SOI 111 İLETİŞİM

1. SOI 111 İLETİŞİM Yrd. Doç. Dr. Abdullah KARAKAYA

2. SUNU PLANI (2007-2008 Öğretim Yılı) 1. İLETİŞİM KAVRAMI 1.1. İletişimin Tanımı ve Önemi (Toplum/Birey) 1.2. İletişim Süreci 1.3. İletişim Türleri 2. SÖZLÜ VE SÖZSÜZ İLETİŞİM 2.1. Sözlü İletişimin Tanımı ve Önemi (Gereği) 2.2. Sözlü İletişim Tekniklerini Uygulama 2.3. Günlük Hayattaki Etkilerini Yorumlama

3. 3. YAZILI İLETİŞİM 3.1. Resmi Yazışmalar (Kurum içi ve Dışı) 3.2. Dilekçe 3.3. İş Mektupları 3.4. Öz Geçmiş Bildirimi 3.5. Özel Amaçlı Yazılar (Form ve Anket) 4. ÖRGÜTSEL İLETİŞİM (MESLEK HAYATINDA İLETİŞİM) 4.1. İletişim ve Yönetim 4.2. İletişim ve Çatışma Yönetimi 4.3. İletişim ve Stres Yönetimi

4. 5. İLETİŞİMDE YARARLI ARAÇLAR 5.1. Grafik İletişim 5.2. BT Destekli İletişim 6. İLETİŞİMDE ÖNEMLİ KONULAR 6.1. Sözlü ve Yazılı İletişim Yeteneğinin Geliştirilmesi 6.2. Mesleki Konularla İlgili Yazışma İlkelerini Uygulatma

5. 7. İLETİŞİMLE İLGİLİ DİĞER KONULAR 7.1. İletişimde Engeller 7.2. İletişim ve Etik 7.3. Zor İnsanlarla İletişim 7.4. Tarihte Lafı Gediğine Oturtanlar 7.5. Etkin İletişim Önerileri 7.6. Etkin İletişimin Yararları 7.7. İyi İletişimin On Kuralı

6. 1. İLETİŞİM KAVRAMI

7. İLETİŞİMİN TANIMI • İletişim;bilgi, fikir, duygu ve düşünceleri kapsayan anlamların, çeşitli araçlarla aktarıldığı süreçtir. • Kısaca anlaşılabilir mesaj üretme ve aktarma sürecidir. • Bu sayede insanlar, gruplar, örgütler ve toplumlar etkileşim ve bilgi akışı sağlarlar. • İletişim; bilgi üretme, iletme, algılama ve geri bildirim sürecidir.

8. İletişim, insanları birbirine bağlayan, onların sosyal bir grup halinde ve uyumlu bir şekilde çalışmalarını sağlayan bir bağdır. • Bu bağ insanları, • Bazen yakınlaştırır, • Bazen uzaklaştırır.

9. İLETİŞİMİN ÖNEMİ (GEREĞİ) • İletişim insanlar için zorunlu bir ihtiyaçtır. • İnsanların birbirlerini anlamaları için gerekli olan bir köprüdür. • Bu köprünün bir ayağında gönderici (kaynak), diğer ayağında alıcı (hedef) bulunur. • Mesajın alıcı tarafından gereğinin yapılması iletişim amacına ulaşıldığını gösterir. • Beni asın ... • İşe alınmakta; sosyal beceriler, bilgisayar, dil ve iletişim becerisi içinde en çok iletişim becerisi aranmakta.

10. ÖNEMİ İLE İLGİLİ ÇEŞİTLİ AÇIKLAMALAR • Hatalı işlemler ve çatışmaları azaltmada yararlı olur • İnsan ilişkilerinde iyiye gidişe katkı sağlar • Değişime uyum sağlamada kolaylaştırıcı rol oynar • Mukavemet gücünde artış sağlar. Keçi Kurt örneği • İşbirliğinin gelişmesi sonucu, ekip çalışmasının artmasına ve verimine katkı sağlar. • (İş bölümü ve uzmanlaşma A. Smith)

11. Toplum bilinci oluşturma:Bir topluma bağlı olma bilinci besleyecek veya destekleyecek bilgi birikimini, bilgi bağını oluşturmak. • Kişilerin toplumsal yaşama (veya olaylara) aktif biçimde katılmalarına yardımcı olma. • Eğitim; bilge kişilerin uzun yıllar boyunca elde ettikleri birikimlerini talep eden kitlelere aktarmasına katkı sağlar.

12. Motivasyon;kişi, grup, örgüt veya toplumun; bunlar için gerekli işlere ve hedeflere isteyerek yönlendirilmelerine aracı/yardımcı olma. • Uyumlaştırma;insan, grup, örgüt veya toplumun diğer insan, grup, örgüt veya toplumlarla eşgüdümlü hareket edebilmelerine yardımcı. • Eğlence; tiyatro, dans, müzik vb. eğlence faaliyetlerine katkı sağlamak.

