Geografia klasa 1

1. Geografia klasa 1 Wszystko z klasy 1.

2. Spis treści geografia klasa 1: Geografia jako nauka,dyscypliny geografii… slajd 4,5 Skala, mapy slajd 6,7 Ziemia we wszechświecie, układ słoneczny… slajd 8,9 Współrzędne geograficzne slajd 10 Ruch obrotowy i obiegowy Ziemi i jego… slajd 11,12 Strefy oświetlenia Ziemi, nazwy sfer slajd 13 Atmosfera. Składniki klimatu: temperatura slajd 14,15 Atmosfera-ciśnienie i opady slajd 16 Strefowość i astrefowość klimatyczna slajd 17

3. Spis treści c.d. Zasoby wodne na Ziemi-morza i oceany slajd 18,19 Wody podziemne i powierzchniowe slajd 20 Lodowce slajd 21 Budowa wnętrza Ziemi. Skały i minerały slajd 22,23 Dzieje Ziemi. Ukształtowanie powierzchni… slajd 24 Koniec slajd 25

4. Geografia jako nauka, dyscypliny geografii Geografia- nauka badająca powłokę Ziemi, jej przestrzenne zróżnicowanie pod względem przyrodniczym i społeczno-gospodarczym oraz związki, które zachodzą między środowiskiem naturalnym, a gospodarką człowieka. Wyspecjalizowane dyscypliny geografii to: -geografia fizyczna dzieląca się na meteorolgię, hydrologię, oceanonologię, glacjologię, geomorfologię, klimatologię, geografię gleb, biogeografię oraz fito i zoo geografię; -geografia ekonomiczna dzieląca się na geografię przemysłu, rolnictwa, polityki, transportu, społeczną i osadnictwa. Źródła wiedzy geograficznej to: -internet; -leksykony, mapy i atlasy; wróć

5. Geografia jako nauka, dyscypliny geografii c.d. -źródła masowego przekazu; -czasopisma; -przewodniki po miastach; -encyklopedie; -roczniki statystyczne. Czasopisma przyrodniczo-geograficzne: -”Świat wiedzy”; -”Poznaj swój kraj”; -”Ekoświat”; -”Przyroda Polska”; -”Aura”. wróć

6. Skala, mapy Zadanie przykładowe: Na mapie w skali 1:100 000 narysowano kwadrat o boku 5 cm. Oblicz jaką powierzchnię zajmuje ten kwadrat. 1:100 000-skala liczbowa 5cm na mapie 1cm-1000m 1 cm-1 km P=a2 (5 km2) 5 cm-5 km P=25 km2 Odp. Pole kwadratu wynosi 25 km2. Wykresy statystyczne: -wykres słupkowy; -wykres liniowy i słupkowy strukturalny. wróć

7. Skala, mapy c.d. Przykładowe zadanie: Odległość na mapie w linii prostej, między punktami A i B wynosi 11,8 cm. Oblicz odległość rzeczywistą jeżeli mapa jest wykonana w skali 1:750 000. 1:750 000-skala liczbowa 1 cm na mapie odpowiada 7,5 km w skali mianowanej. 11,8 cm odpowiada 88,5 km w rzeczywistości. 11,8 .7,5=88,50 wróć

8. Ziemia we wszechświecie, układ słoneczny, kształt i wielkość Ziemi. Izolinie to linie o jednakowych wartościach. Izoterma to linia łącząca punkty o jednakowych wartości temperatury. Izobara to linia łącząca punkty o jednakowych wartościach ciśnienia. Wszechświat to całość materialnego świata. Ciała niebieskie to umieszczone przedmioty w galaktyce. Teoria heliocentryczna została ułożona przez Mikołaja Kopernika. Planety Układu Słonecznego, a planety typu Ziemia (planety skalne)- Merkury, Wenus, Ziemia, Mars. Planety olbrzymy (gazowe)- Jowisz, Uran, Saturn, Neptun wróć

9. Ziemia we wszechświecie, układ słoneczny, kształt i wielkość Ziemi c.d. Pluton-mała planeta lodowa. Dowody na kulistość Ziemi: -odkrycia geograficzne (wyprawy dookoła Ziemi); -widnokrąg ma kształt okręgu; -obserwacje statków zbliżających się do brzegu; -zmiany wysokości Gwiazdy Polarnej; -fotografie Ziemi z Kosmosu. Wymiary Ziemi jako elipsoidy: -promień biegunowy-6357, promień równikowy-6378; -obwód południkowy 40030, długość równika-40075 wróć

