieczyszczeń powietrza powstałych oraz wymiany gazowej. Obserwowany wzrost ilości pojazdów stanowi zagrożenie dla miejskiej zieleni.