Yard . Doç. Dr. Sevil Büyükalan Filiz sevilb@gazi.edu.tr

1. Yard. Doç. Dr. Sevil Büyükalan Filiz sevilb@gazi.edu.tr Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü AEP Formatör Eğitimi İstanbul, 30 Kasım-06 Aralık 2012

2. Bu dersin kazanımları şunlardır • Ders planının gereklerini yapar. • Anlatım yönteminin önemini açıklar. • Anlatım yöntemini ilkelerine göre uygular • Grup tartışması yönteminin amaçlarını bilir. • Grup tartışması içinde yer alan teknikleri uygular. • Örnek olay yöntemini derslerinde uygular. • Soru cevap yönteminin fayda ve sınırlılıklarını sıralar. • Soru sorma düzeylerine göre uygulamalarında soru sorar. • Altı düşünce şapkasını derslerinde etkinlikle uygular

3. Ders Sunumunun Üç Ögesi Konuya giriş (giriş) Sunuş ve uygulamalar (gelişme) Pekiştirme ve sonlandırma (sonuç)

4. “Konuya Giriş” Ögesine Göz Atalım Dikkatin toplanması Ünite amaç ve içeriğinin aktarılması Konuların gündelik hayatla ve katılımcıların ön öğrenmeleri ile bağlantılandırılması Katılımcıların öğrenme için cesaretlendirilmesi

5. Dikkatin toplanması • Öğrenmeye yönelme(eğitici +öğrenme çevresi+katılımcı) • 50 dak/5 dak • Buz kırma etkinliği – ortama ısınma

6. Dikkat çekmek için • Soru sorma, • Beden dili, ses tonu, • Günlük yaşamdan örnek, • Derse araç-gereçle girmek, • Şekil, resim, grafik kullanmak, • Dramatizasyon, oyun, rol yapma • İlgi çekici bir anekdot anlatabilir

7. Buz kıralım mı? • Şu anda nerede kiminle ve kaç yaşında olmak isterdiniz? • Neden? • Bu programla ilgili olduğunu düşündüğüz 3 kelime söyler misiniz?

8. Ünite amacının ve içeriğinin aktarılması (ısınmadan sonra) • Öğrenme sürecinin çerçevesini çizen ana unsurlar amaç ve içeriktir. • Katılımcı içerik organize edilmelidir. Süreç şu şekildedir. • Amaç ve içerik • Katılımcı ihtiyaç ve beklentileri,istekleri • Eğiticinin uzmanlık alanları • Ders planının içerisine eklemeler

9. Hayatla bağlantı kurmak • Yetişkinlerin öğrenmeye motive edilmesi • Motivasyon bir amaç için bireyi harekete geçiren güçtür. • Eğitim içeriğinin pratik yaşantıları ile ilgisi ortaya çıkartılır. (formatörlükte tartışma tekniklerini kullanabileceksiniz) • Aldıkları eğitimin yaşam kalitelerini arttıracağı belirtilir

10. Cesaretlendirme Yetişkin öğrenmelerinde katılımcılara; Yetişkinlerde öğrenme zorluğu,düşük beklenti geliştirme ve yersiz korkular olabilir. Bu konularda zaten çeşitli bilgilere sahip oldukları Eğitimle birlikte bunları hatırlamış ve düzene sokmuş olacakları Kolayca öğrenecekleri yönünde vurgular yapılmalıdır.

11. Bir dersin özellikleri • Her ders bir bütün olmalıdır. • Her ders yeni şeyler öğretmelidir. • Her dersin bir uygulama alanı olmalıdır. • Her ders öğrenenlerin ihtiyaçlarına uygun olmalıdır. • Her dersin başlangıcı,sunumu ve sonucu olmalıdır. • Her ders standart bir başarı gerektirmelidir.

12. Amaçların yazılması : Konuya ilişkin tek bir genel amacın yazılmasının ders işlemek için yeterli olmayacağı hatırlanmalıdır. Amaçlar, ders sonunda öğrenenin edindiklerinin yalnızca bilgi değil kavrama, uygulama, analiz, sentez değerlendirme ve benzeri düzeyleri kapsayacağı düşünülerek ifadelendirilmelidir.

13. Ders sırasında izlenecek basamakların düzenlenmesi Hazırlık: Bu aşamada öğrencilerin dersi izlemeye hazır hale getirilmesi gerekir.bunun için her şeyden önce öğrenciye Bu konuyu niçin öğrenmeleri gerektiği belirtilmelidir.

