BADAN PEMERINTAHAN I: EKSEKUTIF

1. BADAN PEMERINTAHAN I:EKSEKUTIF OLEH: DR. KU HASNITA KU SAMSU MINGGU KETUJUH

2. YANG DIPERTUAN AGONG (YDPA) • Sbg ketua ngr @ Persekutuan • Berperanan ptg berhubung dgn bdn eksekutif (BE) @ Jemaah Menteri • 4 peranan ptg YDPA dlm BE • Per 39 PP – kuasa eksekutif di tgn YDPA, bermakna segala urusan krjn dijlnkan atas nama baginda • Per 40 PP – mentafsir kuasa eksekutif sebenar YDPA • Per 40 (1) PP- dlm mjlnkan tugas2nya (eksekutif), YDPA dikehendaki bertindak atas nasihat Jemaah Menteri @ ats nasihat seorg menteri yg diberikan kuasa oleh Jemaah Menteri • Per 40 (1[a]) PP-(pindaan Perlembagaan)-YDPA mesti bertindak ats nasihat yg diberikan itu

3. Sbg ketua negara, PP melalui Per 40(2[a]) – kuasa lantik PM ats budi bicara • Tetapi YDPA mesti patuh pada amalan biasa demokrasi berparlimen cth: w/pun per 40(2[a]) PP nyatakan bhw YDPA boleh guna budi bicara utk lantik PM, namun perlantikan itu dikehendaki patuh kepada amalan biasa sistem berparlimen • Bermakna YDPA dikehendaki melantik seorg ahli DR yg pd pendapat baginda akn dpt sokongan majoriti di dewan tersebut. • Biasanya org tsbt adalh ketua parti yg tlh memenangi p/raya Parlimen sblm ini. • Per 43 PP- YDPA berkuasa melantik Jemaah Menteri • Per 43(2)-tatacara yg perlu diikuti YDPA dlm hal tsbt: iaitu lantik seorg PM dulu 43(a), lepas itu baru lantik anggota Jemaah Menteri ats nasihat PM Per 43(2[a])

4. Per 40(2[b])- YDPA berhak utk setuju atau tidak permintaan utk bubarkan Parlimen • Ini adalah perkara yg YDPA boleh bertindak berdasarkan budi bicara • Tetapi, biasanya permintaan bubarkan Parlimen adalah atas permintaan PM

5. JEMAAH MENTERI (KABINET) • Latar Sejarah… • Bermula dgn penubuhan Sistem Ahli (SA) 1951 – desak penjajah spy melibatkan org tptn dlm ptdbrn koloni, sbg langkah menuju kemerdekaan & pemerintahan sendiri. • Ssorg yg dilantik dlm SA adlah ibarat seorg menteri. • Bebrp jab. Krjn diletak dibwh jagaan seorg ahli • SA bert/jwb kpd p/jaya Tinggi British • SA berakhir pd Ogos 1955-krnp/raya Persekutuan diadakan utk pilih krjn melalui p/raya • P/raya 1955-Perikatan menang besar • Tunku Abdul Rahman, Ketua Perikatan dilantik jadi Ketua Menteri Malaya pramerdeka • o/itu lahirlah kabinet moden pramerdeka • Bila merdeka 1957, TAR jadi PM Persekutuan Malaya & kabinet pertama yg dibtk ketika itu adalah kabint pertama slps Malaya merdeka • TAR ketuai krjn hingga 1970 • Sejak merdeka & pbtkn Persekutuan Malaysia, - M’sia ada 5 PM

6. Apa itu Kabinet?? • Badan yg berkuasa melaksanakan kuasa eksekutif yg dipegang YDPA • Dasar kabinet adalah tugas yg dilaksanakan oleh jentera ptdbrn krjn di prkt Persekutuan • Diketuai PM & ahlinya2-menteri2 yg pegang portfolio tertentu • Mrk bert/jwb scr kolektif mengenai semua keputusan yg dibuat kabinet • Badan Tertinggi yg bert/jwb mbtk dasar2 pmrthn ngr • Di bawah kabinet, diwujudkan bbrp buah J/kuasa Tetap Kabinet yg dipengerusikan & dianggotai menteri2 • J/kuasa ini bert/jwb bantu kabinet khususnya dlm usaha gubal ssbh dasar yg akn dilaksanakan krjn

