Escultura Grega

1. Escultura Grega Praxíteles e Scopas

2. Contexto histórico Encontrámonos na Grecia Clásica, o berce da nosa civilización. • Grecia está situada na costa sur da península Balcáníca. A súas costas, bañadas polo Mediterráneo, son lugar de reunión de pensadores e matemáticos. O Mediterráneo era o seu particuar ponte hacia outras culturas ás que observaba e coas que comerciaba. • Os Gregos eran un pobo indoeuropeo, pero tamén estaban influidos por outros pobos orientais: Persas, Fenicios, Macedonios, Exipcios. Pero tiñan un carácter propio. • . O mundo grego aparece (según se ten coñecemento) no Século VIII a.C. e formarase pouco a pouco. Ata chegar á Época Clásica á que pertencen estas obras. Aproximadamente S.V. a.C.

3. Para entender a escultura grega ademais temos que ter os seguintes conceptos claros: • son politeístas e antropocentristas (representaban figuras divinas como se fosen humanas, á medida, incluso con sentimentos e males humanos) • ademais, estaban na procura da beleza, da harmonía, que conseguen coa proporción e cos cánones.

4. Caracteristicas xerais da escultura Clásico:( siglo IV-V a.C.) -         Colocación espacial perfecta. -         Contraposto. -         Cálculo matemático, fixación do canon. -         Rostros idealizados. -         Tratamento dos panos mollados. Praxíteles desenvolve a súa obra no“segundo clasicismo”, cun crecente realismo, maior expresión dos sentimentos e un tratamento máis cotiá dos temas relixiosos. Na súa banda, a Scopas considéraselle pre-helenístico.

5. Praxíteles aprox., 390 –330 a.C Periodo clásico • Busca o canon de beleza feminina • Un dos grandes escultores do periodo clásico, empezará a desvelar os camiños que seguirá a escultura helenística: • aumento da expresividade • maior realismo • representación dos sentimentos • e composicións máis dinámicas • Curva praxiteliana (ou esquema en forma de “s”) • Técnica dos panos mollados. • Maior abandono na colocación das figuras • - idealismo + expresividade, realidade • Traballa o bronce e o mármol. • + esfumato – diartrosis na escultura Obras destacadas • Segue o canon de Policleto, e de altura as oito cabezas Hermes co neno Dionisio A Venus de Cnido

6. Hermes co neno Dionisio Lembra!Hermesé o deus menxaxeiro e Dionisio, o deus do viño, é fillo de Zeus e unha princesa de Tebas. Segundo a lenda, ó morrer a nai de Dionisio, Zeus o sacou do ventre maternal e o mantivo xestando na sús coxa. A deusa Hera, lexitima muller e irmá de Zeus, querería vengarse da infidelidade matando ó neno, como xa intentara cos outros bastardos do seu marido. *Praxíteles ve ós deuses como fermosos humanos (carácter antropocéntrico) de formas graciosas, desprovistos de seriedade e maxestade. • *Autor: Praxíteles • *Fecha: aprox. 340 a.C. *Estilo: grego clásico • *Material: mármol *Técnica: Talla *Dimensións: 2,13 m Alt. • localización: orixinaltemplo de Hera, Olimpia. • Hoxe museo arqueolóxico de Olimpia *tema: Escultura de carácter relixioso que representa a Hermes sostendo ó seu irmanastro Dionisio de pequeno. A escena fai referencia a unha parada no camiño a un novo fogar, xa que Hermes, mandado por Zeus, trata de escondelo cativo da muller de Zeus, Hera. O momento exacto da composición é cando o atento Dionisio lle dai unha uva ó neno, que será o deus do viño. (según se cree porque non se conserva o brazo)

