250 likes | 812 Views
Haust 2009. Heilaxli. 2. Primer heilaxli (< 50%)xli sem upptk heila:heilavefheilahimnumheilataugum rum vefjum heilans (heiladingli, gl. pinealis)Primary central nervous system lymphoma non-Hodgkin's lymphoma sem er stabundi vi MTK Seconder heilaxli (> 50%)xli sem upptk uta
E N D
1. Haust 2009 Heilaxli 1 Heilaxli 30.09.1030.09.10
2. Haust 2009 Heilaxli 2 Primer heilaxli (< 50%)
xli sem upptk heila:
heilavef
heilahimnum
heilataugum
rum vefjum heilans (heiladingli, gl. pinealis)
Primary central nervous system lymphoma
non-Hodgkin's lymphoma sem er stabundi vi MTK
Seconder heilaxli (> 50%)
xli sem upptk utan heila
3. Haust 2009 Heilaxli 3 Einkenni Hfuverkur
verstur a morgninum
Flog
oftast stabundin
Todds phenomenon
hemiparesis
aphasia Sjnsvisskering
Mlstol
Gaumstol
Vaxandi einkenni
dmigert ekkja todds, hva er a aftur?ekkja todds, hva er a aftur?
4. Einkenni Haust 2009 Heilaxli 4
5. Haust 2009 Heilaxli 5 Primer heilaxli 2% af llum xlum
1/5 af tni brjstakrabbameins
rlegt ngengi
illkynja heilaxli 7.3/100.000
gkynja heilaxli 6.8/100.000
rleg dnartni 4.6/100.000
5 ra lifun 33%
< 14 ra 62%
> 65 ra 4.9%
6. Haust 2009 Heilaxli 6 Oft illkynja benignt sstkl heilastofniOft illkynja benignt sstkl heilastofni
7. Haust 2009 Heilaxli 7
8. Haust 2009 Heilaxli 8
9. Haust 2009 Heilaxli 9 Astrocytisk xli
Low grade astrocytisk xli ea gliomas
aukin fjldi fruma
einsleit ger fruma
infiltratrera neurophil
Anaplastic astrocytoma
atypskir kjarnar
frumuskiptingar
Glioblastoma multiforme
drep
Frumur raa sr jari dreps (pseudopalisading)
aaukning Eina sem vita er a valdi xlum er geislunEina sem vita er a valdi xlum er geislun
10. Haust 2009 Heilaxli 10 Low grade glioma Algengast ungu flki (20-40 ra)
Fyrstu einkenni eru oftast flog
Reyna a greina fr gkynja xlum eins og pilocytic astorcytoma og pleomorphic xanthoastrocytoma
MRI: sst best T2
Geislun
oft gagnleg
ekki of snemma
lgri skammtur (45 ea 50 Gy) betri en hrri (60 ea 65 Gy)
Skurager - umdeild
Krabbameinslyfjamefer kemur ekki a gagni
Lifun 5.6 r (Sviss) Greiningin er MR, n og me kontrast. Ct ekki gott. Ef parietal lobe er kannski beszt a fjarlgja og geisla. Helmingur lowgrade rast yfir high grade. Obs hgeislun getur lka valdi cancer eftir 10-20 rGreiningin er MR, n og me kontrast. Ct ekki gott. Ef parietal lobe er kannski beszt a fjarlgja og geisla. Helmingur lowgrade rast yfir high grade. Obs hgeislun getur lka valdi cancer eftir 10-20 r
11. Haust 2009 Heilaxli 11 Glioblastoma multiforme Algengasta tegund glioma 3 4 / 100.000
Illa afmarka
Einkum stasett heilahvelum
Fyrst og fremst hj flullornum Primer
Sjlfsprottin
Mealaldur 62 r
Yfirtjning ea mutation vitaka epidermal growth factor, p 16 brottfall og mutation gen fyrir phospates og tension homologes
Seconder
Byrjar sem gra I-III astrocytoma
Mealaldur 45 r
Genaberyting p53 og yfirtjning platlet derived growth factor vitaka a.
12. Haust 2009 Heilaxli 12 Tni snareykst 1970. ?betri greining. En af hverju , CT kom 10 rum seinna. ?fjlgun taugalkna.Tni snareykst 1970. ?betri greining. En af hverju , CT kom 10 rum seinna. ?fjlgun taugalkna.
13. Haust 2009 Heilaxli 13 Glioblastoma multiforme Alltaf illa afmarka
Margir mla me extensfri resection
Geislun
Chemotherapa sjaldnast notu
Yfirleitt meiri bjgur essu.Yfirleitt meiri bjgur essu.