7. PERDANA MENTERI • Jwtn paling ptg dlm ngr yg amalkan sistem politik bercorak Demokrasi Berparlimen & Raja Berperlembagaan • Adalah ketua krjn • Bert/jwb memaklumkan kpda YDPA ttg hal ehwal ptdbrn ngr • Dibantu oleh Timb. PM & bbrp org menteri kabinet • TPM- jwtn biasa yg tdk diperuntukkan dlm PP @ mana2 udg2 • TPM akn jlnkan tugasan PM sms ketiadaan PM • Menteri2 akn mengetuai ssbh kementerian dgn memegang satu @ bbrp portfolio tertentu • Bilangan menteri berubah2 mengikut keperluan sms & ditentukan oleh PM • Kuasa PM tdk terhad kpd jwtn rasmi sbg PM shj • Terdapat byk lagi kedudukan rasmi dlm krjn & x rasmi di luar krjn yg boleh menambahkan lagi kuasa & pengaruhnya, spt:

8. Ketua Jemaah Menteri • PM-ketua Jemaah Menteri • Bermakna, PM berkuasa mencalonkan siapa saja utk dilantik oleh YDPA utk sertai kabinetnya • SSorg yg dilantik menganggotai JM biasanya adalah drp org2 yg boleh bekerjasama & menyokong PM • PM pengerusikan mesyuarat JM yg diadakan seminggu sekali • Sbg pengerusi PM boleh menentu & mengawal agenda mesyuarat

9. Ketua Pentadbir Utama • Sbg KPU • Krn semua dasar2 yg diamalkan krjn, termasuk kementerian2 diperturunkan drp pemerintah yg diketuai PM • Berperanan sbgjuru jual ptg dasar2 & program2 secara menyeluruh, bertujuan utk: • Meningkatkan prestasi perkhidmatan awam • Mengubah sikap pegawai perkhidmatan awam • Merapatkan hub sektor awam dengan swasta

10. Ketua Parti Pemerintah • PM semestinya ketua sebuah parti politik. • Dlm sistem demokrasi yg didokong oleh persaingan parti politik, asas utk jadi PMterletak pd kejayaan parti pimpinan beliau memungut kerusi terbanyak dlm p/raya umum • Hakikat inilah yg memudahkan tugas YDPA melantik PM • Dlm hal ini, YDPA tidak perlu guna budi bicara, tetapi mematuhi konvensyen & amalan biasa di mana ketua parti politik yg telah memenangi majoriti kerusi Parlimen dijemput utk menubuhkan krjn • Sejak merdeka, tugas YDPA menjemput ssorg utk jadi PM dan seterusnya menubuhkan krjn adalah mudah krn hingga kini sebuah parti politik berjaya memperolehi kemenangan dgn majoriti yg jelas

11. Pegawai Diplomatik Utama • Hubungan dgn negara luar • PM yg tentukan negara mana yg akn mempunyai hub diplomatik dgn Malaysia, termasuk meletak & menentukan taraf perwakilan di sesebuah ngr luar itu. • Hingga kini, M’sia mempunyai hub diplomatik dgn kbykn ngr luar, kecuali Israel • Peranan Malaysia di Arena Antarabangsa • Juga ditentukan PM • kejayaan Malaysia di arena Antarabangsa bergantung kpd personaliti & kepimpinan seorang PM • 1990, M’sia mula ukir nama di arena a/bangsa krn pimpinan dinamik dan unggul Dr. M • Berbeza dgn kepimpinan sblm ini yg tumpukan usaha menegakkan kedaulatan serta mengukuhkan pbgnn ekon & politik ngr

12. Negarawan & Jurucakap Dunia Membangun • Status negarawan-satu pengiktirafan & penghormatan yg paling tinggi bagi dunia politik, didlm @ luar ngr • Bukan semua PM dpt status ini • 1950-an &1960-an –agak mudah utk dpt status ini, krn isu adalah jelas – penjajahan & pembebasan drpd penjajah • O/itu, bbrp PM dari Dunia ke3 menonjol sbg pejuang kbsn & penentang kuasa penjajah eg, Nehru, Gandhi, Naser, Sukarno & Sun Yat Sen • Keadaan ngr yg aman & bebas- agak sukar utk dpt status negarawan • Namun, b’beza dgn Dr. M-dilihat sbg jurucakap & wira dunia membangun • Persepsi ini wujud ekoran drp peranan aktif yg dimainkannya pada peringkat a/bangsa spt • Pendirian tegas ngr sokong hak & kebebasan Palestin • Membantah sistem Apatheid di Afrika Selatan • Mengkritik sikap talam 2 muka sstgh ngr barat thdp ngr membangun