13. İLETİŞİM SÜRECİ • İletişim sürecini oluşturan temel unsurlar: • Çevre-Durum (Fiziksel ve Sosyal) • Kaynak (Gönderici) • Mesaj • Alıcı (Hedef) • Kanal • Geri-bildirim

14. MESAJI; • KİM - KAYNAK/GÖNDERİCİ • NE İLE - KANAL/ARAÇLAR • KİME - ALICI • NE DERECE ETKİLİ – GERİ BESLEME • OLARAK GÖNDEREBİLMİŞTİR?

15. İLETİŞİM KANALLARI • BİÇİMSEL(FORMEL) KANALLAR - Dikey - Yatay - Çapraz - Örgüt Dışı İletişim • Örneğin; Genel müdür, üretim müdürü, satış müdürü, şefler vb. arasındaki iletişim ile diğer firmalarla yapılan iletişim.

16. BİÇİMSEL OLMAYAN (İNFORMEL) KANALLAR - Dedikodu (Daha çok olumsuz söylenti) - Söylenti - Grup Zinciri (telefon zinciri, mesaj zinciri, e-ileti zinciri/ilgili ilgisiz iletiler) - Personelin arasına karışma. BBC Müdürü ? - Yöneticilerle ilişkiler - Yemek, kokteyl vb. yerlerdeki görüşmeler

17. İLETİŞİM ARAÇLARI • YAZILI İLETİŞİM ARAÇLARI - Duvar gazetesi, dergi, bülten !!! - Broşür ve el kitapları (Dikkat ! Sizi ilgilendiriyor) - İlan tahtası (Dikkat ! Sizi ilgilendiriyor) - Yazılı talimatlar ve raporlar - Öneri sistemi (Dikkat ! Sizi ilgilendiriyor) - Bilgisayara dayalı sistemler (İnternet, İntranet, Extranet, Tele konferans vb.) - Bilgisayara dayalı programlar

18. SÖZLÜ İLETİŞİM ARAÇLARI - Konferans ve seminerler - Karşılıklı görüşmeler - Toplantılar • GÖRSEL-İŞİTSEL İLETİŞİM ARAÇLARI

19. İLETİŞİM SÜRECİNİN İŞLEYİŞİ • Tek Yönlü İletişim;Bu iletişim, mesajın kaynaktan alıcıya, alıcının aktif geri bildirimi olmaksızın yapılan iletişim şeklidir. • Tek yönlü iletişim daha çok, örgütlerde yukarıdan aşağıya doğru mesajların iletildiği bir iletişim biçimidir. • Süreç hızlı işler ve • Daha çokotoriteranlayışın ürünüdür.

20. Çift Yönlü İletişim;Göndericinin, alıcıdan aktif geri bildirim aldığı iletişim şeklidir. Göndericiler ve alıcılar etkileşimlidir. • Süreç yavaş işler yani daha çok (kişi ile) iletişim kurulduğundan zaman kaybı olabilir. • Daha çokdemokratik ve katılımcıanlayışın bir ürünüdür.

21. Formel (Biçimsel) İletişim; Dikey, Yatay, Çapraz ve Örgüt dışı iletişim • Örnekler, … • İnformel İletişim; Dedikodu, Söylenti, Resmi olmayan zincirler, Araya karışma (kaynak yapma), kişisel ilişkiler, yemek, kokteyl vb.

22. İLETİŞİM TÜRLERİ • KULLANILAN YÖNTEME/ARACA GÖRE; • Sözlü İletişim % 35 Yüz yüze • Sözsüz İletişim % 65 Yüz yüze • Yazılı İletişim • Örgütsel İletişim • YÜZYÜZE (SÖZEL VE SÖZSÜZ – Jest, mimik, göz teması, beden dili gibi. ) → • Etki düzeyi yüksektir → (Albayın Mesajı) • (Herkesin içinde ...... – Tabi karıcığım!) (Bazı beden hareketleri ve yüz ifadeleri) • BEDEN DİLİ → Bazı durumlarda çok önemi

23. ÇEŞİTLİ ARAÇLARLA İLETİŞİM → Orta düzeyde etkilidir (Missouri) • YAZIŞMALARLA → Düşük • RESMİ YAZIŞMALARLA → Düşük

24. İÇERİĞİNE GÖRE • Çatışmalı İletişim Bilgi Aktarımı Yok • Yalnızlık Var • Çatışmasız İletişim Bilgi Aktarımı Var • Yalnızlık Var • Empatik İletişim Bilgi Aktarımı Var • Yalnızlık Yok