10. Współrzędne geograficzne Południki na mapie oznaczają długość geograficzną, ich maksymalna wartość to 180 st, a ich długość może być wschodnia (E) lub zachodnia (W). Równoleżniki wyznaczają szerokość geograficzną, a ich maksymalna wartość to 90 st. a szerokość może być północna (N) lub południowa (S). Siatka geograficzna to umowny przebieg południków i równoleżników na kuli Ziemskiej, a siatka kartograficzna to południki i równoleżniki zaznaczone na mapie. wróć

11. Ruch obrotowy i obiegowy Ziemi i jego następstwa Obrót słońca: 360 stopni-24 h 15 stopni-1 h 1 stopień-15 min Ruch obrotowy Ziemi to obrót Ziemi dookoła własnej osi z zachodu na wschód w ciągu 24 h. Następstwa ruchu obrotowego: -dzień i noc; -rachuba czasu; -płaszczenie Ziemi na biegunach; -widomy ruch sfery niebieskiej w tym słońca; -działanie siły Coriolisa. wróć

12. Ruch obrotowy i obiegowy i jego następstwa c.d. Ruch obiegowy Ziemi to ruch Ziemi dookoła słońca po drodze zwanej orbitą. Oś Zieminachylona jest do płaszczyzny drogi pod kątem 66,5 stopnia. Z zachowaniem równoległego położonego do poprzedniego położenia. Pełny obieg trwa 365 dni i ok..6 h. Co 4 lata jest rok przestępny który trwa 366 dni. Astronomiczne pory roku: -wiosna-21 marca; -lato-22 czerwca; -jesień-23 września; -zima-22 grudnia. wróć

13. Strefy oświetlenia Ziemi, nazwy sfer Ziemi Strefy oświetleniowe Ziemi: -strefa podbiegunowa północna; -zwrotnik raka; -równik; -zwrotnik koziorożca; -strefa podbiegunowa południowa. Zenit-punkt nad głową obserwatora Nazwy sfer Ziemi: -atmosfera- meteorologia, klimatologia -litosfera- geomorfologia / -biosfera-fito i zoogeografia -hydrosfera- hydrologia, oceanologia / - pedosfera- geografia gleb wróć

14. Atmosfera. Składniki klimatu: temperatura Powłoka krajobrazowa-warstwa Ziemi, w której istnieją obok siebie, wzajemnie się przenikają i oddziałują na siebie powietrze, gleby, rośliny i zwierzęta oraz człowiek. Pogoda-chwilowy stan atmosfery w określonym miejscu i czasie. Klimat-normalny przebieg pogodyustalony na podstawie wieloletnich obserwacji. Warstwy atmosfery: -troposfera; -stratosfera; -mezosfera; -termosfera (jonosfera); -egzosfera. wróć

15. Atmosfera. Składniki klimatu: temperatura c.d. Elementy pogody, klimatu: -temperatura powietrza; -prędkość i kierunek wiatru; -ciśnienie atmosferyczne; -wilgotność powietrza; -zachmurzenie; -nasłonecznienie; -opady atmosferyczne. Na czynniki klimato-twórcze składają się: szerokość geograficzna, wpływ lądów i oceanów, krążenie powietrza i wiatry, prądy morskie (ciepłe i zimne), ukształtowanie powierzchni i wpływ działalności człowieka. Klimat w Polsce jest umiarkowany przejściowy (między klimatem morskim, a kontynentalnym). wróć

16. Atmosfera- ciśnienie atmosferyczne i opady Albedo-zdolność odbijania promieni słonecznych. Największą zdolność odbijania promieni mają śnieg i lód. Wyże i niże baryczne: -wyż baryczny-ośrodek wysokiego ciśnienia miejsce, od którego ciśnienie atmosferyczne zmniejsza się w każdym kierunku; -niż baryczny-ośrodek niskiego ciśnienia miejsce od którego ciśnienie atmosferyczne wzrasta w każdym kierunku. Cyrkulacja powietrza-passaty, antypassaty; Prądy konwekcyjne-ruch wznoszący prowadzący do wyrównania się temperatury, np. ruch materii w obrębie płaszcza Ziemi, ruch mas powietrza.