14. “Sunuş ve Uygulama” Ögesine Göz Atalım Yeni içeriğin sunulması Aktarılan bilgilerin somutlaştırılması Öğrenilenlerin uygulamaya dökülmesi

15. Sunu: Sunu basamağında öğretilecek noktalar kilit kavramlar halinde yer almalıdır.

16. Sunu • Konular ve alt bölümler • Açık anlaşılır bir dil kullanma • Ön bilgilerle ilişki kurma, • Davranışı ortaya çıkarma etkinlikleri, • Strateji, yöntem, teknik, • Örnekler, • Araç-gereç kullanımı,

17. Sunumda Yardımcı materyaller kullanma OKUDULARIMIZIN %10’NU İŞİTTİKLERİMİZİN %20’SİNİ GÖRDÜKLERİMİZİN %30’UNU HEM GÖRÜP HEM İŞİTTİKLERİMİZİN %50’SİNİ SÖYLEDİKLERİMİZİN %70’İNİ YAPIP SÖYLEDİKLERİMİZİN %90’NI HATIRLARIZ

18. Hedef davranışlar ve Görsel işitsel destek • Bilişsel hedeflerin öğretiminde grafiksel şekiller, kavram haritaları, anlam çözümleme tabloları ve kavram ağları • Duyuşsal hedeflerin öğretiminde filmler, günlük hayatla ilgili resim, çizim ve konu uzmanı insanlar • Davranışsal hedeflerin öğretiminde davranışların sırasını gösteren resim filmler

19. Araç gereçler Hatırlamayı Kolaylaştırır Bilgilerin uzun süreli belleğe nasıl kodlandığı ve saklandığı ile ilgili en önemli kuramlardan biri ikili kodlama (dual coding) bellek kuramıdır. Bu kurama göre bilgi uzun süreli bellekte hem sözel hem de görsel olarak kaydedilir. Dolayısıyla, hem görsel hem de sözel olarak sunulan bilgilerin hatırlanma ihtimali daha yüksektir.

20. Sözel bilgilerin öğretiminde • Bilgilerin gruplandırılması(kavram ve bilgi haritaları ) • Aralıklarla sözel tekrarların yapılması • Sözcüklerin baş harflerinden kısaltmaların yapılması

21. Hareketleri öğretirken • Hareketleri gösteren video izletmek • Otomatikleşinceye kadar bu hareketleri tekrar ettirmek

22. Somutlaştırma • Eğer konu anlatılıyorsa; kavramlara ilişkin • Örnek verme, benzer ve benzer olmayan durumları açıklama • Uzman görüşleri, araştırma sonuçları, • İstatistiksel bilgilerle destekleme

23. Uygulama • Öğrenenin anlamadığını düşündüğünü ve önemli gördüğü noktalar hakkında soru sorar • Öğrenilenlerin hayata geçirilmesi • Eğer öğrenilecek şey bir bilgi ise bilgiyi ölçen soru formları • Davranış ise uygulama yaptırılması • Ünite sonunda yer alan etkinlikler

24. “Pekiştirme ve Sonlandırma” ÖgesineGözAtalım Tekrar, Geribildirim, Düzeltme ve pekiştirmeler Sunumu sonlandırma

25. Tekrar • Sununun son bölümünde eğiticinin yapacağı vurgular ve temel bilgi beceri ve davranışların tekraren sunulmasıdır.

26. Geri bildirim • Öğrenenin yaptığı davranış hakkında ona bilgi vermek. • Bu aşamada çeşitli sorular sormak ve alınan cevaplara göre yanlış ve eksik bilgileri düzeltici geri bildirimlerde bulunmak •     Yönlendirici, •     Güdüleyici, • Pekiştirici

27. Pekiştirme Bir davranışın ileride tekrarlanma olasılığını arttırmaya pekiştirme uyarıcılara ise pekiştireç denir.

28. Sonlandırma • Her sunumun sonunda konunun bütün içindeki yeri ve gelinen nokta ifade edilir sonraki oturumlarda işlenecek konular belirtilir.

29. DERS PLANI ÖRNEĞİ Ders: Süre: Konu: Amaç:

30. DERSİN İŞLENMESİYLE İLGİLİÖĞRETİCİYE İPUÇLARI İPUÇLARI

31. Öğrenim sürecini kısaltma yolları • Konuyu bilmek • Öğrencinin ilgisini çelmek • İşlemleri basitleştirmek • Her bir fikri tek tek ve mantıklı bir sıra ile vermek • Bütününü resmetmek • Öğrenciyi düşündürmek • Hareketli olmak

32. İŞLEMLERİ BASİTLEŞTİRMEK İşlemleri basitleştirmenin 2 yolu vardır. • Basit kelimeler kullanmak • Karmaşık şeyleri öğrencinin anlayacağı günlük şeyler ile açıklamak

33. BİLGİYİ BÜTÜN OLARAK VERMEK Öğretmen her bir fikrin bütüne ne kattığını öğrencinin görmesini sağlamalıdır.Böylece anlatılan konu daha çok akılda kalıca olur.

34. ÖĞRENCİYİ DÜŞÜNDÜRMEK Öğrenciyi düşündürmenin 3 yolu vardır. • Soru sormak • Tartışma yaratmak • Yaptırma

35. Eğitim ÖğretimYöntemleri Strateji, dersin hedeflerine ulaşmayı sağlayan oldukça genel bir yaklaşımdır. Strateji içeriğin seçimi örgütlenmesi ve öğretim yöntemlerinin belirlenmesi gibi süreci içerir.