7. Hermes co neno Dionisio • *Autor: Praxíteles • *Fecha: aprox. 340 a.C. *Estilo: grego clásico • *Material: mármol *Técnica: Talla *Dimensións: 2,13 m Alt. • localización: orixinaltemplo de Hera, Olimpia. • Hoxe museo arqueolóxico de Olimpia composición • Figura de Bulto redondo que destaca pola súa calidade de moldeado, a flexividad das figuras e a delicadeza das figuras, xa non hai diartrosis, o autor non marca tanto a anatomía, facendoa máis realista. • A curva, xunto ó rostro pulido, outorga á figura un aire melacólico, sonador. • Mencionar que encontramos unha pequena desproporción entre o neno e o adulto. • A famosa curva praxiteliana, que foxe da liña vertical e estática dá lixereza. Despraza o eixe vertical ó neno e ó manto. Onde se apóia gran parte do peso. As pernas non soportan moito peso debido ó contraposto. • Podemos observar a técnica dos panos mollados herdada de Fidias no manto que fai de apoio. • Ainda que non o podamos contemplar nas copias e o orixinal. TÓDALAS OBRAS PRESENTABAN UNHA LIXEIRA POLICROMÍA • Coa curva praxiteliana o corpo forma un “s” invertido.

8. Hermes Dionisio Apoio (manto: panos mollados) Eixe vertical sobre o que recae o peso. Curva praxiteliana. Forma de “s” invertido (na imaxe non apréciase ben porque está xirada. contraposto

9. A Venus* de Cnido (ou Afrodita) Lembra!Afroditaé a deusa do amor e a sexualidade feminina, xunto coa paixón. É de orixe indoeuropeo, noutras culturas tamén é a deusa da fertilidade humana. (a paleolítica Venus de Willendorf). Segundo o mito, Afrodita naceu do semen do membro amputado de Zeus e da espuma das ondas do mar, como representa o cadro renacentista “O nacemento de Venus” de Botticelli. *Praxíteles ve ós deuses como fermosos humanos (carácter antropocéntrico) de formas graciosas, desprovistos de seriedade e maxestade. Nesta ocasión a deusa parece cohibida. • *Autor: Praxíteles • *Fecha: século V a.C. *Estilo: grego clásico • *Material: a orixinal bronce *Técnica: fundición • localización: orixinal • Hoxe *tema: Escultura de carácter relixioso que representa a deusa Afrodita, realizando unha actividade cotiá, deixando unha toalla xusto no momento anterior ó que vaise introducir na auga, ou está a sair do baño. • Esta obra é importantísima, xa que é a primeira representación dun desnudo completo femenino (que era tabú ata entón). • Tamén sera a representación da beleza ideal femenina.

10. A Venus* de Cnido (ou Afrodita) • *Autor: Praxíteles • *Fecha: século V a.C. *Estilo: grego clásico • *Material: a orixinal bronce *Técnica: fundición • localización: orixinalfoi vendida a un pobo de Asia menor • HoxeMuseo Vaticano (Roma) composición • Figura exenta que destaca pola súa calidade de moldeado, a flexividad e a delicadeza das figuras, xa non hai diartrosis, o autor non marca tanto a anatomía, facéndoa máis realista. Primero desnudo feminino aporta o canon de beleza dunha muller. • A deusa móstrase incomoda, mira para outro lado con seriedade e serenidade. Pero non perde a súa sensualidade. • Vemos o traballado do pelo e do tocado, con formas xeométricas. • a técnica dos panos mollados • A famosa curva praxiteliana dá lixereza. A meirande parte do peso repousa na perna dereita ( e a toalla que esconde o apoio, nas copias) tamén hai un contraposto que proporciona movemento. O brazo colocado pola deusa para se tapar (ten un pouco de vergoña) disimula a esaxerada curva da cadeira • Ainda que non o podamos contemplar nas copias e o orixinal. TÓDALAS OBRAS PRESENTABAN UNHA LIXEIRA POLICROMÍA • As dúas esculturas non presentan un denudo compreto xa que ¡LEVAN SANDALIAS!

12. Scopas Periodo clásico Algúns o consideran da transición • Busca a expresión auténtica e frenética. É un escultor compretamente vangardista naquel momento. A pesar de que mantén a meirande parte das características, terá unha nova visión, xa que intenta plasmar o movemento interior, os sentimentos arrebatadores. É pouco coñecido • Curva praxiteliana herdada. (“Maleagro”) • Liña serpentinata. • + esfumato – diartrosis na escultura. Inclusive chegando ó extremo Obras destacadas Outras obras A ménade danzante Maleagro

13. A ménade danzante* ou furiosa* *Autor: Scopas *Fecha: século V a.C. *Estilo: grego clásico *Material: *Técnica: *Dimensións: localización: orixinal. Hoxe Museo de Dresde (Alemaña) *tema: representa a unha ménade, tamén coñecida como bacante. Unha sacerdotisa do deus Dionisio, do viño e as festas, as orxías... A muller, semidesnuda debido ós movementos frenéticos, é representada en plena danza, nun momento eufórico de pleno éxtasis poseida polo deus Dionisio, noutras palabras, borracha. As ménades son as representantes dos espíritos orxiásticos da natureza. O deus Dionisio para os Romanos era Baco, deste nome proveñen “bacante” e “bacanais”.