17. Strefowość i astrefowość klimatyczna Monsun letni-różnice ciśnień nad obszarami lądowymi i morskimi. Monsun wilgotny-wieje od morza w kierunku lądu, a monsun zimowy (suchy) wieje z lądu w kierunku morza. Tajfuny-huraganowe wiatry wiejące w czasie przejścia monsunu letniego w zimowy. Czynniki klimatotwórcze to szerokość geograficzna, wysokość p.n.m , ukształtowanie powierzchni, wpływ rozległych lądów i oceanów, działalność człowieka. Strefy klimatyczne: strefa klimatów równikowych, strefa klimatów zwrotnikowych, strefa klimatów podzwrotnikowych, strefa klimatów umiarkowanych i strefa klimatów okołobiegunowych. wróć

18. Zasoby wodne na Ziemi. Morza i oceany. Wody słone:96,5% Wody słodkie:3,5% Oceany: -Ocean Spokojny:179 mln km2 -Ocean Atlantycki:91 mln km2 -Ocean Indyjski:76 mln km2 -Ocean Arktyczny:15 mln km2 Typy mórz: -otwarte (Północne) -przybrzeżne (Japońskie) -śródziemne (wewnątrz kontynentalne-Bałtyk) wróć

19. Zasoby wodne na Ziemi. Morza i oceany c.d. -międzywyspowe (Jawajskie). Typy wybrzeży: -klifowe i wyrównane; -mierzejowo-zalewowe; -fiordowe i lagunowe; -dalmatyńskie. Ze względu na ciągłość zasilania dzielimy rzeki na: -stałe (Wisła); -okresowe; -epizodyczne. wróć

20. Wody podziemne i powierzchniowe Dział wód-linia rozgraniczająca dorzecze. Starorzecze-staro koryto rzeki. Największymi jeziorami Europy są jeziora: Egejskie, Tyrreńskie i Północne. Jeziora dzielimy na: -naturalne i sztuczne; -polodowcowe i tektoniczne -krasowe, trasowe i przybrzeżne. wróć

21. Lodowce Granica wiecznego śniegu-granica powyżej której więcej śniegu spada niż się go topi w ciągu roku. Podział lodowców: -firn; -lód firnowy; -lód lodowcowy; -lądolody; -czapylodowe; -nunataki; -góry lodowe; wróć

22. Budowa wnętrza Ziemi. Skały i minerały. Budowa wnętrza Ziemi: -jądro wewnętrzne; -jądro zewnętrzne; -płaszcz Ziemi; -skorupa Ziemi. Litosfera jest jedną ze sfer Ziemi (skóra ziemska oraz górna część płaszcza Ziemi). Sejsmologia-nauka umożliwiająca zbadanie wnętrza Ziemi, badająca rozchodzące się w ziemi drgania, fale sejsmiczne. Skała-zespół jednego lub więcej minerałów. Minerał-pierwiastek lub związek chemiczny powstały i występujący w przyrodzie w sposób naturalny. wróć

23. Budowa wnętrza Ziemi. Minerały i skały c.d. Podział skał: -lite (granit); -zwięzłe (less); -luźne (piasek). Skały ze względu na pochodzenie: -magmowe (bazalt); -osadowe (wapień) -przeobrażone (metamorficzne). Zastosowanie i podział surowców mineralnych: -metalurgiczne (chemiczne) np. sól -energetyczne (węgiel kamienny) wróć

24. Dzieje Ziemi. Rozmieszczenie lądów i oceanów, ukształtowanie powierzchni Ziemi Dzieje Ziemi dzielimy na ery i okresy. Orogenezy- (fałdowanie). Procesy geologiczne zmieniające powierzchnię Ziemi: -wewnętrzne-procesy lodotwórcze, ruchy górotwórcze, wulkanizm, trzęsienia ziemi; -zewnętrzne-erozje, wietrzenia, ruchy masowe, akumulacja. Góry fałdowe  ruchy górotwórcze. Wydmy  działalność wiatru. Rumowiska skalne  wietrzenie mechaniczne. Wyrobiska  działalność człowieka. Góry w kształcie stożka  wulkanizm. wróć

25. Wracamy do spisu treści? wróć