25. MUHATABA GÖRE; • Kişinin kendisi ile iletişimi • Kişiler arası iletişim • Aile içi iletişim • Grup iletişimi • Örgütsel iletişim • Kitle iletişimi

26. ETKİ-TEPKİ KURAMI; • Buna göre kitle iletişim araçlarının mesajları, ortak uyarıları oluşturmakta • Ortak uyarılarla sağlanan değişiklikler de ortak tepkileri oluşturmaktadır • Mesaj ile tepkinin yönü eş değerdir

27. 2. SÖZLÜ VE SÖZSÜZ İLETİŞİM

28. Sözlü iletişim günlük hayatta konuşma dili olarak ifade edilebilir. • Gönderici ve alıcı arasındaki konuşmanın her türü sözlü iletişimdir. • Sözlü iletişim insanlar arasında çeşitli biçimlerde (yüz yüze, telefonla, vb.) olabilir. • Sözlü iletişim dil ve dil ötesi olmak üzere ikiye ayrılabilir. • Dil ile iletişimde, kişilerin ne söyledikleri, • Dil ötesi iletişimde ise nasıl söyledikleri önemlidir.

29. Sözlü iletişimde Dil oldukça önemlidir. Dil ile ilgili bazı unsurlar şunlardır: • Ses Hacmi (Tonu): Sesin düzeyi • Ses Perdesi: Sesin alçalıp yükseltilmesi • Hız: Konuşma hızı, sözcüklerin yutulması • Kalite: Sesin niteliği (kişiye özgü olarak) • Telaffuz (Şive): Sözcüklerin söyleniş şekli ya da özelliği • Bunu Arapça değil, peltek bir Kafkas şivesiyle, Türkçe söyledi."- R. H. Karay.

30. Stil: Konuşma ya da anlatma tarzı. • En çekici stil, sohbet biçiminde olandır. • Aktif Dinleme: • Geri Bildirim:

31. SÖZSÜZ İLETİŞİM • Sözlü iletişimi destekleyen öğeleri anlatır. Bunlardan başlıcaları şunlardır: • Zaman Dili: Vakit nakittir. Dakik olmak. İnsanların zamana verdikleri önem başta kültürel değerler olmak üzere çeşitli çevresel değişkenlerce etkilenir. • Mekanın Dili: • - Sevdiklerimize yakın durmak, sevmediklerimize uzak durmak - Dostlu ya da statü göstergesi olabilir. Önde ve yüksekte olmak gibi

32. Beden Dili: • - Bedenin Duruşu • - Yüz ifadeleri (mimikler) • - El ve Kol Hareketleri (jestler) • - Giysiler • Renklerin Dili: Renkler, nesneye biçim veren temel unsurlardır. • Renklerin evrensel düzeyde anlamları olabilmektedir. Örneğin: • Bayrağımızdaki kırmızı kan anlamındadır. • Fransız bayrağındaki mavi özgürlük, beyaz eşitlik ve kırmızı kardeşlik anlamındadır. • Yeşil; çevrecilik, dolar vb.

33. 3. YAZILI İLETİŞİM

34. Her türlü yazılı mesaj kullanılarak yapılan iletişim türüdür. • Örneğin; raporlar, iş mektupları, mektuplar, resmi yazışmalar, telefon ve bilgisayar mesajları vb. • Sözlü iletişime göre daha formel bir yapıdadır, üzerinde düzeltme veya değişiklik yapılabilir ve dosyalanarak sürekli korunabilir. • Ancak iletişim daha gecikmeli olarak kurulur. • Devlet yazı ile konuşur!

35. RESMİ YAZIŞMALAR(Kurum içi ve Kurumlar Arası) • DİLEKÇELER • İŞ MEKTUPLARI • ÖZGEÇMİŞ BİLDİRİMLERİ • ÖZEL AMAÇLI YAZILAR

36. T.C. İSTANBUL VALİLİĞİ Bağcılar İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü SAYI :B.08.4.MEM.4.34.03.29.311/11868 15.10.2006 KONU :Adaylık Eğitimi. ...............OKUL MÜDÜRLÜĞÜNE İLGİ :İl Milli Eğitim Müdürlüğünün 08/10/2006 tarih ve 09.911/716 sayılı yazısı. Bakanlığımız Personel Genel Müdürlüğünün 26/09/2006 tarih ve 3155/91111 sayılı 2006/80 nolu genelgesi İl Milli Eğitim Müdürlüğünün ilgi sayılı yazısı ekinde alınarak ilişikte gönderilmiştir.