14. A ménade danzante* ou furiosa* *Autor: Scopas *Fecha: século V a.C. *Estilo: grego clásico *Material: *Técnica: *Dimensións: localización: orixinal. Hoxe Museo de Dresde (Alemaña) composición • Figura de Bulto redondo, que está moi mal conservada, de feito, só hai constancia da figura a partir das rodillas, se houbera máis. Ademais está bastante erosionada. E faltan os brazos. • pelo moi traballado e realista en trenza, ainda que non participa moito do movemento xiratorio da bailarina. • Podemos observar a técnica dos panos mollados herdada de Fidias, nas roupas que poderían parecer rasgadas da euforia. Ou caidas. • É unha escultura feita para ser vista de perfil, desta maneira pódese contemplar a sensación de movemento e desequilibrio dun baile que trata de trasmitir o autor. • O autor conseguíu esa sensación grazas a súa técnica, que será imitada: a “serpentinata” ou “helicoidal”. Na que o eixe central é retorcido formando unha liña desa forma. • Expresión dramática, ou sexa teatral,

16. Por Hita Tenreiro Corral - 2ª Bac. Para: Historia da arte Fecha: 9 de octubro 2008 Fin da presentación • Fontes: Libro Xeráis, Libro Vicens Vives, apuntamentos propios, Diccionario de Léxico de Arte, Libro “MITOLOGIA” do C.I.L. • Fotografía: páx. Web “artehistoria”, fotografías buscadas en google. • Montaxe, ideas, contidos escritos (meirande parte deles): por Hita Tenreiro. Ir ó vocabulario Haz clic na flecha

17. vocabulario Busto. Representación de la parte superior del cuerpo humano: cabeza y cuello y nacimiento de los hombros y del tórax Bulto redondo: cualidad de una figura. Está hecha para ser vista 360ª. También se dice figura exenta Canon. Relación matemática que sirve de módulo o medida entre los elementos que integran cada una de las partes, las partes entre sí y de éstas con le conjunto. El canon para el escultor es como el orden para el arquitecto, así en las esculturas de Policleto o de Lisipo existe un canon o medida entre las partes y el todo. Contraposto. Oposición armónica de las diferentes partes del cuerpo de una escultura, para liberar una parte y dotarla de movimiento. Con esta técnica de colocación espacial, las esculturas de la época clásica griega ganan en sensación de realismo y naturalidad. Dioniso o Dionisos. Dios de la viña, el vino, la inspiración y el delirio místico Escultura. Arte de modelar, de tallar y esculpir en barro, piedra, madera, metal u otra materia, representando de bulto un objeto, real o imaginario, una figura,... Escultura de bulto redondo, o Escultura exenta: Arte plástica que representa a las figuras en sus tres dimensiones, es decir que permite contemplar las figuras desde cualquier punto de vista a su alrededor. Hieratismo. Calidad de hierático: imagen monumental, majestuosa, rígida y contenida. Especialmente se refiere al arte egipcio y, en menor grado, al arte arcaico griego. Idealismo. Tendencia artística que se caracteriza por la búsqueda de la perfección y la superación de los defectos de los modelos individuales. Ejemplo: la estatuaria griega del siglo V a.C. Ménades. Sacerdotisas de Dionisos, representantes de los espíritus orgiásticos de la naturaleza. En el arte clásico se las representa desnudas o con finos velos, desmelenadas, con coronas de yedras, en pleno éxtasis, corriendo o danzando frenéticamente. También llamadas bacantes. Naturalismo. Tendencia artística que representa de la manera más fiel posible a la naturaleza, evitando el idealismo. siguiente

18. vocabulario Técnica de paños mojados. Técnica escultórica que trabaja las telas con naturalidad e intenta crear el efecto de paños pegados al cuerpo permitiendo ver la anatomía que cubren. Ejemplo: Victoria de Samotracia. Volver al inicio Volver al final Anterior vocabulario