36. Yöntem,öğrenme ünitesinin hedeflerini gerçekleştirmek amacıyla teknikleri,içeriği,araç gereç ve kaynakları ilişkili biçimde hizmete sunan öğretme yoludur. • Teknik ise,öğretim materyallerini sunmada ve öğretim etkinliklerini yapılandırmada izlenen özel bir yoldur.Aynı hedefi gerçekleştirmek üzere bir çok tekniğin bütünlük oluşturacak şekilde bir arada sunulması yöntemi oluşturur.

37. Yöntemin Seçimini Etkileyen Faktörler • Öğretmenin yöntem konusundaki becerisi • Zaman (süre kısa ise klasik yöntemler-uzun ise öğrenci merkezli yöntemler) • Fiziksel imkanlar(spor salonu-laboratuar-bil.dershanesi) • Maddi imkanlar (gezi-gözlem) • Öğrenci grubunun büyüklüğü (küçük gruplarda öğrenci-büyük gruplarda öğretmen merkezli) • Kazandırılacak hedef davranışlar

38. AnlatımYöntemi Anlatım eğiticinin bilgilerini, pasif bir şekilde oturarak dinleyen öğrencilere otokratik bir biçimde ilettiği geleneksel bir yöntemdir

39. Kullanıldığı yerler: • Derse giriş yaparken, • Konuyu özetlerken, • Konuyla bilgi aktarırken, bir konuya ilgi çekmek • Sunuş yoluyla öğretim stratejisinin kullanımında , • Bilgi düzeyindeki davranışların kazandırılmasında

40. Anlatım Yöntemi Özellikleri; • Yeni bir konuya başlarken • Aynı anda çok sayıda kişiye bilgi aktarılır, • Dinleyenler konuyla ilgili organize bir görüş kazanırlar, • Öğrencilere kısa zamanda çok bilgi verilir, • Kalabalık gruplara bilgiyi kısa sürede vermek için • Not alma becerilerini geliştirir

41. Anlatımın etkili olması için; • Sesi, beden dilini iyi kullanma, • Resimler,modeller ve diğer görsel-işitsel araçlarla anlatımı zenginleştirme • Anlatım sırasında sorulardan yararlanarak "kuru" anlatımdan sakınma • Dinleyicileri gözleme Anlatılan konunun yazılı bir özetini dağıtma. Anlatım sonunda konunun daha açık duruma gelmesi için vızıltı grupları ya da diğer küçük grup çalışmaları düzenleme.

42. ANLATIM YÖNTEMİNİN TEKNİKLERİ • Takrir(Düz Anlatım) • İnformal Öğretmen Konuşması • Brifing(sunu) • Demeç(Basın açıklaması) • Söylev(nutuk) • Konferans

43. Brifing(Sunu) Bir kurumun yapısı ve işleyişinin ayrıntıları hakkında ilgili kurula ya da yöneticiye bilgi vermek amacıyla kısa ve öz olarak yapılan bir sözel iletişim türüdür.

44. Söylev(Nutuk) Herhangi bir konu hakkında bir kişinin, duyuşsal yönü baskın olarak ve dinleyicileri coşturmak amacıyla yaptığı bir konuşma türüdür. Örnek: Anma günlerinde günün anlam ve önemi üzerinde yapılan konuşmalar.

45. KONFERANS • Bilim ve sanat konularında yazar,bilim adamı, sanatçı ve düşünürlerin bir konu hakkında derin bilgisi,görüşleri olan kimselerin,özel toplantılarda dinleyicilerine karşı düşüncelerini, bilgilerini açıklamak,öğretmek amacıyla yaptıkları konuşma türüdür.

46. Bir konu hakkında, halkı ve basını bilgilendirici konuşma türü. Demeç (Basın Açıklaması)

47. ÖRNEK OLAY İNCELEMESİ • Örnek olay incelemesi, katılımcıların sorunlu bir olaya aktif bir şekilde katılmalarını gerektiren bir yöntemdir. • Konusu, gerçek ya da gerçeğe yakın sorunlu bir olay olabilir • Tıp, hukuk ve sosyal bilimlerde sıklıkla kullanılır.

48. YÖNTEMİN FAYDALARI • Örnek olay yönteminin en büyük yararı katılımcıların bildiklerini uygulama fırsatı sağlamasıdır. • Katılımcıların belli bir sorunla ilgilendikleri için ilgi ve güdüleri yüksektir.

49. YÖNTEMİN FAYDALARI • Özelikle sosyolojik ya da psikolojik bir durum anlatılmışsa kişi kendisiyle ilgili bazı problemlerin farkına varır. Bu problemi tartışma ortamında çözüme ulaştırır. NOLCAK BU BİZİM HALİMİZ???

50. YÖNTEMİN SINIRLILIKLARI • Bilgi düzeyindeki hedefler için uygun değildir. • Yeterli olgunluğa ulaşamamış gruba uygulanamaz. • Tek bir çözüm gerektiren ve bu çözümün tek bir doğru olduğu durumlarda kullanılamaz.