37. Söz konusu genelgenin aday öğretmenlere imza karşılığı duyurularak, genelgenin 1. maddesi ve 2. maddesi gereğince, pedagojik formasyonu olmayan öğretmenlerin isimleri ve görev yerlerinin 23/10/2006 tarihine kadar Müdürlüğümüz Hizmet içi ve Eğitim Bölümüne bildirilmesi hususunda gereğini rica ederim. Raif TAYFUR Şube Müdürü

38. EKLER: EK-1 : 1 Adet Genelge Örneği. EK-2 : 1 Adet Karar Örneği. DAĞITIM: Gereği: 1-Tüm Resmi Okul Müdürlüklerine 2-Zübeyde Hanım Anaokulu Müdürlüğüne 3-Halk Eğitim Merkezine 4-Ostim Çıraklık Eğitim Merkezine Bilgi: 1-Şube Müdürlüğüne

39. T.C. SAFRANBOLU KAYMAKAMLIĞI Gençlik ve Spor İlçe Müdürlüğü Sayı :B.02.1.GSM.4.78.70.00 02.10.2006 Konu:Cumhuriyet Bayramı Turnuvası. MESLEK YÜKSEKOKULU MÜDÜRLÜĞÜNE SAFRANBOLU 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı kutlama etkinlikleri çerçevesinde Gençlik ve Spor İlçe Müdürlüğümüzce kurumlar arası Masa Tenisi ve Voleybol turnuvası yapılacaktır.

40. Yapılacak olan Cumhuriyet Kupası Masa Tenisi ve Voleybol müsabakaları için her branş için 30.000 YTL katılım ücreti verilecek olup, turnuvaya katılıp katılmayacağınızı 05 Ekim 2006 tarihine kadar bildirmeniz hususunda gereğini rica ederim. İZZETTİN KÜÇÜK Kaymakam DAĞITIM : Gereği : Tüm Kamu Kurum ve Kuruluşları

41. DİLEKÇELER

42. İŞ MEKTUPLARI • Türkiye’de iş mektuplarıyla ilgili şekil yönünden 2 düzenleme bulunmaktadır. 1. TSE 1390 2. Başbakanlık İdareyi Geliştirme Başkanlığının 1994-9 nolu genelgesi TSE 1390’a Uygun İş Mektubu Örneği

43. GELİŞİM TİCARET A.Ş. Karaelmas Cd. No: 24/3 Tel: 4343434 SAFRANBOLU GÜNLÜ Sayı:XX-452 Konu: Siparişler Safranbolu, 03.10.2006 Sayın Ali Ak Deniz Cd. No: 5 Zonguldak

44. Sayın Peker, İlgi: 15.09.2006 tarih ve XX-123 sayılı yazınız Belirttiğiniz yanlışlığın nedeni saptanmış ve ürününüz kargoya verilmiştir. Gecikmeden dolayı özür dileriz. Ürününüzün en kısa sürede elinize geçmesini diler, yeni siparişlerinizi bekleriz. Saygılarımızla GELİŞİM A.Ş. Satış Müdürü Gonca Gül EK: 1 Adet İrsaliye

45. 15.07.2006 Sayın Asım Kuzu İnsan Kaynakları Müdürü Rüya Oteli Belek/Antalya Sayın Asım Kuzu Otelinizde açık olduğu belirtilen kat hizmetleri sorumlusu işine başvuruda bulunmak istiyorum.

46. Sektörde önemli bir yere sahip olan otelinizde, Deneyimli ekibinizle birlikte çalışmak ve Yeteneklerimi kullanabilmek beni mutlu edecektir. Özgeçmişim ekte sunulmaktadır. Saygılarımla Adı Soyadı İmza Adres:

47. ÖZGEÇMİŞ BİLDİRİMLERİ • Adı Soyadı: • Doğum Yeri: • Doğum Tarihi: • Medeni Durumu: • Milliyeti: • Eğitimi: • Mesleki Hedefi: • İlgi alanları: • Etkinlikler-Hobiler: • Bilgi alınabilecek kişiler: • Katıldığı kurslar: • Deneyimi (çalıştığı işler ve Süresi): • Adres: • E-posta: • Telefon:

48. ÖZEL AMAÇLI YAZILAR (FORM VE ANKET) • İşin gerekliliklerine göre değişik türde çeşitli form ve anketlerin; hazırlanması, uygulanması ve değerlendirilmesi ile ilgili genel bilgiler.

49. 4. ÖRGÜTSEL İLETİŞİM (MESLEK HAYATINDA İLETİŞİM)

50. ÖRGÜTSEL İLETİŞİM • İLETİŞİM ÖRGÜTSEL FAALİYETLERİN TEMELİNİ OLUŞTURUR. • BİR ÖRGÜTÜN GÜCÜ, ONUN ÖRGÜTLENME BİÇİMİ VE İLETİŞİM BECERİSİ İLE DOĞRU ORANTILIDIR.