13. KABINET BAYANGAN • Satu drp ciri ptg sistem demokrasi berparlimen • Di M’sia ciri ini tdk menonjol sgt krn pembangkang lemah, • Di Britain, pembangkan kuat, boleh wujudkan KB – berperanan ptg sbg penyemak tindak-tanduk krjn - bersedia, jika pembangkang menang dan berkuasa, ngr itu sudah mempunyai jentera yg boleh digerakkan dgn pantas – menjamin peralihan kuasa berjalan lancar • KB –jwtn tak rasmi

14. CONTOH PORTFOLIO KB

15. SURUHANJAYA • Membolehkan krjn bergerak scr bebas dlm menjlnkan t/jwb dgn lebih adil, saksama, cekap & berkesan • Tdpt 2 S/J – Tetap & Sementara • S/J tetap spt, SJ pilihanraya & SJ perkhidmatan • SJ sementara – utk menyiasat @ selesaikan masalah & perkara semasa • Diperingkat Krjn Persekutuan – tdpt 4 SJ yg diwujudkan di bwh SJ Perkhidmatan iaitu: • SJ Awam • SJ Perkhidmatan Pelajaran • SJ Pasukan Polis • SJ Perkhidmatan Kehakiman & Udg2 • Pengerusi & ahli2 SJ dilantik YDPA atas nasihat PM setelah berunding dgn MRR • Pentadbiran SJ diketuai seorg Setiausaha (Pegawai Pentadbir Utama SJ)

16. KEMENTERIAN • Utk laksanakan tugas2 eksekutif • Bil kem berubah dari semasa ke semasa • Tdpt 2 jenis kmtrn: • Kementerian yg beroperasi di peringkat Persekutuan – Kem. Hal Ehwal Luar, Kem Pertahanan, Kem Kewangan • Kem yg beroperasi di prkt Persekutuan & Negeri – Kem Pelajaran, Kem Kesihatan, Kem Kerja Raya • Stp kem bert/jwb gubal dasar2 krjn, merancang & menyelaras pelaksanaan rancangan pemb Ekon & sosial yg diletakkan di bwh portfolio ssbh kem • Menteri di Jab Perdana Menteri dikenali sbg menteri tidak berportfolio krn tdk mengetuai mana2 kem tetapi diberikan t/jwb tertentu

17. KETUA SETIAUSAHA NEGARA • Jwtn tertinggi dlm perkhidmatan awam • Dilantik oleh YDPA ats nasihat PM • Tugasnya – keluarkan arahan2 kpd pegawai kem serta jab krjn utk menyelaraskan fungsi semua kem • Bertujuan utk mengelakkan satu tugas yg sama dibuat oleh dua tiga kem • Menjadi SU Jemaah Menteri • Berkuasa mengendalikan segala minit, kertas2 mesyuarat JM • Menentukan segala keputusan yg berkaitan dgn perkhidmatan awam

18. JABATAN • Ditubuhkan utk membantu kem bagi melaksanakan t/jwbnya • Semua jabada cwgn di prkt negeri & daerah • Diketuai seorg Ketua Pengarah • Tetapi terdapat bbrp jab yg diketuai oleh gelaran jawatan yg berbeza spt: Jab Audit diketuai Ketua Audit Negara, Jab PDRM diketuai Ketua Polis Negara • Jab yg mempunyai cwgn diprkt negeri & daerah pula diketuai Pengarah2 Negeri & Pengarah2 Daerah • Jab yg diwujudkan oleh Kem berperanan melaksanakan sebahagian drp perkara & dasar2 yg terletak di bwh ssbh kem tsbt

19. PERBADANAN AWAM • Adalah agensi separa krjn yg diwujudkan utk mengambil alih bbrp bidang tugas yg pernah dilaksanakan oleh jab2 krjn • Terbahagi 2: • Badan Berkanun • Ditubuhkan di bwh Akta Parlimen @ Enakmen Negeri utk menjalankan tugas dgn bebas • Memiliki peruntukan kewangan tersendiri & kuasa autonomi tertentu, ttp bert/jwb kpd kem yg berkenaan • Cth: DBP, MARA, FAMA, MARDI dll • Bdn Tidak Berkanun • Berbentuk syarikat induk yg ditubuhkan utk sst maksud yg luas • Jlnkan perniagaan di dlm & luar ngr • Ada anak2 syarikat • Cth: Perbadanan Nasional (Pernas)