14. Haust 2009 Heilaxli 14 Oligodentroglioma Koma oftast fram milli 20 og 40 ra
Oft sj kalkanir CT
sast ratug hefur komi ljs a essi xli svara lyfjamefer
Oftast low grade en illkynja eru einnig til (erfiara a flokka)
Loss of certain alleles
chromosome 1p svara vel lyfjum
chromosome 19p - long survival
Getur lka veri blanda, astrocytomaGetur lka veri blanda, astrocytoma
15. Haust 2009 Heilaxli 15 (verum ekki spur tr histologiu)(verum ekki spur tr histologiu)
16. Haust 2009 Heilaxli 16 Ekki sjanleg klkun essu... Erfitt a sp, er etta infarkt? En T2 snir upphleslu, er a tumorEkki sjanleg klkun essu... Erfitt a sp, er etta infarkt? En T2 snir upphleslu, er a tumor
17. Haust 2009 Heilaxli 17 < 1% primer heilaxla
Venjulega vel afmarkaur hntur heila
Svara sterum oft mjg vel byrjun
Horfur jafn slmar og fyrir glioblastoma multiforme
Oftast B frumu lymphoma
Tni hefur aukin vi HIV Venjulega farandi vxtur heilahimnur
Getur valdi mnucompression
Oftast T frumu lymphoma
18. Haust 2009 Heilaxli 18 Single, solitary, sorry prognosis, ... Vantar 4. essi... fer yfir milnu ( er a illkynja)Single, solitary, sorry prognosis, ... Vantar 4. essi... fer yfir milnu ( er a illkynja)
19. Haust 2009 Heilaxli 19 Meningioma 20% heilaxla; 7.8 /100.000
Upprunnin fr heilahimnum (arachnoid frumum)
Helmingi algengara konum
Mikil upptaka skuggaefnis CT
Horfur gar me ager
Recidf algeng
Sjaldgfara form
meningioma en plaque
malignant meningioma Stasetningin er oft vandamli, ef a er kpubotninum. Yfirleitt egar maur sr etta er v fylgt eftir.Stasetningin er oft vandamli, ef a er kpubotninum. Yfirleitt egar maur sr etta er v fylgt eftir.
20. Haust 2009 Heilaxli 20 Arar tegundir xla taugakerfi Neurofibroma
Sporadic
Neurofibromatosis
type I
type II
Schwannoma
acusticus neurinoma
mnurtur Pituitary adnenoma
bitemporal hemianopia
prolactin etc.
Cranyopharyngioma
bitemporal hemianopia
hydrocephalus (extension inn III ventriculus) NF geta breyst glioblastoma, typa 2 er bilateral accoustic neuroma, ekki mikil haffection.NF geta breyst glioblastoma, typa 2 er bilateral accoustic neuroma, ekki mikil haffection.
21. Haust 2009 Heilaxli 21 Seconder heilaxli > 50% heilaxla hj fullornum eru vegna meinvapa til heila
Meinvrp til MTK
10 30% fullornir
6 10% brn
Primer xli fr:
Lungum 16 20%
Melanoma 7%
Nrum 7 10%
Brjstum 5%
Ristli 1 2%
Krufningar og heilameinvrp
Lungakrabbamein 64%
Brjstakrabbamein 21% Krufingar sna a metastasar eru fleiri en vi hldum. Krufingar sna a metastasar eru fleiri en vi hldum.
22. Haust 2009 Heilaxli 22 Viss xli fara frekar til kveinna sva heilans en nnur
xli fr grindabotni (blruhls- og blrukrbbamein) og xli fr meltingarvegum fara freka fossa post.
Lunga- og brjstakrabbamein fara frekar heilahvelin
a arf a greina heilameinvrp fr primer heilaxlum, skingum, PML, demyelinserandi sjkdmum, heiladrepum ea blingum og fr hrifum meferar eins og dreps eftir geislamefer
Myndgreining er gagnleg en stundum arf snatku Hefur eitthva me blrs a gera. PML: progressive dti me tysabriHefur eitthva me blrs a gera. PML: progressive dti me tysabri
23. Haust 2009 Heilaxli 23 S af hfi er kjr rannskn
Rntgenologisk merki sem hjlpa til vi a greina heilameinvrp fr rum MTK kvillum eru:
Margar lesionir
Stasetning lesiona er mrkum gr- og hvta vefja heila
Vel afmkru
Mikill vasogen bjgur mia vi str lesionar Sterar laga vasogeniskan en ekki cytotoxiskan, kunna mun essuSterar laga vasogeniskan en ekki cytotoxiskan, kunna mun essu
24. Haust 2009 Heilaxli 24 Taka sni egar vafi er a um heilameinvarp s a ra
Ein rannskn greining breyttist hj 6/54 sj. me staka lesion
Primer heilatumor, sking og blgur
80% sjklinga me heilameinvrp eru me ekkt primert xli
25. Haust 2009 Heilaxli 25 Hgt a gera spectroscopiu xlinu, arf a vera aeins strt. a er klin sem greinir milli xlis og infarkts. PET-scan getur snt hyper/hypometabolismi sem gti greint milli benign og malign.Hgt a gera spectroscopiu xlinu, arf a vera aeins strt. a er klin sem greinir milli xlis og infarkts. PET-scan getur snt hyper/hypometabolismi sem gti greint milli benign og malign.
26. Haust 2009 Heilaxli 26